Γιατί δεν θα τελειώσει η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης, ακόμα κι αν το Ισραήλ ισοπεδώσει τη Γάζα

Είναι η πρώτη εισβολή σε ισραηλινό έδαφος από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1948: Η στρατιωτική «Επιχείρηση Al Aqsa Flood» της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου διεξήχθη με την εκτόξευση χιλιάδων ρουκετών στο Ισραήλ ενώ ταυτόχρονα στρατιώτες διείσδυσαν σε έδαφος υπό ισραηλινή κυριαρχία. Χτύπησαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις και προσωρινά κατέλαβαν εποικισμούς. Υπολογίζεται ότι σκοτώθηκαν πάνω από 1.200 Ισραηλινοί, στους οποίους δημοσιεύεται ότι συγκαταλέγονται και άμαχοι, ενώ δεκάδες αιχμάλωτοι οδηγήθηκαν στη Γάζα. «Ακόμα και στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, οι αντίπαλοι στρατοί δεν μπήκαν σε ισραηλινό έδαφος, ενώ το Ισραήλ κατέκτησε την τεράστια Χερσόνησο του Σινά, τη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη, και τα Υψώματα του Γκολάν. Και στο Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, ακριβώς πριν 50 χρόνια, οι αντίπαλοι στρατοί μόνο για λίγο κατέλαβαν τμήματα από τα εδάφη που το Ισραήλ είχε καταλάβει το 1967», τόνιζε το TIME.

Πώς κατάφερε μια παραστρατιωτική οργάνωση που συνήθως στηρίζεται σε αυτοσχέδια βλήματα, καθώς δεν έχει πρόσβαση στη διεθνή αγορά αμυντικών συστημάτων, να πραγματοποιήσει τέτοιο πλήγμα ενάντια σε μια πανίσχυρη στρατιωτική μηχανή με τον 15^ο μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στον κόσμο και μισό εκατομμύριο στρατιώτες; Η επιχείρηση μάλιστα έγινε εν μέσω σχετικής «ηρεμίας». Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις στις αρχές Οκτωβρίου, λίγες ημέρες πριν την επίθεση, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν δήλωνε ότι «η περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι πιο ήσυχη σήμερα από ό,τι πριν είκοσι χρόνια».

Πώς και γιατί λοιπόν κατόρθωσε τέτοιο πλήγμα η Χαμάς; Δεν υπολόγισαν ότι τα αντίποινα του Ισραήλ θα ήταν τρομακτικά και η ζωή στη Γάζα για όσους επιβιώσουν από αυτά, κόλαση;

«Δυστυχώς, Φαρίντ, αυτό που περιέγραψες είναι αυτό που ήδη έχουμε», απαντούσε ο Μουσταφά Μπαργκούτι, πρώην υπουργός της Παλαιστινιακής κυβέρνησης που έχει δικαιοδοσία στη Δυτική Όχθη αλλά δεν ελέγχει τη Γάζα και νυν επικεφαλής του δημοκρατικού παλαιστινιακού κινήματος Palestinian National Initiative, όταν του έθεσε το παρόμοιο ερώτημα ο Φαρίντ Ζακάρια του CNN. «Σήμερα η Δυτική Όχθη παραλύει από 560 ισραηλινά σημεία ελέγχου… Όλη η Δυτική Όχθη έχει σπάσει σε 224 μικρά γκέτο, απομονωμένα το ένα από το άλλο. Και οι έποικοι επιτίθενται παντού στους Παλαιστινίους… Το Ισραήλ έχει ήδη φασίστες στην κυβέρνηση. Ο Smotrich [σσ: υπουργός Οικονομικών] περιέγραψε τον εαυτό του ως ομοφοβικό φασίστα. Και είπε ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν τρεις επιλογές: να μεταναστεύσουν, να δεχθούν την υποταγή τους στους Ισραηλινούς ή να πεθάνουν… 5.300 Παλαιστίνιοι κρατούνται στις Ισραηλινές φυλακές, οι 2.200 δεν ξέρουν γιατί, είναι υπό διοικητική κράτηση, δεν τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες…».

