Ένας άνεμος αισιοδοξίας μας δρόσισε τους τελευταίους μήνες, όταν ο πολιτικός γάμος και η από κοινού τεκνοθεσία μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών ήρθαν -επιτέλους- στο τραπέζι των συζητήσεων της κυβέρνησης.
Οι αρχικές εισηγήσεις ήθελαν το σχετικό νομοσχέδιο -που έχει ήδη εξεταστεί από ομάδα νομικών- να κατατίθεται στη Βουλή ακόμη και πριν από τα Χριστούγεννα, πράγμα που τελικά δεν αναμένεται να συμβεί αφού καλά-καλά δεν έχουν παρουσιαστεί οι βασικές διατάξεις του – ούτε κάποιο χρονοδιάγραμμα. Όπως όλα δείχνουν, δεν αποκλείεται η συζήτηση να πάει ακόμα και μετά από τις ευρωεκλογές. Καλό 2024 δηλαδή.
Η κυβέρνηση φαίνεται πως επιλέγει να μην ανοίξει άμεσα το θέμα, καθώς ήδη έχουν υπάρξει τα πρώτα «όχι» στη συγκεκριμένη ρύθμιση, ενώ αρκετοί «γαλάζιοι» βουλευτές παραμένουν «στον πάγο» μέχρι να δουν την τελική μορφή της – και κυρίως τι θα αναφέρεται για την τεκνοθεσία – ώστε να αποφασίσουν τι θα ψηφίσουν. Έως τώρα, έχει πει ανοιχτά πως θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, ενώ η Ντόρα Μπακογιάννη δήλωσε ότι πρέπει να έρθει αυτό το νομοσχέδιο καθώς αυτή τη στιγμή τα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών δεν έχουν δικαιώματα και πρέπει να δοθεί λύση.
Επίμονο «όχι» εκφράζει ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ενώ ερωτηθείς αν θα παραιτηθεί εφόσον μπει θέμα κομματικής πειθαρχίας είπε πως «στα ζητήματα της συνειδήσεως εννοείται ότι εγώ δεν μπορώ να κάνω πίσω». Ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, έχει πει με τη σειρά του πως δεν προτίθεται να υπερψηφίσει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, το οποίο δεν αναμένεται επίσης να υπερψηφίσουν βουλευτές όπως ο Αν. Κατσανιώτης, ο Θ. Πλεύρης, ο Μ. Χρυσομάλλης, ο Χ. Αθανασίου, ο Μ. Χαρακόπουλος κ.ά., ενώ θετική έκπληξη αποτελεί το γεγονός ότι ο Άδωνις Γεωργιάδης που παρουσιαζόταν αρχικά αρνητικός, τηρεί πλέον φιλικότερη στάση.
Ως προς το περιεχόμενο, το σχέδιο προβλέπει την πλήρη ισότητα ανεξαρτήτως φύλου, κάτι που βρισκόταν στο επίκεντρο των σχετικών εξαγγελιών του Κυριάκου Μητσοτακη αλλά και των συζητήσεων που είχαν προηγηθεί με την επιτροπή για την εθνική στρατηγική για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ που είχε δημιουργηθεί με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, με επικεφαλής τον καθηγητή και πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Λινό-Αλέξανδρο Σισιλιάνο.
Ο κορμός του νομοσχεδίου αποτελείται από ένα βασικό άρθρο που επεκτείνει το δικαίωμα του γάμου, ορίζοντας ότι νοείται ανάμεσα σε άτομα του ιδίου ή διαφορετικού φύλου, και θα αποτελείται από ειδικότερες διατάξεις για επιμέρους θέματα όπως η αναγνώριση των γάμων που έχουν τελεστεί στο εξωτερικό. Και, παρά τις αρχικές εισηγήσεις που έγιναν για την εξαίρεση της τεκνοθεσίας από τον γάμο, κάτι τέτοιο κρίνεται νομικά προβληματικό και, όπως σημειώνουν άνθρωποι που έχουν γνώση των συζητήσεων, θα καταδικαζόταν στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Όσο η τεκνοθεσία παραμένει το ακανθώδες και «καυτό» ζήτημα που έχει να διαχειριστεί πολιτικά το Μέγαρο Μαξίμου ως την ημέρα της ψηφοφορίας, οι ΛΟΑΤΚΙ+ συμπολίτισσες και συμπολίτες μας παρακολουθούν τη ζωή τους να εκτοξεύεται σαν μπαλάκι του πινγκ-πονγκ ανάμεσα στους κυβερνώντες. Έχοντας επί δεκαετίες βιώσει τη διάκριση και την καταπίεση, στερούμενοι θεμελιωδών δικαιωμάτων επειδή οι προτιμήσεις τους δεν συμβαδίζουν με της «πλειονότητας», τώρα μπορούν να νιώσουν συγκρατημένα αισιόδοξες και αισιόδοξοι, με την αγωνία, φυσικά, παρούσα έως και την τελευταία στιγμή.
