Διάστημα: Ένα παράξενο, γυαλιστερό ζελέ βρέθηκε στη “σκοτεινή” πλευρά της Σελήνης
Κανένας επιστήμονας δεν έχει ακόμη ιδέα τι είναι η ουσία σαν ζελέ με παράξενο γυαλιστερό χρώμα, που βρήκε προ ημερών το κινεζικό ρόβερ Yutu-2 στη «σκοτεινή» πλευρά της Σελήνης. Το ρόβερ του σκάφους Chang’e-4 έπεσε τυχαία πάνω στο περίεργο υλικό και αμέσως οι Κινέζοι χειριστές του στο Πεκίνο τού έδωσαν εντολή να αναβάλει άλλες προγραμματισμένες δραστηριότητες του, προκειμένου να εστιάσει τα όργανά του στην απρόσμενη ανακάλυψη.
Το υλικό, που βρίσκεται στον πυθμένα ενός μικρού πρόσφατου κρατήρα, ξεχωρίζει αισθητά από άποψη σχήματος, υφής και χρώματος σε σχέση με το γύρω σεληνιακό περιβάλλον του. Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποια εξήγηση περί τίνος πρόκειται, ενώ δεν έχει δοθεί ακόμη στη δημοσιότητα από τους Κινέζους κάποια φωτογραφία του υλικού. Σύμφωνα με μία εκδοχή, είναι λιωμένο γυαλί που δημιουργήθηκε από πτώση μετεωρίτη στο φεγγάρι.
Η κινεζική ανακάλυψη θύμισε την έκπληξη και την έξαψη που είχε προκαλέσει το 1972 η ανακάλυψη -από τον γεωλόγο αστροναύτη Χάρισον Σμιτ της αποστολής «Απόλλων 17» της NASA– ενός τμήματος του σεληνιακού εδάφους έντονα πορτοκαλί χρώματος, το οποίο τελικά εκτιμήθηκε πως δημιουργήθηκε στη διάρκεια μίας έκρηξης σεληνιακού ηφαιστείου πριν 3,64 δισεκατομμύρια χρόνια.
Το Chang’e-4 προσεληνώθηκε στις 3 Ιανουαρίου φέτος στη μόνιμα κρυμμένη πλευρά του φεγγαριού (η Κίνα ήταν η πρώτη χώρα που πέτυχε κάτι τέτοιο) και το μικρό ρόβερ Yutu-2 της σεληνιακής ακάτου έκτοτε εξερευνά την επιφάνεια γύρω από το σημείο προσελήνωσης, έχοντας ήδη διανύσει μερικές εκατοντάδες μέτρα.
Ινδία
Εν τω μεταξύ, μετά από καθυστέρηση άνω του ενός έτους στο διαστημικό πρόγραμμά της, η Ινδία ετοιμάζεται να γράψει το δικό της κεφάλαιο στη σεληνιακή ιστορία, καθώς το σκάφος της Chandrayaan-2 ολοκλήρωσε την 1η Σεπτεμβρίου την πέμπτη και τελική τροχιά του γύρω από το φεγγάρι, σε ύψος 119 έως 127 χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνειά του. Στις 2 Σεπτεμβρίου απελευθέρωσε την άκατο προσελήνωσης Vikram, η οποία -αν όλα πάνε καλά- προγραμματίζεται να «πατήσει» στον Νότιο Πόλο της Σελήνης την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου (γύρω στις 23:00 ώρα Ελλάδας).
Αν όντως αυτό συμβεί, η Ινδία θα γίνει η τέταρτη χώρα στον κόσμο που θα κάνει επιτυχή προσελήνωση (μετά τις ΗΠΑ, την ΕΣΣΔ-Ρωσία και την Κίνα) και η πρώτη που θα το κάνει στον ανεξερεύνητο έως τώρα Νότιο Πόλο του δορυφόρου μας, όπου υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για ανακάλυψη νερού και ορυκτών (γι’ αυτό, άλλωστε, επελέγη αυτό το σημείο από τους Ινδούς επιστήμονες). Οι προηγούμενες αποστολές των άλλων χωρών είχαν προσεληνωθεί πιο κοντά στον ισημερινό της Σελήνης.
Η «τετράποδη» ρομποτική άκατος προσελήνωσης, που διαθέτει τρία επιστημονικά όργανα, φέρει το όνομα του Vikram Sarabhai, του θεωρούμενου «πατέρα» του ινδικού διαστημικού προγράμματος. Έχει σχεδιαστεί για να λειτουργήσει μόνο μία σεληνιακή μέρα, που ισοδυναμεί με περίπου 14 γήινες μέρες. Το Vikram διαθέτει κι ένα μικρό σεληνιακό εξάτροχο ρόβερ, το Pragyan, το οποίο θα μελετήσει τη σεληνιακή επιφάνεια σε απόσταση έως 500 μέτρων από την άκατο, καθώς και τους παράξενους σεληνιακούς μικροσεισμούς.
Ο Ινδικός Οργανισμός Διαστημικής Έρευνας (ISRO) έχει ανακοινώσει ότι μέχρι στιγμής όλα βαίνουν ομαλά και βάσει προγράμματος. Η NASA σκοπεύει να στείλει το δικό της σκάφος στον Νότιο Πόλο της Σελήνης έως το 2024.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)