«Η Uber δεν έχει μέλλον». Αυτό μέσες-άκρες υποστήριζαν ουκ ολίγα άρθρα που έκαναν την εμφάνισή τους τις προηγούμενες εβδομάδες στο διαδίκτυο και, εδώ που τα λέμε, όχι αδίκως. Το 2017 δεν έχει μπει και με τους καλύτερους οιωνούς για την εταιρεία με έδρα το Σαν Φρανσίσκο: τον Ιανουάριο έχασε σχεδόν εν μία νυκτί 200.000 πελάτες όταν το hashtag #deleteUber έγινε “trending”, με αφορμή την απόφασή της να σπάσει την απεργία των οδηγών ταξί στη Νέα Υόρκη (δεν εξυπηρετούσαν για περίπου μία ώρα το αεροδρόμιο JFK εκφράζοντας έτσι την αντίθεσή τους στην απαγόρευση εισόδου στη χώρα στους πολίτες επτά μουσουλμανικών χωρών).
Το παραπάνω βέβαια ήταν απλά η κορυφή του –φετινού- παγόβουνου. Λίγες βδομάδες αργότερα, η Σούζαν Φάουλερ, πρώην προγραμματίστρια της εταιρείας, κατήγγειλε σεξουαλική παρενόχληση από υψηλόβαθμο μάνατζέρ για την οποία μάλιστα είχε ενημερώσει το τμήμα HR χωρίς όμως να γίνει κάτι. Δημοσιεύματα έκαναν λόγο για εταιρικές εκδηλώσεις στις οποίες γινόταν χρήση κοκαΐνης, επενδυτές κατακεραύνωναν τους διοικούντες για αδυναμία προσαρμογής σε νέα δεδομένα ενώ συν τοις άλλοις «έσκασε» και μία μήνυση από τη Google για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Στα παραπάνω συνυπολογίστε τη διαμάχη του CEO της Uber, Τράβις Κάλανικ με οδηγό της εταιρείας σχετικά με τη χρέωση μίας διαδρομής, την αποκάλυψη των σχέσεών του με τον Πρόεδρο Τραμπ και τις παραιτήσεις στελεχών που του χρεώνονται και έχετε το τέλειο σκηνικό αβεβαιότητας πολέμου.
Και μέσα σ’ όλα αυτά, υπάρχει και μια Lyft
Ας μην υπερβάλλουμε όμως, έτσι; Μιλάμε για το πιο πολύτιμο startup του κόσμου, η αξία του οποίου υπερβαίνει τα $69 δισ.. Είναι δυνατόν να καταρρεύσει με τέτοιο τρόπο, τόσο γρήγορα; Η αλήθεια είναι πως υπό άλλες συνθήκες, δεν θα ήταν απίθανο: ο τρόπος με τον οποίο έχει διαχειριστεί την όλη κρίση η εταιρεία, συνιστά παράδειγμα προς αποφυγή. Στην περίπτωση της απεργίας στο αεροδρόμιο JFK (πριν και κατά τη διάρκειά της, η Uber με μηνύματά της διαφήμιζε τη διαθεσιμότητά της), φτάνει να σας πούμε ότι η επίσημη θέση της Uber ήταν: «Θέλαμε να ενημερώσουμε τον κόσμο πως μπορούσε να χρησιμοποιήσει την Uber για τη μετακίνησή του από και προς το JFK σε κανονικές τιμές». Όταν λοιπόν σε τέτοια ευαίσθητα ζητήματα, οι χειρισμοί δεν είναι καν επιπέδου αποφοίτου, δεν είναι να απορεί κανείς με τη γιγάντωση κινημάτων τύπου #deleteUber…
Στην περίπτωση της Uber βέβαια, υπάρχει και το αντίπαλο δέος, η Lyft η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις και φροντίζει να απαντά έξυπνα σε κάθε γκάφα της πρώτης. Τις μέρες της περιβόητης προαναφερθείσας απεργίας, όταν η Uber δηλαδή ξεσήκωνε οδηγούς ταξί και κοινό, η Lyft ανακοίνωνε δωρεά ύψους $1 εκατ. στην Αμερικανική Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες, δηλώνοντας απερίφραστα την αντίθεσή της στο διάταγμα του Αμερικανού Προέδρου. Επιπρόσθετα, έχοντας αντιληφθεί ότι η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση, οι ιθύνοντες της Lyft έχουν ήδη ξεκινήσει ένα «σαφάρι» για την ανεύρεση $500 εκατ. προκειμένου να ενισχύσουν περαιτέρω το μερίδιό τους στην αγορά. Αν τα καταφέρουν, σημειωτέον, η αξία της εταιρείας θα έχει προσεγγίσει τα $6 δισ., ποσό που είναι μεν μικρό μπροστά σε αυτό της Uber (το 1/10 περίπου) όμως θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας πως η Lyft δραστηριοποιείται μόνο στις ΗΠΑ.
