Το «Δώσε Λίγη Αγάπη στον Ελληνικό Κινηματογράφο» επιστρέφει, αυτή τη φορά με ένα «Γράμμα στον Γιώργο Λάνθιμο»

Το «Δώσε Λίγη Αγάπη στον Ελληνικό Κινηματογράφο» τρεις μήνες αφότου συστήθηκε στο κοινό με μια συνέντευξη τύπου στο Άστορ και δύο αφότου δημοσιοποίησε ένα κείμενο με θέμα την ανάγκη χάραξης ενιαίας κινηματογραφικής πολιτικής, υπογεγραμμένο από 170 επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου, επιστρέφει, αυτή τη φορά με ένα «Γράμμα στον Γιώργο Λάνθιμο», γυρισμένο στην Κινέττα, εκεί όπου ο Γιώργος Λάνθιμος γύρισε την ομώνυμη πρώτη ταινία του.  

«Να ᾽μαστε πάλι εδώ, αυτή τη φορά να πηγαίνουμε μια χειμωνιάτικη βόλτα σ᾽ ένα καλοκαιρινό θέρετρο, την Κινέττα. Εκεί, μερικοί από εμάς έγραψαν ένα γράμμα αγάπης, που μπορεί εκ πρώτης να απευθύνεται στον Γιώργο Λάνθιμο, στην πραγματικότητα όμως έχει άλλους παραλήπτες: υπουργούς, κανάλια, φορείς, οργανισμούς, γραμματείς, διοικητικά συμβούλια, διευθυντές, προέδρους, συμβούλους και όλους εκείνους από τους οποίους εξαρτόμαστε για να μπορούμε να κάνουμε ταινίες με επαγγελματικές συνθήκες. Το γράμμα αυτό γράφτηκε με πολύ αγάπη. Αγάπη που ο Ελληνικός Κινηματογράφος προσφέρει απλόχερα και που μπορεί για την ώρα να μένει δίχως ανταπόκριση, δεν σταματάει όμως ποτέ να ελπίζει σε αυτή, ως μοναδικό τρόπο για να μπορέσει να συνεχίσει να υπάρχει και να δίνει την αγάπη του…».

Διαβάστε το κείμενο που υπογράφουν 170 επαγγελματίες του κινηματογραφικού χώρου:

Δώσε λίγη αγάπη στον Ελληνικό Κινηματογράφο

…ή αλλιώς, η ανάγκη χάραξης ενιαίας κινηματογραφικής πολιτικής

Μέρος Τρίτο

Ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ελληνικό σινεμά αναγνωρίστηκε στο εξωτερικό και έγινε «μόδα», στο εσωτερικό δεν υπήρξε η αντίστοιχη πολιτική για την ανάδειξη και ενίσχυσή του. Μετά και από την ψήφιση των τελευταίων αναπτυξιακών μέτρων (cash rebate), που κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση, ζητάμε από την πολιτεία να αδράξει την ιστορική ευκαιρία που της δίνεται και να χαράξει μια συνολική, συντονισμένη και σταθερή εθνική κινηματογραφική πολιτική, που να περιλαμβάνει:

