«Ο ιός HPV είναι ένας κοινός, μεταδοτικός ιός που μπορεί να προκαλέσει ασθένειες και καρκίνους τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες. Με τον εμβολιασμό προστατεύουμε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων σε αγόρια και κορίτσια αλλά και από σχετιζόμενους καρκίνους με τον HPV, όπως είναι της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα, του στοματοφάρυγγα, του πρωκτού, του πέους και του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες», αναφέρει στην Popaganda η παιδίατρος και πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Σοφία Σάνι.
Εξηγώντας περαιτέρω για ποιο λόγο γίνεται μια μεγάλη εκστρατεία ενημέρωσης για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης και για τα δύο φύλα, αναφέρει ότι ο ιός HPV είναι η βασική αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής, επομένως, έχοντας εμβολιάσει και τα δύο φύλα, μειώνονται οι πιθανότητες μετάδοσής του και κατά συνέπεια η επίπτωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. «Σε όποια χώρα έχουν ξεκινήσει εμβολιασμό και των αγοριών, βλέπουμε εξαιρετικά αποτελέσματα σε σχέση με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Για παράδειγμα, στην Αυστραλία παρατηρείται δραματική μείωση μετά την ένταξη και των αγοριών στον εμβολιασμό», σημειώνει η κυρία Σάνι.
Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι τα αγόρια έχουν υψηλή πιθανότητα νόσησης από τον ιό ανεξαρτήτως ηλικίας, ενώ έχουν και χαμηλότερη ανοσολογική απόκριση στη φυσική λοίμωξη σε σχέση με τα κορίτσια. Τα αντισώματα που παράγουν οι άνδρες δεν είναι επαρκώς “αποτελεσματικά” έναντι του HPV, καθιστώντας τους ιδιαίτερα ευαίσθητους σε επακόλουθες ασθένειες και λοιμώξεις. Έτσι, καθώς ο HPV εξακολουθεί να θεωρείται ένας ιός που επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες, υποεκτιμάται σημαντικά η επίπτωση της λοίμωξης στους άνδρες.
Το κόστος του εμβολίου αντιστοιχεί σε 150 ευρώ ανά δόση και εάν ένας έφηβος είναι πάνω από 15 ετών χρειάζεται τρεις δόσεις. Κάτω των 15 ετών απαιτούνται δύο δόσεις, τόσο για κορίτσια όσο και για αγόρια με τη διαφορά ότι για τα κορίτσια ο εμβολιασμός αποζημιώνεται. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μια οικογένεια με δύο αγόρια χρειάζεται τουλάχιστον 600 ευρώ προκειμένου να τους κάνει το συγκεκριμένο εμβόλιο που συστήνεται ανεπιφύλακτα να γίνεται και στα δύο φύλα.
Η αναθεώρηση του εμβολιαστικού προγράμματος για παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα όσον αφορά στο εμβόλιο του HPV κρίνεται επιτακτική και όπως όλα δείχνουν η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών προσανατολίζεται σε τροποποίηση των οδηγιών και ένταξη και των δύο φύλων στον εμβολιασμό. Σήμερα 47 από τις 53 χώρες από την ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ αποζημιώνουν τον εμβολιασμό για τον HPV στα κορίτσια, με 22 από αυτές να αποζημιώνουν και τον εμβολιασμό των αγοριών.
Το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι ιδιαίτερα παρεξηγημένο, ακόμα και τώρα μετά από δέκα χρόνια χορήγησης εκατομμυρίων δόσεων παγκοσμίως και με ένα εξαιρετικό προφίλ ασφαλείας. Όπως λέει η κυρία Σάνι, γίνεται μεγάλη προσπάθεια ενημέρωσης και προτροπής εμβολιασμού στα παιδιατρικά ιατρεία. «Δυστυχώς, λόγω της αρχικής δυσφήμισής του, υπάρχει μεγάλη δυσπιστία σε σχέση με όλα τα άλλα εμβόλια. Ίσως αυτό εξηγεί την χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη και των κοριτσιών στην Ελλάδα, αφού τα στοιχεία δείχνουν ότι μόλις το 43% των κοριτσιών έχει εμβολιαστεί κατά του HPV. Εδώ και ενάμιση χρόνο, βέβαια, υπάρχει μια κινητοποίηση των γονέων. Ζητούν από μόνοι τους να αγοράσουν το εμβόλιο και να το κάνουν στα αγόρια τους. Ενημερώνονται επομένως οι γονείς σωστά, γεγονός πολύ θετικό και αισιόδοξο».
Ο εμβολιασμός για κορίτσια και αγόρια συστήνεται να γίνεται στα 11 με 12 χρόνια και μάλιστα να φτάνει τουλάχιστον έως την ηλικία των 26 ετών. Η επέκταση της εμβολιαστικής κάλυψης και για τα αγόρια και η ένταξή τους στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών είναι το ένα από τα δύο αιτήματα που έχει η επιστημονική κοινότητα σχετικά με την καταπολέμηση των συνεπειών του ιού HPV. Το δεύτερο είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος των γυναικών με HPV DNA testing σε ηλικία 35 και 45 ετών. Και τα δύο θα ευθυγραμμίσουν την Ελλάδα με όσα προβλέπονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προκειμένου να υπάρξει σε ορατό χρονικό διάστημα εξάλειψη της εμφάνισης διάφορων μορφών καρκίνου που οφείλονται στον ιό HPV.
Ειδικά σε ό,τι αφορά στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης στα κορίτσια, σε συνδυασμό με την ένταξη του HPV DNA testing στις εξετάσεις που κάνουν οι γυναίκες μπορεί να οδηγήσει έως και σε 100% πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του δεύτερου συχνότερου καρκίνου σε νεαρές γυναίκες 15-44 ετών. Προτείνεται να ενταχθεί στη στρατηγική της Ελλάδας για την αντιμετώπιση του ιού HPV ο προσυμπτωματικός έλεγχος με HPV DNA testing όλων των γυναικών σε ηλικία 35 ετών και μετά ξανά στα 45 έτη.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, για να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας ως πρόβλημα δημόσιας υγείας εντός ενός αιώνα από σήμερα, κάθε χώρα θα πρέπει μέχρι το 2030 να επιτύχει τρεις βασικούς στόχους: