10
Nebraska
Δεύτερες ευκαιρίες στη ζωή, όλοι ανεξαιρέτως ζητάμε. Κανείς δεν πέτυχε τα πάντα με την πρώτη. Κάποιοι ποτέ δε σταμάτησαν να ζητάνε αυτή τη δεύτερη ευκαιρία, όσα χρόνια και να πέρασαν, όσο φρούδες και ας ήταν οι όποιες ελπίδες (αν αυτές υπήρχαν εξαρχής). Όταν, όμως, κάποιοι πέφτουν σαν όρνεα για να εκμεταλλευτούν αυτή τη μια στιγμή ευτυχίας που αναμένεται να φτάσει στο μέλλον; Θα υπάρξει κανείς που θα υπερασπιστεί αυτήν την ελπίδα; Και το Nebraska, μέσα από έναν απίστευτα φωτογραφημένο ρεαλισμό, τεράστιες ερμηνείες και καλογραμμένο ως εκεί που δεν πάει σενάριο, υπενθυμίζει με συγκινητικό τρόπο πως δεν υφίσταται μόνο ένας δρόμος προς τη δεύτερη ευκαιρία, αυτή μπορεί να εμφανιστεί και αλλιώς, αρκεί να υπάρχει κατανόηση. Μια ασπρόμαυρη ταινία που φαίνεται απόλυτα έγχρωμη.
Διαβάστε επίσης: Συνέντευξη του διάσημου διευθυντή φωτογραφίας, Φαίδωνα Παπαμιχαήλ, στον Ιωσήφ Πρωιμάκη.
9
Ida
Θέλει μαγκιά να προσπαθήσεις να μιλήσεις εκ των υστέρων για μια χρονική περίοδο η οποία χαρακτηρίζεται από το πολιτικό της κλίμα χωρίς να αφοσιωθείς αποκλειστικά σε αυτό, μα να τονίσεις κάτι το οποίο δεν χωρά σε κοινωνικοπολιτικά αλλά σε πανανθρώπινα πλαίσια. Να ξέρεις πως το κινηματογραφικό παρελθόν της ευρύτερης περιοχής που μένεις έχει προσφέρει πολλά διαμάντια με τα οποία καλείσαι να διαλεχθείς. Να χρησιμοποιήσεις όλους τους εξωγενείς ανθρώπινους παράγοντες όχι ως αντικείμενα κριτικής μα ως σημεία του ανθρώπινου ψυχισμού. Και σε όλα τα παραπάνω η Ida κατάφερε να διαπρέψει. Με την υπαρξιακή φωτογράφιση των αποσυντεθέμενων κτιρίων και ανθρώπων, τη μυστικιστική προσέγγιση των εξωτερικών χώρων και το μονίμως παρόν ερώτημα «ποιος είμαι τελικά», δημιούργησε ένα συναίσθημα στους θεατές, το οποίο χρειάστηκε κουβέντα για να αποκρυσταλλωθεί διαυγώς.
8
Μόνο Οι Εραστές Μένουν Ζωντανοί (Only Lovers Left Alive)
Τον Jarmusch δε θα τον αγαπήσεις για καμία στρωτή αφήγηση και εξαιρετικά ομαλή κινηματογραφία. Είναι ένας δημιουργός που έχει εντελώς δική του αντίληψη πάνω στον αυτοαναφορικό κινηματογράφο και στο τι σημαίνει «ρομαντικός». Μα ταυτόχρονα, αυτό δε σημαίνει πως πρόκειται περί ενός ασπρομάλλη τυχάρπαστου που πιάνει μια κάμερα και απλά το παίζει περίεργος. Κάθε καρέ της γοτθικότερης ταινίας των τελευταίων χρόνων είναι ποτισμένη με μυρωδιά σκόνης, αίματος και τριαντάφυλλου. Δύο «πρωτόπλαστοι» που ξέρουν πως, ό, τι και να γίνει, θα έχουν για πάντα ο ένας τον άλλον και το Ντιτρόιτ μπορεί να γίνει Ταγγέρη, αρκεί να βρίσκονται κοντά. Μακριά από τα Ζόμπι και πίσω από τα μαύρα γυαλιά τους στα παρακμιακά no wave κλαμπ της νύχτας. Αυτή η ενοχλητική και σχεδόν εκτός τόπου μικρή αδερφή να μην υπήρχε μόνο…
7
Xenia
Αν αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας Έλληνας σκηνοθέτης που μπορεί να αποδώσει την ομορφιά της χώρας του χωρίς να καταφεύγει σε γραφική εθνολατρεία ή σε δοκιμασμένες συνταγές, παραμένοντας συναισθηματικά camp, αυτός δεν είναι άλλος από τον Κούτρα. Με καμία λογική καρτ ποστάλ, μα πλήρης εμπειριών της «άλλης μεριάς» της Ελλάδας, αυτής που άλλοι φοβούνται να εξερευνήσουν και άλλοι αντιλαμβάνονται ως γνήσια παρακμή, παραθέτει ένα από τα ερωτικότερα φιλμ που γράφτηκαν για τους σύγχρονους παρίες της Μοίρας, αυτούς που κυνήγησαν το δικό τους καλύτερο αύριο και την έκαναν και σκάντζα χορεύοντας το «Rumore» της Rafaella Carra. Μισό σκαλί κάτω από την υπεράνω κριτικής Στρέλλα (λόγω της κάποιας κοιλιάς προς το τέλος) είναι η καλύτερη ταινία που έβγαλε η Ελλάδα για φέτος.
