«Μια εγκατάσταση η οποία δίνει τον εορταστικό τόνο όχι μέσω κλασικών μοτίβων αλλά μέσω του χρώματος και της φωτεινότητας.» Αυτός ήταν ο στόχος του Γιώργου Τέλλου όταν διαμόρφωνε τον φωτισμό της Βασιλίσσης Σοφίας.

Μια εγκατάσταση που προκάλεσε αρκετή συζήτηση στα κοινωνικά δίκτυα όσο καιρό διαμορφωνόταν και μ’ ένα αποτέλεσμα πολύ διαφορετικό σε σχέση που αντικρίσαμε στην αρχή. Βιαστήκαμε λίγο να κρίνουμε. 

Ο Γιώργος Τέλλος έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό όταν ανέλαβε πριν από πέντε χρόνια την επιμέλεια του φωτισμού στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Σότσι. Έχει δουλέψει σε μεγάλα πρότζεκτ σε Ελλάδα και εξωτερικό και δεν είναι η πρώτη φορά που αναλαμβάνει να δημιουργήσει έναν εορταστικό φωτισμό. 

Το έργο στη Βασιλίσσης Σοφίας έγινε για λογαριασμό του Ιδρύματος Ωνάση στο πλαίσιο της δράσης του Δήμου Αθηναίων κατά την οποία ανέθεσε σε 16 οργανισμούς ν’ αναλάβουν το χριστουγεννιάτικο στολισμό 16 αντίστοιχων δρόμων της πρωτεύουσας. 

Τι σημαίνει όμως ο «φωτισμός» για μια πόλη; Πως προέκυψε η ιδέα και τι έχει να πει ο Γιώργος Τέλλος για τις αντιδράσεις που προέκυψαν;

Η Popaganda ρώτησε και αυτές είναι οι απαντήσεις του. 

Πώς αντιδράσατε όταν σας είπαν ότι πρέπει να φωτίσετε τη Βασιλίσσης Σοφίας για τα Χριστούγεννα; Όταν μου έγινε η πρόταση από την εταιρία YARD για να συνεργαστούμε με τη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση και τον Δήμο Αθηναίων, αντέδρασα πολύ θετικά.

Είχατε δουλέψει ποτέ παλιότερα σε ανάλογο εγχείρημα;Έχουμε κάνει αρκετούς εορταστικούς φωτισμούς, καθώς επίσης και φωτιστικές εγκαταστάσεις σε δημόσιους χώρους και πάρκα τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, επιμελούμαστε με την εταιρία YARD τον εορταστικό φωτισμό του Μεγάρου του ΟΤΕ. Με τον Δήμο Αθηναίων, έχουμε φωτίσει πολλές φορές τα πρωτοχρονιάτικα shows της αλλαγής χρόνου. 

Έχουμε σχεδιάσει τον μόνιμο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της Τεχνόπολης, ο οποίος προσαρμόζεται ανάλογα σε εορταστικές περιόδους. Επίσης, πέρσι τα Χριστούγεννα εκτέθηκαν δύο φωτιστικές εγκαταστάσεις στο Dubai, το «Light Art DXB» και το «Reflections of Dubai» το οποίο θα επαναληφθεί και φέτος. Το 2017 κάναμε τις εορταστικές εκδηλώσεις με αφορμή τα εγκαίνια της μεγαλύτερης γέφυρας στις Μαλδίβες. Έχουμε πάρει μέρος σε διεθνή φεστιβάλ φωτισμού δημοσίων χώρων, όπως η Luminale της Φρανκφούρτης που το έργο μας «Reflections Breakups» διακρίθηκε το 2016. Έχουμε, επίσης, κάνει και πολλά αρχιτεκτονικά έργα και εγκαταστάσεις που δεν αφορούν απαραίτητα εορταστικές περιόδους, κυρίως στις Αραβικές χώρες.

Ποιες είναι οι προκλήσεις μιας τέτοιας δουλειάς; Αρχικά, υπάρχουν κάποιες τεχνικές δυσκολίες που πρέπει να λύσει κάποιος και γι’  αυτό τον λόγο χρειάζεται να υπάρχει ένας πολύ καλός συντονισμός. Στο συγκεκριμένο έργο λειτούργησε πολύ καλά η εταιρία YARD που έχει μεγάλη εμπειρία στον χώρο, καθώς και η ελληνική κατασκευάστρια εταιρία φωτιστικών σωμάτων ELECTRON. Η άλλη πρόκληση αφορά το εικαστικό κομμάτι. Όταν μιλάμε για δημόσιο χώρο, οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές και οι προσδοκίες ποικίλλουν.

