Πώς 5 Γυναίκες στο Διάστημα Άλλαξαν Τα Πρότυπα Των Φύλων Για Πάντα

Το Hollywood είχε από καιρό δώσει φωνή και καθηλωτικούς ρόλους που αψηφούν τις στερεοτυπικές προκλήσεις σε γυναίκες ηθοποιούς που βρίσκονται -ή συνδέονται- με το διάστημα. Είναι εκπληκτικό το ότι καθώς οι γυναίκες στη γη συνεχίζουν να παλεύουν για κοινωνική, οικονομική και πολιτική ισότητα, οι διαστημικές αφηγήσεις μπορούν να προσφέρουν μερική ελευθερία από τα σημερινά εδραιωμένα οχυρά της κοινωνίας.

Επιπλέον, έχει κάτι το μαγικό να παρακολουθείς γυναίκες να αλληλεπιδρούν με το σύμπαν στην μεγάλη οθόνη, είτε μέσα από ένα παράθυρο ενός διαστημόπλοιου είτε μέσα από ένα τηλεσκόπιο. Κάτι που επιβεβαιώνει μία αίσθηση πραγματικής πιθανότητας και ατέλειωτου μυστηρίου -μία καλοδεχούμενη ανακούφιση στο σημερινό, αβέβαιο και συνεχώς γεμάτο απόγνωση πολιτικό σκηνικό. 

1. H Carrie Fisher στο Star Wars

Ακόμη και μετά τον πρόσφατο θάνατό της, η Carrie Fisher, αγαπημένη ηθοποιός, γνωστή για τον ρόλο της ως η επαναστάτρια πριγκίπισσα Λέια, συνεχίζει να στοιχειώνει (με την θετικότερη των εννοιών) τα μυαλά των θαυμαστών της. Όπως περιέγραψαν οι New York Times, η Fisher ήταν μία γυναίκα που μπορούσε να λύσει μόνη της τα προβλήματά της. Με ντόμπρα και δυνατή παρουσία μπροστά αλλά και πίσω από την οθόνη, η εμβληματική ηθοποιός και φεμινιστικό πρότυπο, υπερασπίστηκε σθεναρά το στίγμα γύρω από τις ψυχικές ασθένειες και τον εθισμό. Καθώς η Fisher συμβούλευε όσους φοβούνταν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους εξαιτίας μιας ψυχικής ασθένειας, «Μείνε φοβισμένος, αλλά κάν’το έτσι κι αλλιώς. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η δράση. Δεν πρέπει να περιμένεις για να έχεις αυτοπεποίθηση. Απλά καν’το και εν τέλει, η αυτοπεποίθηση θα ακολουθήσει.» Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσω της δικής της γενναιότητας, σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, η Fisher άφησε ένα σημάδι στον γαλαξία που θα μείνει για δεκαετίες.

