Τι σημαίνει το ανάποδο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Tate Britain;
Για έναν παράξενο λόγο, πολύ παράξενο λόγο, στο υποσυνείδητό μας ταυτίζουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο με την Βρετανία. Είναι οι αγγλικές χριστουγεννιάτικες ιστορίες, είναι τα κάλαντα των Χριστουγέννων, είναι κάτι άλλο; Αλλά είναι αλήθεια. Χριστουγεννιάτικο δέντρο και Βρετανία πάνε μαζί, χέρι-χέρι στο φαντασιακό μας.
Η Tate Britain είναι φημισμένη για τα χριστουγεννιάτικα δέντρα της. Κάθε 1η Δεκεμβρίου, η αποκάλυψη του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην Tate είναι γεγονός! Και τα «δέντρα» της Tate, σχεδιασμένα κάθε χρόνο από έναν διαφορετικό σύγχρονο καλλιτέχνη, είναι, από μόνα τους, καλλιτεχνικά γεγονότα.
Ένας λόγος παραπάνω για το φετινό. Το οποίο είναι ανάποδα! Η Ιρανή Σιραζέ Χουσιαρί αναποδογύρισε – στην κυριολεξία – την παράδοση.
Το δέντρο κρέμεται από τον κορμό του, πάνω από την ελικοειδή κλίμακα της κεντρικής εισόδου. Τα κλαδιά του – επίτηδες – δεν είναι στολισμένα, αλλά οι ρίζες του, έκθετες, είναι υπογραμμισμένες με μια στρώση φύλλων χρυσού.
«Θα ήθελα να στοχαστούμε ότι το πεύκο είναι ένα από τα πιο παλιά είδη στο φυτικό βασίλειο και να αναγνωρίσουμε ότι οι ρίζες είναι η πηγή της συνεχούς σταθερότητάς του, της τροφής του, της μακροζωίας του» είπε η Ιρανή καλλιτέχνης.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Χουσιαρί δημιούργησε μια τέτοια εγκατάσταση στην Tate. Το είχε κάνει και το 1993, ήταν το πέμπτο χριστουγεννιάτικο δέντρο της Tate Britain. Το μουσείο είχε διακόψει την ετήσια παράδοση όταν ξεκίνησε η ύψους 45 εκατομμυρίων στερλινών ανακαίνισή του από τον αρχιτέκτονα Caruso St John. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν και οι υπεύθυνοι, με νοσταλγία, έριξαν ματιά πίσω στον χρόνο και κάλεσαν την Χουσιαρί να δημιουργήσει ξανά την αρχική εγκατάσταση, για να μπορέσει «μια διαφορετική γενιά να έχει την εμπειρία της μεγαλοπρέπειας της δουλειάς της, στο εντυπωσιακό σκηνικό της νέας εισόδου και κλίμακας».
Μιλά για τις ρίζες του δέντρου (της) η Χουσιαρί: «Καθώς οι ρίζες μένουν κρυμμένες, είναι καλύτερα να αναζητούμε αυτό που είναι κρυμμένο παρά αυτό που είναι προφανές. Όπως έγραψε ένας βουδιστής μοναχός, “ένα γέρικο πεύκο κηρύσσει σοφία”».