Την πρώτη ημέρα του Δεκεμβρίου, ένας νέος εικαστικός χώρος άνοιξε τις πόρτες του στην Κυψέλη. Από εκείνη την ημέρα και μέχρι τις 29 του Φλεβάρη, παρουσιάζει την ομαδική έκθεση «Πάνος Σαραφιανός, Πολιτικές Φροντίδας: Εμπνέοντας Τρεις Γενιές Ζωγραφικής» με έργα του σημαντικού Έλληνα εικαστικού, ζωγράφων-μαθητών του, αλλά και νεότερων σύγχρονων ζωγράφων που συνδιαλέγονται μαζί του υφολογικά και εννοιολογικά.
Το Λόφος art project δεν είναι γκαλερί. Είναι πυρήνας πολιτισμού που ανοίγεται προς τον δημόσιο χώρο, ανοιχτός σε συνεργασίες και συλλογικές δράσεις, στο πλαίσιο των οποίων ξεκινά ένας κύκλος συζητήσεων γύρω από τη σύγχρονη τέχνη. Η πρώτη εκδήλωση με θέμα: «Μοντερνισμός, αφηρημένη τέχνη και κινήματα στην Ελλάδα», θα πραγματοποιηθεί σήμερα, Σάββατο 16 Δεκεμβρίου στις 19:00, με ομιλητές τους: Εμμανουήλ Μαυρομμάτη, Ομότιμο Καθηγητή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ευγένιο Δ. Ματθιόπουλο, Καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης, Κώστα Μανωλίδη, Καθηγητή, Πρόεδρο Τμήματος Αρχιτεκτονικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Έλενα Χαμαλίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιονίου Πανεπιστημίου, Μιχάλη Λυμπεράτο, Ιστορικό. Πριν την εκδήλωση στις 18:00 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση στην έκθεση από την επιμελήτρια ιστορικό τέχνης Δρ. Φαίη Τζανετουλάκου.
Οι ιδρυτές του χώρου Γιώργος και Δημήτρης Σαραφιανός είναι γιοι του ζωγράφου Πάνου Σαραφιανού και της κεραμίστριας Μαίρης Χατζηνικολή. Συναντηθήκαμε με τον Δημήτρη Σαραφιανό για να συζητήσουμε πώς το όραμά του πατέρα του για άνοιγμα της σύγχρονης τέχνης προς τον δημόσιο χώρο και προς όλα τα κοινωνικά στρώματα γίνεται πραγματικότητα μέσα από τις δράσεις του Λόφος Art Project.
«Τον πατέρα μου δεν τον ενδιέφερε το εμπορικό κομμάτι της Τέχνης, αλλά η ουσιαστική λειτουργία της και η διδασκαλία της στις νεότερες γενιές. Οπωσδήποτε τον ενδιέφερε η κοινωνική λειτουργία της και γι’ αυτό ήταν μέλος της ομάδας Α μαζί με τον Χαΐνη, τον Κλουβάτο, τον Κοκκινίδη. Γύριζαν σε συνοικίες, στην Αθήνα και όχι μόνο, και προσπαθούσαν να προσεγγίσουν τα ευρύτερα στρώματα μέσω της σύγχρονης Τέχνης. Επίσης, ο πατέρας μου πίστευε στη συλλογική δράση και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο είχε το όραμα οι καλλιτέχνες να πάρουν τα ηνία στη δημιουργία χώρων, να βγουν έξω από το καβούκι τους και το εργαστήριο τους και να ανοιχτούν στον δημόσιο χώρο και στη φύση προκειμένου να λειτουργήσουν συλλογικά ώστε να αναπνεύσει το έργο τους και οι ίδιοι μαζί με αυτό. Τo όραμα του Λόφου συζητείται πρακτικά ήδη από το 1966, σύμφωνα με τις μαγνητοταινίες που διασώζονται, σίγουρα όμως οι σπόροι της αρχικής ιδέας του είχαν πέσει αρκετά νωρίτερα. Για μια διετία, μέχρι τον Ιούνιο του 1968 όπου διαγνώστηκε με την ασθένεια του, οι συζητήσεις ήταν σε εξέλιξη. Είχε ήδη επιλεγεί ένας λόφος στον Μαραθώνα, ως χώρος δράσης. Όμως μέσα σε έξι μήνες ο πατέρας μου πέθανε. Μετά τον θάνατο του υπήρξαν συλλογικές δράσεις μαθητών προς τον κατεύθυνση που οραματιζόταν. Υπήρξε μια ομαδική έκθεση στο Παγκράτι, πρωτοπόρα για τα ελληνικά δεδομένα ως προς την παρουσίαση εγκαταστάσεων και ακολούθησε μια ομαδική έκθεση στα Λιμανάκια, κοντά στη Βάρκιζα».
