Οι επιστήμονες λένε ότι η μεγάλη άνοδος της στάθμης της θάλασσας από το λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας είναι πλέον αναπόφευκτη, ακόμη και αν η καύση ορυκτών καυσίμων – που ευθύνεται μεταξύ άλλων για την κλιματική κρίση – παύσει να υφίσταται εν μία νυκτί.
Η έρευνά τους δείχνει ότι η παγκόσμια θέρμανση μέχρι σήμερα θα προκαλέσει μια δεδομένη άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 27 εκατοστά μόνο από το λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία. Με τις συνεχείς εκπομπές άνθρακα, το λιώσιμο των πάγων και τη θερμική διαστολή των ωκεανών, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά πολλά μάλιστα μέτρα, είναι κάτι παραπάνω από πιθανή.
Οι πλημμύρες λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας ανάγονται σε μία από τις μεγαλύτερες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Σε προηγούμενες σχετικές μελέτες είχαν χρησιμοποιηθεί υπολογιστικά μοντέλα για τη «συμπεριφορά» του καλύμματος πάγου, προκειμένου να εκτιμηθούν οι μελλοντικές απώλειες. Όμως, οι φυσικές διαδικασίες είναι πολύπλοκες και αυτό οδηγεί σε αβέβαια αποτελέσματα.
Στη νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Climate Change, χρησιμοποιήθηκαν δορυφορικές μετρήσεις των απωλειών πάγου από τη Γροιλανδία, καταγράφοντας την κάλυψη του πάγου από το 2000 έως το 2019. Αν και το πλεονέκτημα αυτής της μελέτης είναι πως παρέχει μια αξιόπιστη εκτίμηση για την αναπόφευκτη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε δεν δίνει χρονοδιάγραμμα για το πότε ακριβώς θα χαθεί ο πάγος.
Όπως τονίζει ο καθηγητής Τζέισον Μποξ από το Εθνικό Γεωλογικό Ινστιτούτο της Δανίας και της Γροιλανδίας (Geus), ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας, «είναι ένα πολύ συντηρητικό ελάχιστο. Ρεαλιστικά, θα δούμε αυτόν τον αριθμό να υπερδιπλασιάζεται μέσα σε αυτό τον αιώνα». Η εκτίμηση των 27 εκατοστών είναι το μίνιμουμ, επειδή αντιπροσωπεύει μόνο την έως τώρα υπερθέρμανση του πλανήτη και επειδή δεν περιλαμβάνονται κάποιοι από τους τρόπους με τους οποίους χάνεται ο πάγος των παγετώνων στα περιθώρια του φύλλου πάγου. Με βάση τη συνολική κατανόηση των επιστημόνων για τις απώλειες των φύλλων πάγου, όπως της Γροιλανδίας, οι ερευνητές ανέφεραν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου της στάθμης θα γίνει σχετικά σύντομα.
«Το ελάχιστο των 27 εκατοστών είναι η άνοδος της στάθμης που έχουμε συσσωρεύσει έως τώρα και θα συμβεί, ανεξάρτητα από το τι θα κάνουμε στο μέλλον», δηλώνει με τη σειρά του ο δρ. Γουίλιαμ Κόλγκαν, του Geus. «Είτε έρθει σε 100 ή σε 150 χρόνια, έρχεται. Και η άνοδος της στάθμης που συσσωρεύεται αυξάνεται επί του παρόντος, λόγω της κλιματικής τροχιάς στην οποία βρισκόμαστε», προσθέτει. Σύμφωνα με τον ίδιο, «εάν το έτος 2012 γίνει νόρμα, τότε η εκτίμηση για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας από την απώλεια των πάγων της Γροιλανδίας αυξάνεται στα 78 εκατοστά, “κάτι συγκλονιστικό”».
Οι ορεινοί παγετώνες στα Ιμαλάια και τις Άλπεις οδεύουν ήδη στο να χάσουν το ένα τρίτο και το μισό της έκτασής τους αντίστοιχα, ενώ το στρώμα πάγου της δυτικής Ανταρκτικής θεωρείται επίσης από ορισμένους επιστήμονες ότι έχει ξεπεράσει το σημείο στο οποίο οι μεγάλες απώλειες είναι αναπόφευκτες. Παράλληλα, για πρώτη φορά στα χρονικά της καταγραφής του, το χιόνι στο υψηλότερο παρατηρητήριο στον κόσμο, το οποίο λειτουργεί όλο το χρόνο, αναμένεται να λιώσει ολοκληρωτικά μέσα στις επόμενες ημέρες. Οι επιστήμονες στο αστεροσκοπείο Sonnblick στις Αυστριακές Κεντρικές Άλπεις, το οποίο βρίσκεται 3.106 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, έχουν σοκαριστεί και απογοητευτεί βλέποντας το χιόνι να «εξαϋλώνεται» τόσο γρήγορα.
