Τρία διαμερίσματα των δεκαετιών ’50 και ’60 ανανεώθηκαν με τον σχεδιασμό του γραφείου 4κ

Μια ομάδα νέων αρχιτεκτόνων αφήνει το κάθε έργο να την οδηγεί στις σχεδιαστικές αποφάσεις, σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητές του και το περιβάλλον που ανήκει. Αντιμετωπίζει με το ίδιο ενδιαφέρον κάθε θέμα, εντοπίζοντας σχεδιαστικές δυνατότητες ανεξαρτήτως κλίμακας. Είτε λοιπόν το ζητούμενο είναι ο σχεδιασμός ενός επίπλου είτε μιας ολόκληρης κατοικίας, η διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης είναι κοινή.

Αφετηρία του σχεδιασμού για τρία διαμερίσματα που ανέλαβαν οι 4κ, ήταν η δημιουργία μίας «συνομιλίας» μεταξύ των στοιχείων μιας περασμένης αθηναϊκής αρχιτεκτονικής με μια πιο εκσυγχρονισμένη διατύπωση της κατοίκησης στο διαμέρισμα στην Αθήνα σήμερα.

Και τα τρία διαμερίσματα βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας, σε αστικές πολυκατοικίες των δεκαετιών ’50 και ’60, δεδομένο που διαμορφώνει και καθορίζει την ταυτότητά τους. Μετά την ανακαίνισή τους τους τα εσωτερικά όρια στην κατοίκηση ελαττώθηκαν, οι τοίχοι που διαχώριζαν απόλυτα τις χρήσεις στα διαφορετικά δωμάτια των διαμερισμάτων απομακρύνθηκαν και το αποτέλεσμα ήταν τρεις ενιαίοι και φωτεινοί χώροι.

Για το οροφοδιαμέρισμα 170 τετραγωνικών μέτρων της οδού Κανάρη στο Κολωνάκι, αρχικό ζητούμενο ήταν η διαίρεσή του σε δύο μικρότερα διαμερίσματα. «Βασική σχεδιαστική χειρονομία αποτέλεσε η ενοποίηση του χώρου διημέρευσης και της κουζίνας με δυνατότητα υποδιαίρεσης με κινητά στοιχεία. Κύριο ζητούμενο και στις δύο περιπτώσεις ήταν ο σχεδιασμός βιβλιοθηκών, οι οποίες σχεδιάστηκαν με σκοπό να αποτελέσουν κύριο και αναπόσπαστο στοιχείο του χώρου», όπως εξηγεί το γραφείο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το ένα διαμέρισμα που προέκυψε από τον διαχωρισμό μετρά 100 τετραγωνικά μέτρα. «Εδώ, επιπλέον ζητούμενο ήταν η απομόνωση του γραφείου, προκειμένου να χρησιμοποιείται επαγγελματικά από την ιδιοκτήτρια. Σχεδιάστηκαν πτυσσόμενα ξύλινα πανέλα στο όριο με το σαλόνι και συρόμενα υαλοστάσια για τον διαχωρισμό της κουζίνας, τα οποία επιτρέπουν τόσο την διάχυση του φυσικού φωτός, όσο και την λειτουργία του γραφείου». Στο διαμέρισμα των 70 τετραγωνικών μέτρων, «επιχειρήθηκε η κατά το δυνατόν μέγιστη διάχυση του περιορισμένου φυσικού φωτός που έχει λόγω του προσανατολισμού του στον ακάλυπτο, και η ενίσχυσή του με κρυφό τεχνητό φωτισμό».

Αντίστοιχα αντιμετώπισε η αρχιτεκτονική ομάδα και το διαμέρισμα της οδού Άγρας στο Παγκράτι. Εστίασε στον εκσυγχρονισμό του παλιού διαμερίσματος ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της καθημερινότητας.  «Η ενοποίηση της κουζίνας με το σαλόνι ιεραρχείται ως το κύριο σημείο της επέμβασης, τόσο σε λειτουργικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αρχιτεκτονικής  χειρονομίας».