Από το 1 ως το 10 πως θα βαθμολογούσατε τον φωτισμό της Αθήνας; Και γιατί βάζετε αυτόν τον βαθμό; Η πόλη είναι υποφωτισμένη σε πολλά μέρη της. Τέτοιες πρωτοβουλίες, όπως η φετινή, βοηθούν να μπει φως και χρώμα στις γειτονιές κατά τη διάρκεια των εορταστικών περιόδων.

Τι σημαίνει ο φωτισμός για μια πόλη; Πόσο «καλλιτέχνης» μπορείς να είσαι όταν αναφέρεσαι σε αυτόν; Ο αρχιτεκτονικός φωτισμός και ο φωτισμός αστικών τοπίων αποτελεί μέρος της ζωής μας. Πέρα από το ότι ο φωτισμός εξυπηρετεί πρακτικά και λειτουργικά τον δημόσιο χώρο, οφείλει να έχει ποιοτικά και καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται εμπεριστατωμένος σχεδιασμός και μελέτη.

Ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα στη Βασιλίσσης Σοφίας; Τι θα βλέπουμε εκεί κατά τη διάρκεια των γιορτών; Ένα εναλλασσόμενο σενάριο φωτισμών, που έχει ως χρωματική βάση τα ζεστά και εορταστικά χρώματα. Πρόκειται για μια δυναμική εξελισσόμενη εικόνα που δεν μένει ποτέ στατική. Οι τεχνολογικές του δυνατότητες μας επιτρέπουν να προσθέτουμε φωτιστικά σενάρια ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια οργανική εγκατάσταση που συνεχώς εξελίσσεται.

Πώς καταλήξατε σε αυτή την ιδέα; Μαζί με την εταιρία YARD εξετάσαμε με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και τον Δήμο Αθηναίων διάφορα προσχέδια. Καταλήξαμε σε αυτή την ιδέα πάντα με γνώμονα μια minimal αισθητική που είχαμε εξαρχής ως ζητούμενο. Με λίγα λόγια θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα φωτεινό χρωματιστό ουρανού πάνω από τη Βασιλίσσης Σοφίας.

Γιατί δεν επιλέξατε κάτι που να παραπέμπει πιο πολύ σε «Χριστούγεννα»; Γιατί το ζητούμενο δεν ήταν να σχεδιάσουμε έναν κλασικό χριστουγεννιάτικο στολισμό, αλλά μια φωτιστική εγκατάσταση η οποία θα μπορεί να λειτουργεί κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου. Μια εγκατάσταση η οποία δίνει τον εορταστικό τόνο όχι μέσω κλασικών μοτίβων αλλά μέσω του χρώματος και της φωτεινότητας.

Υπήρξαν κατά τη διάρκεια των προβών πολλές αντιδράσεις. Ό,τι παραπέμπει σε κρεοπωλείο, σε συσκευή που σκοτώνει μύγες, ακόμα και ότι είναι η υπογραφή του διαβόλου (666). Πέρα από τις τραβηγμένες ή αυτές που κρύβουν εμπάθεια, ποιος είναι ο αντίλογος σας σε αυτά που έχετε ακούσει; Η Βασιλίσσης Σοφίας είναι ένας δρόμος που υιοθετεί μια διαφορετική εικαστική προσέγγιση σε σχέση με τα Χριστούγεννα. Να σας δώσω ένα παράδειγμα, είναι σαν να είσαι καλεσμένος σ’ ένα ρεβεγιόν και απλώς επιλέγεις να ντυθείς διαφορετικά. Στη συγκεκριμένη πρόταση μπορεί να μην ακολουθήθηκε το κλασικό χριστουγεννιάτικο μοτίβο, αλλά παρέμεινε το φως και το χρώμα. Σε οποιονδήποτε παραδίπλα δρόμο εξακολουθεί να υπάρχει όλο αυτό που λέμε κλασικός στολισμός. Εξάλλου, ποτέ δεν ήταν το ζητούμενο να καταργήσουμε τον παραδοσιακό στολισμό. Είναι απλώς μια διαφορετική καλλιτεχνική προσέγγιση.

Περιμένατε ότι θα σηκωνόταν τέτοια κουβέντα όσον αφορά τη χρήση του δημόσιου χώρου;Όχι, δεν το περίμενα, όμως σε κάποιο βαθμό είναι και φυσιολογικό.

Τώρα που είδατε τι έγινε, θα το ξανακάνατε; Ναι. Δεν έχω λόγο να μην ανταποκριθώ ξανά σε τέτοιες δράσεις. Ούτως ή άλλως πιστεύω ότι το έργο θα βρει τη σωστή του ισορροπία μέσα στον χρόνο.