Μεταβατικές Δομές Φιλοξενίας ΜΕΤΑδρασης: τα μοναδικά ασφαλή καταφύγια για τα ασυνόδευτα παιδιά στη Σάμο και τη Χίο
Η ΜΕΤΑδραση έχοντας εντοπίσει από το 2015 αυτό το κρίσιμο κενό έλλειψης δομών φιλοξενίας για τα ασυνόδευτα παιδιά στα σύνορα, δημιούργησε για πρώτη φορά το 2016 και λειτουργεί έκτοτε κατάλληλους χώρους προκειμένου τα παιδιά να μην διαμένουν στους καταυλισμούς και να προστατεύονται άμεσα.
Το EEA Grants αναγνωρίζοντας την ουσιαστική συμβολή των μεταβατικών δομών φιλοξενίας της ΜΕΤΑδρασης στη Σάμο και τη Χίο που αποτελούν και τις μοναδικές δομές για ασυνόδευτα παιδιά, αποφάσισε να τις χρηματοδοτήσει από τον Ιούνιο του 2020 για διάστημα τριών ετών, εντάσσοντάς τις στο πρόγραμμα χρηματοδότησης «Άσυλο και Μετανάστευση».
Από τον Ιούνιο του 2020 μέχρι σήμερα, οι Μεταβατικές Δομές Φιλοξενίας έχουν φιλοξενήσει συνολικά 93 ασυνόδευτα παιδιά. Από αυτά 29 ήταν κορίτσια και 64 αγόρια προερχόμενα κυρίως από το Αφγανιστάν, τη Συρία το Ιράκ και λιγότερα από την Αφρική. Ο βασικός χαρακτήρας των δομών είναι να είναι μεταβατικές, όμως είτε λόγω έλλειψης θέσεων σε δομές στην ενδοχώρα, είτε λόγω της πανδημίας, αρκετά παιδιά μένουν περισσότερο διάστημα κατά το οποίο προετοιμάζονται για το επόμενο βήμα που είναι η βέλτιστη μακρόχρονη λύση. Από τα 67 παιδιά που έχουν φύγει από τις δομές το 34% έχει μετεγκατασταθεί σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, το 48% έχει επανενωθεί με την οικογένειά του σε άλλη χώρα της ΕΕ, το 16% έχει τοποθετηθεί σε μόνιμη δομής φιλοξενίας στην ενδοχώρα και το 2% έχει τοποθετηθεί σε ανάδοχη οικογένεια. Κάθε δομή μπορεί να υποστηρίξει έως 20 παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου, δίνοντας πάντα προτεραιότητα στις πιο ευπαθείς ομάδες, όμως λόγω της πανδημίας οι θέσεις μειώθηκαν προκειμένου να υπάρχει πάντα ένα δωμάτιο για να απομονώνονται ενδεχόμενα κρούσματα Covid-19. Και οι δύο δομές λειτουργούν σύμφωνα με τα εθνικά και ευρωπαϊκά πρότυπα και συμβάλλουν ουσιαστικά στην προστασία των παιδιών από κυκλώματα διακινητών και traffickers. Με τη συμβολή εξειδικευμένου προσωπικού (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί και ειδικοί παιδαγωγοί) εξασφαλίζεται η καθημερινή φροντίδα και η κάλυψη των αναγκών των παιδιών.
Το διάστημα της έξαρσης της πανδημίας του Covid-19 η ομάδα υποστήριξης των δομών βρέθηκε αντιμέτωπη με πολλαπλές προκλήσεις: την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τον εγκλεισμό, την κοινωνική απομόνωση, τη δραματική μείωση των εξωτερικών δραστηριοτήτων, την τήρηση των μέτρων προστασίας αλλά και τη διαχείριση των αρνητικών επιπτώσεων όλων των παραπάνω στην ψυχική υγεία των παιδιών. Η ομάδα σε συνεργασία με τα παιδιά κατάφερε να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια, εντείνοντας την ψυχοκοινωνική και εκπαιδευτική πλαισίωση, χτίζοντας με δημιουργικότητα νέες δραστηριότητες για τα παιδιά, προκειμένου να αποφευχθούν οι επιπτώσεις για την σωματική και ψυχική τους υγεία λόγω των περιοριστικών μέτρων.
Με την άρση των μέτρων περιορισμού ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και πάλι στην ανάπτυξη και επέκταση των εξωτερικών δραστηριοτήτων και της συνεργασίας με τοπικούς φορείς, προκειμένου τα παιδιά να αισθάνονται μέρος της κοινωνίας. Κάποιες από τις πιο επιτυχημένες δράσεις του 2021 ήταν η συμμετοχή των παιδιών στο “Chios Music Festival” που πραγματοποιείται με την αιγίδα του Δήμου Χίου, η συνεργασία με την Οργάνωση Save your Hood στην Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, όπου τα παιδιά συμμετείχαν σε καθαρισμό παραλίας και η εξαιρετική συνεργασία με το 4ο Γυμνασίου Χίου όπου οι μαθητές και τα παιδιά της δομής αντάλλαξαν τις εμπειρίες τους.
Η στήριξη από τον ΕΟΧ είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς οι δομές αυτές αποτελούν τους μοναδικούς χώρους σε δύο καίρια σημεία εισόδου, την Χίο και τη Σάμο, όπου τα ασυνόδευτα παιδιά είναι ασφαλή και μπορούν, όπως όλα τα άλλα παιδιά, να πηγαίνουν στο σχολείο και να αναπτύσσονται μέσα από δραστηριότητες, έως ότου βρεθεί η βέλτιστη μακροχρόνια λύση.
Το πρόγραμμα των EEA Grants “Άσυλο και Μετανάστευση” (Αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών για την υποδοχή και καταγραφή των αιτούντων άσυλο και για τη στέγαση ευάλωτων ομάδων),στην Ελλάδα, ύψους 16,5 εκ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (EEA Grants) 2014 – 2021. Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να συμβάλει στη διασφάλιση της νομικής προστασίας, υποστήριξη και φροντίδα για τους πιο ευάλωτους αιτούντες άσυλο, με έμφαση στα ασυνόδευτα παιδιά. Ο Διαχειριστής Επιχορήγησης για το πρόγραμμα “Άσυλο και Μετανάστευση” στην Ελλάδα είναι η ΣΟΛ Crowe σε συνεργασία με την HumanRights360.
Περισσότερες πληροφορίες: https://www.asylumandmigration-eeagrants.gr