• Στρατηγική που να ξεκινάει από την παραγωγή και να προχωράει στη διανομή και διάδοση της ελληνικής ταινίας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό και να ολοκληρώνεται με δράσεις για την προσέλκυση των θεατών και την κινηματογραφική παιδεία.
• Συντονισμό και συνεργασία όλων των υπουργείων που εμπλέκονται στον κινηματογραφικό κύκλο, εννέα στον αριθμό, τα Υπουργεία: Πολιτισμού, Ψηφιακής Πολιτικής – Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, Προστασίας του Πολίτη, Εσωτερικών, Τουρισμού και Παιδείας. Η ύπαρξη ενός συντονιστή, που θα επιδιώξει τη συνέργεια μεταξύ της πολιτείας, των φορέων άσκησης κινηματογραφικής πολιτικής και της κινηματογραφικής κοινότητας είναι απαραίτητη.
• «Αποκατάσταση» του Νόμου για τον Κινηματογράφο που με την κατάργηση του ειδικού φόρου επί του εισιτηρίου τον Αύγουστο του 2015 (όταν από λάθος θεωρήθηκε φόρος υπέρ τρίτων) – και που ενίσχυε τα έσοδα του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου εκτός κρατικού προϋπολογισμού και επιπλέον τον παραγωγό και τον αιθουσάρχη που παρήγαγε και πρόβαλε ελληνική ταινία – αλλά και την μη απόδοση του 1,5% από όλα τα τηλεοπτικά κανάλια, έχει χάσει τους βασικούς πυλώνες που χρηματοδοτούν και στηρίζουν τον ελληνικό κινηματογράφο και έτσι έχει απωλέσει την ουσία του. Να θυμίσουμε πως ο ειδικός φόρος αυτοχρηματοδοτούσε το ελληνικό σινεμά, καθώς προερχόταν απ’ ευθείας από το box office και άρα τους θεατές. Παρόλες τις διαβεβαιώσεις των αρμοδίων υπουργείων ότι το “λάθος” της κατάργησης θα διορθωθεί, τρία χρόνια τώρα αυτό δεν έχει γίνει. Όσο αφορά το 1,5%, εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται (ακόμη και σήμερα που τα κανάλια έχουν πια νόμιμες άδειες), ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού αδιαφορεί για την επιβολή των νόμιμων κυρώσεων.
• Θωράκιση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ) ως θεσμού ώστε σε οργανωτικό επίπεδο να μην επηρεάζεται από τις αλλαγές διοικήσεων και υπουργών και να λειτουργεί αποτελεσματικά και αδιάκοπα, χωρίς καθυστερήσεις και αγκυλώσεις. Να επιταχύνει τα αντανακλαστικά του, να μην λειτουργεί απλώς ως ένας γραφειοκρατικός οργανισμός, αλλά να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της δημιουργίας ταινιών και να σχεδιάσει-ασκήσει πολιτική με όραμα, τόσο για την παραγωγή, όσο και για την προώθηση της ελληνικής ταινίας ως brand. Ας σημειωθεί πως δεν νοείται Ευρωπαϊκή χώρα χωρίς cultural fund, το οποίο διαχειρίζεται το Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου και με βάση το όραμα του, στοχεύει στην ενίσχυση της εθνικής κινηματογραφίας, στην ανάδειξη νέων κινηματογραφιστών και την ανάπτυξη της πολιτισμικής ταυτότητας. Σε οικονομικό επίπεδο, η επαναφορά μιας αυτόματης πηγής χρηματοδότησης του ΕΚΚ, που θα βασίζεται σε ανταποδοτικά συστήματα (πχ αριθμός εισιτηρίων στις αίθουσες, ποσοστό επί του κύκλου εργασιών της οπτικοακουστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα κ.α.) θα δώσει την δυνατότητα αξιόπιστου προγραμματισμού των χρηματοδοτήσεων και των συμπαραγωγών, αλλά και της χρήσης των ευρωπαϊκών πόρων από τους Έλληνες κινηματογραφιστές. Και όλα αυτά χωρίς να επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός. Αυτή τη στιγμή και μετά την κατάργηση του ειδικού φόρου επί του εισιτηρίου, η χρηματοδότηση του ΕΚΚ είναι ασταθής και βασίζεται κυρίως σε έκτακτες επιχορηγήσεις – όποτε αυτό κρίνεται σκόπιμο από τον εκάστοτε Υπουργό Πολιτισμού – ενώ και ο τακτικός προϋπολογισμός του έχει περιοριστεί. Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης είναι πως εκκρεμούν ακόμη να απαντηθούν αιτήσεις χρηματοδότησης από τον Απρίλιο του 2017.
• Αποτελεσματική ενίσχυση της ελληνικής ταινίας από το ΕΚΟΜΕ. Για να συμβεί αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η έννοια της «κρατικής συμμετοχής» δεν αφορά στην δημόσια τηλεόραση. Όπως ισχύει και στο εξωτερικό, η συμμετοχή δημόσιων καναλιών δεν πρέπει να συνυπολογίζεται στο ποσοστό κρατικής ενίσχυσης. (θυμίζουμε πως για να είναι μια αμιγώς ελληνική παραγωγή επιλέξιμη για το cash rebate, η κρατική ενίσχυση της δεν πρέπει να ξεπερνάει το 50% του προϋπολογισμού της).