Η θέρμανση των ωκεανών επεκτείνεται επίσης, αυξάνοντας με τη σειρά της την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. «Υπάρχει έντονη υποστήριξη στην επιστημονική βιβλιογραφία για τα επίπεδα ανόδου πολλών μέτρων μέσα στα επόμενα 100 έως 200 χρόνια», επισημαίνει ο Colgan. Η κατάρρευση του κολοσσιαίου στρώματος πάγου της ανατολικής Ανταρκτικής θα οδηγούσε σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 52 μέτρα εάν έλιωνε ολικά, θα μπορούσε να αποφευχθεί μόνο εάν αναληφθεί ταχεία δράση για το κλίμα.
Η καθηγήτρια Gail Whiteman, στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ, εξηγεί πως «τα αποτελέσματα αυτής της νέας μελέτης είναι δύσκολο να αγνοηθούν από όλους τους ηγέτες των επιχειρήσεων και τους πολιτικούς, αν ανησυχούν για το μέλλον της ανθρωπότητας, ειδικά αν λάβουμε υπόψιν πως σχεδόν 600 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε παράκτιες ζώνες παγκοσμίως. Καθώς η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται, θα είναι όλο και πιο ευάλωτες οι περιοχές αυτές, ενώ απειλούνται περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια παγκόσμιου πλούτου. Οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να κλιμακώσουν γρήγορα τη χρηματοδότηση για την προσαρμογή και την καταστροφή του κλίματος», καταλήγει.
Την ίδια στιγμή, το Πακιστάν συνεχίζει να απειλείται από τις πλημμύρες των τελευταίων δύο μηνών, οι οποίες έχουν στοιχίσει τη ζωή σε 1.136 ανθρώπους σύμφωνα με αξιωματούχους. Οι πρωτοφανείς πλημμύρες κατέστρεψαν γεωργικές εκτάσεις με την χώρα να εξετάζει τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων από την Ινδία. Οι πλημμύρες προκαλούνται από δύο βασικούς λόγους: την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω της τήξης των παγετώνων και των πάγων της Αρκτικής που επεκτείνουν την επιφάνεια του θαλασσινού νερού και την αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών που προκαλούν κυκλώνες και έντονες βροχοπτώσεις.
Μια σημαντική άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά 1 χιλιοστό κατά μήκος της παράκτιας Σιντ, που παρατηρήθηκε εδώ και εκατοντάδες χρόνια, είχε ως αποτέλεσμα τη διείσδυση του θαλασσινού νερού στην ενδοχώρα, σύμφωνα με μια ερευνητική εργασία του Falak Shad Memon, επίκουρου καθηγητή στο Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων. Το εισερχόμενο θαλάσσιο νερό έχει ισχυρό αντίκτυπο στις κοινότητες στις παράκτιες περιοχές, όπου συγκεντρώνονται οι οικονομικές δραστηριότητες.
Δεδομένης της κρισιμότητας της κατάστασης, τα Ηνωμένα Έθνη και η πακιστανική κυβέρνηση έχουν απευθύνει έκκληση για δωρεά ύψους 160 εκατομμυρίων δολαρίων για τη χρηματοδότηση έκτακτης βοήθειας, δεδομένου ότι η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί καθώς οι βροχές συνεχίζονται. Η κινητοποίηση του ΟΗΕ ανακοινώθηκε την ώρα που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενέκρινε την επανεκκίνηση ενός δανείου διάσωσης για το Πακιστάν, καθώς το ένα τρίτο της χώρας αντιμετωπίζει τις χειρότερες βροχοπτώσεις του μουσώνα ενώ ήδη μαστίζεται από σοβαρή οικονομική κρίση, ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών. «Αναμένεται να λάβουμε την 7η δόση και την 8η δόση του 1,7 δισεκ. δολαρίων», δήλωσε ο Μιφτάχ Ισμαήλ σε μήνυμά του στο Twitter. Επίσης, το περασμένο Σάββατο η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι διέθεσε έως και 1,5 εκατομμύρια λίρες (1,8 εκατ. δολάρια) για τις προσπάθειες ανακούφισης του Πακιστάν από τις πλημμύρες.
Κυριολεκτικά, το ένα τρίτο της χώρας βρίσκεται αυτή τη στιγμή κάτω από το νερό. Οι έως τώρα εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι πλημμύρες έχουν προκαλέσει ζημιές τουλάχιστον 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων και πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα, σε μία χώρα που ήδη υπέφερε από οικονομική κρίση.