Σε ήρεμο κλίμα ξεκίνησε χθες η συνέντευξη Τύπου ανάμεσα στον Έλληνα υπουργό Νίκο Δένδια και τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Μέσα σε λίγη ώρα, όμως, ανέβηκε η ένταση και αναφέρθηκαν με έντονο τρόπο όλα τα ζητήματα που χωρίζουν τα δύο κράτη: από τις έρευνες και τις εξορύξεις στον Αιγαίο και τις παραβιάσεις στον εναέριο χώρο, μέχρι τη Συνθήκη της Λοζάνης και την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Δένδιας έκανε λόγο για την «απειλή πολέμου» εκ μέρους της Άγκυρας, εφόσον η Ελλάδα εφαρμόσει κάποια από τα κυριαρχικά δικαιώματά της. Όπως είπε, η Τουρκία δεν αποδέχεται τη σύμβαση του ΟΗΕ για το θαλάσσιο δίκαιο, αναφέροντας μάλιστα ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Αμέσως αντέδρασε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος έκανε λόγο για προκλητικές κατηγορίες εκ μέρος του κ. Δένδια, τις οποίες η Άγκυρα δεν μπορεί να αποδεχθεί.
Το πρακτορείο ΑΠΕ-ΜΠΕ ανακοίνωσε: «Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ήταν σε πλήρη συνεννόηση με τον πρωθυπουργό. Είχαν εκτενή συνομιλία χτες και σήμερα μετά τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν και πριν την συνάντηση με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Και είχε ρητή εντολή, αν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές».
Για το Διεθνές δίκαιο και τη Συνθήκη της Λοζάνης
Ο Έλληνας ΥΠ.ΕΞ. επανήλθε, τονίζοντας ότι η Άγκυρα παραβιάζει συνεχώς το διεθνές δίκαιο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Όπως επισήμανε χαρακτηριστικά, η Τουρκία «έχει παραβιάσει το διεθνές δίκαιο και τα ίδια κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας: έχει κάνει 400 υπερπτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος, δεν μιλάω για τη θάλασσα».
Ο Τσαβούσογλου αντέδρασε άμεσα αναφέροντας ότι η Αθήνα χρησιμοποιεί τη Συνθήκη της Λοζάνης όπως εξυπηρετεί την ίδια, τη στιγμή που ελληνικός στρατός βρίσκεται «παρανόμως» στα νησιά του Αιγαίου. «Αναφέρεστε σε αυτά που σας συμφέρουν, αλλά δεν αναφέρεστε στη Συνθήκη της Λοζάνης ως προς την αποστρατιωτικοποίηση» είπε και σημείωσε ότι «εμμένουμε στην αρχή του δίκαιου διαμοιρασμού».
Για το Αιγαίο είπε ότι «υπάρχει και το θέμα του εναέριου χώρου» και απαντώντας στις ευθείες βολές του Ν. Δένδια για παραβίαση του διεθνούς δικαίου είπε όχι ότι δεν έχουμε σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, αλλά πρέπει να έχουμε πάντα συνείδηση που αποβλέπει κάθε χώρα. «Μπορούμε να συνεχίσουμε αυτή την ένταση, αλλά αυτός δεν είναι ο σκοπός», συμπλήρωσε.
Τι είπαν για τη μουσουλμανική μειονότητα
Νωρίτερα είχε κινηθεί σε πιο ήπιους τόνους, προτάσσοντας την ανάγκη για συνέχιση του διαλόγου και την προτροπή να αποφευχθούν οι προκλητικές δηλώσεις. Ωστόσο σχεδόν εξαρχής προκάλεσε την αντίδραση της ελληνικής πλευράς αφού αναφέρθηκε σε «τουρκική μειονότητα» στην Ελλάδα, με τον κ. Δένδια να τον διορθώνει, σημειώνοντας ότι στην Ελλάδα αναγνωρίζουμε τη μουσουλμανική μειονότητα.
Στην Ελλάδα υπάρχει «μουσουλμανική μειονότητα, αυτό λέει και η Συνθήκη της Λοζάνης», είπε χαρακτηριστικά ο Έλληνας υπουργός. «Και οι δύο μειονοτικές ομάδες θα πρέπει να συνεχίσουν να διαβιούν με τρόπο που να τους οδηγεί σε ευημερία και ειρήνη, πράγμα που θα έχει θετικό απόηχο στις μεταξύ μας σχέσεις», είπε σχετικά.
Σε σχέση με Τουρκία και Ευρώπη
Ο κ. Δένδιας επανέλαβε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο επισήμανε ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο σεβασμός στις αρχές και στις αξίες της Ε.Ε., τονίζοντας με νόημα ότι μία από αυτές είναι ο σεβασμός στην κυριαρχία των χωρών-μελών.
Ανάφερε με νόημα ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν είναι «τρίτος», αλλά είναι «η οικογένειά μας». Αυτό ήταν απάντηση στον Τούρκο ΥΠ.ΕΞ., οποίος νωρίτερα αναφέρθηκε και στη διαμεσολάβηση των Βρυξελλών για την αποκλιμάκωση στην περιοχή, κάνοντας λόγο για «τρίτο μέρος».
Όσο για το μεταναστευτικό, ο Ν. Δένδιας τόνισε ότι δεν θα πρέπει η Τουρκία να κάνει μαθήματα στην Ελλάδα. Πρόσθεσε ότι πρέπει να υπάρχει «αντίληψη συνεργασίας και όχι ανταγωνισμού». Προηγήθηκε δήλωση του Τσαβούσογλου ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί στο μεταναστευτικό πρακτικές τύπου push back κατά προσφύγων και μεταναστών.
