ΕΕ-Σύνοδος Κορυφής: Δύσκολες διαπραγματεύσεις για το Κλίμα και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό

Δύσκολες διαπραγματεύσεις περιμένουν σήμερα τους ευρωπαίους ηγέτες που συνέρχονται στις Βρυξέλλες με θέμα τον στόχο της ουδετερότητας άνθρακα μέχρι το 2050, που βρίσκεται στο κέντρο της Πράσινης Συμφωνίας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά συναντά τις αντιρρήσεις των τριών χωρών της ανατολικής Ευρώπης που είναι προσανατολισμένες προς την εκμετάλλευση ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας.

Νωρίς το πρωί, η Greenpeace φρόντισε να αυξήσει την πίεση: 28 ακτιβιστές της οργάνωσης σκαρφάλωσαν στην πρόσοψη του κτιρίου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όπου θα συνεδριάσουν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και άπλωσαν ένα πανώ με το σύνθημα «Κλιματική Εκτακτη Ανάγκη» στα γερμανικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και πολωνικά.

Και την ίδια στιγμή, άνοιξαν οι κάλπες στο Ηνωμένο Βασίλειο: το Brexit δεν συνιστά αυτήν την φορά κεντιρκό θέμα των συνομιλιών, αλλά οι Ευρωπαίοι θα έχουν ωστόσο τα βλέμματα στραμένα προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Διότι το αποτέλεσμα των σημερινών βουλευτικών εκλογών θα είναι αποφασιστικής σημασίας για το μέλλον της συμφωνίας που έγινε αντικείμενο διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το Λονδίνο, η οποία προβλέπει το διαζύγιο να τεθεί σε εφαρμογή στις 31 Ιανουαρίου.

Απουσία του βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, τα βρετανικά συμφέροντα θα εκπροσωπηθούν από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ που κάνει σήμερα το ντεμπούτο του σε μία ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής, όπου οι συζητήσεις προβλέπονται μακρές και θερμές και θα αφορούν την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027.

Η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα υπερασπισθεί τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας που παρουσίασε μόλις χθες και έτυχε μικτής υποδοχής.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα κληθούν να εγκρίνουν έναν στόχο που βρίσκεται στο κέντρο αυτής της συμφωνίας: την επίτευξη «κλιματικής ουδετερότητας» μέχρι το 2050, με την μείωση στο μάξιμουμ των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την αντιστάθμιση του υπολοίπου με μέτρα απορρόφησης.

«Αστρονομικό κόστος»

Ο Σαρλ Μισέλ ελπίζει να κάμψει την αντίσταση των τριών χωρών που εξαρτώνται από την ρυπογόνα ενέργεια των ορυκτών καυσίμων, και κυρίως του άνθρακα: Πολωνία, Τσεχική Δημοκρατία και Ουγγαρία.

Το νούμερο των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ σε επενδύσεις που προβλέπει η Κομισιόν στο πλαίσιο ενός «μηχανισμού δίκαιης μετάβασης» αφορά τις περιοχές και τους τομείς που είναι περισσότερο εκτεθειμένοι. Ομως είναι αρκετό για να πεισθούν;

Τίποτε δεν είναι λιγότερο πιθανόν. Η πράσινη μετάβαση σημαίνει «σημαντικά κόστη και προβλήματα για τις οικονομίες μας», τόνισε πολωνική πηγή. «Μία τέτοια μετάβαση πρέπει να είναι δίκαιη, ισορροπημένη από κοινωνικής απόψεως και να λάμβάνει υπ΄όψιν την ιδιαίτερη κατάσταση των χωρών».

Ο τσέχος πρωθυπουργός Αντρέι Μπάμπις αναφέρθηκε επίσης στο «αστρονομικό κόστος» της μετάβασης στην ουδετερότητα άνθρακα, εκτιμώντας το για την χώρα του σε 26,5 δισεκατομμύρια ευρώ. «Θέλουμε η ΕΕ να το λάβει υπ΄ όψιν», έγραψε στο Twitter.

Κάλεσε δε τις Βρυξέλλες να εξετάσουν την πυρηνική ενέργεια ως πηγή ενέργειας που μπορεί να στηριχθεί από πράσινη χρηματοδότηση. Την άποψη αυτήν στηρίζουν όλες οι χώρες που χρησιμοποιούν τη πυρηνική ενέργεια, όπως η Γαλλία. Αντίθετες είναι χώρες όπως η Γερμανία, το Λουξεμβούργο και η Αυστρία.

Το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας εμπόδισε άλλωστε την επίτευξη συμφωνίας χθες ως προς τον προσδιορισμό των πράσινων επενδύσεων.

Εν μέσω των εργασιών της COP25 και την επομένη της παρουσίασης της Πράσινης Συμφωνίας από την Κομισιόν, η απουσία συναίνεσης ως προς την οιυδετερότητα άνθρακα στις Βρυξέλλες θα στείλει ένα πολύ αρνητικό μήνυμα.

Οι πράσινοι στόχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνδέονται επίσης με το άλλο θέμα που προκαλεί πολεμική και βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής: τον προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027. Οι συζητήσεις και για το θέμα αυτό αναμένονται λυσσώδεις.

«Θα γίνει μεγάλος καυγάς», «είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα», σχολιάζουν ευρωπαίοι διπλωμάτες. Ο Σαρλ Μισέλ θα πρέπει να καταφέρει να γεφυρώσει τις διαφορές ανάμεσα στις χώρες που ερίζουν για το σχέδιο του προϋπολογισμού που έχει καταθέσει η φινλανδική προεδρία και το οποίο προβλέπει εθνικές συνεισφορές 1.087 δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή 1,07% του ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΕ). Εναντι του 1,114% που προτείνει η Κομισιόν και το 1,3% που προτείνει το Κοινοβούλιο.

Οι περικοπές που προβλέπει το φινλανδικό σχέδιο αφορούν κυρίως την άμυνα, την φύλαξη των συνόρων, την ψηφιακή οικονομία και τις προσπάθειες για την πράσινη οικονομία.

Η μετά το Brexit περίοδος θα συζητηθεί επίσης αύριο, δεύτερη ημέρα της συνόδου, την επομένη των βρετανικών εκλογών και το θέμα θα είναι η διαπραγμάτευση της μελλοντικής εμπορικής σχέσης ανάμεσα στο Λονδίνο και τους 27.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)