H Tina Turner πέθανε σε ηλικία 83 ετών. Μια σταρ αιώνιας κοπής που έχει πουλήσει πάνω από 200 εκατομμύρια δίσκους και singles παγκοσμίως, ενώ, σύμφωνα με το βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες, έχει πουλήσει τα περισσότερα εισιτήρια σε συναυλίες από οποιονδήποτε καλλιτέχνη στην ιστορία της μουσικής.
Πρώτη φορά την είδα στο κλιπάκι του What’ s love got to do with it. Ένα απόγευμα στο Μουσικόραμα, νομίζω. Πιτσιρικάς πολύ. Και κάπως τρύπωσε -αμέσως- ανάμεσα στους Smiths, τους Depeche Mode και τους Cure, με φόρα και ταπεραμέντο έφηβης. Ήταν βεβαίως τότε, το 1985, ετών 46. Δεν την ήξερα, δεν την «αναγνώριζα», οι ήχοι μου ήταν τελείως άλλοι στα πρώτα εκείνα βήματα μουσικής κοινωνικοποίησης, κάτι όμως σε αυτή την «ζορισμένη» φωνή έκανε τις κεραίες μου να πάλλονται με τρελή ευχαρίστηση. Στα χρόνια που ακολούθησαν- και στα πλαίσια μιας όλο και αυξανόμενης περιέργειας για κάθε είδος μουσικής που μπορούσε να τρυπώσει στη δισκοθήκη μου και να διεκδικήσει την προσοχή μου- έμαθα περισσότερα. Και άκουσα, δηλαδή, αλλά τόσα.
Ξεχώρισα δέκα στιγμές της. Αποφάσεις που πήρε ή δεν πήρε. Εικόνες μια ζωής σε διαρκή πίεση. Και απανωτά restart. Δεν ξέρω αν είναι οι πιο σημαντικές. Ξέρω όμως ότι είναι από τις πιο αγαπημένες μου. Ίσως γιατί υπαινίσσονται κι άλλα, καμιά φορά περισσότερα από αυτά που δείχνουν.
Τα άστρα ακόμη κι αν χάσουν το δρόμο τους κάποια στιγμή θα βγουν και θα λάμψουν στον ουρανό. Το κομμάτι που βρίσκεται στις λίστες με τα καλύτερα τραγούδια όλων των εποχών (στο Νο.33 για το αμερικανικό Rolling Stone, στο No 37 για το αγγλικό ΝΜΕ) και που ξεκουράζεται μέσα στα 500 κομμάτια που «έχτισαν» το Rock and Roll σύμφωνα με το Rock and Roll Hall of Fame, αρχικά ήταν μια μεγάλη αποτυχία. Στην Αμερική. Οδηγώντας έτσι τον παραγωγό Phil Spector σε εθελούσια αποχή για δύο χρόνια. Δεν μπορούσε να αποδεχτεί πως το τραγούδι αγκαλιάστηκε από τους Ευρωπαίους σε αντίθεση με τoυς δικούς του που το αγνόησαν επιδεικτικά. Για δύο χρόνια έστω. Γιατί μετά το κυκλοφόρησαν ο Eric Burdon and the Animals, όπως και οι Deep Purple ξανασυστήνοντάς το και φέρνοντας έτσι την αρχική εκτέλεση ξανά μπροστά. Με μια επανεκτέλεση που κέρδισε την επιτυχία που της έλειπε.
Αν θες να μάθεις για τη νεανική ζωή της, άκουσε την όπως στα λέει εδώ. Γραμμένο από την ίδια, «περιγράφει» την αγροτική ζωή στη γενέτειρα της Nutbush στην κομητεία Haywood του Tennessee με ένα τρόπο που θα κάνει τα πόδια σου να κουνηθούν πιο γρήγορα από τις σκέψεις σου. Είναι κι αυτός ένας τρόπος για να ξεφεύγεις, ειδικά αν αυτές δεν είναι και οι καλύτερες. Κυκλοφόρησε ως single τον Αύγουστο του 1973 και είναι μια από τις τελευταίες επιτυχίες του ζεύγους πριν χωρίσουν.
Βλέπουμε το The Cher Show, με ημερομηνία 27 Απριλίου 1975. Τα κορίτσια διασκευάζουν την παγκόσμια επιτυχία της προηγούμενης χρονιάς, από τους Shirley & Company. Χορεύουν, διασκεδάζουν, τραγουδούν, τα σπάνε. Ωραία, πολύ ωραία εικόνα. Πίσω όμως από αυτή, βρίσκεται κάτι άλλο. Μια σχέση στο απόγειο της κακοποιητικής της πλευράς. Λίγους μήνες αργότερα, ένας άγριος ξυλοδαρμός της από τον Ike Turner στο Ντάλας θα την οδηγήσει στην απόφαση να τον εγκαταλείψει, ζητώντας του διαζύγιο. Της πήρε δύο χρόνια.
