Οι Κινέζοι λένε «μια φωτογραφία, χίλιες λέξεις»… για τους Έλληνες αστυνομικούς ισχύει το «μια φωτογραφία, επίσκεψη στο νοσοκομείο». Οι ξυλοδαρμοί των φωτορεπόρτερ από αστυνομικούς σε διαδηλώσεις, έχουν καταντήσει ρουτίνα. Όταν ένας/μια νέος/α αποφασίσει να γίνει φωτορεπόρτερ, ξέρει πως, αργά ή γρήγορα, θα δεχθεί κλομπιά από ματατζή. Όπως επίσης, όταν ένας νέος αποφασίσει να μπει στα ΜΑΤ, αργά ή γρήγορα, θα «εκτονωθεί», με βίαιο τρόπο, πάνω σε έναν φωτορεπόρτερ. Μέχρι πριν από λίγες ημέρες, οι ξυλοδαρμοί, οι τραμπουκισμοί και οι ψεκασμοί των αστυνομικών κατά φωτορεπόρτερ, είχαν μείνει ατιμώρητοι. Η είδηση λέει ότι «το Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας επέβαλε σε άνδρα των ΜΑΤ, ποινή φυλάκισης 8 μηνών με αναστολή γιατί γρονθοκόπησε στο πρόσωπο τη φωτορεπόρτερ, Τατιάνα Μπόλαρη, τον Οκτώβριο του 2011…». Πίσω από την είδηση όμως κρύβονται οι άνθρωποι, οι πρωταγωνιστές αυτών των ιστοριών. Οι φωτορεπόρτερ, που έχουν συνηθίσει να μας ενημερώνουν για αυτές τις ιστορίες, και όχι να είναι αυτοί η ιστορία. Ένας από τους πρωταγωνιστές αυτών των ιστοριών είναι και ο πρόεδρος της Ένωσης Φωτορεπόρτερ, Μάριος Λώλος.
Μάριος Λώλος/ Φ: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος/ FOSPHOTOS
Σου έκανε εντύπωση η απόφαση του Δικαστηρίου; Η απόφαση αυτή έχει δύο αναγνώσεις. Από τη μια, αποδείχθηκε, και στο Δικαστήριο, ότι αστυνομικός των ΜΑΤ χτύπησε φωτορεπόρτερ, και συγκεκριμένα την Τατιάνα Μπόλαρη, και τιμωρήθηκε με 8 μήνες με αναστολή. Για επίθεση σε δημοσιογράφο από αστυνομικό είχαμε καταδικαστική απόφαση, αλλά για επίθεση σε φωτορεπόρτερ είναι η πρώτη φορά και ίσως και η τελευταία. Η δεύτερη, αρνητική, ανάγνωση της απόφασης είναι ότι ο αστυνομικός αθωώθηκε για παράβαση καθήκοντος. Είναι σαν λέει το Δικαστήριο ότι το να χτυπάς έναν φωτορεπόρτερ είναι μέσα στα καθήκοντά του αστυνομικού. Ήμουν μάρτυρας στη δίκη και άκουσα την κατάθεση του διμοιρίτη και την αγόρευση του δικηγόρου του αστυνομικού. Τέτοια ψέματα δεν έχω ξανακούσει ποτέ μου! Παρουσίασαν φωτογραφία που φαίνεται μια κυρία να προσπαθεί να βγάλει τη μάσκα του ματατζή και πως αυτή η κυρία ήταν η Τατιάνα. Τα επεισόδια είχαν τελειώσει, κανένας συνάδελφος δεν φόραγε μάσκα ή κράνος, η κυκλοφορία των οχημάτων είχε ξεκινήσει και οι αστυνομικοί άρχισαν να σπρώχνουν τους φωτορεπόρτερ. Η Τατιάνα, όπως και άλλοι συνάδελφοι, άρχισε να διαμαρτύρεται και εκεί την χτύπησε ο αστυνομικός. Ο αστυνομικός, αυτά τα 3 χρόνια δούλευε κανονικά και συνεχίζει να δουλεύει κανονικά. Η απόφαση είναι ένα μήνυμα προς τους συναδέλφους μου ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε.
