Παρόλο που το ποσοστό των καπνιστών έχει μειωθεί σε πολλές χώρες κατά τα τελευταία 25 χρόνια, ένας στους τέσσερις άνδρες και μία στις 20 γυναίκες -συνολικά σχεδόν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι- συνεχίζουν να καπνίζουν κάθε μέρα, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, χωρίς να συνυπολογίζονται οι πιο περιστασιακοί καπνιστές.
Η μελέτη, με επικεφαλής την ελληνικής καταγωγής καθηγήτρια Εμανουέλα Γακίδου του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, η οποία περιλαμβάνει στοιχεία για 195 χώρες και δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», δείχνει ότι μεταξύ 1990 – 2015 το ποσοστό των καθημερινών ανδρών καπνιστών διεθνώς μειώθηκε κατά 28% (από 35% σε 25%), ενώ των γυναικών κατά 34% (από 8% σε 5,4%).
Κατά μέσο όρο το ποσοστό των καπνιστών και των δύο φύλων μειώθηκε κατά 29,4% από το 1990, πέφτοντας στο 15,3% το 2015. Όμως, λόγω και της συνεχούς αύξησης του παγκοσμίου πληθυσμού, το 2015 οι καθημερινοί καπνιστές στη Γη ήσαν περισσότεροι σε απόλυτο αριθμό, καθώς υπολογίζονταν σε 933 εκατομμύρια έναντι 870,4 εκατομμυρίων το 1990.
«Οι συνεπείς προσπάθειες ελέγχου του καπνίσματος έχουν φέρει πρόοδο στη μείωση της θανατηφόρας συνήθειας του καπνίσματος σε μεγάλο μέρος του κόσμου, όμως πολλά ακόμη πρέπει να γίνουν. Η αύξηση του αριθμού των καθημερινών καπνιστών συνεχίζει να ξεπερνάει την παγκόσμια μείωση στα ποσοστά καθημερινού καπνίσματος» δήλωσε η κ. Γακίδου.
Οι χώρες με τους περισσότερους άνδρες καθημερινούς καπνιστές το 2015 ήσαν η Κίνα (254 εκατομμύρια), η Ινδία (91 εκατ.) και η Ινδονησία (50 εκατ.). Αντίστοιχα στις γυναίκες, ήσαν οι ΗΠΑ (17 εκατ.), η Κίνα (14 εκατ.) και η Ινδία (13,5 εκατ.).
Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο σε ποσοστό γυναικών καθημερινών καπνιστριών (27%), δηλαδή πάνω από μία στις τέσσερις Ελληνίδες καπνίζουν κάθε μέρα. Προηγούνται η Γροιλανδία (44%) και η Βουλγαρία (28%), ενώ έπονται το Μαυροβούνιο (26%) και η Κροατία (25%).
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι περισσότεροι άνδρες καθημερινοί καπνιστές υπάρχουν σε χώρες μεσαίου επιπέδου ανάπτυξης, ενώ οι περισσότερες γυναίκες καθημερινές καπνίστριες στις ανεπτυγμένες χώρες. Από ηλικιακής πλευράς, οι περισσότεροι καθημερινοί καπνιστές είναι 25 έως 35 ετών.
Το κάπνισμα είναι -μετά την υπέρταση- η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τη μελέτη, καθώς τουλάχιστον το 11% των συνολικών θανάτων το 2015 ή 6,4 εκατομμύρια θάνατοι συνδέονταν με αυτό. Οι θάνατοι που σχετίζονται με το κάπνισμα, εμφάνισαν αύξηση 4,7% παγκοσμίως μεταξύ 1990-2015. Επιπλέον, το κάπνισμα σχετίζεται με την επιβάρυνση της υγείας και με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές, καρκίνος, πνευμόνων κ.α.) εκατομμυρίων ανθρώπων.
Σύμφωνα με την κ. Γακίδου, «παρά τις ορισμένες ιστορίες επιτυχίας, το κάπνισμα παρέμεινε το 2015 η κύρια αιτία θανάτου και αναπηρίας σε 100 χώρες». Όπως είπε, «χρειάζονται πιο συντονισμένες πολιτικές πρωτοβουλίες, εφαρμογή των μέτρων ελέγχου του καπνίσματος και σταθερή πολιτική βούληση να αντισταθμιστούν τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Παρά την πρόοδο, ο πόλεμος κατά του καπνίσματος πολύ απέχει από το να έχει κερδηθεί, ιδίως στις χώρες με τους μεγαλύτερους αριθμούς καπνιστών».