Φωτογραφία: Johan Persson
Έχει συμπράξει -και συλληφθεί- σε όλα τα κινήματα της υφηλίου από το Occupy Wall Street, μέχρι το Κάιρο, στα ντουζένια της Αραβικής ‘Ανοιξης, και την Αυστραλία. Ακτιβιστής, παιδί αριστερών ακαδημαϊκών, αλλά και μάχιμος βραβευμένος πολιτικός θεατρικός συγγραφέας ο Άντερς Λουστγκάρτεν ήρθε στην Αθήνα για να μας πει ότι ο Τσίπρας κατέστρεψε την Αριστερά στην Ελλάδα, όπως ο Τόνι Μπλερ στην πατρίδα του την Αγγλία, ότι ζούμε την απόλυτη νομιμοποίηση των γκάνγκστερ του Κράτους διεθνώς και πως για την εκλογή του Τραμπ φταίει αποκλειστικά η Χίλαρι Κλίντον.
Ήρθε όμως και για να δει την παράσταση του έργου του «Λαμπεντούζα», ένα μακριά από μανιχαϊσμούς συνταρακτικό θεατρικό σχόλιο για τους πνιγμένους πρόσφυγες στο ιταλικό νησί, που παρουσιάζεται με έναν εξαιρετικό Αργύρη Ξάφη και μια πειστική Χάρα-Μάτα Γιαννάτου στο θέατρο του Νέου Κόσμου (σε σκηνοθεσία Β.Θεοδωρόπουλου).
Η άφιξή σας στην Ελλάδα συνδέεται με το ενδιαφέρον σας για το προσφυγικό; Φυσικά. Το έργο παίχτηκε στην Αγγλία αρχικά κι ακολούθησαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά μόνο εδώ, στην Αθήνα, λόγω της της προσφυγικής κρίσης που σηκώνει, με ενδιέφερε να δω πώς θα λειτουργήσει. Υπάρχουν φίλοι μου που εργάζονται ως εθελοντές στη Χίο κι έχουν δεχτεί επιθέσεις από φασίστες. Αλλά ήθελα λοιπόν να να δω τις αντιδράσεις των Ελλήνων θεατών.
Θα πάτε στη Χίο; Οχι αυτή τη φορά. Πρέπει να επιστρέψω πίσω αμέσως. Αλλά μέσα στο 2017 οπωσδήποτε θα επισκεφτώ τη Χίο και τη Λέσβο.
Για να γράψετε το έργο σας επισκεφτήκατε τη Λαμπεντούζα; Όχι. Είναι ένα πολυτελές resort για Ρώσους. Αν γράψεις κάτι που βασίζεται αποκλειστικά στην έρευνα, τότε το έργο γίνεται δημοσιογραφικό άρθρο, για να είσαι πιο δημιουργικός χρειάζεται να διατηρείς μια απόσταση, χρειάζεται φαντασία. Ο Στέφανο, ο ψαράς του έργου, που πλέον εργάζεται ως συλλέκτης πνιγμένων προσφύγων, είναι φανταστικό πρόσωπο. Τα νούμερα, τα γεγονότα όμως του έργου είναι αληθινά. Συνάντησα ανθρώπους που ήταν στη Λαμπεντούζα και μου είπαν «είναι ολόσωστα όσα έγραψες, έτσι μιλούν οι άνθρωποι». Όταν παρουσιάζεις ανθρώπους με ενσυναίσθηση, στο συνολικότερο πνεύμα είσαι σωστός.
