Θυμάστε την 55χρονη καθαρίστρια, η οποία, όταν αποκαλύφθηκε ότι το απολυτήριο του Δημοτικού, με βάση το οποίο προσλήφθηκε, ήταν πλαστό, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε κάθειρξη δέκα ετών; Το 2018, μπήκε άνθρωπος στη φυλακή για αυτόν τον λόγο. Λίγα χρόνια μετά, ο παιδοβιαστής Δημήτρης Λιγνάδης καταδικάστηκε σε μόλις 2 χρόνια παραπάνω από την καθαρίστρια. Δηλαδή, τι να προσκομίσεις πλαστό απολυτήριο Δημοτικού για να πιάσεις δουλειά, τι να βιάσεις τουλάχιστον δύο αποδεδειγμένα ανήλικα άτομα, το ίδιο και το αυτό. Σχεδόν. Σύμφωνα με την ελληνική δικαιοσύνη.
Το κρίσιμο βέβαια δεν είναι η εξάντληση της αυστηρότητας της ποινής, μα το πώς ο νόμος γίνεται λάστιχο στα χέρια κάθε δικαστή και ελευθερώνει συγκεκριμένους Άλλους, έχοντας πολιτικές σκοπιμότητες στο νου; Ερωτηματικό.
Η πρώτη εκκωφαντική κραυγή της κοινωνίας κατά της αποφυλάκισης του Δημήτρη Λιγνάδη, λίγες στιγμές αφού καταδικάστηκε πρωτόδικα για δύο βιασμούς, ήρθε από την Καλαμάτα και το Μέγαρο Χορού, όπου μετά τη λήξη της παράστασης Triptych της βελγικής ομάδας Peeping Tom, καλλιτέχνες κράτησαν ένα πανό που έγραφε “Rapists must be in jail”. Την επόμενη ημέρα, ένα πανό στο θέατρο της Επιδαύρου, μετά την παράσταση Πέρσες, έγραφε «Βιαστής είναι».
Το ίδιο πανό ξεδιπλώθηκε στη συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου δυο μέρες μετά, με τον ίδιο να δηλώνει: «Υπάρχει μια μεγάλη τοξικότητα και βλέπουμε ας πούμε συστημικούς τύπους σαν τον Λιγνάδη, σαν τον τύπο τον άλλον που σκότωσε τον Ζακ, σαν τον Κορκονέα, να πέφτουν στα πούπουλα κατά κάποιον τρόπο και βλέπουμε και αντισυστημικούς φτωχοδιάβολους σαν τον Μιχαηλίδη, σαν τον Καλαϊτζή και ακόμα άλλους, μετανάστες, πρόσφυγες, που επειδή δεν υπάρχουν κοινωνικές ομάδες να τους υποστηρίξουν, υφίστανται την κρατική καταστολή, της δικαιοσύνης, όχι τον ήλιο το νοητό που περιμένουμε, τον ήλιο τον ανόητο, που υπάρχει αυτή τη στιγμή». Η λίστα δεν έχει τελειωμό, καθώς οι διαμαρτυρίες συνεχίστηκαν και συνεχίζονται ακόμη σε άλλα καλλιτεχνικά δρώμενα και συναυλίες, όπως στη συναυλία του συγκροτήματος ΘΡΑΞ ΠΑΝΚC, στην Καβάλα, όπου διαμαρτυρόμενα άτομα ανέβηκαν στη σκηνή και ύψωσαν πλακάτ με το μήνυμα: «Βιαστής είναι αφού».
Με αφορμή την εξοργιστική αποφυλάκιση του -με τη βούλα πλέον- βιαστή Λιγνάδη, αναρωτηθήκαμε πόσες ακόμη φορές θυμώσαμε μέσα σε λίγους μόνο μήνες (και δεν είναι καθόλου τυχαίο αυτό σε σχέση με τη νέα αντίληψη που πάει να επιβληθεί σχετικά με την απόδοση δικαιοσύνης στη χώρα) με αποφάσεις της αστικής δικαιοσύνης. Και όχι, δεν φιλοδοξεί αυτό το κείμενο να κάνει λαϊκό δικαστήριο, ούτε να αντικαταστήσει τον θεσμό της δικαιοσύνης, αλλά να κρίνει τον θεσμό αυτό, όπως οφείλει να κάνει η δημοσιογραφία με όλες τις Εξουσίες και να τις κρατά υπόλογες, ειδικά όταν μιλάμε για συγκεκριμένες αποφάσεις που βγάζουν μάτι και βρωμάνε σήψη από χιλιόμετρα.
