Categories: ΒΙΒΛΙΟ

Διαβάσαμε: «Οι Αγνοί» του Άντριου Μίλερ

1785: ο Ζαν-Μπατίστ Μπαράτ, νεαρός μηχανικός άρτι αφιχθείς στο Παρίσι από τη Νορμανδία, αναλαμβάνει να μεταφέρει το εγκαταλελειμμένο νεκροταφείο των Νηπίων που βρωμίζει το Παρίσι σε ένα νέο σημείο. Το πρωτοφανές και παράξενο έργο θα του πάρει έναν ολόκληρο χρόνο, στη διάρκεια του οποίου θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες και να γνωρίσει σε βάθος τον εαυτό του.

Ο Άντριου Μίλερ, στο έκτο βιβλίο του πια, καταπιάνεται με ένα πρωτότυπο θέμα (επιτέλους, ένα πρωτότυπο θέμα σε μυθιστόρημα!) που προέκυψε από το αντίστοιχο πραγματικό περιστατικό. Το προσεγγίζει με ευφυή τρόπο, καθώς συνδυάζει την εσωτερική αναζήτηση του Μπαράτ με την κυριολεκτική εισχώρηση στα έγκατα του αιωνόβιου νεκροταφείου.

Η ιστορία λειτουργεί ως αλληγορία για την επερχόμενη Γαλλική Επανάσταση: η Γαλλία έχει φαληρίσει, το Παρίσι βράζει, η αλλαγή επίκειται, ο παλιός κόσμος ετοιμάζεται να κατασπαραχθεί από τον νέο και η επιστήμη/λογική θα κυριαρχήσει επί της δεισιδαιμονίας (πλείστες αναφορές σε Ρουσώ, Λα Μετρί, Λαβουαζιέ, κλπ). Ο Μπαράτ είναι ο νέος άνθρωπος που δεν θέλει να επαναστατήσει, αλλά πασχίζει να βρει τη θέση του στη νέα κοινωνία, γιατί απλά δεν χωράει στις νόρμες του παλαιού καθεστώτος (βλ. η βιβλιοθήκη που φτιάχνει με τα ξύλα από τα στασίδια της εκκλησίας που καταστρέφει).

Τα χαρίσματα των «Αγνών» είναι πολλά: με γραφή κρυστάλλινη και μετρημένη, το κείμενο παρουσιάζεται σαν να προκύπτει από τα ίδια τα γεγονότα και αποπνέει αβίαστο στυλ. Οι χαρακτήρες έχουν πραγματικό βάθος. Ορισμένες σκηνές είναι σχεδόν κινηματογραφικές (βλ. το παίξιμο στο εκκλησιατικό όργανο, ενώ διαλύουν την εκκλησία). Η προσοχή στη λεπτομέρεια είναι αξιέπαινη (βλ. συνθήκες υγιεινής/μόδα/επιστήμη της εποχής), όπως και ο ανεπαίσθητος τρόπος που επιτυγχάνει αυτή την διάχυτη αίσθηση του «κακού που θα συμβεί».

Χαριτωμένη λεπτομέρεια: ο Μίλερ βάσισε τον ιατρό Guillotin στον πραγματικό ομώνυμο ιατρό που έδωσε το όνομά του στην γκιλοτίνα. Ο εν λόγω ιατρός υπήρξε πολέμιος της θανατικής καταδίκης και των βασανιστηρίων που έβριθαν στο ποινικό δίκαιο της εποχής και εμπνεύστηκε την γκιλοτίνα ως πιο ανθρώπινο τρόπο τέλους (στιγμιαίος θάνατος σε αντίθεση με πολύωρα βασανιστήρια, κλπ).

To βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Σταύρος Στριλιγκάς

Share
Published by
Σταύρος Στριλιγκάς