Γάζα: Νέα προσπάθεια να βγει από το αδιέξοδο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Έπειτα από αναβολές από τη Δευτέρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενδέχεται να ψηφίσει σήμερα επί νέου προσχεδίου απόφασης το οποίο ζητεί να βελτιωθεί η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, με το αποτέλεσμα να παραμένει αβέβαιο έπειτα από περίπλοκες διαπραγματεύσεις.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας, που δέχεται επικρίσεις για την αδράνειά του μετά την έναρξη του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, διαπραγματεύεται επί πολλές ημέρες το προσχέδιο αυτό των τεσσάρων σελίδων, το οποίο έχουν καταρτίσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ελπίζοντας ότι τελικά τα 15 μέλη του θα μπορέσουν «να μιλήσουν με μία φωνή».

Μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και την έναρξη των βομβαρδισμών, της χερσαίας επιχείρησης και τις εκατόμβες Παλαιστινίων νεκρών γυναικόπαιδων από τα ισραηλινά στρατεύματα στη Γάζα, το Συμβούλιο έχει καταφέρει να σπάσει τη σιωπή του μόνο μία φορά.

Υιοθέτησε στις 15 Νοεμβρίου απόφαση με την οποία ζητούσε «ανθρωπιστικές παύσεις», αλλά απέρριψε πέντε άλλα κείμενα σε διάστημα δύο μηνών. Το τελευταίο από τα οποία, που ζητούσε να κηρυχθεί «αμέσως ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός», προσέκρουσε στις 8 Δεκεμβρίου στο ντροπιαστικό βέτο των ΗΠΑ.

Τώρα τα Εμιράτα, ενισχυμένα μετά την υιοθέτηση από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με μεγάλη πλειοψηφία κειμένου που ζητεί να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ξεκίνησαν νέα μάχη στο Συμβούλιο Ασφαλείας προκειμένου να «πάμε πιο μακριά» από την απόφαση του Νοεμβρίου, εξήγησε η πρεσβεύτριά τους στον ΟΗΕ Λάνα Ζάκι Νουσεϊμπέχ.

Η πιο πρόσφατη εκδοχή του προσχεδίου, που είδε το AFP αλλά το οποίο ενδέχεται να τροποποιηθεί, ζητεί την «άμεση αναστολή των εχθροπραξιών ώστε να επιτραπεί η ασφαλής και χωρίς εμπόδια πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας και έκτακτα μέτρα προς τη διαρκή κατάπαυση των εχθροπραξιών».

Την ώρα που το Ισραήλ και οι Αμερικανοί σύμμαχοί του είναι αντίθετοι στην ιδέα της «εκεχειρίας», η λέξη που θα χρησιμοποιηθεί για να παρουσιαστεί μια πιθανή ανάπαυλα στον πόλεμο –«παύση», «ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός», «εκεχειρία»– βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων και των διαφωνιών στο Συμβούλιο Ασφαλείας εδώ και περισσότερους από δύο μήνες.

Όλα τα βλέμματα στους Αμερικάνους

«Θα τασσόμασταν υπέρ μιας απόφασης που στηρίζει πλήρως την απάντηση στις ανθρωπιστικές ανάγκες των κατοίκων της Γάζας, αλλά (…) οι λεπτομέρειες είναι το πιο σημαντικό», επεσήμανε χθες, Τρίτη, ο Μάθιου Μίλερ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Όλος ο κόσμος περιμένει να δει τι θα αποφασίσουν να κάνουν οι ΗΠΑ. Φαίνεται ότι ακόμη και οι Αμερικανοί διπλωμάτες δεν γνωρίζουν πώς θα τελειώσει αυτή η ιστορία», σχολίασε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν αναλυτής του International Crisis Group, διαβεβαιώνοντας ότι οι Ισραηλινοί πιέζουν «τον Λευκό Οίκο να ασκήσει βέτο».

