«Δε θα βρέξει ποτέ τριαντάφυλλα. Αν θέλουμε να έχουμε περισσότερα τριαντάφυλλα, πρέπει να φυτέψουμε περισσότερες τριανταφυλλιές.» Αυτά μονολογούσε η Αγγλίδα συγγραφέας George Elliot εκεί κάπου στις αρχές του 19ου αιώνα, μια εποχή όπου η βρετανική σημαία είχε ήδη καλύψει το σύνολο σχεδόν του παγκόσμιου χάρτη με αποτέλεσμα να γυρίζουν με τα ακροδάχτυλά τους την υδρόγειο σφαίρα τόσοι και τόσοι ταλαίπωροι υποψήφιοι Kaiser αναζητώντας ματαίως μια θέση στον ήλιο…
Ήλιο είχαμε πάντα μπόλικο στην Ελλάδα και συχνά-πυκνά και Άγγλους εποίκους. Ο Εγγλέζος, είτε ευγενής είτε αγενής, γνωρίζει να δημιουργεί μικρούς βοτανικούς παραδείσους, τολμά να πολλαπλασιάζει τα είδη, τα καταγράφει με μοναδικό σκοπό την απόλαυση των καρπών της δουλειάς του και την αποδελτίωση της ρουτίνας του.
Όχι, η Λαίδη Μπανκς δεν είναι κόκκινη και δεν έχει τίποτα να κάνει ούτε με κόκκινα ούτε με πράσινα δάνεια. Η Λαίδη Μπανκς είναι μια αναρριχώμενη τριανταφυλλιά που επισήμως λέγεται Rosa Banksiae προς τιμήν της μάλλον παραμελημένης συζύγου του Άγγλου βοτανολόγου Sir Joseph Banks (1743-1820).
Δεν ανακάλυψε όμως αυτός την τριανταφυλλίτσα μας και ας είχε κάνει με τον Captain Cook το γύρο σχεδόν του κόσμου. Γι’ αυτή τη δουλειά έστειλε τον πρώτο επαγγελματία Σκωτσέζο «κυνηγό φυτών» στην Κίνα κύριο William Kerr να την ανακαλύψει. Και ο τυχερός φυτοσυλλέκτης γυρίζοντας από το Gansu, το Guizhou, το Henan και το Sichuan έφερε στο Isleworth το πολύτιμο φυτό.
Το ρόδο είναι σίγουρα ο βασιλιάς των λουλουδιών αλλά και η φουντωτή ολόασπρη μπαξιάνα είναι η βασίλισσα των αναρριχώμενων φυτών.
Η Rosa Banksiae ή Lady Bank’s Rose ή μπαξιάνα είναι μια από τις πιο εύρωστες ποικιλίες τριανταφυλλιάς και επιβιώνει και ανθοφορεί χωρίς προβλήματα για πάνω από εκατό χρόνια εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες.
Δεν έχει αγκάθια, μόνο μικρά τρυφερά ανοιχτοπράσινα φύλλα που διατηρούνται και το χειμώνα. Απλώνει τους ευλύγιστους κλώνους της και αναρριχάται πολύ γρήγορα.
Η ανθοφορία της είναι σχετικά πρώιμη και διαρκεί τρεις με πέντε εβδομάδες αναλόγως με την ηλιοφάνεια. Ανθοφορία άφθονη και εντυπωσιακή. Ανθίζει με πολλά μικρά ανθάκια σε ταξιανθίες μπουκέτα. Με λίγη τύχη τα άνθη της διατηρούνται μέχρι την Πρωτομαγιά οπότε με τα πιο τρυφερά κλαδιά της δημιουργούμε εύκολα τη βάση για το μαγιάτικο στεφάνι μας!
Υπάρχουν δύο ειδών, η υπόλευκη (Banksiae Normalis) και η κίτρινη (Banksiae Lutea).
Η υπόλευκη αρέσκεται σε αυτό που ονομάζουμε σήμερα στην κοινή ελληνική show off. Απλώνεται και ευωδιάζει. Για να καταλάβετε για τι σας μιλώ, το βραβείο Guinness το έχει πάρει στην Αμερική μια μπαξιάνα που καλύπτει 840 τ.μ. Αυτά βέβαια στο Tombstone της Αριζόνας.
Στη χώρα μας παραμένουν ακόμη εν ζωή και μεγαλουργούν σε μέρη που η μπουλντόζα δεν έχει κατεδαφίσει τις παλιές μάντρες, σε μέρη όπου τα ίχνη της αγγλικής παρουσίας είναι ακόμη ορατά, κυρίως στα Ιόνια Νησιά, στην Κέρκυρα αλλά και στη Λευκάδα, στα βόρεια προάστια της Αττικής και στη δυτική Πελοπόννησο.
Μην τη φοβηθείτε την μπαξιάνα, αναζητήστε την σε καλά φυτώρια και φυτέψετέ τη σε μέρη που διατηρούν και το καλοκαίρι κάποιο ποσοστό υγρασίας. Δε θα πιστεύετε στα μάτια σας. Θα σας ανταμείψει απλόχερα με τις χίλιες χάρες της. Με μια μπαξιάνα στην αυλή θα πάρεις πολύ περισσότερα από αυτά που θα δώσεις. Πως το λέει ο Γιώργος Σεφέρης στο ποίημα του «Θερινό ηλιοστάσι»:
Μη σπαταλάς την πνοή που σου χάρισε τούτη η ανάσα…
Και μια εμπιστευτική πληροφορία: η μπαξιάνα μοσχοβολάει μενεξέ και δεν το ξέρει!