Αυτή η υπέροχη διασκευή στο κλασσικό κομμάτι του Al Green, σε παραγωγή του Martyn Ware των Heaven 17, ήταν το πρώτο που ξεπήδησε από το Private Dancer, το άλμπουμ που νίκησε τον χρόνο και μεταμόρφωσε τη σαράντα και κάτι τότε σταρ σε μια από τις πιο πετυχημένες φωνές, και για τις επόμενες γενιές που πραγματικά δεν ήξεραν από που τους ήρθε.
Ήταν η πρώτη επιλογή για τον ρόλο της Shug Avery που κατέληξε τελικά στην Margaret Avery. «Ήταν πολύ κοντά στην προσωπική μου κατάσταση» θα πει αργότερα σε μια συνέντευξη της στον Larry King «Μόλις είχα φύγει από μια τέτοια κακοποιητική ζωή. Ήταν νωπό ακόμη το τραύμα για να το πειράξω και να με βάλω σε μια ανάλογη θέση». Η Avery προτάθηκε για όσκαρ β γυναικείου αλλά δεν το κέρδισε, όπως βεβαίως και κανείς άλλος από τις 11 υποψηφιότητες που συγκέντρωσε η ταινία το 1986.
Και είπε και ένα τραγούδι. Το οποίο έγινε και ένα από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της. Προφανώς η δυναμική που κρυβόταν στον ρόλο της Aunty Entiry -ακόμη και τόσο εξόφθαλμα camp- ήταν αυτό που χρειαζόταν. Βάζοντας έτσι μια απολαυστικά παράδοξη εμφάνιση σε ένα από τα πιο εμφανή σημεία της κληρονομιάς της.
Αυτός την πλησιάζει, αυτή του τραγουδά, αυτός της ψιθυρίζει κάτι στο αυτί, αυτή γελά, του ανταποδίδει τους ψιθύρους και γίνεται από λιοντάρι γατούλα. Για λίγα δευτερόλεπτα. Τόσο ικανά όμως να στείλουν αυτή τη σκηνή στο Πάνθεον των πιο ερωτικών παιχνιδισμάτων που έχουν συμβεί ποτέ σε συναυλία. Οι πιπεράτες γλώσσες, τους ήθελαν σε κάποιο από τα προηγούμενα 24ωρα να περνούν τη νύχτα μαζί, οπότε προφανώς και τα ψιθυρίσματα ήταν πειράγματα-υπενθυμίσεις. Μέσα από το «ζωντανό» της album Live In Europe του 1988.
Προφανώς και το ασπρόμαυρο ιταλικό του 1971 στη RAI παρέα με τον Ike Turner, εκεί δηλαδή που παρουσιάζεται και εις τας ευρώπας ο δαιμονισμένος χορός της «Περήφανης Μαίρης» θα μπορούσε να είχε εδώ τη ζουμερή τιμητική του, διαλέγω όμως αυτή την πολύ νεότερη εμφάνιση της γιατί όσες φορές κι αν τη δω -και την έχω δει άπειρες- δεν μπορώ να πιστέψω πως είναι 54 ετών ξεκαθαρίζοντας με τον πιο υπέροχο ενεργειακό τρόπο, ageismικά ζητήματα προτού καν μάθουμε την ύπαρξη τους.
«Πώς αποχαιρετούμε μια γυναίκα που ανήκε στον πόνο και το τραύμα της και τα χρησιμοποίησε ως μέσο για να βοηθήσει στην αλλαγή του κόσμου;” αναρωτήθηκε η πρωταγωνίστρια αυτής της φιλμικής βιογραφίας. Αναφορά σε μια γυναίκα που ως πηγή έντονων συναισθημάτων τη βοήθησε να φτάσει στα όσκαρ του 1994 με μια δίκαιη υποψηφιότητα. Για την ιστορία, η Angela Bassett δεν ήταν μόνη της, υποψήφιος ήταν και ο Laurence Fishburne στον ρόλο του Ike Turner.
Και βέβαια υπάρχει κι αυτό. Μια εξομολόγηση από πρώτο χέρι. Ένα doc του 2021 στο οποίο η ίδια η Turner εξομολογείται τη ζωή της κοιτώντας την κάμερα με το θάρος και την δύναμη κάποιας που επιβίωσε. Ακόμη και τις στιγμές που όλοι θα στοιχημάτιζαν για το αντίθετο.