«Τελικά ο (Αμερικανός πρόεδρος Τζο) Μπάιντεν και το περιβάλλον του θα πρέπει να λάβουν μια δύσκολη απόφαση: να υποστούν ένα επιπλέον διπλωματικό πλήγμα χρησιμοποιώντας ξανά το βέτο τους ή να διακινδυνεύσουν μια δημόσια αντιπαράθεση με το Ισραήλ επιτρέποντας την υιοθέτηση της απόφασης», πρόσθεσε.

Πρόσφατα ο Μπάιντεν είχε εκτιμήσει ότι το Ισραήλ κινδυνεύει να χάσει τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας λόγω των «τυφλών» βομβαρδισμών της Γάζας που έχουν σαν αποτέλεσμα την σφαγή χιλιάδων αμάχων.

Όπως και στα προηγούμενα προσχέδια αποφάσεων, τα οποία επέκριναν έντονα ΗΠΑ και Ισραήλ, ούτε σε αυτό αναφέρεται η Χαμάς. Ωστόσο καταδικάζει «κάθε τυφλή επίθεση εναντίον αμάχων» και «κάθε πράξη τρομοκρατίας», ενώ ζητεί την απελευθέρωση των ομήρων.

Ενδείξεις πως Ισραήλ και Χαμάς επιδιώκουν νέα ανακωχή

Ο ηγέτης της Χαμάς αναμένεται σήμερα στην Αίγυπτο, για να διαπραγματευτεί νέα κατάπαυση του πυρός, ενώ το Ισραήλ λέει πως είναι διατεθειμένο να αποδεχθεί νέα παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ομήρων.

Καθώς ο πόλεμος διαρκεί πλέον πάνω από δυο μήνες, τα δυο μέρη μοιάζουν να στέλνουν σήματα πως επιδιώκουν δεύτερη ανακωχή, έπειτα από αυτήν με διάρκεια μιας εβδομάδας στα τέλη Νοεμβρίου που επέτρεψε να απελευθερωθούν 105 όμηροι της Χαμάς και να βγουν 240 Παλαιστίνιοι —γυναίκες, παιδιά και έφηβοι— από ισραηλινές φυλακές.

Ο ηγέτης του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Ισμαήλ Χανίγια αναμενόταν στο Κάιρο συνοδεία αντιπροσωπείας της Χαμάς για συνομιλίες με τον επικεφαλής της αιγυπτιακής υπηρεσίας πληροφοριών, τον Αμπάς Καμάλ.

Σκοπεύει να τονίσει πως η Χαμάς απαιτεί να «σταματήσει η επίθεση και ο πόλεμος για να προετοιμαστεί συμφωνία απελευθέρωσης (παλαιστίνιων) φυλακισμένων» και «να τερματιστεί η πολιορκία που επιβάλλεται στη Λωρίδα της Γάζας», εξήγησε πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στο ισλαμιστικό κίνημα, στην εξουσία στη Γάζα από το 2007.

Στην άλλη πλευρά, ο πρόεδρος του Ισραήλ, ο Ισαάκ Χέρτσογκ, δήλωσε χθες πως «το Ισραήλ είναι έτοιμο για νέα ανθρωπιστική παύση και επιπλέον ανθρωπιστική βοήθεια για να επιτραπεί η απελευθέρωση ομήρων».

Το Ισραήλ διεξάγει ευρείας κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις για να «εξαλείψει» τη Χαμάς, ο στρατιωτικός βραχίονας της οποίας διέπραξε την πιο πολύνεκρη επίθεση στην ιστορία του σε νότιους τομείς της επικράτειάς του την 7η Οκτωβρίου, όταν σκοτώθηκαν κάπου 1.140 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη στις επίσημες ανακοινώσεις.

Άλλοι περίπου 250 άνθρωποι απήχθησαν και οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας, όπου παραμένουν ακόμη 129, πάντα σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές.