2. Οι Taraji P. Henson, Octavia Spencer και Janelle Monáe στο Hidden Figures

Η καινούργια ταινία Hidden Figures, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Margot Lee Shetterly, ρίχνει φως σε τρεις ηρωίδες που είχαν μείνει στο σκοτάδι για πολύ μεγάλο διάστημα, οι οποίες βοήθησαν στο να γίνει η εξερεύνηση του διαστήματος πραγματικότητα. Σκηνοθετημένη από τον Theodore Melfi και με συμπαραγωγό τον Pharrell williams, αφηγείται την αληθινή ιστορία τριών αφροαμερικανών μαθηματικών στον σταθμό της NASA στις αρχές της δεκαετίας του ’60: Η Dorothy Vaughan ήταν η πρώτη αφροαμερικανή επιβλέπουσα της NASA, η Katherine Johnson ήταν μία ευφυής μαθηματικός που υπολόγισε τις τροχιές για την αποστολή του Glenn’s Friendship 7, ενώ η Mary Jackson ήταν μία πρωτοποριακή μηχανικός αεροσκαφών. Οι ηθοποιοί που τις ενσαρκώνουν είναι οι Octavia Spencer, η Taraji P. Henson και η Janelle Monáe αντίστοιχα. H ταινία επιδιώκει να διορθώσει επίσης μία σημαντική παράλειψη της ιστορίας: εκτός από την ομάδα λευκών αντρών που συνέβαλαν στην αποστολή του John Glenn στο διάστημα και την περιστροφή γύρω από την Γη το 1962, ο ρόλος αυτών των γυναικών ως ανθρώπινος «υπολογιστής» αποδείχθηκε κρίσιμος στην επιτυχία του διαστημικού προγράμματος. Επιτέλους, η μαθηματική και μηχανική τους μαεστρία -την οποία τελειοποίησαν παρότι δούλευαν στον απομονωμένο Νότο, με τις ανεξέλεγκτες ρατσιστικές διακρίσεις- παίρνει τα εύσημα και την αξία που της αρμόζει. Ειδικά σε μία εποχή που η επικράτηση των γυναικών σε πεδία θετικών επιστημών είναι απογοητευτικά χαμηλή, το να ξεθάβουμε τέτοιες ιστορίες, γραπτές και οπτικές, φαίνεται πιο σημαντικό από ποτέ.

3. Η Zoe Saldana στο Guardians of the Galaxy, το Star Trek και το Avatar

Η ηθοποιός Zoe Saldana τάραξε τα νερά του Διαδικτύου τον Ιούλιο του 2014 με μια συνέντευξη. Μιλώντας για την αξία των ταινιών επιστημονικής φαντασίας για τις γυναίκες που ψάνουν ρόλους χωρίς κλισέ, η Saldana δήλωσε: «Μου αρέσει να είμαι στο διάστημα γιατί υπάρχουν καλύτερα μέρη για τις γυναίκες στο διάστημα. Δεν πρέπει να υποβάλλω τον εαυτό μου στο να είμαι απλά ένα ερωτικό ενδιαφέρον ή να παίζω μια γυναίκα που δεν μοιάζει καθόλου με μια πραγματική γυναίκα». Και είναι αλήθεια ότι η Saldana ξέρει δυο πράγματα για το πως να απεικονίζει μια ζόρικη γυναίκα στο διάστημα, καθώς έχιε πρωταγωνιστήσει στο Guardians of the Galaxy (2014), το Star Trek (2009, 2013, και 2016), και Avatar (2009). Τα σχόλιά της χτύπησαν μια ευαίσθητη χορδή με τις συναδέλφους τις να αντιμετωπίζουν κι αυτές το ίδιο περιορισμένες επιλογές και το κοινό να ψάχνει για πιο ενδιαφέρουσες απεικονίσεις γυναικών στη μεγάλη οθόνη. Το καλοκαίρι του 2016, η Saldana ξαναδήλωσε τα συναισθήματά της για την αναγκαιότητα να δουλεύει με σκηνοθέτες που επενδύουν στην αλλαγή του status quo για τις γυναίκες στο σινεμά. «Δουλεύω για να φέρω έναν χαρακτήρα στην ζωή, για να ξεφύγω από το αίσθημα ότι είμαι απογοητευμένη από τον εαυτό μου. Σε αυτό δίνω τα πάντα μου.  Όταν συναντώ έναν σκηνοθέτη που το βλέπει αυτό, το αναγνωρίζει και έχει μια μονομαχία μαζί μου, νιώθω ότι αξίζω.», σχολίασε σε μία συνέντευξη για σκηνοθέτες όπως ο James Cameron και ο J.J. Abrams.