Τη «Λαμπεντούζα» τη γράψατε γιατί θέλατε το κοινό της Αγγλίας να συνδεθεί κάπως με το προσφυγικό; Όταν έγραψα το έργο το 2014 κανένας δεν μιλούσε για το προσφυγικό στη χώρα. Έβλεπα ωστόσο ότι τα επεισόδια των προσφυγικών τραγωδιών θα αυξάνονταν. Οπότε, ναι, όταν το έγραψα ήθελα να αφυπνίσω κάπως το βρετανικό κοινό. Συμπτωματικά, στο τέλος της εβδομάδας της πρεμιέρας είχαμε μαζικούς πνιγμούς προσφύγων, και το ζήτημα απασχόλησε για πρώτη φορά τα αγγλικά tabloids και τα κανάλια. Αρχικά, οι άνθρωποι με πλησίαζαν και μου λέγανε «δεν είναι αλήθεια. Αλλά μετά τους μαζικούς πνιγμούς 800 ανθρώπων, δημιουργήθηκε μια φορτισμένη ατμόσφαιρα στη θεατρική αίθουσα. Όσοι έρχονταν στο εξής στην παράσταση ξέραν ότι αυτό που θα δουν στο έργο συνέβαινε την ίδια στιγμή και στην πραγματικότητα. Ξέρετε, ένα μεγάλο κομμάτι του Brexit, που, προσωπικά, δεν το αποκαλώ debate, γιατί οι δυο πλευρές ήταν ανόητοι που απλώς ούρλιαζαν μεταξύ τους, σχετίζεται πολύ με το κατά πόσο οι μετανάστες είναι παράσιτα.
Σήμερα υφίσταται το προσφυγικό στα βρετανικά Μέσα; Υπήρξε ένα peak τον περασμένο χρόνο. ‘Ομως, τα πολιτικά κόμματα ήταν και παραμένουν εξαιρετικά δειλά. Στην Αγγλία δεν έχουμε βεβαίως οργανωμένα φασιστικά κόμματα, αλλα μια άκρα Δεξιά, αρκετά δυνατή, η οποία κατηγορεί τους πάντες και ειδικά τους μετανάστες. Η Βρετανία είναι μια παράξενη χώρα.
«Η Αριστερή Κυβέρνηση στην Ελλάδα τα έκανε σκατά! Χωρίς να θέλω να προσποιηθώ τον ειδικό, νομίζω ότι αυτό που βλέπεις στην Ελλάδα είναι μια κλασική τραγική αρχαιοελληνική περίπτωση ύβρεως. Κάποιος νομίζει ότι είναι πολύ πιο έξυπνος από αυτό που στην πραγματικότητα είναι.»
«Έχω συλληφθεί στις ΗΠΑ, σε ευρωπαϊκές χώρες, Γερμανία, Σουηδία, Βαρκελώνη δυο φορές, Ιταλία, στην Αίγυπτο, την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης και στην Αυστραλία.»
Τι εννοείτε; Η Βρετανία πιστεύει ότι έχει ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης, γιατί οι Βρετανοί είναι πολύ έξυπνοι, πολύ ικανοί και πολύ ταλαντούχοι. Δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης γιατί γύρναγαν στον κόσμο ληστεύοντας, λεηλατώντας και βιάζοντας. Η ιδέα «είμαστε καλύτεροι από τους ξένους», που επικρατεί στην βρετανική κοινωνία, κάνει τον κόσμο να μην είναι επιδεκτικός στην συζήτηση για τους μετανάστες. Και, δυστυχώς, και το αριστερό κόμμα αυτή τη στιγμή είναι πολύ λαϊκίστικο, δεν έχει επιχειρήματα. Κανένας από τους πολιτικούς δεν πρόκειται να κάνει κάτι για το προσφυγικό στην Αγγλία. Και βγάζανε εμένα διαρκώς στις τηλεοράσεις και στις εφημερίδες να μιλάω και να τοποθετούμαι!
Οι Βρετανοί δεν θεωρούν έτσι κι αλλιώς ότι το προσφυγικό είναι πολύ μακριά από την δική τους πόρτα; Ναι, από ένα ατύχημα της γεωγραφίας έχουν την ευκαιρία να προσποιούνται ότι δεν είναι δικό τους πρόβλημα. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία ξέρει πολύ καλά η Ελλάδα πόσο μοχθηρή είναι, δεν ασχολείται,! Έχετε καθόλου επίγνωση τού τι κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στους ανθρώπους; Η Ε.Ε αφήνει την Ιταλία και την Ελλάδα να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα μόνες τους, ξοδεύοντας ταυτόχρονα 5 χρόνια για να καταστρέψει την Ελλάδα και να ξεζουμίσει και το τελευταίο penny από τις τράπεζές σας. Μοχθηρό και αρκετά αηδιαστικό!Η Βρετανία είχε μάλιστα την αδιανόητη ιδέα να πληρώσει τη Γαλλία για να επεκταθούν επισήμως τα σύνορά της, γύρω από το Καλαί. Πληρώνουν τους Γάλλους να προσέξουν την ζούγκλα για λογαριασμό τους. Τρέφω βαθιά περιφρόνηση για τη βρετανική πολιτική, που είναι απάνθρωπη και αδιαφόρησε ακόμη και για τα 3000 ασυνόδευτα παιδιά που βρέθηκαν στη ζούγκλα, ενώ όλα τους είχαν συγγενείς και κάπου να πάνε στην Βρετανία. Δεν έλεγε κανείς «αναλάβετέ τα, βάλ΄τε τα σε ξενοδοχεία». Το Κοινοβούλιο ψήφισε 3000 παιδιά να μην εισέλθουν στη χώρα! Πολλά από αυτά εξαφανίστηκαν!Πολλά έχουν μπει στη βιομηχανία του σεξ. Πολλά προσφυγάκια κυριολεκτικά θα γαμηθούν, επειδή αυτό αποφάσισε το Βρετανικό Κοινοβούλιο. Αν δεν μισείς την κυρίαρχη τάξη είσαι υπεύθυνος γι’ αυτό.
