Να διευρύνει την ευρωπαϊκή νομοθεσία που απαγορεύει το εμπόριο αντικειμένων τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση θανατικών ποινών ή για βασανιστήρια επιχειρεί η έκθεση της Ολλανδής ευρωβουλευτή Μαριέτε Σάακε, που θα τεθεί σήμερα σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβολίου.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Μαριέτε Σάακε εξηγεί ότι «οι έλεγχοι εξαγωγών αφορούν τρεις διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων. Αρχικά τα προϊόντα τα οποία ήδη απαγορεύεται να εισάγονται ή να εξάγονται γιατί μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά σε βασανιστήρια ή για την εκτέλεση θανατικών ποινών, όπως είναι οι ηλεκτρικές καρέκλες, ασπίδες ή μπαστούνια με καρφιά, και κάποια είδη χειροπεδών. Επίσης, υπάρχουν τα προϊόντα των οποίων η εξαγωγή θα πρέπει να ελέγχεται γιατί έχουν νόμιμες χρήσεις, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθούν και με κακό τρόπο, όπως είναι στα σπρέι πιπεριού και κάποιες μάσκες. Τέλος, υπάρχουν κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα των οποίων οι εξαγωγές ελέγχονται, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση θανατικής ποινής».
Ο νέος κανονισμός που διαμορφώνεται αυτή την περίοδο στα όργανα της Ένωσης επιβάλλει την απαγόρευση της παροχής μεσιτικών υπηρεσιών για εξοπλισμό που υπόκειται σε απαγόρευση, ώστε να καλύπτει τις μεταφορές ειδών που δεν βρίσκονται στην Ε.Ε. Ταυτόχρονα, απαγορεύει την παροχή μεσιτικών υπηρεσιών από ενδιάμεσους οι οποίοι γνωρίζουν ότι κάποια αντικείμενα ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν για βασανιστήρια ή την εκτέλεση θανατικής ποινής. Τέλος, το σχέδιο απαγορεύει την παροχή τεχνικής βοήθειας από οιονδήποτε γνωρίζει ότι ο συγκεκριμένος εξοπλισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βασανιστήρια ή την εκτέλεση θανατικής ποινής.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απαραίτητο να δράσει, γιατί αν και η λίστα των προϊόντων φαίνεται να είναι επαρκής τώρα, είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι θα διευρύνουμε το φάσμα της νομοθεσίας απαγορεύοντας το μάρκετινγκ και τη διαφήμιση απαγορευμένων προϊόντων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι τέτοιου είδους προϊόντα δεν περνούν μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν μεσολαβούν για πωλήσεις τέτοιων ειδών. Επίσης πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι λίστες ελέγχου εξαγωγών μπορούν να τροποποιούνται άμεσα στην περίπτωση που νέα προϊόντα ή τεχνολογίες κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά. Στο μέλλον, θα εξετάσουμε αν χρειάζεται αυτή η νομοθεσία να εφαρμοστεί και για ευρωπαίους πολίτες που δραστηριοποιούνται εκτός Ένωσης. Πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση με κανένα τρόπο δεν θα λαμβάνει μέρος στο εμπόριο προϊόντων τα οποία θα χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση θανατικών ποινών ή βασανισμούς», τονίζει η ευρωβουλευτής της Ομάδας Συμμαχία των Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, προσθέτοντας ότι «τέτοιου είδους προϊόντα κατασκευάζονται σε όλον τον κόσμο, αλλά η υπάρχουσα νομοθεσία έχει διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν παίζουν πλέον μεγάλο ρόλο σε αυτές τις δραστηριότητες. Γι΄ αυτό είναι απαραίτητο τώρα να διευρύνουμε την ισχύουσα νομοθεσία, έτσι ώστε να επηρεαστούν ακόμα περισσότερο οι παγκόσμιες ροές εμπορίου τέτοιων προϊόντων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ παγκοσμίως. επομένως οι νόμοι μας για τους ελέγχους των εξαγωγών έχουν μεγάλο αντίκτυπο. Με αυτή την έννοια, μπορούμε να ενισχύσουμε τις αξίες μας, μέσα από τις εμπορικές πολιτικές».
Η απαγόρευση των βασανιστηρίων και της κακομεταχείρισης κατοχυρώνεται στις συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στην Ε.Ε., ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων απαγορεύει τη θανατική ποινή και ορίζει ότι «κανείς δεν μπορεί να υποβληθεί σε βασανιστήρια ούτε σε απάνθρωπες ή εξευτελιστικές ποινές ή μεταχείριση». Επίσης, η Ένωση προωθεί τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο.