Όπως κάθε χρόνο από το 1836, τo Βασιλικό Ίδρυμα των Βρετανών Αρχιτεκτόνων φιλοξένησε την τελετή απονομής των παλαιότερων από τα βραβεία του που προσέλκυσαν φέτος τον υψηλότερο αριθμό συμμετοχών στην ιστορία τους: 328 σχέδια μελέτης και διατριβές τα οποία υποβλήθηκαν από 101 πανεπιστήμια αρχιτεκτονικής σε 37 χώρες.
Η Μαρίλια Λέζου είναι 25 ετών, απόφοιτος αρχιτεκτονικής του Πανεπιστήμιου Greenwich που κέρδισε το Επίτιμο Βραβείο Αριστείας του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων. Το έργο της παρουσιάζει ένα φανταστικό σκηνικό ξενοδοχείου, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και σαν σκηνικό κινηματογραφικής ταινίας.
Το έργο της Μαρίλιας Λέζου «Ξενοδοχείο Μολίνο» από ψηλά.
Στο «Ξενοδοχείο Μολίνο: Ανεβάζοντας επί σκηνής Καθημερινούς Χώρους ως Ετεροτοπίες Αναπαράστασης στη Σκηνογραφία και την Αρχιτεκτονική», η κινηματογραφική δημιουργία συνδέεται με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Η κοινή χρήση της μακέτας ως τρόπο εξέλιξης και των δύο κλάδων είναι ο βασικός πυλώνας για τη σύνδεσή τους στη μελέτη της Μαρίλιας Λέζου. «Έτσι διερεύνησα την σκηνογραφία ως “τέχνη της οικοδόμησης”, τις θεατρικές παράγωγες ως μέρος μιας αρχιτεκτονικής σκέψης και στόχευα στη δυνατότητα του αρχιτεκτονικού μοντέλου να λειτουργήσει αυτόνομα ως θέαμα», εξηγεί η νεαρή αρχιτέκτονας. Το θέατρο ή ο κινηματογράφος αντικατοπτρίζει χρόνους που ενυπάρχουν στην καθημερινότητά μας, βιώματα που εξελίσσονται μέσα σε χώρους που προκύπτουν από την αρχιτεκτονική, πρόκειται για μια αναπαράσταση, μια αντανάκλαση της πραγματικότητας κατά την ίδια. «Μέσα από την κινηματογραφική προβολή μας παρέχεται η δυνατότητα να καθρεφτιστούμε και να αφουγκραστούμε τη δική μας ζωή. Οι συνδέσεις είναι απεριόριστες σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο».
Η είσοδος στο ξενοδοχείο και το έργο της νεαρής αρχιτέκτονα
Βασισμένο στην ιδέα ότι ο ευρηματικός και με τη χαρακτηριστική ματιά σκηνοθέτης Wes Anderson ζητά από τον ιδιοφυή Ιταλό Αρχιτέκτονα Carlo Mollino να του σχεδιάσει ένα ξενοδοχείο για τις ανάγκες μιας ταινίας του, το έργο καταφέρνει να προσαρμόσει την τεχνοτροπία του ενός δημιουργού σε αυτή του άλλου, προβάλλοντας έτσι έναν νέο τρόπο διερεύνησης του αρχιτεκτονικού σχεδίου. Τα τελικά αρχιτεκτονικά μοντέλα λειτουργούν αυτόνομα ως θέαμα, και προβάλλονται ως μεμονωμένες λήψεις από αποσπάσματα της ταινίας «συνδέοντας έτσι τεχνοτροπίες που ανήκουν στον τομέα του κινηματογράφου όσον αφορά την τοποθέτηση της κάμερας, της φωτογραφίας σε σχέση με την ρύθμιση του φωτός, όπως και της ζωγραφικής σε σχέση με την στοίχιση του χώρου και των χρωμάτων (Arnolfini Portrait, Painting by Jan van Eyck). Πιστεύω πως η αρχιτεκτονική ζει μέσα σε όλες τις τέχνες, και αντιστρόφως όλες οι τέχνες ζουν μέσα στην αρχιτεκτονική».