Τι οδήγησε στο Brexit; Ένας πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπων από την εργατική τάξη, που εγκαταλείφθηκε από τη φιλελεύθερη μεσαία τάξη, μην έχοντας κανέναν να μιλήσει για αυτούς, βρήκε αποκούμπι στην άκρα Δεξιά. Είναι η μοναδική που υποκρίνεται ότι μιλάει για λογαριασμό τους στην Μ.Βρετανία. Ο λόγος που η Άκρα Δεξιά ανεβαίνει είναι γιατί οι φιλελεύθεροι Αριστεροί έχουν προδώσει την εργατική τάξη. Έχεις ένα -υποτίθεται- αριστερό Εργατικό Κόμμα, που ο Τόνι Μπλερ το μετέτρεψε σε όχημα της Κεντροδεξιάς, το οποίο μισεί τους φτωχούς, επιτίθεται στα συνδικάτα. Αυτοί οι άνθρωποι τι θα κάνουν; Θα κοιτάξουν αλλού! Τόσο το BREXIT όσο και η εκλογή Τραμπ, σχετίζονται με ανθρώπους που τελικά ψηφίζουν άκρα Δεξιά, παραπλανημένοι, ως ύστατο καταφύγιο. Όταν όμως θα το διαπιστώσουν θα θυμώσουν πολύ και πιθανότατα θα γίνουν τρομερά βίαιοι. Πάντως, για την εκλογή του Τραμπ κατηγορώ αποκλειστικά την Χίλαρι Κλίντον!
Στην Ελλάδα ωστόσο ψήφισαν δυο φορές Αριστερή Κυβέρνηση! Και η Αριστερή Κυβέρνηση τα έκανε σκατά! Χωρίς να θέλω να προσποιηθώ τον ειδικό, νομίζω ότι αυτό που βλέπεις στην Ελλάδα είναι μια κλασική τραγική αρχαιοελληνική περίπτωση ύβρεως. Κάποιος νομίζει ότι είναι πολύ πιο έξυπνος από αυτό που στην πραγματικότητα είναι. Και ο Τσίπρας και ο Βαρουφάκης πίστεψαν ότι είναι εξυπνότεροι από τον Σόιμπλε και τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και ότι θα τους έπειθαν να τους δώσουν κάτι. Το πρόβλημα με τους Φιλελεύθερους, γιατί πρέπει να τοποθετήσω και τον Τσίπρα στους Φιλελεύθερους, είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται ότι η Ε.Ε. είναι μια μηχανή δολιότητας του φιλελεύθερου Καπιταλισμού. ο να λες «ψηφίστε με, θα εξασφαλίσω μια καλύτερη συμφωνία,μέσα στην Ε.Ε» είναι ψέμα.Οι άνθρωποι λένε ψέματα στον εαυτό τους και λένε ψέματα και στο λαό. Είναι φοβερό να λες «θα σας φέρουμε ένα καλύτερο κόσμο μέσα στην ΕΕ», ενώ η ΕΕ σε πηδάει! Θα πω κάτι που δεν θα αρέσει. Ο Τσίπρας είναι υπεύθυνος για την καταστροφή της ελληνικής Αριστεράς, με τον τρόπο που ο Τόνι Μπλερ είναι υπεύθυνος για την καταστροφή της Αριστεράς στην Αγγλία. Στην Αγγλία ένα από τα πράγματα που κατέστρεψαν την Αριστερά είναι ο πόλεμος στο Ιράκ. Δυο εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στο δρόμο να διαδηλώσουν εναντίον του. Όταν δεν σέβεσαι τη φωνή 2 εκ. ανθρώπων που βγαίνουν και λένε «δεν θέλουμε τον πόλεμο», δεν έχεις Δημοκρατία. Έτσι ξεφούσκωσαν οι αντιδράσεις των ανθρώπων.