4. Η Jodie Foster στο Contact

Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του αστροφυσικού Carl Sagan, το Contact (1997) βρίσκει την ηθοποιό και σκηνοθέτη Jodie Foster να παίζει μια επιστήμονα, της οποίας το μεγαλύτερο κατόρθωμα, εκτός από την προσπάθεια απόδειξης εξωγήινης ζωής, είναι η μάχη ενάντια στον βαθιά ριζωμένο σεξισμό που εμφανίζεται στον ανδροκρατούμενο χώρο εργασίας της. Η Foster παίζει την Dr. Ellie Arroway, ένα βασικό στέλεχος του προγράμματος Αναζήτησης Εξωγήινης Ευφυίας (SETI), που πρέπει να αποκωδικοποιήσει ένα μυστήριο εξωγήινο μήνυμα και την σημασία του για το μέλλον της ανθρωπότητας. Και όλα αυτά μέσα σε μία μέρα, φυσικά. Βλέποντας τον ρόλο της να καταπιάνεται με μία ποικιλία επιστημονικών και ηθικών ερωτημάτων υπογραμμίζει την σημασία της ανάπτυξης περίπλοκων ρόλων για γυναίκες -ειδικά στο είδος επιστημονικής φαντασίας. Μέσα από την επίδειξη συμπάθειας και αυθεντικής επιθυμίας για να συνδεθεί με την ζωή πέρα από την γη, η Foster πρόσφερε μία έξυπνη εμφάνιση που προκαλεί και εξιτάρει την σκέψη σε ένα έργο με το τεράστιο budget. Το Contact ακόμη ξεχωρίζει σαν ταινία μπροστά από την εποχή του στην απεικόνιση μιας δυνατής γυναίκας που ξέρει καλά πως έχουν τα πράγματα στην επιστήμη.

5. Η Sigourney Weaver στο Alien

Ενώ το sci-fi είδος έχει διανύσει πολύ δρόμο από την σκηνοθετημένη απ’ τον Ridley Scott ταινία Alien που έκανε πρεμιέρα στην Πλατεία Odeon Leicester του Λονδίνου, τον Σεπτέμβριο του 1979, η νοκ-άουτ απεικόνιση της Sigourney Weaver από την Ellen Ripley Louise παραμένει επαναστατική για την εποχή. Η ταινία χάρισε στην Weaver παγκόσμια αναγνώριση. Ωστόσο, με τη σειρά της στον πρωταγωνιστικό ρόλο της Ripley (αρχικά σχεδιάστηκε ως αρσενικός χαρακτήρας) απέδειξε πόσο εύστοχη – για να μην αναφέρουμε πόσο οικονομικά προσοδοφόρα – ήταν η τοποθέτηση μιας γυναίκας-φωτιά στο επίκεντρο μιας τέτοιας ταινίας. Καθώς η κριτικός κινηματογράφου Roger Ebert έγραψε στην κριτική της, «Η Weaver, που είναι στην οθόνη σχεδόν όλη την ώρα, έρχεται με μία πολύ ισχυρή, συμπαθητική απόδοση: αυτή είναι το νήμα που κρατά τα πάντα μαζί». Πράγματι, ούτε μια γυναίκα ερωτευμένη στην ιστορία της, ούτε ένα αβοήθητο θύμα ανίκανο να σταθεί όρθιο για τον εαυτό του, η Ripley Weaver έρχεται ως ηρωίδα και επιζούσα απέναντι σε έναν μεγάλο εξωγήινο κίνδυνο για να σκοτώσει το πλήρωμα ενός διαστημοπλοίου. Ενώ ο ρόλος της Weaver στο Alien αναπόφευκτα άφησε περιθώρια βελτίωσης, δεδομένου του αναμφισβήτητου αρσενικού βλέμματος που υπαγόρευσε κάποιες από τις βασικές στιγμές της στην οθόνη, σηματοδότησε ωστόσο μία νέα τολμηρή στιγμή για τις γυναίκες στο σινεμά, να αναλάβουν πιο ισχυρούς, απρόβλεπτους, κεντρικούς ρόλους – στα όρια του διαστήματος και όχι μόνο.

Πηγή: AnotherMag