«Η αυτοδιάθεση των σωμάτων μας είναι ανθρώπινο δικαίωμα». Με αυτή τη φράση, θηλυκότητες της φεμινιστικής συλλογικότητας «Συνέλευση 8 Μάρτη», αλλά και άλλων οργανώσεων και συλλογικοτήτων όπως η «Red Umbrella» και «Το Μωβ», απηύθυναν κάλεσμα έξω από τη Μητρόπολη Αθηνών, το πρωί της Πέμπτης, ενάντια στο κήρυγμα της Ιεράς Συνόδου «Περί της προστασίας της ανθρώπινης ζωής και αποφυγής των αμβλώσεων», το οποίο αναγνώστηκε στις εκκλησίες της χώρας κατά την εορτή του Γενεθλίου της Θεοτόκου, υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερωνύμου.
Κατά τις 8:00 το πρωί, πήρα τον δρόμο για τη Μητρόπολη, σκεπτόμενη πως κανένας άλλος πέρα από εμένα την ίδια δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το σώμα μου. Απέναντι στη βαθιά αντικοινωνική, μισογυνική και καταπιεστική ιδεολογία που αναδύεται από τους πόλους της εκκλησίας, υπάρχουν αμέτρητες γυναίκες που απαιτούν η γονεϊκότητα να αποτελεί ελεύθερη επιλογή και μόνο.
Εκείνο το πρωί ήμασταν πολλές και πολλοί. Πανό με συνθήματα όπως «Δικό μου το σώμα, δική μου η επιλογή» και «Η μήτρα μου δεν είναι του έθνους μηχανή κι αν γίνω μάνα δεν θα μου πεις εσύ», έμειναν για ώρα σηκωμένα μπροστά από τον ναό, τη στιγμή που μέσα σε αυτόν εξελισσόταν το κήρυγμα που επέμενε ότι «η άμβλωση δεν είναι απόλυτο ανθρώπινο δικαίωμα της κυοφορούσας», μη λαμβάνοντας υπόψη πως η απόκτηση ενός παιδιού επηρεάζει πρωτίστως την ίδια τη μητέρα – σωματικά και ψυχικά – ενώ αποτελεί και πρακτικό ζήτημα το οποίο επηρεάζεται άμεσα από τους οικονομικούς και κοινωνικοπολιτικούς παράγοντες. Όπως τονίζει «Το Μωβ», η εγκυμοσύνη, όταν είναι ηθελημένη από τη γυναίκα είναι κάτι όμορφο και δημιουργικό, όταν όμως είναι εξαναγκαστική, είναι βία, είναι αντικειμενοποίηση, στέρηση της προσωπικότητας και του δικαιώματος αυτοπροσδιορισμού της γυναίκας.
Το ενδιαφέρον των media ήταν ζωηρό, με ρεπόρτερ από αρκετούς τηλεοπτικούς σταθμούς να έχουν συγκεντρωθεί από νωρίς έξω από τη Μητρόπολη και να συνομιλούν με τα μέλη των φεμινιστικών οργανώσεων. Ορισμένες από τις γυναίκες που βρίσκονταν εκεί, είχαν ντυθεί συμβολικά στα κόκκινα, περνώντας το μήνυμα πως, όταν οι νόμιμες αμβλώσεις απαγορεύονται, οι γυναίκες καταφεύγουν σε μη ασφαλείς τρόπους για να αποβάλλουν (όπως η χρήση κρεμάστρας, χημικών και καθαρτικών), θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τους την υγεία – ακόμη και τη ζωή.
Δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε πολύ μακριά. Ήδη, στην Αμερική, 50 χρόνια μετά την ιστορική νίκη του 1973 και την κατοχύρωση των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών χάρη στην απόφαση-ορόσημο Roe V. Wade, το Ανώτατο Δικαστήριο την ανατρέπει και το δικαίωμα στην άμβλωση παύει να προστατεύεται συνταγματικά στις περισσότερες Πολιτείες. Τρομάζουμε στη σκέψη και μόνο πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί εν έτη 2022 στην Ελλάδα, ύστερα από τους επίμονους αγώνες που οδήγησαν στη διασφάλιση του δικαιώματος των γυναικών στη νόμιμη άμβλωση. Οι αμβλώσεις στη χώρα μας είναι νόμιμες από το 1986 και αποτελούν αναφαίρετο γυναικείο δικαίωμα.
Μπαίνοντας για λίγο στον χώρο της εκκλησίας, είδα ανθρώπους μεγάλης (ευτυχώς) ηλικίας να έχουν κατακλύσει τον ναό και να ακούν με προσοχή το κήρυγμα. Τα λεπτά που παρέμεινα μέσα, γινόταν μία εντυπωσιακή προσπάθεια επίκλησης στο συναίσθημα των πιστών, που στόχο είχε να αναδείξει ότι η Ιερά Σύνοδος «συμβάλλει στην προστασία της ανθρώπινης ζωής» στηρίζοντας πνευματικά και οικονομικά τις γυναίκες που θα φέρουν στον κόσμο ένα παιδί.