Πώς έφτασε η κατάσταση εκεί;

Η κατοχή των Παλαιστινιακών Εδαφών (Δυτική Όχθη και Γάζα) από το Ισραήλ χαρακτηρίζεται ως η πιο μακρόχρονη στρατιωτική κατοχή στη σύγχρονη ιστορία. Εξ ου και δεν μπορεί η λέξη «κατοχή» να απουσιάζει από οποιαδήποτε ανάλυση, αλλιώς εξισώνεται ο θύτης με το θύμα. Από εκεί κι έπειτα, μπορούμε να επικρίνουμε τα εγκλήματα πολέμου από όλες τις πλευρές.

Ένας αιώνας συγκρούσεων

Όλα ξεκίνησαν από μια επιστολή μόλις 67 λέξεων. Αυτή με την οποία το 1917 ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Άρθουρ Μπάλφουρ εξέφραζε την υποστήριξή του στους Σιωνιστές που ήθελαν να δημιουργήσουν ένα κράτος για τους Εβραίους. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Λίγκα των Εθνών επέτρεψε στους Βρετανούς να διοικήσουν την Παλαιστίνη. Έκτοτε στην περιοχή άρχισαν να συρρέουν και να μετοικούν Εβραίοι. Οι Άραβες που ζούσαν εκεί δύο χιλιετίες αντιστάθηκαν, με αποκορύφωμα την εξέγερση του 1936. Οι Βρετανοί προσπάθησαν να ηρεμήσουν τα πνεύματα περιορίζοντας τις βλέψεις των Εβραίων, οι οποίοι τότε ξεσηκώθηκαν με τη σειρά τους. Εν όψει αδιεξόδου, οι Βρετανοί εγκατέλειψαν την περιοχή αναθέτοντας στον ΟΗΕ να διαχειριστεί την «καυτή πατάτα» που είχαν δημιουργήσει.

Ο ΟΗΕ με το ψήφισμα 181 του 1947, κι εφόσον η ανθρωπότητα είχε συγκλονιστεί από το Ολοκαύτωμα, αποφάσισε τη διαίρεση της Παλαιστίνης σε αραβικό και ισραηλινό κράτος με την Ιερουσαλήμ ενιαία υπό διεθνές καθεστώς. Οι Άραβες απέρριψαν το ψήφισμα και ξεσηκώθηκαν. Όταν αποχώρησαν οι τελευταίοι Βρετανοί στρατιώτες το 1948, οι Ισραηλινοί ηγέτες ανακήρυξαν αμέσως την ίδρυση του Ισραήλ. Τότε εισέβαλαν οι γειτονικές αραβικές χώρες. Στην εκεχειρία του 1949, η γη μοιράστηκε μεταξύ Ισραήλ και αραβικών κρατών, αλλά δεν προβλέφθηκε κράτος για τους Παλαιστινίους, μόνο δύο περιοχές ελεγχόμενες από Αίγυπτο και Ιορδανία – η σημερινή Γάζα και η Δυτική Όχθη. Σχεδόν όλος ο αραβικός πληθυσμός, περί τους 726.000 Παλαιστίνιους, διέφυγαν ή εκδιώχθηκαν μέχρι το 1949 από την υπό εβραϊκή κατοχή περιοχή. Αυτό ήταν η «Νάκμπα» των Παλαιστινίων – η «Καταστροφή». Στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και την (αραβική) Ανατολική Ιερουσαλήμ, καθώς και την αιγυπτιακή Χερσόνησο του Σινά και τα συριακά υψώματα του Γκολάν – περιοχή πολύ μεγαλύτερη από αυτή που προέβλεπε το σιωνιστικό σχέδιο του 1919. Περί το μισό εκατομμύριο Παλαιστίνιοι διώχθηκαν από τα σπίτια τους ενώ 1,5 εκατομμύριο έγιναν πρόσφυγες σε άλλες χώρες.  

