Για να βρω την αλήθεια έστειλα ραπόρτο σε τρεις πιο ειδικές από εμένα. Κάτια Δημοπούλου, Γαλάτεια Λασκαράκη και Ιωάννα Μιχελάκου έχουν περάσει από όλες τις θέσεις των γυναικείων περιοδικών και γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει μόδα, τι σημαίνει η βιομηχανία της, τι σημαίνει Τύπος, τι σημαίνει Άννα Γουίντουρ.
Το ερώτημα ήταν απλό: με αφορμή αυτήν την εικόνα με τις δύο πανίσχυρες γυναίκες δίπλα, δίπλα, πιστεύετε ή όχι ότι η Άννα Γουίντουρ είναι η τελευταία προσωπικότητα στο χώρο του Τύπου; Ιδού οι απαντήσεις τους, με αλφαβητική σειρά.
«Ποια είναι αυτή δίπλα στην Άννα Γουίντουρ», είναι το προφανές αστείο μετά τη φωτογραφία που δείχνει τη βασίλισσα Ελισάβετ δίπλα στην Γουίντουρ, καθώς παρακολουθούν μία επίδειξη μόδας στο Λονδίνο. Ήταν το παρθενικό fashion show της Βασιλίσσης. Για την Άννα όχι.
Και επειδή βαριέμαι τις απόψεις επί παντός, θα παραθέσω κάποια χαρακτηριστικά στοιχεία, ξερά σαν τα σύκα το χειμώνα και εξίσου θρεπτικά για την απάντηση μου στο ερώτημα που τέθηκε.
Είναι διευθύντρια της Αμερικανικής Vogue 30 ακριβώς χρόνια. 1988-2018. Χρόνια Πολλά!
Είναι Αγγλίδα, με τη δημοσιογραφία στο αίμα της αφού ο πατέρας της διηύθυνε την Λονδρέζικη Evening Standard από το 1959-1976. Η ίδια γεννήθηκε το 1947.
Χρίστηκε Dame από την Βασίλισσα Ελισάβετ το 2017.
Είναι αυτή που δημοσίευσε το πρώτο εξώφυλλο που φιλοξένησε σταρ του Χόλιγουντ το 1998 ( την Ρενέ Ζελβέγκερ), καταργώντας την βασιλεία των μοντέλων. Από το 1988 είχε τελειώσει με τις στημένες πόζες και το βαρύ μακιγιάζ. Συνέχισε με εξώφυλλα που δυνάμωναν χάρη σε γυναίκες της πολιτικής, των μίντια και αυτές που ονομάζουμε influencers όπως την Κιμ Καρντάσιαν προκαλώντας τις αντιδράσεις των υπέρμαχων της αισθητικής καθαρότητας του περιοδικού αλλά στα αλήθεια προωθώντας τη Vogue με πύραυλο στη νέα εποχή των σταρ των σόσιαλ μίντια.
Με 1,2 εκ τεύχη κυκλοφορίας το μήνα, 22 εκ. θεάσεις στην ιντερνετική πλατφόρμα του περιοδικού, 17,5 εκ. Instagram followers, και 8,8 εκ. Facebook likes, είναι προφανές πώς η κυρία έχει μετατρέψει τη Vogue σε πανίσχυρη βιομηχανία, ενώ το περιοδικό Forbes την κατέταξε στο νούμερο 1 των ισχυρών γυναικών σε όλο το φάσμα των μήντια για το 2017.
Από το 2013 είναι καλλιτεχνική διευθύντρια όλων των τίτλων που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα της Conde Nast- ανάμεσα τους τα Glamour, GQ, Vanity Fair και The New Yorker– με συνολικό κοινό που φτάνει τα 120 εκ.