Η 33χρονη Μελίνα Π. και η 36χρονη Αγγελική Κ. είναι δύο γυναίκες που ερωτεύτηκαν, αγαπήθηκαν και θέλουν να περάσουν τη ζωή τους μαζί. Έπειτα από πέντε χρόνια σχέσης, εκ των οποίων τα δύο και συμβίωσης, επιθυμούν να κάνουν το «επόμενο βήμα», εκείνο της δημιουργίας μιας οικογένειας. Μίλησαν στην Popaganda για όσα έχουν βιώσει μη έχοντας τη δυνατότητα να ζήσουν όπως τα ετερόφυλα ζευγάρια, για το «σίριαλ» που παρακολουθούν τους τελευταίους μήνες στη Βουλή με επίκεντρο τη ζωή τους και, φυσικά, για τους λόγους που η νομιμοποίηση της τεκνοθεσίας και του πολιτικού γάμου ανεξαρτήτως φύλου είναι για εκείνες και για κάθε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο ζωτικής σημασίας.
«Θέλουμε και πρέπει να αναγνωριζόμαστε και οι δύο ως γονείς των παιδιών μας. Όσο αυτό δεν υφίσταται, συνεχίζουμε να αντιμετωπιζόμαστε σαν πολίτισσες δεύτερης κατηγορίας»
«Με τη Μελίνα γνωριστήκαμε το 2018 σε μία εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS», θα μου πει η Αγγελική. «Ξεκινήσαμε πολύ γρήγορα να βγαίνουμε και είχαμε νιώσει από την αρχή πως η ζωή μας έφερε κοντά, πως θέλουμε να είμαστε ζευγάρι. Τότε δεν μας είχε περάσει από το μυαλό ο γάμος ή η δημιουργία οικογένειας, αφού καλά-καλά δεν ξέραμε η μία την άλλη. Πάντα όμως στις συζητήσεις μας, το ζήτημα του πολιτικού γάμου και της από κοινού τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια είχε κεντρική θέση, αφού μπορούσαμε να συναισθανθούμε πώς είναι να σου στερούν βασικά ανθρώπινα δικαιώματα λόγω των προτιμήσεών σου».
«Έχουμε νιώσει πολλές φορές οργή», θα προσθέσει η Μελίνα. «Η οργή δεν βρίσκει πάντα τρόπο να διοχετευτεί και, λόγω της καταπίεσης που βιώνουμε τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, τις περισσότερες φορές εσωτερικοποιείται. Αυτό μετά φέρνει φόβο. Φόβο για να ζήσουμε, φόβο για να διεκδικήσουμε. Φέρνει απελπισία και, συχνά, παραίτηση. Σε εξουθενώνει ψυχικά. Αναγκαζόμαστε να δομήσουμε τη ζωή μας βάσει των αποφάσεων που παίρνουν άλλοι για τις ζωές μας. Ένα ετερόφυλο άτομο δεν μπορεί να το συναισθανθεί εύκολα αυτό. Για εμάς, κάποια πράγματα μέχρι και σήμερα ήταν και παραμένουν προδιαγεγραμμένα ωσότου ψηφιστούν αυτές οι διατάξεις».
«Χρειάστηκε οι γονείς μας να εκπαιδευτούν από εμάς, αφού το κράτος δεν έχει φροντίσει γι’ αυτό»
Ρωτώ τα κορίτσια ποια ήταν η στάση των γονέων τους όταν τους είπαν -ή οι ίδιοι κατάλαβαν- πως είναι λεσβίες. Η Αγγελική βρέθηκε εξαρχής σε ένα safe space. «Είχα την τύχη, πες το έτσι, οι γονείς μου να είναι ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι, με αποδοχή για τις προτιμήσεις και τα θέλω των ανθρώπων. Η μόνη ανησυχία τους ήταν αν και πώς θα αποδεχτεί την ταυτότητά μου η κοινωνία. Δεν είχαν άδικο. Κακά τα ψέματα, είναι αυτό που κι εγώ ως λεσβία σκεφτόμουν απ’ όταν ήρθα σε επαφή με τη σεξουαλικότητά μου και τα γούστα μου στον έρωτα. Δεν κώλωσα όμως, δεν κρύφτηκα ούτε στιγμή».
«Εγώ χρειάστηκε να κάνω περισσότερες συζητήσεις με την οικογένειά μου για την ταυτότητά μου – πράγμα το οποίο είναι κάπως προβληματικό γιατί αν η κοινωνία δεν μας αντιμετώπιζε ως κάτι διαφορετικό, δεν θα χρειαζόταν να βιώσω αυτό το ψυχικό ρόλερ-κόστερ ούτε να μπω στη διαδικασία να εξηγήσω ποια/ος μου αρέσει και γιατί», εξηγεί η Μελίνα. «Παρ’ όλα αυτά, κάποια στιγμή το αποδέχτηκαν και πλέον οι σχέσεις μας είναι εξαιρετικές. Βγαίνουμε όλοι μαζί και με την Αγγελική, μας επισκέπτονται στο σπίτι – γινόμαστε οικογένεια. Χρειάστηκε κι εκείνοι να εκπαιδευτούν από εμάς, αφού το ίδιο το κράτος δεν έχει φροντίσει γι’ αυτό».