Έκτοτε, ακολούθησαν πόλεμοι, συγκρούσεις, διπλωματικές προσπάθειες και συμφωνίες, εξεγέρσεις – αλλά ειρήνη δεν επήλθε.

Έχουν δε περάσει 30 ακριβώς χρόνια από την υπογραφή της συμφωνίας Όσλο Ι, το 1993, μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, όταν όλος ο πλανήτης συγκλονιζόταν από την ιστορική πλέον χειραψία του εμβληματικού Παλαιστίνιου ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Γιτζάκ Ραμπίν. Ακολούθησε η ειρηνευτική συμφωνία Όσλο ΙΙ το 1995. Οι συμφωνίες αυτές απέτυχαν. Το 2000 ξέσπασε η δεύτερη Ιντιφάντα, η λαϊκή εξέγερση των Παλαιστινίων, με τους Παλαιστινίους να «δείχνουν» ως αιτία της τη συνέχιση των εποικισμών και να ισχυρίζονται ότι το Όσλο βοήθησε στη συνέχιση της ισραηλινής κατοχής, και τους Ισραηλινούς να θεωρούν την Ιντιφάντα προσχεδιασμένη. Οι συμφωνίες του Όσλο ουσιαστικά δεν άγγιζαν τα 5 βασικά αγκάθια του Παλαιστινιακού: τους εποικισμούς, το status της Ιερουσαλήμ, τον διαμοιρασμό του νερού στη Δυτική Όχθη, το δικαίωμα των Παλαιστινίων προσφύγων να επιστρέψουν και τα σύνορα ενός Παλαιστινιακού κράτους.

Δεν έχουν όλοι δικαίωμα να αγωνίζονται για την ελευθερία τους;

«Έχουμε ζήσει όλη μας τη ζωή υπό Κατοχή. Η Χαμάς δεν υπήρχε 30-40 χρόνια πριν. Αλλά πριν από αυτή, χαρακτηριζόταν τρομοκρατική η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Όποιος Παλαιστίνιος αγωνίζεται για τα δικαιώματά του ή για την ελευθερία περιγράφεται ως τρομοκράτης. Εάν αγωνιστούμε στρατιωτικά, είμαστε τρομοκράτες, αν αγωνιστούμε ειρηνικά, είμαστε βίαιοι, αν αγωνιστούμε με λέξεις, είμαστε προβοκάτορες. Αν υποστηρίξεις Παλαιστίνιο και είσαι ξένος, σε χαρακτηρίζουν αντισημίτη. Εάν είσαι Εβραίος –και υπάρχουν πολλοί- που υποστηρίζουν τον παλαιστινιακό σκοπό, τον χαρακτηρίζουν Εβραίο που μισεί τον εαυτό του. Έχουμε το δικαίωμα να αγωνιζόμαστε για την ελευθερία;» είπε ο Μπαργκουτί στο CNN.

Η Χαμάς ιδρύθηκε στη Γάζα από μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας τον Δεκέμβριο του 1987, τη χρονιά που ξέσπασε η πρώτη Ιντιφάντα. Τότε ήταν τότε μια περιθωριακή οργάνωση. Η πρώτη Ιντιφάντα πυροδοτήθηκε από την ταχεία επέκταση των ισραηλινών εποικισμών και την εκδίωξη της ΟΑΠ από τη Βηρυττό όπου είχε την έδρα της μετά την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο.

Η άνοδος της Χαμάς όμως φέρεται να συνδέεται και με ισραηλινή χρηματοδότηση. Τουλάχιστον αυτό δήλωνε το 1981 στους New York Times ο Ισραηλινός πρώην αξιωματούχος Ταξίαρχος Yitzhak Segev, στρατιωτικός διοικητής στη Γάζα στις αρχές του ’80: «η ισραηλινή κυβέρνηση μου έδωσε έναν προϋπολογισμό και η στρατιωτική κυβέρνηση δίνει στα τζαμιά», με τους πόρους -σημείωναν οι NYT- να χρησιμοποιούνται «για τζαμιά και θρησκευτικά σχολεία, με στόχο την ενίσχυση μιας δύναμης αντίβαρο στους αριστερούς που είναι υπέρ της ΟΑΠ». «Λυπάμε, αλλά η Χαμάς είναι δημιουργία του Ισραήλ», είχε πει στη Wall Street Journal το 2009 και ο Avner Cohen, Ισραηλινός πρώην αξιωματούχος θρησκευτικών υποθέσεων που είχε εργαστεί στη Γάζα για πάνω από δύο δεκαετίες.