Τη βγάζει τη χρονιά η Uber;
Εν πάση περιπτώσει, αν θέλει κάποιος, ειδικά αυτές τις μέρες, μπορεί να βρει ένα εκατομμύριο λόγους για να μην προτιμήσει την Uber έναντι κάποιας άλλης εναλλακτικής. Αυτό όμως σημαίνει πως έφτασε η αρχή του τέλους για την αμερικανική εταιρεία; Κομματάκι δύσκολο, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι τέτοια… σενάρια κυκλοφορούν από το 2009, χωρίς φυσικά να έχουν ευοδωθεί μέχρι στιγμής. Ο λόγος; Μα τι άλλο από το εξωφρενικό μερίδιο που έχει η Uber στην αμερικανική αγορά, αυτό που της επιτρέπει να ατενίζει τον ανταγωνισμό εκ του ασφαλούς. Όταν στη Νέα Υόρκη, ας πούμε, κυκλοφορούν 13.000 ταξί, 15.000 οχήματα της Lyft και 40.000 της Uber, η τελευταία είναι εκείνη που θα πάρει τη μερίδα του λέοντος από την πίτα του “ride-hailing”.
Όταν η εμπειρία χρήσης της Uber είναι κλάσεις ανώτερη από εκείνη του ανταγωνισμού, ο μέσος χρήστης/πελάτης, αναγκαστικά θα καταλήξει σε αυτή –δεν κάνουμε κουβέντα για τις τιμές, έτσι; Ακόμα κι αν γνωρίζει για τα σκάνδαλα στα οποία εμπλέκεται η εταιρεία, στο τέλος είναι πολύ πιθανόν ότι απλά θα θελήσει να κάνει τη δουλειά του. Είναι όλοι έτσι όμως; Εννοείται πως όχι, γι’ αυτό και αυτός ο ορυμαγδός σκανδάλων κατά πάσα πιθανότητα θα μειώσει το μερίδιο της Uber, τουλάχιστον στην αμερικανική αγορά. Πολύ ή λίγο, δεν γνωρίζουμε φυσικά, όμως το ποσοστό του 80% που κατέχει αυτή τη στιγμή η εταιρεία, της επιτρέπει να αντέξει ακόμα και τους ισχυρότερους κραδασμούς. Συν τοις άλλοις έχει και το κεφάλαιο για να το κάνει: όταν η Lyft παλεύει για μισό δισ., η Uber συγκέντρωσε με άνεση $11 δισ., ποσό που εγγυάται αν μη τι άλλο τη βιωσιμότητά της ακόμα και εν μέσω τέτοιων χαλεπών καιρών.
Η Uber εμφανίστηκε από το πουθενά και άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο που κοινό και επαγγελματίες αντιμετωπίζουν τις υπηρεσίες δημόσιας μεταφοράς. Πλέον, όπως όλα δείχνουν, καλείται να αλλάξει και η ίδια προκειμένου να εξασφαλίσει την επιβίωσή της στο απώτερο μέλλον. Θα τα καταφέρει;