Ακριβώς έξω από την πύλη της σχολής Ναυτικών δοκίμων, ένα μαγαζί που θυμίζει αιγαιοπελαγίτικο νησί σερβίρει από το 1944 όσους καταφεύγουν στο λιμάνι του Πειραιά για να απολαύσουν νόστιμα θαλασσινά εδέσματα.
Στην πραγματικότητα, η «Μαργαρώ» δεν χρειάζεται συστάσεις, αφού είναι πολλοί εκείνοι που την γνωρίζουν εδώ και οκτώ δεκαετίες. Και την τιμούν συχνά – καθημερινές, Σαββατοκύριακα και αργίες. Γι’ αυτό και στα τραπέζια της θα συναντήσεις όλες τις ηλικίες, από κατοίκους της περιοχής μέχρι αυτούς που ξενιτεύονται από όλη την Αττική για να φτάσουν στο Χατζηκυριάκειο, αλλά και Θεσσαλονικείς, Ισραηλινούς και Νεοϋορκέζους που έχουν έρθει μιλημένοι σχετικά με το που θα απολαύσουν ένα λιτό αλλά ποιοτικό γεύμα.
Η Μαργαρώ έξω…
…μέσα
…και αριστερά η Μυκονιάτισσα που έδωσε το όνομα της στο διαχρονικό πλέον στέκι
Ανάμεσα στους Μυκονιάτες που μετοίκησαν στον Πειραιά κι απέκτησαν φήμη ως ικανοί μηχανουργοί, μια γυναίκα από την Άνω Μερά αποφάσισε να κάνει αυτό που γνώριζε καλύτερα, να μαγειρεύει δηλαδή καθημερινά και για πολύ κόσμο. Όταν έστησε το μαγαζί της δούλευε κυρίως με εργάτες του λιμανιού, έβγαζε μαγειρευτά και κρέας τις Κυριακές, μέχρι που ο κατάλογος της περιορίστηκε σε αυτό που λειτουργεί ακόμα και σήμερα στη λογική του «λίγα, αλλά καλά».
Η Μαργαρώ που έδωσε το όνομά της στο μαγαζί δεν βρίσκεται πια στη ζωή. Μια καδραρισμένη φωτογραφία της στολίζει τον εσωτερικό του χώρο, εκεί όπου οι δυο γενιές απογόνων της συνεχίζουν την κληρονομιά που άφησε. Ο γιος της, Λάζαρος Χανιώτης, μπήκε στην κουζίνα της ιστορικής ψαροταβέρνας τη δεκαετία του ΄60, όντας νεόνυμφος. Σήμερα είναι αρμόδιος γι’ αυτή την φημισμένη σαλάτα με την χοντροκομμένη κρητική ντομάτα και την κάτι-παραπάνω-από-γενναιόδωρη δόση φέτας Άργους, την ώρα που σε έναν πάγκο μπροστά του κόβεται το ψωμί που οι πελάτες του απολαμβάνουν να βουτάνε στη χωριάτικη με το ελαιόλαδο από το Κρανίδι Αργολίδας.
Ο γιος της Μαργαρώς, Λάζαρος Χανιώτης, φτιάχνει την πιο χορταστική χωριάτικη σαλάτα και σχολιάζει με ενθουσιασμό το χαμόγελο των πελατών του
Ο εγγονός της Μαργαρώς, Κώστας Χανιώτης στο πηδάλιο του τηγανιού…
…και ο αδερφός του, Γιάννης Χανιώτης με γαριδο-καραβίδες ανά χείρας
Από τις τρεις εστίες της κουζίνας βγαίνουν αδιάκοπα (αφού το μαγαζί έχει κόσμο ακόμη και Δευτέρα μεσημέρι) το μπαρμπούνι (38 ευρώ/ κιλό), η κουτσομούρα (38 ευρώ/κιλό), το λιθρίνι (35 ευρώ/κιλό) η γαρίδα (6ευρώ/μερίδα) και η καραβίδα (12 ευρώ/μερίδα), αναλόγως με το τι υπάρχει φρέσκο κάθε εποχή. Όλα όμως τηγανίζονται πλέον από τα τέσσερα εγγόνια της Μαργαρώς. Όσοι είστς προκατειλημμένοι με το τηγανιτό ψάρι, αυτό που πρέπει να γνωρίζετε -κι αποτελεί το μυστικό της επιτυχίας τους- είναι πως οι ιδιοκτήτες του, εκτός από το ότι είναι ιδιαιτέρως φιλικοί και φιλόξενοι, ξέρουν ακριβώς πότε να βγάζουν το φαγητό από το τηγάνι. Όταν, δηλαδή, έχει δημιουργηθεί η γευστική κρούστα εξωτερικά, αλλά το ψαχνό στο εσωτερικό δεν έχει προλάβει να ποτίσει με λάδι. Το αποτέλεσμα μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο ως «λουκούμι».
Στο μαγαζί που ερωτεύτηκε ο Frank Bruni των New York Times -αναζητώντας σε ένα ταξίδι του στην Ελλάδα παραδοσιακές γεύσεις- δε σερβίρει πατάτες τηγανητές ενώ κερνάει πορτοκαλόπιτα για επιδόρπιο. Καθώς τα γύρω τραπέζια απολαμβάνουν τις παραγγελίες τους καθαρίζοντάς τις με τα χέρια, ένας θαμώνας του χώρου μου εξηγεί πως «έχει παραμείνει τόσα χρόνια γιατί είναι απλό και αυθεντικό, αυτό που συμβαίνει εδώ, καθόλου δήθεν».
Είτε προτιμήσετε τα τραπέζια που βλέπουν στον ήσυχο δρόμο της Χατζηκυριάκου είτε ο καιρός σας οδηγήσει στον ζεστό εσωτερικό της χώρο, η «Μαργαρώ του Πειραιά» σερβίρει καθημερινά από τις 12:00 μέχρι τις 00:00 ενώ την Κυριακή σταματά να τηγανίζει στις 17:30.