Σε αντίποινα, ο στρατός του Ισραήλ σκότωσε έκτοτε 19.667 ανθρώπους, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες, παιδιά και εφήβους, στη Λωρίδα της Γάζας, κατά τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.

Παζάρια

Κατά την πρώτη ανακωχή (24η Νοεμβρίου-1η Δεκεμβρίου), αφέθηκαν ελεύθεροι συνολικά 105 άνθρωποι που κρατούσε ομήρους η Χαμάς, κυρίως γυναίκες και παιδιά, οι 80 με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 240 Παλαιστινίων, γυναικών, παιδιών και εφήβων, από τις ισραηλινές αρχές.

Κατά τη διάρκεια συνάντησης με οικογένειες ομήρων χθες, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επέμεινε στο ότι πρόσφατα έστειλε «δυο φορές τον αρχηγό της Μοσάντ στην Ευρώπη για να προωθήσει διαδικασία απελευθέρωσης».

«Καθήκον μας είναι να τους φέρουμε όλους πίσω», πρόσθεσε.

Στους διαδρόμους, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.

Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios, το Ισραήλ πρότεινε μέσω Κατάρ —το εμιράτο είχε διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή, με την υποστήριξη της Αιγύπτου και των ΗΠΑ, όταν κλείστηκε η πρώτη ανακωχή— νέα παύση τουλάχιστον μιας εβδομάδας και σε αντάλλαγμα την απελευθέρωση δεκάδων ομήρων.

Ως τώρα η Χαμάς λέει πως η διακοπή των μαχών αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να διεξαχθεί οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για αυτό.

Χθες η οργάνωση Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, σύμμαχη της Χαμάς, κλιμάκωσε την πίεση, δίνοντας στη δημοσιότητα βίντεο στο οποίο όμηροι ζητούν να γίνει συμβιβασμός για να μπορέσουν να επιστρέψουν στο Ισραήλ.

Σήμερα αναμένεται εξάλλου να συνεχιστούν οι πικρές διαπραγματεύσεις στα Ηνωμένα Έθνη, όπου από τη Δευτέρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν έχει διεξαγάγει ψηφοφορία για να εγκριθεί σχέδιο απόφασης που —ελπίζεται ότι— θα επιταχύνει τις παραδόσεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Η ψηφοφορία αναβλήθηκε ήδη δυο φορές, καθώς τα κράτη μέλη αναζητούν τη φόρμουλα —τις διατυπώσεις— που θα επιτρέψουν να αποφευχθεί το βέτο των ΗΠΑ, του κυριότερου συμμάχου του Ισραήλ. Το κείμενο, το οποίο αρχικά καλούσε να κηρυχθεί «επείγουσα και διαρκής παύση των εχθροπραξιών» στη Λωρίδα της Γάζας, πλέον κάνει λόγο για«παύση».

Ανθρωπιστική κρίση

Στο πεδίο, η κεντρική Γάζα υπέστη αεροπορικές επιδρομές χθες, όπως και οι πόλεις Ράφα και Χαν Γιούνις στον νότο, μετέδωσαν ανταποκριτές του Γαλλικού Πρακτορείου.

Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως κλιμακώνει τις επιχειρήσεις στη Χαν Γιούνις. Διαβεβαίωσε εξάλλου πως βρήκε εκρηκτικά μέσα σε ιατρικό κέντρο στη Σουτζάια, προάστιο της πόλης της Γάζας, ότι κατέστρεψε υπόγειες σήραγγες της Χαμάς και ότι σκότωσε στελέχη του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος τις τελευταίες ημέρες.

Στο μεταξύ, αντιμέτωπη με «απόλυτη πολιορκία» από την 9η Οκτωβρίου, η Λωρίδα της Γάζας βιώνει ολοένα πιο βαθιά ανθρωπιστική κρίση. Τα περισσότερα νοσοκομεία της είναι εκτός λειτουργίας. Ενώ κάπου 1,9 εκατ. άνθρωποι —με άλλα λόγια το 85% των κατοίκων της— υπέστησαν βίαιο εκτοπισμό εξαιτίας του πολέμου και οι περισσότεροι πήγαν στον νότο.