«Είναι ψυχοφθόρο να περιμένουμε αν οι υπουργοί και οι βουλευτές θα μας κάνουν “τη χάρη” να αναγνωρίσουν τα αυτονόητα, τα δικαιώματά μας»
«Πότε αρχίσατε να σκέφτεστε πως θέλετε να κάνετε οικογένεια;», τις ρωτώ. «Περίπου στον τρίτο χρόνο της σχέσης μας, αρχίσαμε να φανταζόμαστε την καθημερινότητά μας με ένα παιδί. Το δικό μας παιδί», αναφέρει η Μελίνα. «Εγώ είχα από αρκετά μικρή την επιθυμία να φέρω στον κόσμο ένα παιδί ή να υιοθετήσω. Ο λόγος που δεν έχουμε κάνει ακόμη αυτό το βήμα, είναι διότι δεν αναγνωρίζεται νομικά η από κοινού τεκνοθεσία μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών. Δεν αρκεί για εμας να θεωρούμαι εγώ, για παράδειγμα, η μητέρα του παιδιού ενώ είμαστε ζευγάρι. Θέλουμε και πρέπει να αναγνωριζόμαστε και οι δύο ως γονείς του. Όσο αυτό δεν υφίσταται, συνεχίζουμε να αντιμετωπιζόμαστε σαν πολίτισσες δεύτερης κατηγορίας».
«Αν και μπορούμε να υπογράψουμε ένα σύμφωνο συμβίωσης, ηθικά και μόνο, θεωρούμε ζωτική τη δυνατότητα να μπορούν να παντρεύονται με πολιτικό γάμο όλα τα ζευγάρια, ανεξαρτήτως φύλου. Και θα συνεχίσουμε να το διεκδικούμε μέχρι να δούμε να ψηφίζεται στη Βουλή. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν υπογράψαμε ένα σύμφωνο, αφού αν ήμασταν ετερόφυλο ζευγάρι ξέρουμε ότι θα μπορούσαμε και θα είχαμε αποφασίσει να κάνουμε πολιτικό γάμο», εξηγεί η Αγγελική και προσθέτει: «Φαντάσου να μεγαλώνουμε ένα παιδί με τη Μελίνα, και χτύπα ξύλο να χωρίσουμε. Αυτό το παιδί που θα αναγνωρίζεται ας υποθέσουμε μόνο ως δικό της παιδί, δεν θα είναι στα χαρτιά δικό μου παιδί και δεν θα έχω το δικαίωμα να το βλέπω και να το αναθρέψω. Αν, δε, -χτύπα ξύλο- φύγει η Μελίνα από τη ζωή, αυτό το παιδί δεν θα έχει κηδεμόνα! Είναι τόσο απάνθρωπο και άδικο όλο αυτό. Να σε αναγκάζουν να φοβάσαι να μεγαλώσεις ένα παιδί με τον/την σύντροφό σου, επειδή δεν ξέρεις τι μπορεί να σου φέρει το μέλλον και ποια θα είναι η τύχη του αν κάτι σου συμβεί».
«Άσε μας εμάς», λέει η Μελίνα. «Το παιδί; Τι θα γίνει στο παιδί όταν δεν αναγνωριζόμαστε και οι δύο ως γονείς του; Δεν γίνεται να φτάνουμε στο 2024 και να συζητάμε ακόμη αυτά τα πράγματα. Είναι ψυχοφθόρο να στεκόμαστε μπροστά σε μια οθόνη και να βλέπουμε ειδήσεις ή να διαβάζουμε άρθρα που αφορούν στη ζωή μας και στο αν οι υπουργοί και οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος θα μας κάνουν “τη χάρη”, επί της ουσίας, να αναγνωρίσουν τα αυτονόητα, τα δικαιώματά μας».
«Είναι σαν να παρακολουθούμε ένα κακόγουστο σίριαλ. Όλη αυτή η συνθήκη, με τις ακραίες και ακροδεξιές απόψεις που ακούγονται εντός της ΝΔ – να μην πούμε για τη Νίκη, την Ελληνική Λύση, τους Σπαρτιάτες κ.λ.π.- μας καλλιεργεί απίστευτη αβεβαιότητα. Δεν ξέρουμε πώς να δομήσουμε το μέλλον μας, τι να περιμένουμε και τι σχέδια να κάνουμε για τη ζωή μας. Η αντοχή μας στερεύει», λένε καταληκτικά οι δύο γυναίκες ενώ αναμένουν -και μαζί τους κι εμείς- τις εξελίξεις της ψήφισης του νομοσχεδίου και της δικαίωσης που αυτή θα φέρει.