Το εσωτερικό της αγοράς.
Ένα ρολό ταμειακής μηχανής που ανεμίζει σε έναν πολυσύχναστο δρόμο και μερικοί πολύχρωμοι μαρκαδόροι μπορούν τελικά να κάνουν πραγματικότητα τα όνειρα των κατοίκων της Αθήνας για την πόλη τους. Είναι Σάββατο πρωί και στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη, μεταξύ των οδών Επτανήσου και Δροσοπούλου, εικαστικοί και δημοτικοί φορείς συζητούν με τους περαστικούς για την αναδιαμόρφωση και ανασύσταση της δημοτικής αγοράς Κυψέλης. Ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με την έκτη δημοτική κοινότητα και την ομάδα της διαδικτυακής πλατφόρμας συνΑθηνά καλούν της κατοίκους της περιοχής και εκείνους που την αγαπούν ακόμα και αν μένουν μακριά της να οραματιστούν τις υπηρεσίες και τις δράσεις που θα ήθελαν να συμπεριληφθούν στο κτίριο – τοπόσημο του κέντρου που θα ανοίξει πάλι τις πόρτες του στα τέλη Οκτωβρίου.
Το εσωτερικό της αγοράς όπως είναι τώρα.
Παιδιά που ζωγραφίζουν καθισμένα στο γρασίδι, χαριτωμένες μακέτες που φτιάχνονται επιτόπου σε έναν ξύλινο πάγκο, περαστικοί που προσπερνούν το χαμηλό κιγκλίδωμα προκειμένου να δουν τι συμβαίνει στη μέση της πλατείας. Ένα ιχθυοπωλείο με πολύχρωμα χάρτινα ψάρια, ένας κορμός δέντρου που με μερικά ρούχα πάνω του μετατράπηκε σε ατελιέ, ένα κοινωνικό ιατρείο φτιαγμένο από μινιόν μπουκαλάκια φαρμάκων συνθέτουν με τη σειρά τους το σκηνικό.
Η Μαρία Σκορδαλιού είναι project manager του συνΑθηνά και ειδικεύεται στην οργάνωση εκείνων των συμμετοχικών διαδικασιών που βοηθούν μια πόλη να αναδειχθεί. Ονειρεύεται μια αγορά με κοινωνική, πολιτιστική και εμπορική χρήση που θα αγαπηθεί από κατοίκους και περαστικούς τόσο ώστε να μην οδηγηθεί εκ νέου σε εγκατάλειψη, όπως συνέβαινε τα τελευταία χρόνια. «Αυτού του είδους η διαβούλευση δεν έχει ξαναγίνει για ένα δημόσιο χώρο της Αθήνας στο παρελθόν. Από όσες ιδέες πολιτών έχω ακούσει μέχρι τώρα, πολλοί είναι εκείνοι που θέλουν να δουν να αναπτύσσεται πολιτισμός εντός της αγοράς, ένας κύριος που παίζει βιόλα μας πρότεινε να κάνει μια μουσική βραδιά. Ούτε εμείς ακριβώς ξέρουμε πως θα διαμορφωθεί τελικά ο χώρος, γι’ αυτό και περιμένουμε τις ιδέες του κόσμου. Ο δήμος, για παράδειγμα, σκεφτόταν να μεταφέρει αλλού τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, ωστόσο οι δημότες ζήτησαν να παραμείνουν στη θέση τους γιατί τους εξυπηρετεί το σημείο που βρίσκονται και η επιθυμία αυτή θα γίνει φυσικά σεβαστή».
