Στο επανιδείν (έστω τηλεοπτικά)

Στo trailer του δεύτερου επεισοδίου της σειράς Τα Στέκια – Ιστορίες Αγοραίου Πολιτισμού, του Νίκου Τριανταφυλλίδη, μετά το πλάνο με τη φαρμακερή ματιά  του Μπαμπασάκη (αν το πούμε με τον τρόπο του Καζαντζάκη: μας ταυροκοιτάζει), μια φωτογραφία τού πολύ περισσότερο από αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιου εμφανίζεται στο κάδρο. Η «αποφασιστική στιγμή» δείχνει τον ΑΠ να τραβάει μια τζούρα από το τσιγάρο του φορώντας ένα αδάκτυλο μαύρο γάντι, ζακέτα, μαύρα κοκκάλινα γυαλιά και βλέμμα καρφωμένο στο άπειρο.  Αυτή και οι άλλες δύο που παρουσιάζουμε παρακάτω, είναι του Χρήστου Πότσιου από τη συνέντευξη στον Θανάση Λάλα για Το Βήμα, το 1999.

Θα προσπαθήσω να μη φανώ νοσταλγικός. Την περίοδο εκείνη λοιπόν κατοικούσα σε ένα δίπατο μεσοπολεμικό σπίτι, Μιχαήλ Βόδα και Σωζοπόλεως, προέκταση της Κεφαλληνίας μετά την Αχαρνών. Από την Κεφαλληνίας κατηφόριζε συνήθως ο Μπαμπασάκης για να καταλήξει στο Ορεβουάρ και με τον Πότσιο που έμενε πλησίον της Πλατείας Αμερικής, (σαν τα πιο «τζόβενα») ακούγαμε τα τρικυμιώδη ευαγγέλια για το ποτό και το ουίσκι, τα τσιγάρα, τον Κέιβ, τους Καταστασιακούς και τον Γκι Ντεμπόρ, για την πρωτοπορία και την επανάσταση. Θυμήθηκα αυτές τις φωτογραφίες που κάποια χρόνια πριν τις εντόπισα ψηφιακά στον ΔΟΛ όπου εργαζόμουν ενώ παράλληλα ψηφιοποιούσαμε το αρχείο του ΧΠ για τη Fosphotos. Τα αρνητικά αυτά (όπως και του Άρη Κωνσταντινίδη) δεν έχουν εντοπιστεί ακόμα.

Αριστομένης Προβελέγγιος, 1998. Φωτoγραφία: Χρήστος Πότσιος / Fosphotos

Το Au Revoir είναι το παλιότερο μπαρ της Αθήνας. Από το 1958 στην Πατησίων 136 (που επίμονα ονομάζεται 28ης Οκτωβρίου) και Κεφαλληνίας, ο Προβελέγγιος δεν το διακόσμησε απλά. Εστησε ένα μόνιμο «σκηνικό» – κουκούλι για πότες και τις συζητήσεις τους, για τους παρατηρητές της αστικής εθνογραφίας που βίαια γιγαντωνόταν σαν τέρας δίπλα τους και πάνω από το κεφάλι τους τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Ένα καταφύγιο όχι σε κανένα τρελό υψόμετρο αλλά στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας. (Το πλήγμα στην αλλαγή της εισόδου είναι μεγάλο).

Γεράσιμος Δομένικος / Fosphotos, 2006

Επιβάτης του «Ματαρόα» και υπότροφος των Γάλλων πηγαινοέρχεται από το 1945 μέχρι το 1979 μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Κοντά στον Λε Κορμπυζιέ, νομίζω ότι απλά επιβεβαιώθηκε το γνήσιο νεωτερικό του πνεύμα που κατόπιν διαχειρίστηκε με μοναδικό τρόπο, τη «μικρή φόρμα», το σπουδαιότερο στοιχείο  όσον αφορά την Τέχνη στο τόπο μας. Προερχόταν από πολύ «παλιές» οικογένειες, θα «σημαδευτεί» κι ο ίδιος από τα Δεκεμβριανά του ’44 και την Αριστερά. Παρόλο που έμεινε μονάχος και πένθησε μέχρι τέλους τον χαμό της συντρόφου του Λου, δεν έχασε το καλαμπούρι του, όπως διαπιστώνουμε στην τελευταία συνέντευξη στο Θανάση Λάλα.

Αριστομένης Προβελέγγιος, 1998. Φωτογραφία: Χρήστος Πότσιος / Fosphotos

Η αλλιώτικη αστική κουλτούρα του Νικόλα Τριανταφυλλίδη είναι ο τίτλος του άρθρου εδώ, στην popaganda για το Ορεβουάρ από τη σειρά των ντοκιμαντέρ που προαναφέραμε. Επειδή προβλήθηκε μία παρά είκοσι ξημερώματα Κυριακής και το ΄χασα, ελπίζω να καταφέρω να το βρω στα Archive της ΝΕΡΙΤ και να δω το τρίτο επεισόδιο για την Παράγκα του Σίμου μέσα στη βδομάδα.

Αριστομένης Προβελέγγιος, 1998. Φωτογραφία: Χρήστος Πότσιος / Fosphotos

http://youtu.be/taVAf4c25jU

Δυστυχώς τα γραφικά τίτλου της σειράς είναι εκτός «πνεύματος» και αποπροσανατολίζουν – αν όχι απωθούν – με την αισθητική «μενού-από-ουζερί-στου-Ψυρρή», μπερδεύοντας το μελό ρετρό με το ιστορικό. Στοιχεία για το πρώτο επεισόδιο, αφιερωμένο στα βίντεο κλαμπ εδώ.