Η Δικαιοσύνη ως αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου αστικού και ταξικού (μας) κράτους, ανα-παράγει πρακτικές και πολιτικές αντιστοίχως ταξικές. Συνιστά βασικό εργαλείο του αστικού κράτους (που κατέχει το μονοπώλειο της βίας) και υπάρχει για να προστατεύει την κυρίαρχη τάξη, άρα την αστική τάξη, άρα τους αστούς. Γιατί αυτούς υπηρετεί. Όλα τα υπόλοιπα άτομα περισσεύουμε. Άρα, τα περί ουδετερότητος και περί συμφέροντος ολόκληρης της κοινωνίας καταργούνται αυτόματα, όταν προσγειωνόμαστε στην πραγματική ζωή και δεν αιωρούμαστε, ανάμεσα σε λόγια του αέρα, ωραιοποιημένα, δήθεν νομοθετημένα, τα οποία βρίσκονται σε κενό αέρος. Όχι, μέσα στην κοινωνία αποκτούν υπόσταση και υπάρχει συγκεκριμένο πολιτικό συγκείμενο πίσω από το μονοπάτι που φαίνεται να έχει ακολουθηθεί.
Δεν φιλοδοξεί αυτό το κείμενο να κάνει λαϊκό δικαστήριο, ούτε να αντικαταστήσει το θεσμό της δικαιοσύνης, αλλά να κρίνει τον θεσμό αυτό, όπως οφείλει να κάνει η δημοσιογραφία με όλες τις Εξουσίες και να τις κρατά υπόλογες.
Επομένως, δεν μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς την δικαιοσύνη αντικειμενική, όταν αφήνει ελεύθερο τον Λιγνάδη που βιάζει παιδιά, τον αντιμέτωπο με κατηγορίες για έναν βιασμό και δύο απόπειρες βιασμού Φιλιππίδη (υπό όρους βέβαια, ε; μην ανησυχείτε), τον μεσίτη Χορταριά που δολοφόνησε τον Ζακ, τον αστυνομικό Κορκονέα που πυροβόλησε και σκότωσε τον 15χρονο Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, τους αστυνομικούς δολοφόνους του Νίκου Σαμπάνη. Όταν μάλιστα την ίδια στιγμή αντιμετωπίζει εντελώς εκδικητικά κρατούμενους, όπως ο Γιάννης Μιχαηλίδης και ο Πάνος Καλαϊτζής, οι οποίοι όχι μόνο δεν είναι συστημικοί, αλλά θεωρούνται κατ’ εξοχήν εχθροί του πολιτικού συστήματος.
Αναφερόμενος στο δικαίωμα του αδελφού του για αποφυλάκιση με όρους, ο Κώστας Μιχαηλίδης σχολιάζει πως «τα δικαστικά όργανα ως τώρα έχουν αντίθετη άποψη, η οποία επανειλημμένως εξέφραζε το εξής: “επικίνδυνος τέλεσης νέων αξιόποινων πράξεων καθώς δεν έχει περάσει επαρκές χρονικό διάστημα για τον σωφρονισμό του”. Άραγε πώς και από ποιον ορίζεται το επαρκές χρονικό διάστημα σωφρονισμού, αν όχι από τους υπάρχοντες νόμους; Με ποια δικαστική και μη λογική, ο Γιάννης κρίνεται επικίνδυνος τέλεσης νέων αξιόποινων πράξεων, ενώ για καταδικασμένους βιαστές και δολοφόνους δεν ισχύει κάτι τέτοιο και ήδη κυκλοφορούν ελεύθεροι; Μήπως αυτοί οι άνθρωποι είναι πολιτικοί κρατούμενοι; Μήπως αντιμετωπίζονται σαν πολίτες β’ κατηγορίας;
Είμαστε όλες, όλοι και όλα τα άτομα ίσα απέναντι στο νόμο; Το δίκιο του εργάτη είναι ίσο με το δίκιο του επιχειρηματία μεγάλης πολυεθνικής γνωστών αναψυκτικών, για παράδειγμα; Τυχαία η απορία…
Η Δικαιοσύνη, λοιπόν, φαίνεται πως δεν λειτουργεί τυφλά, αλλά ευνοεί αυτούς που πρέπει να ευνοήσει για να συντηρηθεί το σύστημα, οδηγώντας την κοινωνία σε οργή και θλίψη. Ωστόσο, δεν υπάρχει μόνο η αστική δικαιοσύνη, υπάρχει και η κοινωνική δικαιοσύνη και σε αυτήν πιστεύουμε. Γιατί ό,τι έχουμε σε αυτόν τον κόσμο είναι η μία το άλλο.