Γράμμα από το Λονδίνο. Από τον Κώστα Νικολακόπουλο
Έφυγα από την Ελλάδα για σπουδές και ξέμεινα εδώ. Αρχικά το κίνητρό μου ήταν να πάρω καινούριες εμπειρίες και να δω κάτι διαφορετικό, στην συνέχεια χτύπησε η κρίση οπότε η επιστροφή άρχισε να μετατίθεται. Η φράση που άκουγα απ’ όλους ήταν το “τι να γυρίσεις να κάνεις εδώ μωρέ;”.
Ωστόσο κάποια στιγμή θα επιστρέψω, άσχετα με το τι δουλειά θα βρω να κάνω αφού στην Ελλάδα γίνονται ενδιαφέροντα πράγματα, σε μεγαλύτερο μάλιστα βαθμό απ’ ότι νομίζουμε. Εδώ, το διαφορετικό με τη βόρεια Ευρώπη είναι ότι το περιβάλλον σου δίνει κίνητρα να είσαι παραγωγικός. Στην Ελλάδα πρέπει να σ’ αρέσει πάρα πολύ αυτό που κάνεις για να είσαι παραγωγικός ενώ στην Αγγλία η κοινωνία είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας. Σε μερικά πράγματα προς το καλύτερο σε μερικά προς το χειρότερο. Υπάρχει ένας γενικός σεβασμός στους γύρω, στους θεσμούς και τους κανόνες και αυτό συμβαίνει γιατί συμμετέχουν και οι ίδιοι στο κράτος, δεν τον βλέπουν ως κάτι ξένο, ως αντίπαλο που πάει να τους κλέψει. Από την άλλη, αν οτιδήποτε κινείται εκτός των ορίων που έχουν θέσει αυτομάτως περιθωριοποιείται.
Το να σκεφτούν έξω από τα προκαθορισμένα τους φαίνεται απίθανο. Αν κάτι κάνει 5.50 λίρες και του δώσεις 10.50 θα σαστίσει, θα σου δώσει πίσω το μισό και άλλα 4.50 σε ψιλά. Ο άνθρωπος έχει μάθει να δίνει ρέστα από δεκάρικο, εσύ τι θες και μπλέκεσαι; Με την Ελλάδα, πέρα από από τα δημοσιογραφικά sites που ανά καιρούς γράφουν αυτά που γίνονται στη χώρα μας, οι κάτοικοι δεν ασχολούνται ιδιαίτερα.
Ο Κώστας Νικολακόπουλος είναι οικονομικός σύμβουλος.
Γράμμα από το Βερολίνο. Από τη Δώρα Ανδρουλιδάκη
Δεν έφυγα γιατί με χτύπησε η οικονομική κρίση περισσότερο από την κοινωνική αλλά για μια καλύτερη ζωή με τον σύντροφό μου. Πήρα το βαλιτσάκι μου, ήρθα στο Βερολίνο για μια νέα και δίκαιη αρχή στη ζωή και στη σχέση μου. Δεν ήθελε κανένας από τους δυο μας να πάρει κάποιο ρίσκο και απλά να ακολουθήσει τον άλλο στη χώρα του (να πάω εγώ στη Γαλλία ή να έρθει ο φίλος μου στην Ελλάδα). Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά και πιστεύω ότι αυτα που με ευχαριστούν και την δουλειά που έχω στο Βερολίνο δε θα μπορούσα να τα πετύχω στην Αθήνα.
Θα γυρνούσα μόνο αν είχα την άνεση να έχω ένα μικρό σπιτάκι δίπλα στο κύμα κι όποτε νιώθω την ανάγκη να παίρνω ένα αεροπλάνο και να πετάγομαι σε πόλεις της Ευρώπης. Ωστόσο αυτό είναι κάτι που γίνεται μόνο στα όνειρα. Για κάποια πράγματα εδώ αισθάνομαι ασφαλής, αφού το γερμανικό καθεστώς και ο τρόπος που είναι δομημένη η εδώ κοινωνία διαφέρει από την ελληνική αφού ζω σε ένα κράτος πρόνοιας. Ωστόσο αναγνωρίζω τις αρετές της Ελλάδας και μου λείπουν πολλά πράγματα. Κλισέ μεν, αλλά εδώ δεν υπάρχει ήλιος.
Η Δώρα Ανδρουλιδάκη είναι υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων.