Στις 17 Νοεμβρίου, στο προάστιο Μπανγκού του Ρίο ντε Τζανέιρο, έγιναν τα αποκαλυπτήρια ενός σιδερένιου αγάλματος. To άγαλμα αναπαριστά τον Thomas Donohoe, έναν Σκοτσέζο που στα τέλη του 19ου αιώνα μετανάστευσε στη Βραζιλία για να βρει δουλειά και που από πολλούς θεωρείται ο άνθρωπος που έφερε το ποδόσφαιρο στη Βραζιλία. Γιατί από από μερικούς κι όχι από όλους; Γιατί υπάρχει και ο Charles William Miller, ένας άλλος Σκοτσέζος που πολλοί τον έχουν για τον πατέρα του αθλήματος στη χώρα της σάμπα.
Ο Miller που γεννήθηκε το 1874 στο Σάο Πάολο ήταν γιος του Σκοτσέζου μετανάστη σιδηροδρομικού John Miller και της Βραζιλιανοβρετανίδας Carlota Fox. Δέκα χρόνια μετά, ο John έστειλε τον μικρό Charly στη μαμά πατρίδα για να πάρει τη μόρφωση που αρμόζει σε ένα μέλος της Βρετανικής -τότε- Αυτοκρατορίας. Για τα επόμενα δέκα χρόνια ο Charles φοίτησε στο Bannisters School, λίγο έξω από το -κοσμοπολίτικο εκείνη την εποχή- Southampton.
Mαζί με τους καλούς του τρόπους έλαβε και την απαραίτητη αθλητική παιδεία. Στίβος, κρίκετ, ποδόσφαιρο. Το τελευταίο, ήταν αυτό που τον μάγεψε. Σε ηλικία 14 ετών, έπαιζε βασικός στη St. Mary’s FC (τη μετέπειτα Southampton) και αφού επέστρεψε στο Σάο Πάολο σε ηλικία 19 ετών πήρε μαζί στις αποσκευές του δύο ξεφούσκωτες μπάλες ποδοσφαίρου και ένα βιβλιαράκι με τους -τότε- κανόνες του αθλήματος. Στις 14 Απριλίου του 1895, στο Σάο Πάολο, οργάνωσε αυτό που σήμερα θεωρείται το πρώτο επίσημο ματς ποδοσφαίρου στη Βραζιλία. Ήταν ένας αγώνας ανάμεσα στους εργάτες του σιδηροδρόμου και αυτούς της εταιρείας αερίου, όλοι τους Βρετανοί. Λίγια χρόνια μετά, ο Miller φέρεται να είναι ο ιδρυτής της πρώτης ποδοσφαιρικής λίγκας στα χρονικά της Βραζιλίας. Αυτά τα δυο γεγονότα τον ανέδειξαν σε “πατέρα του Βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου”.
Ο Clecio Regis, γέννημα θρέμμα του Μπανγκού είναι ο γλύπτης που φιλοτέχνησε το άγαλμα του Donohoe και έχει διαφορετική άποψη: “Ο κόσμος πάντα ξεχνάει το Μπανγκού, αλλά εδώ ήρθε για πρώτη φορά μπάλα ποδοσφαίρου στη Βραζιλία. Και την έφερε ο Thomas Donohoe”.
Γεννημένος στη Γλασκόβη, ο Donohoe, μόλις στα 10 του οργάνωσε τον πρώτο του ποδοσφαιρικό αγώνα, ανάμεσα σε εργάτες του εργοστασίου χρωμάτων στο οποίο δούλευε ο πατέρας του. Αφού μεγάλωσε και παντρεύτηκε πήρε το δρόμο της ξενιτιάς και βρέθηκε στο Μπανγκού του Ρίο ντε Τζανέιρο. Τι συνάντησε εκεί; Έναν μεγάλο δρόμο κι ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας, καθώς και ατέλειωτη πλήξη από τα ανιαρά χόμπι των γηγενών, όπως το ποδήλατο και τη μουσική.
Προσκαλώντας τη σύζυγό του, Elizabeth να τον ακολουθήσει στη νέα του ζωή, εκτός απ’ τα παιδιά τους, της ζήτησε να φέρει από την πατρίδα μια μπάλα ποδοσφαίρου. Λίγο μετά την άφιξή της, έλαβε χώρα ένας ποδοσφαιρικός αγώνας 6×6, στο μεγάλο δρόμο δίπλα απ’ το εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας του Μπανγκού, ανάμεσα σε Βρετανούς εργάτες. Οκτώ μήνες πριν από τον αγώνα του Miller.
“Kανείς δεν είπε ότι δεν κλωτσούσαν μπάλα στη Βραζιλία πριν το 1895. Ένα οργανωμένο ματς όμως είναι ένα οργανωμένο ματς”, δηλώνει ο John Mills, ο συγγραφέας της βιογραφίας του Charles W. Miller, συμπληρώνοντας. “Ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας 11 εναντίον 11 με κανόνες στη Βραζιλία, ήταν αυτός ανάμεσα στο Σιδηρόδρομο του Σάο Πάολο και την Εταιρεία Αερίου”.
Mετά από 100 και πλέον χρόνια, και με τη Βραζιλία 5 φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια, το ποιος απ’ τους Donohoe και Miller ήταν ο πραγματικός πατέρας του ποδοσφαίρου στη χώρα του καφέ λίγη σημασία έχει. Σημασία έχει το ότι και οι δυο ήταν Σκοτσέζοι. Οπότε, αν είναι να λοιδωρήσει κάποιος τους ξυλοκόπους από την βόρεια πλευρά του Νησιού, ας το ξανασκεφτεί καλύτερα.