Και τα αποδυτήρια της πισίνας
To Βασιλικό Ίδρυμα των Βρετανών Αρχιτεκτόνων ιδρύθηκε το 1834 από σημαντικούς εκπροσώπους του κλάδου της εποχής, το 1837 πήρε την βασιλική αιγίδα και είναι οργανισμός με 44.000 μέλη. Το έργο της Μαρίλιας Λέζου βραβεύτηκε για την καινοτομία στη σύλληψη και τον σχεδιασμό καθώς προτείνει μια νέα οπτική που συνδέει την αρχιτεκτονική, τον κινηματογράφο και τη σκηνογραφία. Παράλληλα, η συμμετοχή της που βραβεύτηκε επίσης και σαν η καλύτερη εργασία από το πανεπιστήμιό της θα περιοδεύσει σε Αργεντινή, Αυστραλία, Βουλγαρία, Χιλή, Κίνα, Κολομβία, Αίγυπτο, Φινλανδία, Χογκ Κογκ, Τουρκία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Μιλώντας για το πώς η αρχιτεκτονική διαμορφώνει τη σημερινή -προσωρινή ή μόνιμη- στέγαση και για το πώς η τέχνη εμπλέκεται με αυτήν, η νεαρή αρχιτέκτονας πιστεύει ότι η γενιά της μπορεί να αναζητήσει νέες διεξόδους δημιουργίας σε πόλεις πυκνά δομημένες όπως οι σημερινές. «Υπάρχουν αρκετά περιθώρια πρωτοπορίας σε σχέση με την αναδιαμόρφωση της υπάρχουσας αρχιτεκτονικής και αναπροσαρμογής της στις σύγχρονες απαιτήσεις σε σχέση με το περιβάλλον, την κοινωνία και τον πολιτισμό καθώς και της ομαλής ενσωμάτωσης της στην ιστορική πόλη. Οι πυκνοδομημένες πόλεις έχουν την τάση τα εξελίσσονται κάθετα, με τους κοινοχρήστους χώρους τοποθετημένους στην βάση των κτιρίων και τους ιδιόκτητους στα υψηλότερα στρώματα. Υπάρχει όμως και οριζόντια εξάπλωση παρά την πυκνή δόμηση, με την διαμόρφωση νέων, μικρότερων πολιτιστικών κέντρων στα περίχωρα καθώς τα περιθώρια περαιτέρω ανάδειξης της υπάρχουσας φυσικής ομορφιάς είναι πολλά και βοηθούν στη δημιουργία σύγχρονης αρχιτεκτονικής και αποδοχής της νευρικότητας στον κλάδο».
Το έργο της μετείχε επίσης στον τελικό κατάλογο 2018 για την έκθεση «Σχεδιασμού Πρωτοτύπων για το Μέλλον» που διοργάνωσε το περιοδικό Blueprint. Θεωρεί ότι το μεγάλο στοίχημα για κάποιον νέο στον κλάδο της αρχιτεκτονικής είναι να μείνει πιστός στο τι καθιστά το κάθε έργο ξεχωριστό σε σχέση με το περιβάλλον στο οποίο ανήκει «στον στόχο που εξυπηρετεί σε σχέση με την βελτίωση της καθημερινότητας των αμέσων και έμμεσων χρηστών του. Δεν πιστεύω πως υπάρχει καλούπι μέσα στο οποίο μπορεί να προσαρμοστεί πάνω από ένα έργο. Σίγουρα, η σύγχρονη αρχιτεκτονική είναι αποτέλεσμα βαθιάς μελέτης των νέων τεχνολογικών δυνατοτήτων που μπορούν να βελτιώσουν την χρήση της και να μειώσουν την περαιτέρω επιβάρυνση του περιβάλλοντος λόγω δυσλειτουργιών ή ξεπερασμένων υλικών που προκαλούν βλάβες. Η χρήση των φυσικών στοιχείων όπως το φως, το νερό, ο αέρας μπορούν να γίνουν κομμάτι της νέας τεχνολογίας και να αποτελέσουν, ακόμα και σήμερα, βασικό στοιχειό στην δημιουργία νέας αισθητικής».
