Η Γέννηση Του Χριστού στου Ψυρρή.

Η Γέννηση Του Χριστού της οδού Χριστοκοπίδου, στου Ψυρρή.

Η εκκλησία Γέννηση του Χριστού στην συνοικία Ψυρρή θεωρείται από τους πιο παλιούς ναούς των Αθηνών και τους πιο καλά διατηρημένους. Μια εναλλακτική πρόταση εορτασμού της νύχτας των Χριστουγέννων στην καρδιά της ηλεκτρισμένης πόλης.

Η Εκκλησία της Γέννησης του Χριστού βρίσκεται στη συνοικία Ψυρρή, στην οδό Χριστοκοπίδου 2, κοντά στην εβραϊκή συνοικία. Στη θέση της υπήρχε εκκλησία των μεταβυζαντινών χρόνων που ανήκε στην επιφανή οικογένεια Κοπίδη (Χριστός του Κοπίδη = Χριστοκοπίδης). Εικάζεται ότι στα αρχαία χρόνια βρισκόταν εκεί ναός της Αθηνάς Παλλάδος. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πηγές, η εκκλησία είχε και υπόγεια κρύπτη (είδος κατακόμβης) με τοιχογραφίες, ενώ στα έτη γύρω στο 1570 η εκκλησία ήταν κέντρο κοινωνικής μέριμνας της αγίας Φιλοθέης προς τους κατοίκους της συνοικίας. Μετά την Απελευθέρωση, αφού αποκαταστάθηκε από τον αρχιτέκτονα Χριστιανό Χάνσεν η στέγη του, που είχε καταρρεύσει εξαιτίας των πολεμικών επιχειρήσεων, στέγασε προσωρινά τον Άρειο Πάγο, μάλιστα μνημονεύεται ότι στα εγκαίνια της εκεί λειτουργίας του Ανώτατου Δικαστηρίου λειτούργησαν επτά αρχιερείς και παρέστη η βασίλισσα Αμαλία, ιστάμενη σε θρόνο, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται αστέρας με 16 ακτίνες. Ο ξυλόγλυπτος θρόνος φυλάσσεται ως σήμερα στην εκκλησία (ιερό Βήμα).

Εξαιτίας της αύξησης του αριθμού των ενοριτών, γύρω στα 1880 στη θέση της παλαιάς εκκλησίας οικοδομήθηκε ο σημερινός ναός, που είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, με τη διαφορά ότι αντί κιόνων έχει πεσσούς. Επίσης, στα δυο άκρα της δυτικής πλευράς κατασκευάστηκαν δύο πυργοειδή κωδωνοστάσια. Από την παλαιά εκκλησία διασώζεται η Αγία τράπεζα, που είναι μαρμάρινη παλαιοχριστιανικής προέλευσης και στηρίζεται επάνω σε κιονίσκο, όπως επίσης διασώζεται και τμήμα του βορείου τοίχου. Επίσης σώζονται και μερικές παλαιές φορητές εικόνες (π.χ. Άγιος Σπυρίδων, Άγιος Παντελεήμων, Αποτομή Τιμίας Κεφαλής του Προδρόμου κ.ά.). Οι υπάρχουσες τοιχογραφίες είναι του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου.
Στην εκκλησία αυτή, όπως και στους Αγίους Αναργύρους στην ίδια συνοικία, εκκλησιαζόταν πολλές φορές ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο οποίος έμεινε κατά καιρούς στις γειτονικές οδούς Τάκη και Σαρρή. Του μεγάλου διηγηματογράφου μας αφιέρωμα στον ναό της Γέννησης του Χριστού είναι η τοιχογραφία του βορείου κλίτους, που εικονίζει τους προφήτες Ηλία και Ελισαίο. Θεωρείται από τους πιο παλιούς ναούς της χώρας και τους πιο καλά διατηρημένους των Αθηνών.

Ο εσωτερικός χώρος, λόγω ίσως των μαυρισμένων από την υγρασία και την παλιοκαιρία τοιχογραφιών και εικόνων, αλλά και της αίσθησης ενός χρόνου ξεχασμένου που η μουντάδα των χρωμάτων, φωτισμένα από το φως των κεριών, αποπνέει, προσφέρει στον επισκέπτη κατανυκτική διάθεση και εσωτερική γαλήνη και σιωπή. Μια εναλλακτική πρόταση εορτασμού της νύχτας των Χριστουγέννων στην καρδιά της ηλεκτρισμένης πόλης.