Η επιδραστικότητα της Γουίντουρ δεν εκπορεύεται από την Vogue αλλά συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, πράγμα ασυνήθιστο. Κύριο προσόν της, η ικανότητά να διακρίνει το καινούργιο, να το υποστηρίζει και να το καθιερώνει. Και αυτό δεν εξαντλείται στα ρούχα, όπως οι πολλοί νομίζουν για τη μόδα. Αλλά στον τρόπο ζωής, στις ιδέες, στην πολιτική, το περιβάλλον, στις τέχνες, τα κοινωνικά ζητήματα. Με εφαλτήριο ένα περιοδικό μόδας -αλλά προπάντων ένα γυναικείο περιοδικό- ασκεί την επιρροή της και είναι ενεργή και δραστήρια σε όλο το φάσμα της ζωής είτε πρόκειται για συγκέντρωση 125 εκ. δολλαρίων για το ΜΕΤ, είτε για την ανοιχτή υποστήριξη και μέσα από την Vogue, της Χίλαρι Κλίντον στις τελευταίες Προεδρικές εκλογές της Αμερικής.
«Με τόση πληροφορία που εξαντλεί την αναγνώστρια, αυτό που κάνουμε στη Vogue είναι ένα ξεκαθάρισμα του είναι σημαντικό και τι όχι. Και το κάνουμε με έναν τρόπο που δεν υπάρχει αλλού.»
Η Αννα Γουίντουρ είναι η μεγάλη curator της ποπ κουλτούρας σε ότι αφορά τις γυναίκες. Και ναι, έχει καταφέρει να είναι η τελευταία μεγάλη προσωπικότητα στον τύπο.
Η Κάτια Δημοπούλου έχει διατελέσει διευθύντρια των περιοδικών Diva, Status, Harper’s Bazaar, Marie Claire, 4essera. Από τις εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί η Βουτιά, το πρώτο της μυθιστόρημα.
Eίναι δύσκολο να γράψεις για την σημασία της Αννας Γουίντουρ χωρίς να καταλήξεις να γράφεις κάτι που μοιάζει με ερωτικό γράμμα για την ίδια την έντυπη δημοσιογραφία ή χωρίς να αναφέρεις μοιραία τον πρόσφατα αποχωρήσαντα διευθυντή του Vanity Fair Γκρέιντον Κάρτερ. Το αποχαιρετιστήριο σημείωμά του έκανε πολλούς από εμάς να συγκινηθούν ή να ζηλέψουν το απαλλαγμένο από συναισθηματισμούς αυτοσαρκαστικό γράψιμό του. «Εκλεισα εδώ πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα, που σε χρόνια περιοδικού είναι περισσότερες από μερικές αιωνιότητες», λέει ο ασπρομάλλης πια Γκρέιντον με το διάσημο τσουλούφι-καρικατούρα και αναπολεί την λεπτή σιλουέτα του όταν πρωτοπήγε να δουλέψει εκεί το 1992 ενώ τώρα «κοιτάζω στον καθρέφτη και αν εξαιρέσεις την έλλειψη ταγιέρ και πέρλας βλέπω την βασιλομήτωρα».
Η Αννα Γουίντουρ, που κλείνει φέτος άλλες τόσες αιωνιότητες ως διευθύντρια της αμερικανικής Vogue (από το 1988), δεν έγραφε ποτέ ωραία σαν τον συνομήλικό της Κάρτερ, και δεν χρειαζόταν να το κάνει, η μόδα δεν σηκώνει ούτε πολύ χιούμορ ούτε πολύ πνεύμα. Οργάνωσε όμως το πάρτυ της αποχώρησής του, ως συνάδελφος, φίλη, αλλά και κατά τι ισχυρότερη πλέον από εκείνον στην ιεραρχία της Condé Nast (είναι καλλιτεχνική διευθύντρια για ολόκληρη την εταιρεία από το 2013).
Ναι, ενδεχομένως η Γουίντουρ να είναι η τελευταία μεγάλη προσωπικότητα στον Τύπο όπως τον ξέραμε. Eίναι ούτως ή άλλως το τέλος μιας εποχής του περιοδικού Τύπου όπως τον ξέραμε. Για να αντιγράψω πάλι το εντιτόριαλ του Κάρτερ, «εκείνο τον καιρό δεν είχαμε budget, ο θρυλικός ιδιοκτήτης μας, Ες Ι. Νιούχαουζ Τζούνιορ έλεγε απλά να ξοδέψουμε όσα χρειαζόμασταν». «Σου έχω καλά νέα και κακά νέα» του είπε ένα μεσημέρι που έτρωγαν μαζί τη δεκαετία του ‘90. Πες μου τα κακά, λέει ο Νιούχαουζ. «Το εξώφυλλο του τελευταίου μας Hollywood issue είναι ίσως το ακριβότερο εξώφυλλο περιοδικού που έχει γίνει ποτέ. Και τα καλά; ζήτησε να μάθει το αφεντικό. «Φαίνεται σαν το ακριβότερο εξώφυλλο που έγινε ποτέ». Ο Νιούχαουζ χαμογέλασε.
