Η υπερθέρμανση του πλανήτη καταστρέφει όσο ποτέ τους ωκεανούς, μεταδίδοντας ασθένειες στα ζώα όπως στους ανθρώπους και απειλώντας την επισιτιστική ασφάλεια στον κόσμο, προειδοποιεί επιστημονική έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Οι έρευνες διεξήχθησαν από 80 επιστήμονες από 12 χώρες, διευκρίνισαν οι ειδικοί που συναντώνται στη Χονολουλού για το συνέδριο της Διεθνούς Ενωσης Προστασίας της Φύσης (UICN).
«Όλοι ξέρουμε ότι οι ωκεανοί διατηρούν ζωντανό τον πλανήτη», υπογράμμισε η γενική διευθύντρια της UICN, η δανή περιβαλλοντολόγος ‘Ινγκερ Άντερσεν.
«Και παρά ταύτα εμείς αρρωσταίνουμε τους ωκεανούς», πρόσθεσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια του συνεδρίου στο οποίο μετέχουν 9.000 ειδικοί και υπέρμαχοι της προστασίας του περιβάλλοντος.
Η έκθεση με τίτλο «Εξηγήσεις για την υπερθέρμανση των ωκεανών» είναι «η πιο πλήρης και η πιο συστηματική μελέτη που έχει γίνει για τις συνέπειες της υπερθέρμανσης των ωκεανών», υπογραμμίζει ένας από τους βασικούς της συντάκτες, ο Νταν Λαφόλεϊ.
Τα νερά του πλανήτη απορρόφησαν περισσότερο από το 93% της επιπλέον θερμότητας που προήλθε από την υπερθέρμανση από τη δεκαετία του 1970 και μετά, περιορίζοντας τη θερμότητα που γίνεται αισθητή στην ξηρά αλλά τροποποιώντας ριζικά τον ρυθμό της ζωής μέσα στους ωκεανούς, τονίζει ο Λαφόλεϊ. «Οι ωκεανοί μας προστάτευσαν και οι συνέπειες αυτού είναι τεράστιες», προσθέτει ο αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Επιτροπής για Προστατευμένες Περιοχές της UICN.
Μετανάστευση προς τις πολικές περιοχές;
Η μελέτη, που αναφέρεται σε όλα τα σημαντικά θαλάσσια οικοσυστήματα, από το μικρόβιο έως τη φάλαινα και μέχρι τα βάθη των ωκεανών, υπογράμμισε ότι μέδουσες, πτηνά και πλαγκτόν μετανάστευσαν κατευθυνόμενα στους πόλους και το κρύο, διασχίζοντας έως 10 μοίρες γεωγραφικού πλάτους.
Οι μεταναστεύσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής λαμβάνουν χώρα «με ρυθμό από 1,5 έως 5 φορές ταχύτερο από αυτές που βλέπουμε στην ξηρά», εκτιμά ο Λαφόλεϊ. «Επί του παρόντος αλλάζουμε τις εποχές μέσα στον ωκεανό».
Η άνοδος των θερμοκρασιών πιθανόν θα αλλάξει το ποσοστό του αρσενικού πληθυσμού στις χελώνες, καθώς γεννιούνται περισσότερα θηλυκά όταν κάνει περισσότερη ζέστη. Η θερμότητα θα ευνοήσει επίσης τη μετάδοση μικροβίων στα νερά του πλανήτη.
«Όταν έχουμε μια πλήρη οπτική, βλέπουμε ένα άθροισμα συνολικών και ανησυχητικών συνεπειών», αναλύει ο Λαφόλεϊ.
Η έκθεση, το ένα τέταρτο τουλάχιστον των διαπιστώσεων της οποίας είναι αδημοσίευτο, περιλαμβάνει μελέτες που δείχνουν ότι η υπερθέρμανση του κλίματος επηρεάζει τα μετεωρολογικά συστήματα και προκαλεί όλο και περισσότερες καταιγίδες.
Οι συντάκτες της βεβαιώνουν επίσης ότι υπάρχουν αποδείξεις σύμφωνα με τις οποίες η υπερθέρμανση των ωκεανών «προκαλεί την αύξηση των ασθενειών στους ζωικούς και φυτικούς πληθυσμούς».
Παθογόνοι παράγοντες όπως το βακτήριο φορέας της χολέρας ή η ανάπτυξη τοξικών φυκιών μπορούν να προκαλέσουν νευρολογικές ασθένειες όπως η ciguatera (σιγκουατοξίνη, τροφική δηλητηρίαση από κατανάλωση ψαριών από τροπικές περιοχές) και των οποίων η ανάπτυξη ευνοείται από την υπερθέρμανση της θάλασσας. Ασθένειες το ίδιο επικίνδυνες για τον άνθρωπο.
«Δεν είμαστε πλέον παρατηρητές», σχολίασε ο Νταν Λαφόλεϊ. «Χωρίς να το θέλουμε, έχουμε μπει στον δοκιμαστικό σωλήνα μέσα στον οποίο το πείραμα είναι σε εξέλιξη».
Έτσι, η υπερθέρμανση των ωκεανών σκότωσε κοραλλιογενείς υφάλους σε ρυθμό ρεκόρ, με αποτέλεσμα τη μείωση στα είδη των ψαριών που στερούνται της φυσικής τους κατοικίας.
«Στη νοτιοανατολική Ασία, αναμένεται μείωση της αλιείας μεταξύ 10 και 30% με χρονικό ορίζοντα το 2050, σε σύγκριση με την περίοδο 1970- 2000», αναφέρει η μελέτη που υπογραμμίζει την ανάγκη ταχείας δράσης μέσω των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
«Πρέπει να μειώσουμε δραστικά τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου», δήλωσε ο Καρλ Γκούσταφ Λούντιν, διευθυντής προγραμμάτων θαλασσίων και πολικών περιοχών στη UICN.
«Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το γεγονός ότι εμείς είμαστε η αιτία όλου αυτού. Ξέρουμε ποιες είναι οι λύσεις».