Από τέτοιες, ακραίες περιπτώσεις αστυνομικής βίας, ο Λώλος έχει να αναφέρει πολλές, μια από αυτές είναι η δική του… Στη δική μου περίπτωση, νοσηλεύτηκα με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και για ένα χιλιοστό θα πέθαινα. Αν δεν έκανα εγχείρηση στην καλύτερη θα ήμουν επιληπτικός, στη χειρότερη θα είχα πεθάνει. Το χτύπημα μου έχει αφήσει πρόβλημα στην αφή του αριστερού μου χεριού και νιώθω σαν να φοράω συνέχεια ένα γάντι ενώ κάποιες φορές μου πέφτουν πράγματα μέσα από τα χέρια. Το περιστάτικό έγινε το Μάρτιο του 2012, μια μέρα μετά την πολιτική «δολοφονία» του Δημήτρη Χριστούλα, του συνταξιούχου φαρμακοποιού, που πυροβολήθηκε στην πλατεία Συντάγματος (για μένα είναι πολιτική δολοφονία γιατί ο άνθρωπος δεν πήγε να αυτοκτονήσει γιατί δεν είχε τι να κάνει στη ζωή του, ούτε ήταν καταθληπτικός. Ο άνθρωπος αυτοκτόνησε με μια πολιτική δήλωση, σε μια συγκεκριμένη πολιτική κατάσταση). Την επόμενη μέρα είχε γίνει μια συγκέντρωση, οι αστυνομικοί κάποια στιγμή έδιωξαν τους διαδηλωτές και στην πλατεία είχαμε μείνει μόνο εμείς, φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφοι. Κάποια στιγμή άρχισαν να μας σπρώχνουν προς την Πανεπιστημίου και εκεί εμφανίστηκε η διμοιρία, ο μαύρος ρόμβος. Ξαφνικά ένιωσα να με χτυπάνε στην πλάτη με τις ασπίδες τους και μετά ένα χτύπημα στο κεφάλι και άσπρισαν όλα. Στην αρχή δεν είχα καταλάβει τι είχε συμβεί. Αφού ηρέμησα, προσπάθησα να κάνω ένα τσιγάρο αλλά αυτό γλίστρησε από τα χέρια μου και έπεσε κάτω. Είχα χάσει την αφή από το αριστερό μου χέρι και είχα ένα καρούμπαλο. Πήγα σε ένα νοσοκομείο, οι γιατροί που με εξέτασαν είπαν ότι έπρεπε να χειρουργηθώ άμεσα από νευροχειρουργό. Ο τότε υπουργός, Χρυσοϊδης είχε βγάλει ανακοίνωση, είχα δεχτεί και ανθοδέσμη από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά ο αστυνομικός που με χτύπησε δεν βρέθηκε.
Είναι τόσο δύσκολο να βρεθούν οι αστυνομικοί που χτυπάνε σε δημόσιο χώρο; Στη δική μου περίπτωση ήταν πάρα πολύ εύκολο γιατί στο σημείο ήταν μόνο μια διμοιρία, δηλαδή περίπου 20 άτομα, δεν είναι και πυρηνική φυσική.
Γιατί λοιπόν δεν τους βρίσκουν; Γιατί δεν θέλουν! Το αίτημα της Ένωσης μας δεν είναι απέναντι στον αρχηγό της αστυνομίας, αλλά στην πολιτική ηγεσία. Δεν μας ενδιαφέρει ο αστυνομικός, μας ενδιαφέρει ο πολιτικός. Πιο παλιά ο Χρυσοχοϊδης, είχε πει ότι τα ΜΑΤ θα έχουν διακριτικά, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Οι αστυνομικοί της ομάδας ΔΕΛΤΑ επίσης δεν έχουν διακριτικά. Οι «Δελτάδες» έχουν χτυπήσει συνάδελφο από το γαλλικό πρακτορείο, είχαμε την πινακίδα από το μηχανάκι τους και παρόλα αυτά δεν βρέθηκαν.