Ηταν ο Τύπος που έδινε στα πράγματα χρόνο και χρήματα ώστε να συμβούν.
Είναι δύσκολο να φανταστείς να προκύπτουν νέοι Κάρτερ και νέες Γουίντουρ χωρίς το μελίσσι από γραφιάδες, φωτογράφους, αρχισυντάκτες, art directors, επιμελητές, διορθωτές κάθε βαθμίδας βοηθούς που «ψήνονται» στη δουλειά ώστε μερικοί να γίνουν οι editors του αύριο. Η καλή δημοσιογραφία δεν έρχεται φθηνά, και παρότι θα συνεχίσει να υπάρχει, ο τρόπος για να βρίσκει ένας εκδότης τα χρήματα να την στηρίξει αλλάζει.
Και η εποχή δεν είναι εύκολη για μύθους. Ο θεός της φωτογραφίας μόδας Μάριο Τεστίνο αποκαθηλώθηκε δημόσια από την ίδια την φίλη του και διευθύντρια. Η Γουίντουρ έδειξε άνετα πως ανήκει στη νέα εποχή. Πατώντας με το ένα πόδι στην δημοσιογραφία των «σπηλαίων», χωρίς ίντερνετ και e-mail και φτάνοντας πιο ένδοξη από ποτέ στο σήμερα, να λατρεύεται ως ιερό τοτέμ από εκατομμύρια instagrammers, η διάρκεια της Άννας δεν είναι τόσο απλή όσο ένα κούρεμα bod και μαύρα γυαλιά ηλίου (τα οποία έτυχε να δω από κοντά δύο φορές, μία όταν μπαίναμε ταυτόχρονα στο show του Tommy Hilfiger και άλλη μία πιο φευγαλέα, όταν βρέθηκα για ένα ραντεβού στο παλιότερο κτίριο της Condé Nast στην Times Square)
Σε αντίθεση με τις συναδέλφους της στην γαλλική Vogue, που προέρχονται από τον χώρο του fashion editing (τόσο η Καρίν όσο και η Εμανουέλ, ξεκίνησαν ως στιλίστριες) ή της επίσης μακροβιότατης (μέχρι πρότινος), Αλεξάνδρας Σούλμαν στην βρετανική έκδοση που έχει δημοσιογραφικό παρελθόν, η Άννα μπήκε στην δουλειά με το προσόν να συνδυάζει και τα δύο γνωστικά πεδία, σε μία υπερδύναμη.
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Για την πειθώ, για το αντίκτυπο, για το ότι είναι ένα είδος ανεπίσημου δήμαρχου του Μανχάταν. Όπως συμβούλευε πάντα τους διευθυντές του ο Νιούχαουζ, «πρέπει να δημιουργείς κοινότητες γύρω από το περιοδικό». Και αυτό ήταν το γήπεδο της Γουίντουρ: μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, φιλάνθρωπος, διοργανώτρια των γκαλά που συγκέντρωσαν δεκάδες εκ. δολάρια υπέρ της τέχνης, της μόδας αλλά της έρευνας για το AIDS.
«Το Ο Διάβολος φορούσε Prada μεταμόρφωσε την εικόνα της Γουίντουρ από απλό δημόσιο πρόσωπο σε πολιτισμικό είδωλο», έγραφε το The Ringer για την επέτειο των δέκα χρόνων από την κυκλοφορία της περίφημης ταινίας, όπου υποτίθεται πως ο κεντρικός χαρακτήρας της Μιράντα που παίζει η Μέριλ Στριπ βασίζεται στην Γουίντουρ. «Ακόμη και οι όποιες κακίες στο βιβλίο ή το φιλμ, μοιάζουν με ασήμαντη γκρίνια μπροστά σε μια κυκλοφορία που παραμένει επταψήφιο νούμερο και το αδιαμφισβήτητο διαφημιστικό έσοδο που έρχεται μαζί της. Η Γούιντουρ είναι προφανώς το μοναδικό άτομο στον πλανήτη που ξέρει πώς να διοικεί με σταθερότητα μια έντυπη επιχείρηση. Δέκα ετών πια, η Μιράντα ΠρίστλεΪ είναι εμβληματική αλλά κάπως ξεπερασμένη. Η Άννα Γουίντουρ είναι ακόμη το αφεντικό».