Σχετικά με τα υλικά, και στα τρία διαμερίσματα το γραφείο προσπάθησε να επαναχρησιμοποιήσει τα υπάρχοντα -όπως το ξύλινο πάτωμα/ ψαροκόκαλο και το μωσαϊκό- και να τα συνδυάσει ήπια με νέα, όπως ξύλο, πατητή τσιμεντοκονία και πλακάκια.

Κάθε δουλειά αντιμετωπίζεται από το αρχιτεκτονικό γραφείο 4κ σαν γρίφος, «έχουμε τα δεδομένα και τα ζητούμενα και επιχειρούμε να βρούμε λύσεις, ενσωματώνοντας στο σχεδιασμό στοιχεία της μνήμης και της ταυτότητας του εκάστοτε χώρου. Η λύση έρχεται όταν ικανοποιήσουμε μέσα από το σχεδιασμό μας τις επιθυμίες του πελάτη καθώς και τις λειτουργικές και αισθητικές ανάγκες της εκάστοτε περίπτωσης».

Η απλότητα και η φυσικότητα από το σχεδιασμό μέχρι τα υλικά είναι δύο στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα έργα του αρχιτεκτονικού γραφείου. Ποιους στόχους πιστεύει η ομάδα του πως πρέπει να έχει η σύγχρονη αρχιτεκτονική όταν καταπιάνεται με  χώρους κατοίκησης στην πόλη; «Κύριος στόχος της αρχιτεκτονικής, με οτιδήποτε κι αν καταπιάνεται, είναι η δημιουργία μίας αρμονικής σχέσης μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντός του, φυσικού και τεχνητού. Ο σχεδιασμός κατοικίας είναι το θεμελιώδες θα μπορούσαμε να πούμε σχεδιαστικό θέμα. Το σπίτι είναι ο προσωπικός μας χώρος, “η γωνιά μας μέσα στον κόσμο,… το πρώτο μας σύμπαν” κατά τον Gaston Bachelard στην ποιητική του χώρου. Ακόμη και αν περιορίζεται μεταξύ δύο άλλων ορόφων σε μία αστική πολυκατοικία, φέρει τις ίδιες αξίες και λειτουργίες».

Πέρα όμως από τον ιδιωτικό χώρο του καθενός, σημαντικό για το γραφείο είναι μέσα στο πολυσύνθετο περιβάλλον της πόλης να ανακαλύψει μέσω της αρχιτεκτονικής, τις σχέσεις συγκατοίκησης στον αστικό δημόσιο χώρο. Eκεί όπου διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται και αλληλεπιδρούν. Αυτή η αναζήτηση, ο διάλογος μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου χώρου, αποτέλεσε και τον κεντρικό άξονα πάνω στον οποίο κινήθηκε το το αρχιτεκτονικό τριήμερο Arch Points 2017, η πρωτοβουλία του γραφείου 4κ που ξεκίνησε το 2016 για την προβολή της δραστηριότητας των νέων αρχιτεκτόνων στην Αθήνα.

Η αρχιτεκτονική ομάδα 4κ δημιουργήθηκε το 2013 από τέσσερις νέες αρχιτέκτονες και στεγάζεται στην οδό Κανάρη 14 στο κέντρο της Αθήνας, όπου μέχρι το 2012 εδραζόταν το αρχιτεκτονικό γραφείο του Κωνσταντίνου Δεκαβάλλα. Σήμερα, η ομάδα αποτελείται από τις Δέσποινα Βουτέρη, Θάλεια Νινιού, Γεωργία Πουλοπούλου. «Σε αυτή τη δημιουργική αναζήτηση η σύγχρονη σκέψη υποστηρίζεται από τη βαθιά γνώση και εμπειρία του Κωνσταντίνου Δεκαβάλλα, ο οποίος είναι παρών στο γραφείο ως σύμβουλος». Το έργο του γραφείου περιλαμβάνει μελέτες και υλοποιημένες προτάσεις εμπορικών χώρων, κατοικιών, ανακαίνισης διαμερισμάτων, καθώς και συμμετοχές σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.