Είναι αυτό το πιο ασυνηθιστο σπίτι στην Αττική;
Οταν οι πρώτες φωτογραφίες αυτής της ασυνήθιστης κατοικίας με τις έντονα γραμμικές φόρμες και τη μινιμαλιστική αισθητική είδαν το φως της δημοσιότητας, πολλοί αναρωτήθηκαν ποιος είναι ο Παύλος Χατζηαγγελίδης, ο αρχιτέκτονας που υπέγραφε τη μελέτη (σε συνεργασία με τους πολιτικούς μηχανικούς Φωτεινή Καραγιάννη και Mohammed Ahmed). Πρωτοεμφανιζόμενος σε δημοσιεύσεις και διαγωνισμούς και επικεφαλής του αρχιτεκτονικού γραφείου 314 με έδρα τη Βούλα, ο 38χρονος Χατζηαγγελίδης συγκέντρωσε ξαφνικά την προσοχή της κοινότητάς του για όλους τους λόγους – καλούς και λιγότερο καλούς. Η αρχιτεκτονική είναι ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό επάγγελμα και από αυτή την άποψη η ανακήρυξη της τολμηρής μελέτης του σε επίσημη ελληνική συμμετοχή για τα Eυρωπαϊκά βραβεία Μies van der Rohe 2015 έδωσε τροφή για έναν νέο κύκλο δημιουργικής αντιπαράθεσης.
Ηταν το σπίτι στην Ανατολική Αττική μια πραγματικά καινοτόμος και ρηξικέλευθη πρόταση για την ελληνική αρχιτεκτονική ή έχουμε να κάνουμε με την αναπαραγωγή μιας διεθνούς γλώσσας, που θα μπορούσε να «φυτευτεί» σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, χωρίς να καταλαβαίνει κανείς αν πρόκειται για την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Αυστραλία ή τη Χιλή; Ας το παραδεχτούμε, είναι μια συζήτηση που δεν είναι καινούργια, αφορά ένα πολύ περιορισμένο κοινό και, ακόμη χειρότερα, δεν τελειώνει ποτέ. Αυτό που μένει είναι το αποτέλεσμα και ο εκ των πραγμάτων δημιουργικός εμπλουτισμός της ελληνικής αρχιτεκτονικής γλώσσας με νέες εικόνες. Ο ίδιος ο Παύλος Χατζηαγγελίδης αποδίδει στον ιδιοκτήτη του οικοπέδου τα εύσημα για το γεγονός ότι συμμετείχε με τον τρόπο του σε ένα τόσο τολμηρό αποτέλεσμα. «Ο δυναμικός σχεδιασμός προέκυψε ως αποτέλεσμα της ιδιαίτερα δυναμικής προσωπικότητας του ιδιοκτήτη», λέει στο «Κ» ο Αθηναίος αρχιτέκτονας. «Θέλαμε, συνεπώς, να σχεδιάσουμε μια κατοικία η οποία θα συμβάδιζε με την καθημερινότητά του και την αγάπη του για το υγρό στοιχείο και τα γιοτ. Ετσι προέκυψαν οι έντονες γραμμικές φόρμες και τα επικλινή κελύφη, στα οποία οι χρήστες της κατοικίας δέχονται ερεθίσματα παρόμοια με αυτά ενός πολυτελούς γιοτ».
Η αίσθηση της αμεσότητας με το υγρό στοιχείο επιτεύχθηκε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους: κατ’ αρχάς, με την κατασκευή τριών συγκοινωνούντων στοιχείων νερού μπροστά και εκατέρωθεν του ισόγειου, ενώ, ως συνέχεια της εμπρόσθιας λίμνης, έρχεται η πισινά κολύμβησης. Η αρχιτεκτονική του κτιρίου δημιουργεί πλαίσια τα οποία περιβάλλουν τις χρήσεις της κατοικίας, τόσο στον ισόγειο όροφο διημέρευσης όσο και στον πρώτο όροφο, όπου και αναπτύσσονται τα υπνοδωμάτια. Το κέλυφος της κατοικίας φαίνεται να ακουμπά πολύ μαλακά στο έδαφος, ενώ στις «λίμνες» καλλιεργείται επιδέξια μια ψευδαίσθηση αιώρησης. Η υπερύψωση του εμπρόσθιου τμήματος της κατοικίας ενισχύει αυτή την αίσθηση ότι το κτίριο ανασηκώνεται από το νερό.
Πέρα από τις αναπόφευκτες εντυπώσεις, η κατοικία στο Πικέρμι δεν ποντάρει μόνο στην εικόνα ή στη «φαντεζί» επιδερμίδα. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός επιτρέπει στον ήλιο να ζεσταίνει τους χώρους τους χειμερινούς μήνες και τον αποτρέπει το καλοκαίρι, ενώ παράλληλα εκτονώνει τον θερμό αέρα προς τα έξω. Η χρήση γεωθερμικής ενέργειας εξασφαλίζει εξοικονόμηση ενέργειας ψύξης και θέρμανσης μέσω των συστημάτων fan coil. Τα δώματα είναι στρωμένα με σπιράλ, που, σε συνδυασμό με τους ηλιακούς συλλέκτες που βρίσκονται στην πίσω μεριά του οικοπέδου, θερμαίνουν το νερό της πισίνας.
Και το νερό για τις λίμνες και για την πισίνα προέρχεται από γεώτρηση, ενώ το νερό που απαιτείται για την άρδευση προέρχεται από μια δεξαμενή στην οποία ταμιεύονται όμβρια ύδατα που συλλέγονται μέσω ενός συστήματος αποστράγγισης και συλλογής. «Η κατοικία h_3, όπως την ονομάσαμε, θεωρούμε ότι προκαλεί μια ευχάριστη αίσθηση σε αυτούς που την αντικρίζουν ή τη βιώνουν», λέει ο κ. Παύλος Χατζηαγγελίδης. «Οι αντιδράσεις τους θεωρούμε ότι είναι θετικές γιατί, παρά την ιδιαίτερα δυναμική ταυτότητα της κατοικίας, διατηρεί μια λιτότητα και ισορροπία στη φόρμα της».