• Ισορροπημένη συνύπαρξη του ΕΚΚ και του ΕΚΟΜΕ. Ενώ η δημιουργία του ΕΚΟΜΕ είναι ελπιδοφόρα, δεν λύνει το άμεσο πρόβλημα του ελληνικού σινεμά. Η ενίσχυση των 25.000.000 τον χρόνο (75.000.000/3έτη) μέσω του ΕΚΟΜΕ αποτελεί μια καλή βάση για την οπτικοακουστική βιομηχανία και την προσέλκυση διεθνών παραγωγών. Όμως η ενίσχυση του εθνικού κινηματογράφου μέσω του ΕΚΚ, με το δυσανάλογο ποσό των 2.500.000 (μη σταθερός πόρος) δημιουργεί έλλειμα προς την κατεύθυνση αυτή και επιφέρει μια ιδιόμορφη ανισορροπία στη λειτουργία του συστήματος. Να τονίσουμε πως το ΕΚΟΜΕ εφαρμόζει ένα αυτοματοποιημένο σύστημα αναχρηματοδότησης (cash rebate), χωρίς καλλιτεχνικά κριτήρια και ενισχύει τα οπτικοακουστικά έργα μετά το πέρας της παραγωγής τους με βάση τα χρήματα που έχουν ήδη δαπανηθεί. Αντιθέτως το ΕΚΚ εφαρμόζει ένα επιλεκτικό σύστημα χρηματοδότησης βάση κυρίως καλλιτεχνικών κριτηρίων (σενάριο, προηγούμενο έργο σκηνοθέτη κλπ) που έρχεται πριν την παραγωγή και άρα μπορεί να εξασφαλίσει την χρηματοδότηση και από άλλα ευρωπαϊκά ταμεία και πηγές. Οι δύο αυτοί πόλοι θα πρέπει να συνυπάρχουν ισορροπημένα σε μια χώρα που επιδιώκει την οπτικοακουστική ανάπτυξη.
• Πλήρης εφαρμογή του 1,5% από όλους τους υπόχρεους. Ιδιαίτερα για την ΕΡΤ επαναφορά στην αρμόδια επιτροπή μελών με κινηματογραφική εμπειρία, επαναδραστηριοποίηση του προγράμματος μικροφίλμ και επανέναρξη της σύμπραξης συμπαραγωγών με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κανάλια (πχ το Γαλλογερμανικό ARTE επιζητά συμφωνία συμπαραγωγής και η ΕΡΤ το αγνοεί επιδεικτικά).
• Θέσπιση κινήτρων για τη δημιουργία ιδιωτικών χρηματοδοτικών πηγών, εταιρειών cash flow και funds σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πρακτική, ενεργοποίηση του νόμου για το tax rebate με συμφέροντες όρους, αποφορολόγηση χορηγιών.
• Θέσπιση ενός πλαισίου συνεργασίας με υπηρεσίες όπως αστυνομία, πυροσβεστική, λιμενικό. Πολιτική στην έκδοση αδειών γυρίσματος σε αρχαιολογικούς χώρους και δημιουργία film offices και αντίστοιχων regional funds σε όλες τις περιφέρειες. Σε διαφορετική περίπτωση σε επίπεδο πραγματοποίησης γυρισμάτων η Ελλάδα θα παραμείνει μη ανταγωνιστική για τις αλλοδαπές παραγωγές και μη φιλική στις ίδιες τις ελληνικές παραγωγές.
• Προώθηση, διάδοση, προβολή και αξιοποίηση της ελληνικής ταινίας τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό ως πολύτιμου πολιτισμικού αγαθού, ιστορικού τεκμηρίου και εξαγώγιμου επικοινωνιακού προϊόντος. Θέσπιση κινήτρων για την υλοποίηση μοντέλων διανομής που να εξασφαλίζουν τη διάρκεια των προβολών και την δημιουργική προώθηση των ταινιών. Πολιτική μύησης των νέων γενιών στον ελληνικό κινηματογράφο, που να περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση και προσβασιμότητα του, τόσο μέσω των αντίστοιχων ψηφιακών πλατφορμών, όσο και των κινηματογραφικών αιθουσών.
• Ενίσχυση και επέκταση της κινηματογραφικής παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με στόχο την ανάπτυξη κοινού και τη διαμόρφωση μελλοντικών θεατών. Εκσυγχρονισμός, ανανέωση των φορέων και των θεσμών που αποτελούν ενδιάμεσο βήμα για την είσοδο στην κινηματογραφική βιομηχανία (σχολών, ινστιτούτων, πανεπιστημίων, φεστιβάλ μικρού μήκους κ.α.) με στόχο μια εξωστρεφή θεωρητική και τεχνική κατάρτιση που θα αποτρέψει το brain drain και θα ενδυναμώσει την εγχώρια βιομηχανία.Υποστήριξη της διαρκούς επιμόρφωσης των ενεργών επαγγελματιών σχετικά με τις σύγχρονες επαγγελματικές πρακτικές, τεχνολογικές εξελίξεις και τάσεις της παγκόσμιας αγοράς.

Οι ελληνικές ταινίες συμβάλουν στην εθνική οικονομία δημιουργώντας θέσεις εργασίας, επιστρέφοντας το 60% του προϋπολογισμού τους στο κράτος, προσελκύοντας μέσω των συμπαραγωγών ξένες επενδύσεις και προβάλλοντας τη χώρα στο εξωτερικό. Είναι εξαγώγιμο πολιτιστικό προϊόν, προϊόν εξωστρέφειας και άσκησης εξωτερικής πολιτικής, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρό μοχλό επιχειρηματικότητας και οικονομικής ανάπτυξης.

Δεν αιτούμαστε περισσότερων χρημάτων, αλλά της ισορροπημένης κατανομής τους, της στήριξης των θεσμών, συντονισμού και πολιτικής με όραμα. Η ουσία του σινεμά είναι τρέλα, πάθος, αγάπη, εμείς αυτό διεκδικούμε. Δεν θέλουμε να είμαστε γκρινιάρηδες, εσωστρεφείς, μίζεροι, αλλά να κάνουμε σινεμά και ν’ αγαπιέται. Είμαστε μαχητές.