Γιατί υποστηρίζουμε τις ομάδες μας; Πώς τις διαλέγουμε; Πώς τροφοδοτούμε αυτήν την τυφλή πίστη φορώντας (στη μεγαλύτερη διάρκεια της ζωής μας) τέτοιες παρωπίδες που θα προβλημάτιζαν ακόμα και τους φανατικότερους θρησκευτικούς φονταμενταλιστές; Πώς (ψυχ)αναλύεται αυτό το αίσθημα περηφάνιας μετά τις χαρές και πώς δικαιολογείται η κατάπτωση στις λύπες; Γενικότερα μιλώντας, πώς τα εξηγούμε όλα αυτά -τα, εκτός context, κάπως κωμικά- στους εαυτούς μας ενώ μεγαλώνουμε;
Κάποτε όλα αυτά αποτελούσαν την (πολύ) πρώτη ύλη ενός διδακτορικού στο μυαλό μου. Τέλος πάντων, αφού of all the things that never happened this didn’t happen the most (κι ενώ έχετε διαβάσει ΑΕΚ κι Ολυμπιακό με τους επόμενους να έπονται), ας πω κι εγώ την Παναθηναϊκή μου ιστορία…
Χουάν Ραμόν Ρότσα και Βέλιμιρ Ζάετς
Ο οικογενειακός θρύλος λέει ότι στην τρυφερή ηλικία των 3.5 ετών κι ενώ αποστήθιζα βουλιμικά ότι έβλεπα στην τηλεόραση, πήγα στον πατέρα μου μετά την πρόκριση επί της Φέγενορντ του Γκούλιτ (2-1 στην Αθήνα, 0-0 στο Ρότερνταμ) και του ανακοίνωσα: «Πατέρα σε πούλησα, είμαι Παναθηναϊκός». Ο άνθρωπος είχε κάνει την προσπάθειά του: και Φιλαδέλφεια με είχε πάει, και κάτι φανέλες Χόκαν Σάντμπεργκ μου είχε πάρει, και για τον Μαύρο μου μιλούσε λες και ήταν θείος μου, αλλά στην τηλεόραση είχε παντού Σαραβάκο ως αστέρι εκείνης της ομάδας του Γκμοχ που πήγε στους 4 του κυπέλλου Πρωταθλητριών.
Φυσικά, δε θυμάμαι τίποτα απ’ όλα αυτά (Κάπως αμυδρά, συνδεδεμένο με τη μυρωδιά από πασχαλινά κουλουράκια μιας και ήταν Μεγάλη Τετάρτη, μου έρχεται στο νου ο ημιτελικός με τη Λίβερπουλ που μας ακύρωσαν το γκολ του Ρότσα στο 0-0, αλλιώς θα σας έλεγα εγώ…) Αλλά, ας μην αφήνουμε την πραγματικότητα να μας χαλάσει μια ωραία ιστορία.
Το ανεπανάληπτο σκροπ του Μήτσου στο ΟΑΚΑ. Και οι κανονιές, δική του και του «Φονιά» Χρήστου Δημόπουλου στο Κομουνάλε, ολοκλήρωσαν την πρώτη μεγάλη πρόκριση της ζωής μου, το 1987 κόντρα στη «Μεγάλη Κυρία». Έτσι έμαθα να διαβάζω, με τα ρεπορτάζ των επόμενων ημερών στις εφημερίδες του μπαμπά και του παππού.
Είναι το πρώτο ντέρμπι που πάω μόνος μου στο γήπεδο. Θα μπορούσα να είμαι ευχαριστημένος μόνο και μόνο γι’ αυτό. Όμως στο 12ο λεπτό του τελικού κυπέλλου του 1995 που έμεινε στην ιστορία ως «ο τελικός του Μπάκα», έχουμε το εφηβικό ραντεβού με την οπαδική μοίρα. Ο Δημήτρης Σαραβάκος (του οποίου τα γκολ κόντρα στη Ρέιντζερς με τη φανέλα της ΑΕΚ λίγους μήνες πριν, τα πανηγύρισα σαν να τα είχα βάλει εγώ) κερδίζει με λίγη θεατρική ερμηνεία το πέναλτι. Καθόμαι σε εκείνο το πέταλο που παθαίνει παροξυσμό διατάσσοντάς τον να «βγάλει τη φανέλα». Κι εκείνος στέλνει την μπάλα στην Κύμης…
(Κάτι ανάλογο, λίγο πιο μετρημένο, λίγο πιο «ενήλικο» με το standing ovation στο πρώτο γκολ του «Λύμπε» με άλλη φανέλα μέσα στη Λεωφόρο).
Τι να γράψω που δεν έχει γραφτεί, τι να πω που δεν έχει ειπωθεί γι’ αυτό το ματς και για τη σεζόν ’95-96 γενικότερα (κι ας τελείωσε με την 35αρα στο ΣΕΦ).
Κι ας είχε σπάσει το ρόδι την περασμένη χρονιά με Ράτζα και Μπάιρον Σκοτ, αυτό το διπλό ήταν που ψάχναμε σε όλα τα 90s. Άλλοτε λιγοψυχούσαμε, άλλοτε ο Στόγιαν είχε τρία φάουλ πριν κατέβει από το πούλμαν, άλλοτε δεν έμπαινε το ένα ρημάδι σουτ. Εδώ πληρώθηκαν όλα…
Το καλύτερο, με διαφορά, γήπεδο που έχω πάει στη ζωή μου.