«Βάλαμε αποχέτευση στους Παλαιστινίους, για να μην κολλάνε χολέρα οι Εβραίοι»

«Για το ισραηλινό [σσ: δυτικό] τμήμα της Ιερουσαλήμ κάτι έκανα τα τελευταία 25 χρόνια. Για την Ανατολική Ιερουσαλήμ; Τίποτα! Τι έκανα; Τίποτα. Πεζοδρόμια; Τίποτα. Πολιτιστικά ιδρύματα; Ούτε ένα. Ναι, βάλαμε ένα αποχετευτικό σύστημα για εκείνους και βελτιώσαμε την παροχή νερού. Ξέρετε γιατί; Νομίζετε ότι ήταν για το δικό τους καλό, την ευημερία τους; Ούτε καν! Υπήρχαν μερικές περιπτώσεις χολέρας εκεί, και οι Εβραίοι φοβούνταν ότι θα κολλήσουν, οπότε εγκαταστήσαμε συστήματα αποχέτευσης και ύδρευσης ενάντια στη χολέρα»: αυτά δήλωνε ο τότε δήμαρχος της Δυτικής Ιερουσαλήμ Teddy Kollek σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Ma’ariv λίγο μετά τη σφαγή στο τέμενος Αλ-Άκσα τον Οκτώβριο του 1990. Σημειώνεται ότι την Ανατολική (αραβική) Ιερουσαλήμ είχε καταλάβει το Ισραήλ από το 1967.

Σε παρόμοιο πνεύμα, έρχεται σήμερα η δήλωση του Ισραηλινού υπουργού Άμυνας Yoav Gallant «πολεμάμε εναντίον ανθρώπινων ζώων» στην οποία αναφέρεται στους Παλαιστινίους της Γάζας.

Η μνημειώδης δήλωση Kollek ανέδειξε κάτι ακόμα. Το Ισραήλ ανέκαθεν αυτοπροσδιοριζόταν ως «η χώρα όλων των Εβραίων», δηλαδή αυτοπροσδιοριζόταν θρησκευτικά. Μάλιστα, τον Ιούλιο του 2018 το ισραηλινό Κοινοβούλιο, η Κνεσέτ, πέρασε και σε νόμο ότι το Ισραήλ είναι το έθνος-κράτος των Εβραίων. «Με αυτή του την πράξη, καθιστά όλους τους Παλαιστίνιους κατοίκους του Ισραήλ, το 20% του πληθυσμού, σε de jure δεύτερης κατηγορίας πολίτες. Και υπερβαίνοντας τις αξίες της ισότητας και της μη διάκρισης που βρίσκονται στον πυρήνα των δημοκρατικών συνταγματικών πολιτευμάτων, ο νόμος επίσης ανακηρύσσει τον εποικισμό ‘εθνική αξία’, θολώνοντας περαιτέρω τη διάκριση μεταξύ του κράτους του Ισραήλ με τα σύνορα του 1948 με άλλες περιοχές υπό de facto ισραηλινό έλεγχο», έγραφε το Journal of Palestine Studies.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όσα είδε ο αγωνιστής ενάντια στο Απαρτχάιντ Αρχιεπίσκοπος Τούτου