Για το Κυπριακό, ο κ. Δένδιας είπε ότι μοναδική λύση είναι η διζωνική κοινοτική ομοσπονδία, στη βάση των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών.
Για τις διμερείς σχέσεις και την οικονομία
Σημειώνεται ότι πριν ανέβουν οι τόνοι, ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι πραγματοποιήθηκαν ανοιχτές και ειλικρινείς συνομιλίες, κάνοντας λόγο για μια «ιδιαίτερα χρήσιμη συζήτηση». Τόνισε την ανάγκη διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών και σημείωσε ότι «θα πρέπει να εδραιώσουμε την ειρηνική συνύπαρξη στη βάση του διεθνούς δικαίου».
Σε σχέση με το περιεχόμενο των επαφών του, είπε ότι συζητήσαμε διμερείς σχέσεις και περιφερειακές εξελίξεις, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο για ανάπτυξη συνεργασίας και κυρίως στον τομέα της οικονομίας. Στο σημείο αυτό τόνισε ότι αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, είναι η αποκλιμάκωση και η αποφυγή ενεργειών και δηλώσεων που δυναμιτίζουν το κλίμα.
Σε εγκάρδιο κλίμα ξεκίνησε τις δηλώσεις και ο Μ. Τσαβούσογλου, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Πιστεύω ότι τα προβλήματα μπορούν να λυθούν με εποικοδομητικό διάλογο. Οι προκλητικές δηλώσεις πρέπει να αποφεύγονται. Συζητήσαμε όλες τις πλευρές των διμερών σχέσεων. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τη βελτίωση των σχέσεων. «Συζητήσαμε όλα τα θέματα στις μεταξύ μας σχέσεις και υφίσταται μια διαφορά απόψεων στο θέμα του Αιγαίου».
Όπως σημείωσε, «είχαμε την ευκαιρία να αξιολογήσουμε τις μεταξύ μας οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, εργαζόμαστε για τη διαμόρφωση ενός οδικού χάρτη» και συμπλήρωσε ότι η επανέναρξη των αεροπορικών δρομολογίων τον περασμένο μήνα ήταν πολύ σημαντική και εξέφρασε την ελπίδα να ανοίξουν και οι χερσαίες πύλες.
Στη συνέχεια ανέφερε ότι συζήτησαν επίσης για «την αποτελεσματική συνεργασία που πρέπει να συνεχίσουμε στον αντιτρομοκρατικό αγώνα. Είναι επιθυμία μας να δούμε πιο αποτελεσματική συνεργασία για την καταπολέμιση οργανώσεων όπως το PKK, η FETO, το PYD και το DHKP-C» είπε.
Ο Τούρκος ΥΠ.ΕΞ. είπε ακόμα ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε τη διεξαγωγή συνόδου με θέμα την ανατολική Μεσόγειο, ενώ σε άλλο σημείο των δηλώσεων του τόνισε ότι κατά την Τουρκία ένας διάλογος άνευ όρων και προϋποθέσεων και οι εκατέρωθεν επισκέψεις των αρχηγών κρατών θα αποτελέσουν γόνιμη βάση για την εξέλιξη των σχέσεων μας.
Η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
Η σημερινή συνάντηση του Έλληνα ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του ανέδειξε για μια ακόμη φορά την ανάγκη να αποκτήσει ξανά την πρωτοβουλία των κινήσεων η διπλωματία μας, με μια στρατηγική με αρχή, μέση και τέλος για την προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων και την οικοδόμηση θετικής ατζέντας σε διμερές και ευρωτουρκικό επίπεδο. Η επιβεβλημένη ανάδειξη των πάγιων ελληνικών και ευρωπαϊκών θέσεων, μετά από μια μακρά περίοδο κλιμακούμενων παραβιάσεων των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, στην οποία ορθώς προέβη ο ΥΠΕΞ κ. Δένδιας, δεν γεμίζει αυτό το κενό.
Δεν αναπληρώνει τη στάση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού που εδώ και ενάμιση χρόνο χαρακτηρίζεται από αμηχανία και έλλειμμα στρατηγικής. Η Ελλάδα πρέπει να θέτει η ίδια την ατζέντα στα θέματα που την αφορούν και να μην λειτουργεί απαντώντας απλώς σε προκλήσεις, πρωτοβουλίες ή ενέργειες της γείτονος. Αναμένουμε επίσημη ενημέρωση για τη συνάντηση και τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας σε σχέση με το Κυπριακό, τις διερευνητικές και την προσφυγή στη Χάγη για την υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, το διάλογο για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, τον ευρωτουρκικό διάλογο και το προσφυγικό, τη Σύνοδο για την Ανατολική Μεσόγειο και την ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Η ανακοίνωση του ΚΙΝ.ΑΛ
Πέρα από το αυτονόητο, την διατύπωση των θέσεων της χώρας μας από τον Υπουργό Εξωτερικών κατά την συνέντευξη με τον κ. Τσαβούσογλου, προκύπτουν ερωτηματικά. Πόσο καλά προετοιμασμένη ήταν η συνάντηση ; Ποιος ήταν ο στόχος ; Τι συζητήθηκε στις κατ ίδιαν συναντήσεις ; Περιμένουμε επίσημη ενημέρωση από την Κυβέρνηση. (Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΦ.ΣΥΝ)