Διαβάστε επίσης: Ο Ιωσήφ Πρωιμάκης συνάντησε τον Πάνο Κούτρα στις Κάννες.
6
Ξενοδοχείο Grand Budapest (The Grand Budapest Hotel)
Ο Wes Anderson έχει βρει τη συνταγή του και δεν τη χάνει. Όχι, παραμένει πατριάρχης αυτού του αλλόκοτου παραμυθένιου στυλ που οποιοσδήποτε άλλος αν το επιχειρούσε θα φαινόταν εντελώς δήθεν- βέβαια δεν είναι και λίγοι αυτοί που τον κατηγορούν ως τέτοιον, μα κουβέντα να γίνεται. Αυτή τη φορά, με το φάντασμα του Zweich να περιπλανιέται στους διαδρόμους του πολυτελέστατου ξενοδοχείου, επιλέγει να πει μια ιστορία για έναν καιροσκόπο που άλλαξε ζωές προς το καλύτερο. Βέβαια, αυτός όπως και όλοι οι υπόλοιποι δεν ήταν οι συνηθισμένοι, αληθοφανείς τύποι, μα χαρακτήρες βγαλμένοι από κάποιο παράλογο παραμύθι. Και ως σωστός παραμυθάς, καταφέρνει να το αναδείξει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορείς να του αντισταθείς. Απολαυστικό τότε-απολαυστικό και τώρα.
5
Σε Λάθος Χρόνο (Locke)
Αυτές οι στιγμές που αν ήσουν κοντά στα γεγονότα, κάποια ίσως και να μπορούσαν να λυθούν; Που είσαι μόνο εσύ και η άσφαλτος και τρέχεις να προλάβεις μην μπορώντας να κάνεις κάτι άλλο; Που έχεις όλο το χρόνο να σκεφτείς; Τι γίνεται όταν όλα πέφτουν μαζί και ο καθρέφτης παίρνει το ρόλο του ψυχολόγου; Δεν ξέρω αν είχε σαν πρωταρχική του έμπνευση κάποια συνεδρία ψυχοθεραπείας ή όχι, μα ο Steven Knight κατάφερε να μεταφράσει το κουκούλι της ψυχής στο εσωτερικό ενός αυτοκινήτου, να μεταφράσει τα απωθημένα σε διαλόγους και μονολόγους, να κρατήσει σταθερό ρυθμό για μιάμιση ώρα (το ερμηνευτικό περφέτο του Tom Hardy) και να μπορέσει να δει ότι μια νέα μέρα ξημερώνει.
4
10.000 Km
Οι Anathema, ρομαντζάροντας στο «Summernight Horizon», λένε «There is no space between us». Το 10.000 Χιλιόμετρα προσπαθεί να εξετάσει την αλήθεια αυτών των στίχων, για να βρει πως θέλει αρετή και τόλμη η απόσταση. Αν καταφέρεις το ακατόρθωτο, να μηδενίσεις την ψυχική απόσταση, η γεωγραφική δεν παίζει κανέναν ρόλο. Μπορείς, όμως, να βάλεις στην άκρη τον εαυτό σου και να δείξεις υπομονή, ζώντας με στερήσεις;, Γιατί αυτή είναι η μόνη οδός που πρέπει να ακολουθήσεις προκειμένου να κρατήσεις ζωντανό το συναίσθημα. Το θες, ωστόσο, όντως ή απλά φοβάσαι την αλλαγή; Ο ρεαλισμός του ισπανόφωνου φιλμ, η απίστευτη ροή του, τα σκηνοθετικά του ευρήματα και οι εκπληκτικές του ερμηνείες, το τοποθετούν ένα σκαλί κάτω από την κορυφή. Όχι τίποτα άλλο, θέλουμε να δούμε τι θα μας πει μελλοντικά ο Carlos Marques-Marcet.