«Έχω επισκεφθεί τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και έχω δει τους φυλετικά διαχωρισμένους δρόμους και οικισμούς που μου θύμισαν τόσο τις συνθήκες που βιώσαμε στη Νότια Αφρική υπό το ρατσιστικό σύστημα του Απαρτχάιντ», έγραφε το 2010 σε φοιτητές του Μπέρκλεϊ ο (εκλιπών πλέον) αρχιεπίσκοπος του Κέιπ Τάουν και εμβληματική μορφή του αγώνα εναντίον του Απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική Ντέσμοντ Τούτου. «Έχω δει την ταπείνωση των Παλαιστινίων ανδρών, γυναικών και παιδιών που τους κάνουν συνεχώς να περιμένουν ώρες στα σημεία ελέγχου του Ισραηλινού στρατού όταν προσπαθούν να κάνουν τις πλέον βασικές διαδρομές για να επισκεφτούν συγγενείς ή να πάνε στο σχολείο ή το πανεπιστήμιο, και αυτή η ταπείνωση είναι γνωστή σε εμένα και σε πολλούς μαύρους Νοτιοαφρικανούς που μαντρώνονταν και δέχονταν συχνά προσβολές από τις δυνάμεις ασφαλείας της κυβέρνησης του Απαρτχάιντ» (δες κι εδώ παρόμοια δήλωση). 

Τον Φεβρουάριο του 2022 η Διεθνής Αμνηστία δημοσίευε πολυσέλιδη έκθεση με τίτλο «Το Απαρτχάιντ του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων». Θυμίζουμε ότι στο Απαρτχάιντ, οι μαύροι έμεναν σε θύλακες απομονωμένους μεταξύ τους – τα μπατούσταν.

Γιατί στην πιο γεωγραφική σύγκρουση στον κόσμο, αυτή μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων, δεν παρουσιάζονται συνήθως χάρτες στα ΜΜΕ; Οι χάρτες φανερώνουν μεγάλη επέκταση των εποικισμών, οι οποίοι ξεκίνησαν να δημιουργούνται αμέσως μετά τον πόλεμο του 1967, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, και «σκοπίμως τοποθετούνταν σε περιοχές που θα χώριζαν παλαιστινιακά χωριά και πόλεις, ώστε να καταστεί αδύνατη η δημιουργία ενός βιώσιμου, γεωγραφικά συνεκτικού Παλαιστινιακού Κράτους», υποστήριζε ο Jerome Slater το 2001 στο Political Science Quarterly. Με το Ψήφισμα 242 του 1967, ο ΟΗΕ καλούσε το Ισραήλ να αποσυρθεί από τα εδάφη που κατέκτησε το 1967. Έχουν ακολουθήσει αναρίθμητα σχετικά Ψηφίσματα της ΓΣ του ΟΗΕ, ενώ ορόσημο αποτελεί και το Ψήφισμα 2334/2016 του Συμβουλίου Ασφαλείας (από τα ελάχιστα που δεν άσκησαν βέτο οι ΗΠΑ, απείχαν), το οποίο τονίζει ότι «οι ισραηλινοί εποικισμοί δεν έχουν νομικό έρεισμα, συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου».

Ωστόσο, στους 700.000 αυξήθηκαν οι Εβραίοι έποικοι που «ζουν παράνομα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ» σε 279 ισραηλινούς οικισμούς, επιβεβαίωνε έκθεση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα τον Μάρτιο του 2023 – από 520.000 το 2012. Οι έποικοι ήταν 3.200 το 1971 και 20.000 το 1981. Στην έκθεση του 2023 σημειωνόταν μάλιστα ότι «τουλάχιστον 147 από αυτούς τους οικισμούς ήταν επεκτάσεις, παράνομες ακόμα και με βάση την εγχώρια νομοθεσία του Ισραήλ». Την τελευταία δεκαετία, «ο ΟΗΕ έχει επιβεβαιώσει 3.372 βίαια περιστατικά από εποίκους, που τραυμάτισαν 1.222 Παλαιστινίους. Τον προηγούμενο χρόνο, η βία των εποίκων έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τον ΟΗΕ».