Μεταξύ άλλων, στο κείμενο της Ιεράς Συνόδου αναφερόταν το εξής: «Δυστυχώς, στις μέρες μας υπάρχουν επιστημονικές δήθεν θεωρήσεις που αμφισβητούν αυτήν την αξία του εμβρύου, υπάρχουν κοινωνικές αντιλήψεις που το εγκαταλείπουν απροστάτευτο, στερώντας του το προνόμιο της ζωής, υπάρχει νομολογία που θωρακίζει νομικά τις εκτρώσεις, αλλά όχι και το δικαίωμα του εμβρύου στη ζωή, δικαιολογώντας έτσι την ανθρώπινη αγριότητα. Και φθάσαμε στο σημείο ο ετήσιος αριθμός των δηλωμένων εκτρώσεων παγκοσμίως να ξεπερνά τα 50 εκατομμύρια, να πλησιάζει αυτόν των θανάτων από όλες τις υπόλοιπες αιτίες, να είναι σχεδόν πενταπλάσιος από τον αριθμό των θανάτων από την ασθένεια τον καρκίνου. Μάλιστα και στην πατρίδα μας, που πληθυσμιακά φθίνει με γοργούς ρυθμούς, υπερβαίνει κατά πολύ, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, τον αριθμό των γεννήσεων».
Όσα άκουγα με ωθούσαν σε τρομακτικές σκέψεις: Μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη στην εφηβεία, μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ως απόρροια ενός βιασμού, μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη – τελεία. Γιατί σε κάθε περίπτωση να πρέπει να διαιωνίζουμε το τραύμα μας και να πρέπει να απολογούμαστε για την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη μας, τη στιγμή που το ζήτημα της άμβλωσης πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ζήτημα διασφάλισης της ζωής, της υγείας, της αυτοδιάθεσης και του δικαιώματος να αποφασίζουμε για τις εαυτές μας, τη σεξουαλική μας ζωή και το μέλλον μας;
Και όλα αυτά, μόλις μερικές ημέρες μετά τις ντροπιαστικές και εξοργιστικές δηλώσεις του Μητροπολίτη Δωδώνης, Χρυσοστόμου, ο οποίος έσπευσε να πει πως «Δεν κάθεται μια γυναίκα να βιάζεται χωρίς να το θέλει», αλλά και τη στιγμή που ο Μητροπολίτης Κοζάνης, Παύλος, κατέφευγε σε ένα σκοταδιστικό κήρυγμα στο οποίο δικαιολογούσε – μεταξύ άλλων – τους βιασμούς, «γιατί οι κοπέλες σήμερα κυκλοφορούν ημίγυμνες», ενώ εξομοίωνε τις εκτρώσεις με τους φόνους και διερωτήθηκε «εάν αυτός είναι πολιτισμός».
Βγαίνοντας από τη Μητρόπολη, το προαύλιο ήταν περικυκλωμένο από ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες έκαναν την ατμόσφαιρα ακόμα πιο άβολη. Σε κάθε μας κίνηση ακολουθούσαν από πίσω σαν να επρόκειτο να θέσουμε σε κίνδυνο την ακεραιότητα των ιερέων και των πιστών.
Λίγο μετά το τέλος του κηρύγματος, ο δικηγόρος και εκδότης του Εκκλησία Online, Ανδρέας Καραγιάννης, μίλησε στις κάμερες προκαλώντας την οργή των συγκεντρωμένων με τις μη ξεκάθαρες δηλώσεις του, οι οποίες αρκέστηκαν στην καταγγελία των «απαράδεκτων» απόψεων του Μητροπολίτη Δωδώνης, χωρίς ωστόσο να τοποθετηθεί επί του κηρύγματος της Ιεράς Συνόδου.
Πιο συγκεκριμένα (παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο δεν τονίστηκε σε όσα είπε μπροστά στις κάμερες), απευθυνόμενος στον κόσμο που είχε συγκεντρωθεί και εξέφραζε την αντίδρασή του για τις δηλώσεις του, είπε πως «ασχέτως από τις δηλώσεις, οι απόψεις αυτές της εκκλησίας (σ.σ. περί αμβλώσεων) είναι πράγματι αναχρονιστικές και θα έπρεπε να αλλάξουν».
Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε πως χθες υπήρξαν αρκετοί ιερείς, οι οποίοι επέλεξαν να μην διαβάσουν την εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου. Στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο Χαλάνδρι, για παράδειγμα, το κείμενο της Ιεράς Συνόδου δεν διαβάστηκε ενώ ο ιερέας της εκκλησίας αναφέρθηκε στην διαδικασία της γέννησης αναφέροντας πως «Δεν θα πρέπει ποτέ να απογοητευόμαστε, καθώς ο Θεός πάντα παρεμβαίνει, όταν εκείνος το επιθυμήσει. Είναι δύο οι παράγοντες σε μια γέννα. Ο Θείος και ο ανθρώπινος. Πρέπει και οι δύο να ευδοκιμήσουν για να συμβεί η υπέρβαση των φυσικών νόμων. Η υπέρβαση δηλαδή της γεννήσεως ενός νέου ανθρώπου».
Η άμβλωση είναι και πρέπει να συνεχίσει να είναι ένα απαραβίαστο ανθρώπινο δικαίωμα. Πρέπει να είναι ασφαλής και προσβάσιμη σε όλες τις γυναίκες, ανεξαρτήτως τάξης, οικονομικής κατάστασης, χρώματος, θρησκεύματος και εθνικότητας, χωρίς προσπάθειες ενοχοποίησης ή και ποινικοποίησης.