Το ρολό της ταμειακής εξακολουθεί να γεμίζει με ιδέες. «Θέλω ασφάλεια, έρωτα χαρά» διακρίνω να είναι γραμμένο με κόκκινο μαρκαδόρο. Υπάρχουν φυσικά και πιο απτές προτάσεις, όπως εκείνη ενός επιπλοποιού που θα ήθελε να του παραχωρηθεί χώρος για να εκθέτει φωτογραφίες από δουλειές του, προωθώντας έτσι την ανακύκλωση και ανακατασκευή επίπλων. Φυσικά, υπάρχουν και εκείνοι που προβληματίζονται για το πως θα υλοποιηθούν και θα αντέξουν στο χρόνο οι προτάσεις αυτές και η Ελένη Ζωντήρου, Πρόεδρος της έκτης δημοτικής κοινότητας του δήμου κατανοεί αυτό τους τον προβληματισμό. «Είναι μεικτά τα συναισθήματα του κόσμου προς το παρόν, ορισμένοι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν ενώ άλλοι δείχνουν επιφυλακτικοί. Βρισκόμαστε σε μια γειτονιά που κρατήθηκε ζωντανή μέσα από αγώνες ενεργών πολιτών και ο κόσμος ζητά να δει άμεσα αποτελέσματα μέσα από μια δημοκρατική διαδικασία. Κάποια στιγμή ας πούμε είχε αποφασιστεί πως η αγορά θα μετατραπεί σε υπόγειο πάρκινγκ και οι κάτοικοι αντέδρασαν, άρα, αυτό που πρέπει να κάνουμε σήμερα είναι να τους αποδείξουμε πως είμαστε εδώ για να τους ακούσουμε και να συνεργαστούμε μαζί τους στοχεύοντας σ’ ένα πολυσυλλεκτικό εγχείρημα. Προσωπικά θα ήθελα μια αγορά ανοιχτή εικοσιτέσσερις ώρες, αφού για κάποιους η μέρα σταματάει στις δώδεκα το βράδυ για άλλους όμως στις τρεις το βράδυ. Τα θέλω, τα ενδιαφέροντα και τα ωράρια κάθε ηλικίας είναι διαφορετικά γι ‘ αυτό μεταξύ των δύο εισόδων στη Φωκίωνος και στη Ζακύνθου, πρέπει να υπάρξει ένα διαρκές πέρασμα, με τις υπηρεσίες του δήμου και τα μαγαζιά που θα κλείνουν την καθιερωμένη τους ώρα και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που θα παίρνουν τη σκυτάλη ».
Στόχος του δήμου για την αγορά που χτίστηκε τη δεκαετία του 1930 είναι να μη μοιάζει χρήσιμη και φιλική αποκλειστικά στους δημότες, αλλά να προσελκύει ακόμα και τουρίστες, όπως συμβαίνει με αντίστοιχες αγορές σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Αυτό ακριβώς εξηγούσε η Αμαλία Ζέπου, αντιδήμαρχος της κοινωνίας των πολιτών και δημοτικής αποκέντρωσης σε ένα ζευγάρι παλαιών κατοίκων της περιοχής που ζητούν να επιστρέψει το κτίριο στον παλιό, καθαρά εμπορικό του χαρακτήρα. «Επηρεαστήκαμε πολύ από μοντέλα του εξωτερικού και η αγορά που έχουμε κατά νου πρέπει να είναι και του δήμου και των κατοίκων, και του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα και των ντόπιων και των περαστικών προκειμένου να παραμείνει βιώσιμη. Οι σύγχρονες πόλεις υποφέρουν από ένα κτιριακό απόθεμα που δε μπορούν να συντηρήσουν οικονομικά, πρέπει λοιπόν να αναζητούμε συνεχώς λύσεις και νέες ιδέες και αυτό δε γίνεται αν δε συνεργαστούμε με την κοινωνία των πολιτών. Βρισκόμαστε σε ένα πείραμα ώστε να δρομολογήσουμε την ανακατασκευή και άλλων τέτοιων κτιρίων, αφού τα 1.800 που έχουν καταγραφεί πως δε βρίσκονται σε χρήση δίνουν μια εικόνα εγκατάλειψης δημιουργώντας ανασφάλεια στους κατοίκους. Όσοι θυμούνται την παλαιά αγορά, που θύμιζε τη σημερινή Βαρβάκειο, ζητούν να επιστρέψει σε αυτή της τη χρήση, λύση που δε νομίζω πως θα αποδειχτεί επικερδής με την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση. Μπορεί να μην έχουμε πολλά λεφτά αλλά αν συνεργαστούμε για την ανεύρεση λύσεων, η ζωντάνια θα επανέλθει στην πόλη».
Ο Δήμος Αθηναίων, η έκτη κοινότητα και η ομάδα του συνΑθηνά καλεί τους κατοίκους της Κυψέλης αλλά και κάθε δημότη που ενδιαφέρεται σε ένα πρωτότυπο διαδραστικό παιχνίδι για να σχεδιάσουν μαζί την ανακαινισμένη Δημοτική Αγορά το Σάββατο 9 Μαΐου, από τις 11 το πρωί έως τις 8 το απόγευμα στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.