Σημειώνεται ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου το 2020 είχε κάνει προεκλογική σημαία του την υπόσχεση να προσαρτήσει στο Ισραήλ περί το 30% της Δυτικής Όχθης, περιλαμβανομένων εκατοντάδων παράνομων Ισραηλινών οικισμών, με τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες να τον καλεί να υποχωρήσει από τα σχέδιά του. Τον Ιούνιο του 2023, το αμερικανικό Foreign Policy έγραφε πως «το Ισραήλ προσαρτά επισήμως τη Δυτική Όχθη» καθώς με μια «αθόρυβη γραφειοκρατική μανούβρα η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει ξεκινήσει να μεταφέρει τον έλεγχο του κατεχόμενου εδάφους από τη στρατιωτική στην πολιτική ηγεσία – παραβιάζοντας το Διεθνές Δίκαιο».

Στην Γάζα, μπορεί οι έποικοι να έχουν απομακρυνθεί από το 2005, αλλά από το 2006 που εξελέγη εκεί η Χαμάς, «η ισραηλινή κυβέρνηση έχει δημιουργήσει ασφυξία στους Παλαιστινίους στη Γάζα υπό ένα δρακόντειο αποκλεισμό διά αέρος, θαλάσσης και εδάφους, φυλακίζοντας και οδηγώντας σε λιμοκτονία δύο εκατομμύρια ανθρώπους και αρνούμενη να τους παρέχει ιατρική βοήθεια», όπως σημείωνε σε ανακοίνωσή της μετά την επίθεση της Χαμάς η ισραηλινή οργάνωση Jewish Voice for Peace, η οποία επίσης μιλά για «καθεστώς Απαρτχάιντ». Η οργάνωση υποστηρίζει ότι τον τελευταίο χρόνο εντάθηκε η στρατιωτική κατοχή «με βίαιες εξώσεις, κατεδαφίσεις σπιτιών, μαζικές δολοφονίες, στρατιωτικές επιδρομές σε στρατόπεδα προσφύγων, αμείωτη πολιορκία και καθημερινή ταπείνωση. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Ισραηλινές δυνάμεις εισέβαλαν επανειλημμένως στα πιο ιερά μέρη για τους μουσουλμάνους». «Τα δεκάχρονα που ζουν στη Γάζα έχουν ήδη τραυματιστεί από επτά μεγάλους βομβαρδισμούς στη σύντομη ζωή τους», σημειώνεται. Τα παιδιά «τραβιούνται από τα κρεβάτια τους κατά τη διάρκεια νυχτερινών επιδρομών από Ισραηλινούς στρατιώτες και κρατούνται χωρίς απαγγελία κατηγοριών σε ισραηλινές στρατιωτικές φυλακές».

Ο δε αποκλεισμός της Γάζας των 360 τ.χμ. και 2,3 εκατ. κατοίκων θεωρείται ότι παραβιάζει και τη Συμφωνία του Όσλο, που προβλέπει πως τα κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ένα εδαφικό σύνολο.

Ισραηλινοί επικρίνουν το Ισραήλ

«Κόβοντας σε άνδρες, γυναίκες, παιδιά το νερό, το ηλεκτρικό και τη θέρμανση με τον χειμώνα προ των πυλών – είναι ενέργειες καθαρής τρομοκρατίας. Κι έτσι πρέπει να τις λέμε»: Αυτά έλεγε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λέιεν το 2022. Αναφερόταν όμως στη Ρωσία. «Οι επιθέσεις της Ρωσίας σε μη στρατιωτικές υποδομές, ειδικά ηλεκτρισμού, είναι εγκλήματα πολέμου», συμπλήρωνε.

Μετά την επίθεση της Χαμάς, το Ισραήλ έκοψε την πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό και καύσιμα στη Λωρίδα της Γάζας. Η επιβολή πολιορκίας «που θέτει σε κίνδυνο τις ζωές πολιτών στερώντας τους αγαθά βασικά για την επιβίωσή τους απαγορεύεται από το Διεθνές Δίκαιο», τόνιζε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ ενώ είχε καλέσει προηγουμένως και τη Χαμάς να απελευθερώσει πολίτες αιχμαλώτους.