Είναι η αιτία που εξαφανίστηκαν και τα κινήματα των πλατειών,από τη Wall Street και τους Ιndignados μέχρι το Gezi Park;Το Occupy Wall Street, στο οποίο συμμετείχα, είχε ενδιαφέρον γιατί ήταν δεν υπήρχε επικεφαλής και set προτεραιοτήτων. Το πρόβλημα είναι πού πηγαίνεις μετά;Ως δήλωση το κίνημα είχε μια δύναμη, ήταν και ασυνήθιστο. Αν δεν υπάρχει απάντηση για το τι διαφορετικό μπορείς να προτείνεις, όμως, δύσκολα μετατρέπεσαι σε κίνημα.
To θεατρικό σας έργο “Socialism is great” είναι ένα μανιφέστο υπέρ του Σοσιαλισμού; Όχι, είναι ένα αστείο για την Κίνα, το σλόγκαν προέρχεται άλλωστε από τον Μάο. Βεβαίως, η παρεξήγηση των τελευταίων 30 χρόνων είναι ότι ο νεοφιλελεύθερος Καπιταλισμός είναι το αντίθετο του Κράτους. Όμως μπορούν να λειτουργήσουν οι Αγορές χωρίς την προστασία των Κρατών, οι τράπεζες θα κατέρρεαν σε μια νύχτα. Το ξέρετε καλύτερα από όλους αυτό στην Ελλάδα. Ζούμε την απόλυτη νομιμοποίηση των γκάνγκστερ και της μαφίας του Κράτους διεθνώς! Αλλά δεν είναι οι μαφιόζοι οι τυπικοί, είναι πολύ σοφιστικέ Κράτη!
Τα έργα σας δεν είναι μανιφέστα; Είναι λάθος να κάνεις μανιφέστα. Ένα έργο μου, παρόλα αυτά, το “We wont let You sleep”, ήταν μανιφέστο, στη μάχη για την λιτότητα, γιατί η λιτότητα είναι μια αρρώστια που επινοήθηκε. Είναι δύσκολο να κάνεις τον κόσμο να σκεφτεί διαφορετικά. Δεν θέλει να αλλάξει την θεώρησή του για τον κόσμο. Μπορεί να την αλλάξει μόνο αν συναισθανθεί.
Αληθεύει ότι έχετε συλληφθεί σε 4 διαφορετικές ηπείρους; Έχω συλληφθεί στις ΗΠΑ, σε ευρωπαϊκές χώρες, Γερμανία, Σουηδία, Βαρκελώνη δυο φορές, Ιταλία, στην Αίγυπτο, την περίοδο της Αραβικής Άνοιξης και στην Αυστραλία. Τα 3 τελευταία χρόνια είμαι full time συγγραφέας. Το επόμενο πλάνο μου είναι ένα έργο ανάθεση του Νational Theatre για το Βrexit και τον Τραμπ – θα μιλά για το πώς η φιλελεύθερη Αριστερά οδήγησε και στους δύο. Ακόμα όμως και ο Κόρμπιν δεν είναι ένας από τους καλούς τύπους της υπόθεσης, είναι μέρος του γαμημένου του προβλήματος.
Ελπίζετε σε κάτι; Στην αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων. Θα υπάρξει πολύ σύντομα ένα παράθυρο ανοιχτό σαν την Αραβική Ανοιξη ή σαν το Occupy Wall Street. Αν οι Έλληνες συνέχιζαν να αντιστέκονται, ίσως να είχαν προκαλέσει την κατάρρευση της Ε.Ε. Είναι ο λόγος που ο Τσίπρας οφείλει να μάς δώσει κάποιες απαντήσεις.