Μάριος Λώλος/ Φ: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος/ FOSPHOTOS
Από πότε έγινε επικίνδυνο το επάγγελμα του φωτορεπόρτερ; Από το Δεκέμβρη του 2008 όταν βγάλαμε μια ανακοίνωση ότι θα συνεργαστούμε με την ομάδα βοήθειας προσαχθέντων πιτσιρικάδων. Αυτό το κάναμε γιατί τότε πιάνανε πολλούς πιτσιρικάδες χωρίς να έχουν τίποτα πάνω τους και μετά τους εμφάνιζαν με μια τσάντα. Έτσι λοιπόν, εμείς φωτογραφίζαμε κατά τη διάρκεια της προσαγωγής, και με αυτό τον τρόπο αποδείξαμε, πάρα πολλές φορές, ότι δεν υπήρχε τσάντα. Αυτό δεν άρεσε! Πριν από το 2008, φωτογραφίζαμε πίσω από τα ΜΑΤ, και ήμασταν ελεγχόμενοι. Μετά το 2008, αποφασίσαμε να περάσουμε από την πλευρά των διαδηλωτών, και αυτό δεν άρεσε καθόλου. Όταν καταλάβαμε ότι με τις ανακοινώσεις δεν βγάζαμε άκρη, αρχίσαμε τα εμπάργκο. Όταν είχαν χτυπήσει την Τατιάνα (Μπόλαρη), κάναμε εμπάργκο στον τότε υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Χρήστο Παπουτσή. Όταν αυτός είδε ότι το εμπάργκο του κάνει κακό, μας κάλεσε στο γραφείο του και ούτε λίγο ούτε πολύ μας τόνισε ότι δεν μπορεί να μας διασφαλίσει ότι δεν θα μας ξαναχτυπήσει αστυνομικός. Μας πρότεινε να βάλουμε όλοι οι φωτορεπόρτερ φωσφοριζέ γιλέκα, σαν χριστουγεννιάτικά δέντρα, και εμείς του είπαμε ότι τα γιλέκα τα βάζουν μόνο σε πολέμους, αναρωτώμενοι αν θεωρεί την πλατεία Συντάγματος εμπόλεμη ζώνη. Επίσης, μας είχε πει, ότι οι αστυνομικές δυνάμεις βλέπουν τις φωτογραφικές μηχανές σαν εν δυνάμει φονικά όπλα. Έχω πάει και σε συνέδριο της ΠΟΑΣΥ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων) και τους έχω εξηγήσει ότι εμάς τους φωτορεπόρτερ δεν μας ενδιαφέρει πως λέγεται ο αστυνομικός, ποιος είναι και τι κάνει εκτός υπηρεσίας. Εμάς μας ενδιαφέρει τι κάνει ο αστυνομικός από τη στιγμή που φοράει τη στολή. Όταν καίγονται από τις μολότοφ και τους τραβάμε είμαστε καλοί, και όταν δέρνουν είμαστε κακοί;
Τι γίνεται στο εξωτερικό; Και στο εξωτερικό έχουμε περιστατικά αστυνομικής βίας, αλλά υπάρχει μια διαφορά, εκεί θα τον βρουν τον ένοχο και θα τον τιμωρήσουν. Ακόμα και στην Αμερική, όπου τα πράγματα είναι πολύ άγρια, τιμωρούνται. Ούτε η πολιτική ηγεσία θέλει να βρεθούν οι αστυνομικοί που «κοπανάνε», γιατί δεν θέλουν από τη μια να σου κάνουν τη βρώμικη δουλειά και από την άλλη να τους τιμωρείς. Όπως είμαστε εμείς εδώ δεν είναι πουθενά αλλού.
Μάριος Λώλος/ Φ: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος/ FOSPHOTOS
Με το μνημόνιο ήρθαν στην Ελλάδα και πολλοί ξένοι φωτορεπόρτερ… Οι ξένοι όταν ήρθαν εδώ, ήρθαν με αλεξίσφαιρα γιλέκα και πολεμικά κράνη. Και αυτό δεν το κάνουν παντού. Ευτυχώς δεν χτύπησε κανένας, αλλά έχω γλιτώσει πολλούς ξένους συναδέλφους από ξυλοδαρμούς.
Πως θα αλλάξει αυτή η κατάσταση; Το να βγάζουμε ανακοινώσεις ή να πηγαίνουμε να δούμε τον εκάστοτε υπουργό Δημόσιας Τάξης, δεν έχει αξία. Χρειαζόμαστε ένα δίχτυ προστασίας, και αυτό το δίχτυ προστασίας θα πρέπει να είναι ο κόσμος στο δρόμο, οι διαδηλωτές, οι οποίοι όταν αντιλαμβάνονται ότι κάποιος αστυνομικός χτυπάει έναν άνθρωπο δεν θα πρέπει να γυρίζουν την πλάτη και να φεύγουν. Ρεαλιστικά, μόνο έτσι θα προστατευθούμε. Όσο και να σηκώνονται τα κλομπ, όσο και να μας φοβίζουν, όσο και να μας απειλούν, εμείς θα είμαστε εκεί και θα φωτογραφίζουμε.