Και πολλοί από όσους επέκριναν -σωστά- τη δολοφονία αμάχων από τη Χαμάς, δεν βρήκαν κουβέντα να πουν για τους υπό συλλογική τιμωρία αμάχους στη Γάζα.

Την επομένη της επίθεσης της Χαμάς, η ισραηλινή οργάνωση Jewish Voice for Peace δημοσίευε άρθρο με τίτλο «Η Ρίζα της Βίας είναι η Καταπίεση». Και η ισραηλινή εφημερίδα Ha’aretz στο editorial της έγραφε ότι η σημερινή καταστροφή «είναι η ξεκάθαρη ευθύνη ενός ανθρώπου: του Μπεντζαμιν Νετανιάχου». Γιατί «απέτυχε πλήρως να εντοπίσει τους κινδύνους στους οποίους συνειδητά οδηγούσε το Ισραήλ όταν σχημάτιζε κυβέρνηση προσαρτήσεων και απαλλοτριώσεων, όταν διόριζε τον Bezalel Smotrich και τον [σσ: ακροδεξιό έποικο] Itamar Ben-Gvir σε θέσεις-κλειδιά, ενώ υιοθετούσε μια εξωτερική πολιτική που αγνοούσε ανοιχτά την ύπαρξη και τα δικαιώματα των Παλαιστινίων».

Σε άλλο άρθρο στη Ha’aretz, ο Gideon Levy έγραφε πως ναι μεν έχει μεγάλη ευθύνη ο Νετανιάχου, «αλλά δεν ξεκίνησε με αυτόν και δεν θα σταματήσει όταν φύγει». Το Ισραήλ -σημείωνε- «δεν μπορεί να φυλακίζει δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους [σσ: τον πληθυσμό της Γάζας] χωρίς να πληρώνει σκληρό τίμημα».

«Ναι, μπορεί η Χαμάς να μην αναγνωρίζει το Ισραήλ, αλλά η ΟΑΠ το αναγνώριζε. Και η Παλαιστινιακή Αρχή το αναγνώριζε. Και τι κέρδισαν; Τίποτα», τόνιζε ο Μουσταφά Μπαργκουτί στη συνέντευξή του στο CNN. Οι σημερινές εξελίξεις είναι «το άμεσο αποτέλεσμα της πιο μακρόχρονης κατοχής στη σύγχρονη ιστορία», συμπλήρωνε. Θυμίζουμε ότι η ΟΑΠ υπό τον Γιάσερ Αραφάτ είχε αναγνωρίσει από το 1988 το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ και τη λύση των δύο κρατών – με τον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό Γιτζάκ Σαμίρ να χαρακτηρίζει τις δηλώσεις «έξυπνη άσκηση δημοσίων σχέσεων».

Το Ισραήλ έχει χτίσει ένα τεράστιο, υπερσύγχρονο και πανάκριβο (πάνω από 1 δισ. δολ.) τείχος γύρω από τη Γάζα, μέρος του οποίου γκρέμισε στην τωρινή επίθεση η Χαμάς με… μπουλντόζα. «Αποδεικνύεται ότι ακόμα και το πιο περίπλοκο και ακριβό εμπόδιο στον κόσμο μπορεί να παραβιαστεί με μια καπνισμένη παλιά μπουλντόζα όταν το κίνητρο είναι ισχυρό», έγραφε o Levy.

«Το Ισραήλ έχει εξαπολύσει ήδη πέντε πολέμους εναντίον της Γάζας. Ο ένας από αυτούς κράτησε 51 ημέρες. Κατέστρεψαν τα πάντα», λέει ο Μπαργκουτί. «Αυτό δεν σταμάτησε τη Χαμάς, δεν σταμάτησε την αντίσταση. Υπάρχει ένα τρόπος να σταματήσει όλη η βία: να τερματιστεί η ισραηλινή κατοχή».