Πώς φτάσαμε στην τρέχουσα έκθεση με τίτλο «Πολιτικές Φροντίδας»; Ο κ. Σαραφιανός απαντά «Οι Πολιτικές Φροντίδας είναι μια συζήτηση που αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον στο εξωτερικό, είναι ιδιαιτέρως διαδεδομένη. Σχετίζεται άμεσα με κοινωνικά κινήματα που αναπτύσσονται όπως το Black Lives Matter, αλλά και τα περιβαλλοντικά κινήματα. Φυσικά τίθεται μια μεγάλη γκάμα ζητημάτων αλλά όλα στην ουσία θέτουν το αδιέξοδο της νεοφιλελεύθερης αντίληψης του ατομισμού και του ανταγωνισμού και την ανάγκη για συλλογικές δράσεις αλληλεγγύης και προσφοράς έχοντας υπόψη μας και όσα είναι έξω από εμάς, τη φύση, τον ξένο άλλον. Εμείς θέλουμε να αναδείξουμε ότι αυτή η συζήτηση για την αλληλεγγύη, την προσφορά, τη φροντίδα είναι βαθιά και φέρνει σπόρους από παλιά για να τους ρίξει στην μήτρα της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της πολιτικής του σήμερα», και συμπληρώνει «Τα εννοιολογικά και μορφολογικά αιτήματα που έθεσε το έργο του πατέρα μου φτάνουν μέχρι σήμερα και επηρεάζουν τους σύγχρονους καλλιτέχνες είτε γιατί ήταν μαθητές του είτε γιατί ήταν μαθητές των μαθητών του είτε γιατί σύγχρονοι ζωγράφοι διαμορφώθηκαν υπό την επίδρασή του. Ο πατέρας μου έλεγε ότι τη χαρά της δημιουργικότητας ο καλλιτέχνης πρέπει να τη δώσει στην κοινωνία, να την προσφέρει. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική ιδέα».
Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Ζωή Αλαφούζου, Δημήτρης Αληθεινός, Άγγελος Αντωνόπουλος, Κατερίνα Αποστολίδου, Γιώργος Βακιρτζής, Αλέξανδρος Γεωργίου, Βάσω Γκαβαϊσέ, Βαγγέλης Γκόκας, Χαράλαμπος Δαραδήμος, Ηλίας Δεκουλάκος, Κατερίνα Διακομή, Πέτρος Ζουμπουλάκης, Ελένη Ζούνη, Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, Αντιγόνη Καββαθά, Νίκος Καναρέλης, Απόστολος Καρακατσάνης, Λεωνίδας Καραμπίνης, Δημήτρης Κοντός, Παναγιώτης Κουλουράς, Νίκος Λαγός, Βασιλική Λευκαδίτη, Αθανάσιος Μακρής, Κυριάκος Μορταράκος, Ηλιάνα Νάτσου, Γιώργος Ξένος, Ηλίας Παπαηλιάκης, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Σπυριδούλα Πολίτη, Φωτεινή Πούλια, Τάσος Ρήγας, Βασιλική Σαγκιώτη, Πάνος Σαραφιανός, Ρουμπίνη Σαρελάκου, Λυδία Σαρρή, Φώτης Σαρρής, Γρηγόρης Σεμιτέκολο, Γιώργος Σταματάκης, Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Αποστόλης Φιλίππου, Μάριος Φούρναρης, Δημήτρης Φουτρής, Μαίρη Χατζηνικολή, Γιάννης Ψυχοπαίδης.