Σύμφωνα με έκθεση του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) του ΟΗΕ, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες Τετάρτη, ο μισός πληθυσμός της είναι αντιμέτωπος με ακραίο ή οξύ λιμό και το 90% στερείται συχνά την τροφή για τουλάχιστον ένα 24ωρο.

Παρότι φορτηγά με βοήθεια και εμπορεύματα μπήκαν και χθες στον θύλακο, μέσω των σημείων διέλευσης της Ράφας (Αίγυπτος) και Κερέμ Σαλόμ (νότιο Ισραήλ), η ποσότητα τους κάθε άλλο παρά επαρκεί για να καλυφθούν οι βασικές ανάγκες του πληθυσμού.

Μόλις το 10% της απαιτούμενης ποσότητας τροφίμων έχει μπει στη Λωρίδα της Γάζας τις τελευταίες 70 ημέρες, σύμφωνα με την έκθεση.

«Χωρίς πόσιμο νερό, τρόφιμα και υγειονομικές εγκαταστάσεις, που θα μπορούσε να φέρει μόνο η κήρυξη ανθρωπιστικής κατάπαυσης του πυρός, οι θάνατοι παιδιών εξαιτίας ασθενειών δεν αποκλείεται να ξεπεράσουν αυτούς εξαιτίας των βομβαρδισμών», προειδοποίησε χθες εκπρόσωπος της UNICEF.

«Ούτε νερό, ούτε τρόφιμα»

«Δεν ξέρουμε πού να πάμε. Σήμερα δεν υπάρχουν ούτε νερό, ούτε τρόφιμα, δεν υπάρχει τίποτα», έλεγε χθες ο Νιζάρ Σαχίν, έφηβος περίπου δεκαπέντε χρονών, εκτοπισμένος εξαιτίας των μαχών, στη Ράφα, την πόλη στο νότιο άκρο του θυλάκου που έχει μετατραπεί σε απέραντο καταυλισμό καθώς υποδέχθηκε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους.

Στη Ντέιρ αλ Μπάλα, στο κεντρικό τμήμα της παλαιστινιακής περιοχής υπό πολιορκία, ο Γιούσεφ Τζουρνί απελπιζόταν διότι τα ράφια όσων καταστημάτων τροφίμων λειτουργούν ακόμη είναι άδεια: «Αν ο πόλεμος συνεχιστεί δεν θα βρίσκουμε τίποτα, ούτε κόκκο αλευριού».

Παράλληλα, η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για τον κίνδυνο ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας να εξαπλωθεί στην Εγγύς Ανατολή.

Χθες Τρίτη ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως έβαλε στο στόχαστρο θέσεις της Χεζμπολά, λιβανικού σιιτικού κινήματος, συμμάχου του Ιράν και της Χαμάς, μετά την αναχαίτιση έξι ρουκετών που εκτοξεύθηκαν από τον νότιο Λίβανο. Δυο έφεδροι του ισραηλινού στρατού εξάλλου τραυματίστηκαν όταν δέχθηκε πυρά ισραηλινή θέση κοντά στα σύνορα, αναφέρει ανακοίνωσή του.

Στην Υεμένη, οι σιίτες αντάρτες Χούθι, που πρόσκεινται στο Ιράν, διεμήνυσαν πως θα συνεχίσουν τις επιθέσεις εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα που θεωρούν ότι «συνδέονται» με το Ισραήλ, αψηφώντας τον σχηματισμό νέας πολυεθνικής δύναμης προστασίας της ναυσιπλοΐας τον οποίο ανακοίνωσε ο αμερικανός υπουργός Άμυνας, ο Λόιντ Όστιν.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)