Πριν γίνει νησάκι, η Τέλενδος ήταν ενιαίο κομμάτι της Καλύμνου. Αυτό το μικρό, βραχώδες κομμάτι στεριάς στο Αιγαίο αποκόπηκε εξαιτίας μιας μεγάλης σεισμικής δόνησης γύρω στον 6ο αιώνα μ.Χ.
Σήμερα, στέκεται απέναντι από το Μασούρι και είναι τόσο κοντά, που το βράδυ τα φωτάκια της φαίνονται να λαμπυρίζουν σαν αστέρια στο νερό. Την ημέρα, μπορείς να δεις στη μία μεριά του βράχου της να σχηματίζεται ένα πρόσωπο. Η «Βασιλοπούλα της Τελένδου» ή «Η Πριγκίπισσα της Τελένδου» ή «Η Μαρμαρωμένη Βασιλοπούλα». Σύμφωνα με τον θρύλο, από εκεί πήδηξε και σκοτώθηκε μια βασιλοπούλα επειδή πίστεψε ότι ο αγαπημένος της, που τον περίμενε να έρθει από την Κάλυμνο, την εγκατέλειψε.
Μπορεί η Κάλυμνος να είναι η πρωταγωνίστρια σε αυτό το μακρινό ταξίδι, αλλά η Τέλενδος με το γραφικό τοπίο της κερδίζει την προσοχή που της αξίζει, αφού καθημερινά είναι πολλοί εκείνοι που την επισκέπτονται για μια βουτιά στις μικρές παραλίες της ή απλώς και μόνο για να φάνε στα παλιά ταβερνάκια της. Καλυμνιοί αλλά και τουρίστες.
Είναι άλλωστε τόσο γρήγορη διαδρομή με το καΐκι για να φτάσεις εκεί, μόλις 10 λεπτά και το εισιτήριο κοστίζει 6 ευρώ πηγαινέλα, που αποτελεί μία πολύ ευχάριστη βόλτα, ακόμα και για να περάσεις εκεί 2-3 ώρες. Τα δρομολόγια τους καθημερινούς μήνες είναι πολύ συχνά, με το τελευταίο καΐκι να επιστρέφει στο Πορθμείο που βρίσκεται στις Μυρτιές της Καλύμνου τα μεσάνυχτα. Η βραδινή επιστροφή μάλιστα είναι μαγική, ιδίως αν συνοδεύεται από φεγγάρι που ρίχνει το αχνό φως του στα σκοτεινά νερά.
Η Τέλενδος έχει μόνο έναν μικρό οικισμό με λίγα σπίτια, όμορφα μονοπάτια στον τεράστιο βράχο της που σε βγάζουν σε κάποια από τις λιγοστές της παραλίες ή σε ένα από τα γραφικά εκκλησάκια της. Κάποια από αυτά θα σε βγάλουν στην παλαιοχριστιανική νεκρόπολη ή στο εκκλησάκι του Αη Γιώργη που αγναντεύει το πέλαγος αλλά και ένα όμορφο ηλιοβασίλεμα τα απογεύματα.
Όπως και η Κάλυμνος, προσφέρεται για αναρριχήσεις, γι΄αυτό και προσελκύει πολλούς λάτρεις του σπορ κάθε χρόνο. Σε αυτό το νησάκι που μοιάζει ξεχασμένο από τον χρόνο, δεν έρχεσαι με αυτοκίνητο. Περπατώντας θα ανακαλύψεις τις ομορφιές του και θα νιώσεις την ηρεμία της φύσης και των ανθρώπων που ζουν στους δικούς τους ρυθμούς.
Το πιο ξακουστό από τα ταβερνάκια που βρίσκονται δίπλα από τον μικρό μώλο και τα παλιά ψαροκάικα, είναι το Καψούλι. Είναι πολύ αγαπητό και στους Καλυμνιούς, που περνούν τη θάλασσα τα απογεύματα μόνο και μόνο για να το επισκεφτούν, γι’ αυτό καλό είναι να κάνεις κράτηση πριν φτάσεις.
Στον κατάλογό του θα βρεις φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, ίσως τα πιο νόστιμα που έχεις δοκιμάσει, που έχουν μόλις φτάσει στη μικρή προβλήτα με το καΐκι του κύριου Μιχάλη. Και στην κουζίνα αναλαμβάνει όλη η οικογένεια. Γαριδάκι συμιακό, μαριδάκι τηγανητό, χταπόδι και σαρδέλες ψητές, εξαιρετική γαριδομακαρονάδα, χταποδοκεφτέδες, καλαμάρι ψητό και γεμιστό, μπαρμπούνια και άλλα ψάρια που έβγαλε η ψαριά, φούσκες και πολλά ακόμα.
Θα βρεις επίσης πολλά ορεκτικά, όπως κολοκυθάκια τηγανητά με τριμμένο τυρί, τα παραδοσιακά “φύλλα” (δηλαδή ντολμαδάκια γεμιστά με κιμά), συγκλονιστική σαλάτα με ντόπιο τυρί μερμιζέλι, κρίταμο και καπαρόφυλλα, αλλά και κάποια μαγειρευτά αχνομυριστά και λουκουμάτα.
Είναι σίγουρο πως όταν αρχίσεις τα ούζα ή τα τσίπουρα ή και το δικό τους χύμα κρασάκι, θα ξεχάσεις τον χρόνο χαζεύοντας τα φωτάκια απέναντι στο Μασούρι και τις Μυρτιές, τους ψηλούς βράχους της Καλύμνου, το κυματάκι που σκάει δίπλα σου, τους ψαράδες που κάθονται στις αυλές τους πίνοντας κι εκείνοι ένα ποτηράκι. Μην ξεχαστείς πολύ όμως, γιατί αν χάσεις το τελευταίο καΐκι που εκτελεί χρέη θαλάσσιου ταξί, θα πρέπει να περάσεις το βράδυ κάτω από τα αρμυρίκια σε κάποια παραλία. Εδώ που τα λέμε βέβαια, είναι κι αυτό μέρος της μαγείας του καλοκαιριού – και της Τελένδου.