Διαβάστε επίσης:
Συνέντευξη της πρωταγωνίστριας, Natalia Tena, στον Ιωσήφ Πρωιμάκη.
Συνέντευξη του σκηνοθέτη, Carlos Marqués-Marcet, στο Φοίβο Κρομμύδα.
3
Μεγαλώνοντας (Boyhood)
Ως αντίβαρο στον υπαρκτό σουρεαλισμό του Andersson, έρχεται η πλήρης ρεαλιστική καταγραφή μιας δωδεκάχρονης Οδύσσειας από τον αγαπητό Richard Linklater. Γυρισμένο σε πραγματικό χρόνο, το Μεγαλώνοντας αναδεικνύει το τι σημαίνει να μεγαλώνεις. Να αφήνεις πίσω σου πράγματα και να δέχεσαι τη συνέχεια της ζωής. Να εκτιμάς τις στιγμές που σε όρισαν. Τον έρωτα, τα μεθύσια, τις αδυναμίες των γονιών σου (που μεγαλώνουν κι αυτοί μαζί σου). Κανένας χαρακτήρας δεν είναι καρικατούρα, όταν ο εξ αγχιστείας παππούς θα σου προσφέρει το όπλο του στα γενέθλιά σου, δεν είναι ένας ρεπουμπλικάνος καράβλαχος, μα κάποιος που σου δίνει αυτό που σημαίνει πολλά γι’ αυτόν σε σένα που αγαπά ολόκαρδα. Και τώρα που είσαι ενήλικας, χαιρέτα το αύριο που έρχεται, γιατί τα credits ρολλάρουν, μα εσύ συνεχίζεις να υπάρχεις.
Διαβάστε επίσης: Συνέντευξη του πρωταγωνιστή, Ellar Coltrane, στον Θεοδόση Μίχο.
2
Ένα Περιστέρι Έκατσε Σε Ένα Κλαδί, Συλλογιζόμενο Την Ύπαρξή Του (En Duva Satt pa en Gren och Funderade pa Tillvaron)
Ήμουν σίγουρος εξ’ αρχής ότι ο Roy Andersson θα έβγαζε άλλο ένα αριστούργημα. Όχι επειδή βραβεύτηκε στη Βενετία, αυτό είναι το λιγότερο, μα επειδή πολύ απλά, είναι ο Roy Andersson, αυτός ο ολιγόγραφος κινηματογραφικά κύριος που πήρε απόφαση να μην το βάλει κάτω και μετά από 25 χρόνια μεγάλου μήκους απραγίας, έβγαλε τα Τραγούδια από το Δεύτερο Όροφο. Μισάνθρωπος μα με τρυφερότητα, ρεαλιστής μα παράλογος, προσγειωμένος μα αλλόκοσμος, με την αποστασιοποιημένη αισθητική οπτική του μας επανασυστήνει τον κόσμο όπως πραγματικά είναι. Έστω και αν αισθητικά δε συμφωνεί με μια ντοκιμαντερίστικη καταγραφή της αλήθειας. Και όπως οι ήρωες της ταινίας του, έτσι και εμείς χαιρόμαστε που είναι καλά. Μόνο που εμείς το νιώθουμε.
1
Nymphomaniac
Καιρός πέρασε, απόψεις ανταλλάχτηκαν, όσοι θέλησαν να το δουν το είδαν, άλλοι το επανεκτίμησαν, άλλοι το αποκαθήλωσαν. Πείτε με διεστραμμένο, μα από την πρώτη προβολή του μέχρι και σήμερα (όπου πλέον μετράω έξι προβολές) η γνώμη μου για την ταινία δεν έχει αλλάξει καθόλου. Εξακολουθεί να έχει μερικούς από τους καλύτερους υπερβολικούς διαλόγους που έχει γράψει ο Trier, την καλύτερη χρήση της αυτοαναφοράς που έχω δει εδώ και χρόνια, μα, κυρίως, αυτό το πεσιμιστικό κλίμα, αυτή τη διαυγή θηλυκή προσέγγιση της κατάθλιψης, δοσμένη άλλοτε με χιούμορ και άλλοτε με εκτίναξη λάσπης από το βούρκο, που δύσκολα θα φύγει από πάνω σου, ακόμα και μια εβδομάδα μετά. Θα τη συζητάς, θα την τεκμηριώσεις, θα σε απασχολήσει, θα βρεις τους λόγους που σου άρεσε ή όχι. Ό, τι οφείλει να κάνει ο μεγάλος κινηματογράφος. Ταινία της χρονιάς; Αδιαμφισβήτητα.
Διαβάστε επίσης: Το αφιέρωμα της Popaganda στον αιρετικό σκηνοθέτη.