H Γαλάτεια Λασκαράκη είναι διευθύντρια του Marie Claire.
Η φωτογραφία με την Βασίλισσα της Αγγλίας να κάθεται δίπλα στην Άννα Γουίντουρ είναι ιστορική για έναν επιπλέον λόγο. Είναι η πρώτη φορά που είδαμε την Άννα Γουίντουρ σε front row επίδειξης μόδας να χαμογελάει. Παρόλα αυτά, η γεννημένη στο Λονδίνο από πατέρα Βρετανό και μητέρα Αμερικανίδα, τα μαύρα της γυαλιά δεν τα έβγαλε ούτε παρουσία της βασίλισσας, αγνοώντας κάθε πρωτόκολλο. Γιατί μπορεί.
Η διευθύντρια της «βίβλου της μόδας», της αμερικάνικης Vogue, δεν είναι απλώς η τελευταία περσόνα του Τύπου όπως τον γνωρίζαμε. Είναι η απόλυτη αυτοκράτειρα του Τύπου. Το απέδειξε τη στιγμή που κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Μόδας του Λονδίνου, κρίθηκε ως το πρόσωπο δίπλα στο οποίο άξιζε να καθίσει η Βασίλισσα της Αγγλίας για να παρακολουθήσει την πρώτη της επίδειξη μόδας.
Δεν είναι μόνο οι παραξενιές της (όπως αυτές «φωτογραφήθηκαν» στο βιβλίο και την ταινία O διάβολος φορούσε Prada) που την ανάγουν σε σταρ. Παραξενιές που συντηρούν τον μύθο πως για να είσαι σταρ, οφείλεις να είσαι και λίγο bitchy.
Η Γουίντουρ είναι παραπάνω από δημοσιογράφος/ διευθύντρια του μεγαλύτερου και σίγουρα καλύτερου, περιοδικού μόδας του πλανήτη. Είναι η γυναίκα που αποφασίζει ποιος σχεδιαστής είναι hot και ποιος κάηκε, σε μια βιομηχανία, τη βιομηχανία της μόδας, με κύκλο εργασιών 1,2 τρις δολλάρια το χρόνο στις ΗΠΑ μόνο. Μία της και μόνο απόφαση κρίνει το μέλλον όσων εργάζονται παγκοσμίως γύρω από την μόδα και την κατασκευή ρούχων, αξεσουάρ, κοσμημάτων και καλλυντικών. Γυναικείων και ανδρικών. Δηλαδή και για να ξέρουμε τι σημαίνει αυτό, δεν είναι μόνο οι σχεδιαστές, είναι οι μεγάλοι οίκοι και οι μικρές βιοτεχνίες, οι υφαντουργίες, οι μεγάλες αλυσίδες ξέρετε ποιες, και οι μικρές μπουτίκ, οι παραγωγοί πρώτων υλών και όλα τα συμπαραμαρτούντα.
Η εξουσία της είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτή της Βασίλισσας της Αγγλίας και η άμεση επιρροή και οι «υπήκοοί» της δεν περιορίζονται στα σύνορα μιας μόνο χώρας. Αλλά ξεπερνά τα στενά όρια οποιουδήποτε εκπρόσωπου του χώρου του γυναικείου ή ακόμη και γενικού Τύπου.
Συμπέρασμα: δεν μιλάμε με όρους δημοσιογράφου παλιάς κοπής κι αν είναι ή δεν είναι η τελευταία της γενιάς της. Η Άννα Γουίντουρ είναι πάνω και πέρα από κάθε έννοια «είμαι δημοσιογράφος κι επηρεάζω τη ζωή σας». Το κάνει και δεν έχουμε φανταστεί σε τι βαθμό.
Η Ιωάννα Μιχελάκου είναι Digital Director των Γυναίκα, Love YourSelf Magazine και Joytv.gr