Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Χανς φτάνει στο Βραδεμβούργο της Γερμανίας. Ακόμα και για αυτόν, έναν ταξιδευτή και μεταφραστή λογοτεχνίας και ποίησης, η στάση – έστω και για ένα βράδυ – στην ασήμαντη αυτή πόλη, είναι τόσο αξιοσημείωτη, ώστε ακόμα και ο οδηγός της ταξιδιωτικής άμαξας τον προτρέπει να αναχωρήσει αμέσως. Όμως, η πόλη αυτή έχει μια επίδραση πάνω στον Χανς, με αποτέλεσμα κάθε μέρα να αναβάλει την αναχώρησή του.
Θα γίνει φίλος με έναν φτωχό, πλανόδιο οργανοπαίχτη, ο οποίος ζει με τον σκύλο του σε μια σπηλιά λίγο έξω από την πόλη και αντιμετωπίζει τη ζωή με μια φιλοσοφική ενατένιση, καθώς και με εργάτες των αγρών και των εργοστασίων. Θα ερωτευτεί την Ζόφι, μια όμορφη και συναρπαστική νεαρή γυναίκα που διοργανώνει κάθε Παρασκευή φιλολογικό τραπέζι στο σπίτι του πατέρα της. Το πρόβλημα είναι ότι η Ζόφι έχει συμφωνήσει να παντρευτεί έναν πλούσιο ευγενή της περιοχής, αλλά τελικά ενδίδει στο κόρτε του Χανς που μετατρέπεται σε ένα φλογερό, παράνομο ειδύλλιο. Πέρα από την σαρκική επαφή, ο δεσμός θα οδηγήσει και σε μια μεστή συνεργασία των δύο στη μετάφραση στα γερμανικά ποίησης και λοιπών κειμένων. Όμως, ο δεσμός τους προκαλεί και οι συνέπειές του θα έρθουν αναπόφευκτα.
Κι αυτά λαμβάνουν χώρα, σε μια πόλη που στοιχειώνεται από έναν μυστηριώδη μασκοφόρο βιαστή που έχει ήδη επιτεθεί σε αρκετές γυναίκες, αλλά κατορθώνει να διαφεύγει της σύλληψης.
Οι εκδόσεις Opera μας έχουν ήδη συστήσει τον Αργεντίνο συγγραφέα Αντρές Νέουμαν με τους «Βαρβαρισμούς» και το «Κατά Μόνας». Τώρα μας προσφέρουν και τον πολυσηζητημένο «Ταξιδιώτη του Αιώνα» – σε επίπονη μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη – που έχει γίνει δεκτός με θριαμβευτικά σχόλια από την διεθνή κριτική.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα ιδεών, στα πρότυπα των αντίστοιχων του 19ου αιώνα. Εξαιρετικά πλούσιο σε μοτίβα και ιδέες, προσπαθεί – όπως λέει και ο τίτλος – να συμπυκνώσει και να παρουσιάσει το πνευματικό ολόγραμμα της Βόρειας Ευρώπης του αιώνα (Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Ισπανία): η λογοτεχνία, η φιλοσοφία, η θρησκεία, το θέατρο, η ποίηση, η πολιτική (Βίσμαρκ, Ιερή Συμμαχία, Ναπολέοντας, κλπ) αναλύονται επι μακρώ και με στιβαρά επιχειρήματα στα πλαίσια του φιλολογικού Σαλονιού της Παρασκευής, με κύριους εκφραστές τον συντηρητικό Καθηγητή Μίτερ και τον «επαναστατικό» Χανς. Παρελαύνουν από το κείμενο απόψεις για το έργο πλείστων μεγάλων διανοητών (Γκαίτε, Νοβάλις, Σλέγκελ).
Ο Νέουμαν διερευνά την έννοια του ταξιδιού και της αλλαγής που επιφέρει (στον ταξιδιώτη, σε αυτούς που γνωρίζει και συναναστρέφεται, στο ίδιο το τοπίο – το Βραδεμβούργο φαίνεται να αλλάζει διαρκώς), της μετάφρασης (η διαδικασία, ο μόχθος, η δυνατότητα ή μη της σωστής απόδοσης του κειμένου, η χαρά του αποτελέσματος), των ταξικών κινητοποιήσεων και διαφορών (οι εργάτες της κλωστουφαντουργίας που απεργούν και κερδίζουν αύξηση μισθού, αλλά απολύονται οι «συνδικαλιστές» τους, η κοσμοθεωρία των ευγενών, κλπ), της θέσης της γυναίκας (η Ζόφι πρέπει να ζήσει συμβατικά, η υπηρέτριά της που προσπαθεί να μορφωθεί για να ανέβει επίπεδο, κλπ).
Επίσης, το βιβλίο είναι μια διατριβή στη φιλία (του Χανς με τον Ουρκίχο, του Χανς με τον οργανοπαίχτη) και του έρωτα: πέρα από την πλήρη περιγραφή ενός παράνομου δεσμού (από τα πρώτα σκιρτήματα, στην ολοκλήρωση του πάθους, στην αναγκαστική αντιμετώπιση της πραγματικότητας, στο εξαιρετικό τέλος), ο Νέουμαν – με το απροσδόκητο τέλος που επιφυλάσσει ειδικά στην Ζόφι – μας δείχνει ότι κατέχει τα όρια του έρωτα που ο Χανς και η Ζόφι στην κυριολεξία ξεπερνούν, για να προχωρήσουν.
Ξεπερνώντας το απροσμέτρητο των 700 σελίδων (που όλο και συχνότερα πια βλέπουμε σε σύγχρονα έργα), ο Νέουμαν έχει γεμίσει τις σελίδες του με πλούτο πληροφοριών και απόψεων, με διακριτούς και στιβαρούς χαρακτήρες, ενώ δεν λείπει και το χιούμορ (με πιο διασκεδαστική την ονοματοδοσία χαρακτήρων: Μπεκενμπάουερ, Φέλλερ, τις κωμικές περιγραφές των συζητήσεων των πατέρα και υιού Μοιράρχων, κλπ). Με την εξαίρεση της ιστορίας του μασκοφόρου βιαστή που δεν φαίνεται να προσθέτει κάτι αναγκαίο, έχουμε ένα έργο μεγάλης φιλοδοξίας και ένα πραγματικό tour de force από τον Νέουμαν.
