Ισραήλ: Θα σημάνουν οι βουλευτικές εκλογές την επιστροφή Νετανιάχου στην πρωθυπουργία;

Η προεκλογική εκστρατεία για τις βουλευτικές εκλογές της 1ης Νοεμβρίου στο Ισραήλ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με ένα μεγάλο ερώτημα να πλανάται στην ατμόσφαιρα: ο πρώην πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, που δικάζεται για διαφθορά, ενδέχεται να επιστρέψει στην εξουσία;

Τον Ιούνιο του 2021, έπειτα από πολλές και έντονες διαβουλεύσεις, δημιουργήθηκε ένας πρωτόγνωρος στην ιστορία του Ισραήλ κυβερνητικός συνασπισμός με τη συμμετοχή της δεξιάς, του κέντρου, της αριστεράς και για πρώτη φορά ενός αραβικού κόμματος, με κύριο στόχο να βάλει τέρμα στα 15 χρόνια πρωθυπουργίας του Νετανιάχου, του μακροβιότερου πρωθυπουργού της χώρας ο οποίος το προηγούμενο Σαββατοκύριακο έγινε 73 ετών.

Το Ιούνιο του 2022 ο συνασπισμός έχασε την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο λόγω εσωτερικών διαφωνιών, γεγονός που οδήγησε τη χώρα σε νέες εκλογές – τις πέμπτες μέσα σε τριάμισι χρόνια.

Μετά τις διακοπές του καλοκαιριού και τις τρεις εβδομάδες των εβραϊκών γιορτών στη διάρκεια των οποίων η χώρα ρίχνει ρυθμούς, η προεκλογική εκστρατεία έχει αρχίσει πλέον να μπαίνει στην τελική της ευθεία, με τα κόμματα να προσπαθούν να προσελκύσουν τους ψηφοφόρους που μοιάζουν να αντιμετωπίζουν με απάθεια το ενδεχόμενο μίας ακόμη εκλογικής αναμέτρησης.

Η «πιο ακραία κυβέρνηση»

Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, το δεξιό Λικούντ του Νετανιάχου βρίσκεται στην πρώτη θέση κερδίζοντας 31 έδρες από 120 που διαθέτει συνολικά η Κνεσέτ. Το Γες Ατίντ, του κεντρώου πρωθυπουργού Γιαΐρ Λαπίντ, συγκεντρώνει 24 και ο «Θρησκευτικός σιωνισμός» του ακροδεξιού Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και του Μπετζαλέλ Σμότριτς για πρώτη φορά φτάνει τις 14 έδρες.

Από την αρχή της προεκλογικής του εκστρατείας ο Νετανιάχου δηλώνει ότι επιθυμεί να συγκεντρώσει 61 έδρες για να σχηματίσει «μια κυβέρνηση της δεξιάς», στην οποία θα συμμετέχουν υπερορθόδοξα και ακροδεξιά κόμματα. Βάσει των δημοσκοπήσεων, τα κόμματα αυτά φλερτάρουν με την πλειοψηφία.

Εξάλλου «το ποσοστό συμμετοχής προβλέπεται να μειωθεί, την ώρα που πρόκειται για τις πιο κρίσιμες εκλογές, διότι ο Νετανιάχου προσέγγισε ένα ρατσιστικό κόμμα και αυτό ενδέχεται να αποτελέσει καταστροφή για την ισραηλινή δημοκρατία», επεσήμανε η Γκαγίλ Ταλσίρ καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο εβραϊκό πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.

«Με αυτό τον τρόπο ενδέχεται να σχηματιστεί η πιο ακραία δεξιά κυβέρνηση που έχει δει ποτέ το Ισραήλ», πρόσθεσε.

Για τον Νετανιάχου, ο ετερόκλιτος συνασπισμός του Λαπίντ είναι «μια επικίνδυνη και καταστροφική εμπειρία». «Έχει έρθει η ώρα να του πούμε “χάλας” (“αρκετά” στα αραβικά). (…) Αρκετά, φτάνει!», υπογράμμισε χθες Κυριακή το βράδυ στη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης.

Λαπίντ, «ο υπεύθυνος ενήλικας»

Την ώρα που ο Νετανιάχου επιδιώκει να επανέλθει στην εξουσία, ο Λαπίντ προσπαθεί να τη διατηρήσει. Στη διάρκεια των τελευταίων μηνών ο κεντρώος ηγέτης είδε το κόμμα του να ενισχύεται στις δημοσκοπήσεις και αύξησε τις διπλωματικές του πρωτοβουλίες: μετέβη στο Βερολίνο και στο Παρίσι, όπου συναντήθηκε με τον «φίλο του», τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και συζήτησαν για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τη συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου.

«Ο Λαπίντ επέλεξε να παρατηρεί τις εκλογές αφ’ υψηλού, από το γραφείο του πρωθυπουργού, αφήνοντας τους άλλους (υποψήφιους) να τρέχουν, να ιδρώνουν, να βρομίζουν τα χέρια και να κάνουν λάθη, την ώρα που εκείνος παίζει τον ρόλο του υπεύθυνου ενήλικα», εκτίμησε η εφημερίδα Yediot Aharonot.

«Η αυτοσυγκράτηση αυτή του επέτρεψε να ενισχύσει τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις, αλλά αυτό δεν βοήθησε το αντι- Νετανιάχου μέτωπο», πρόσθεσε.