Δεν υπάρχει άλλος Παναθηναϊκός που να έχω δεθεί περισσότερο από τη «γενιά των Γκουμομπασινάδων», ξεκινώντας από το καλοκαίρι του 1999 και την «ομάδα του Κυράστα» μέχρι τη Ριζούπολη. Σε ένα περιβάλλον που κόντεψε να χαρίσει το φως σε όλους τους συμπολίτες μας με προβλήματα όρασης, φτιάχτηκε μια ομάδα με αρχές, τσαμπουκά και την αυτοπεποίθηση ότι κάθε χρόνο κυνηγάει ευρωπαϊκό τρόπαιο. Τελικά, το πήρε το 2004 στην Πορτογαλία.
Στο σουτ του Βλάοβιτς, ήμουν μέσα. Αν μπορούσα να «ξαναπαίξω» ένα ματς από όσα έχω δει, θα ήταν αυτό.
(Στο νταμπλ του 2004 μου είχε σβήσει λίγο ο έρωτας με την εκ των έσω υπονόμευση, αλλά κάπου θέλω να γράψω Έκι κι, εντάξει, ο τελικός κυπέλλου του 2004 δεν ήταν και τόσο άσχημος…)
Το τρίτο ευρωπαϊκό κόντρα στη γηπεδούχο Κίντερ για άλλους είναι «το πιο μάγκικο», εκείνο «μες στο TV Magic», για κάποιους τρίτους «το πιο μεγάλο κόλπο του Ομπραντόβιτς». Για μένα, είναι όλα αυτά μαζί αλλά κυρίως ο τελικός που, δεν είδα αλλά, άκουσα με διακοπές από το σάιτ του Σπορ FM σε ένα ίντερνετ καφέ στην Κόρδοβα της Ανδαλουσίας που έκανα Erasmus. Ήταν Κυριακή του Πάσχα και για τους καθολικούς και, τέλος πάντων, ήταν η ώρα μου να ακουστώ κι εγώ. Στο τρίποντο του Κουτλουάι πέταξα τα ακουστικά και τα πιτσιρίκια που καθημερινά αλάλαζαν δίπλα μου παίζοντας Counter Strike έμειναν κι εκείνα μια φορά με ανοιχτό το στόμα…
Η βραδιά που γύρισε ο Ντέγιαν Μποντιρόγκα με τα χρώματα της Μπαρτσελόνα στα Πατήσια ήταν από εκείνες που δεν τις καταλαβαίνεις αν δεν τις έζησες. Το μεγάλο πανό και η προσωπογραφια, το δεκαπεντάλεπτο standing ovation, ο ισόχρονος «γύρος του θριάμβου» του πρωταγωνιστή του δράματος, οι προτροπές του εκφωνητή του γηπέδου στην εξέδρα «να ασχοληθεί και λίγο με το ματς» (που απαντήθηκαν με ισχυρή γιούχα). Από εκείνα τα μικρά στιγμιότυπα που μερικές βραδιές ενισχύουν για λίγο την ψευδαίσθηση ότι η ομάδα σου «δεν είναι σαν τις άλλες» (και που πια είναι είδος υπό εξαφάνιση, όχι μόνο στον Παναθηναϊκό)
Η τελευταία οργασμική βραδιά του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού. Μετά για κάποιον λόγο που μου διαφεύγει εντελώς, η ομάδα επέλεξε να μην κυνηγήσει το Europa League για να πάρει ένα νταμπλ που κόστισε 70 εκατομμύρια ευρώ και τη διάλυσή της.
Το 2007 παίξαμε το καλύτερο μπάσκετ έβερ, το 2009 είχαμε την καλύτερη ομάδα έβερ, αλλά την ομάδα σου την γουστάρεις όταν είναι αουτσάιντερ κι όχι όταν επιβεβαιώνει απλά ότι είναι η καλύτερη.
2011: Η αξέχαστη σειρά πλέι-οφ με την Μπαρτσελόνα, η σιγουριά στο F4 της Βαρκελωνης, η αγκαλιά Ομπραντοβιτς-Διαμαντίδη, ο Διαμάντίδης να φωνάζει Τσαρτσαρή και Μπατίστ για την απονομή… οι Μπόστον Σέλτικς της Ευρώπης.
Η ομάδα του 2013 δεν μπορεί ούτε κατά διάνοια να συγκριθεί με τη συντριπτική πλειοψηφία των ρόστερ της προηγούμενης 20ετίας. Ξεκίνησε στα αποκαϊδια της αυτοκρατορίας με 1.5 παίκτη, όλη τη χρονιά μπαλάτζαρε, αλλά αφού ο Αργυρης έσωσε τη θέση του εξελίχθηκε στην πιο ζόρικη ομάδα που είχαμε ποτέ φτάνοντας ένα ματς (ή 2 σουτ) μακριά από το F4.
Σκούπα τελικοί με δύο διπλά μέσα στην έδρα του Πρωταθλητή Ευρώπης; Για μερακλήδες.