Το θέμα επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα τελευταία φαίνεται να απασχολεί έντονα τη διεθνή, αλλά και την εγχώρια κοινή γνώμη. Κάθε ανάρτηση, σχετικά με αυτό το θέμα, στα social media κεντρίζει το ενδιαφέρον και φυσικά προκαλώντας διάφορα σχόλια, ενώ ακόμη διακρίνεται ο αντίκτυπος από την επίσκεψη της Αμάλ Αλαμουντίν στην Αθήνα, στα πλαίσια της προσπάθειας επαναπατρισμού των μαρμάρων.
Σε αυτό το κλίμα έρχεται να προστεθεί και η ταινία «Πρόμαχος». Το σενάριο αφορά στις προσπάθειες ενός ερωτευμένου ζεύγους νεαρών δικηγόρων, που ζητούν την επιστροφή των γλυπτών και ξεκινούν νομικές διαδικασίες ενάντια στο Βρετανικό Μουσείο. Στους δύο κεντρικούς πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίζονται η Κασσάνδρα Βογιατζή και ο Παντελής Κοντογιάννης, ο οποίος μίλησε για την ταινία, τα Μάρμαρα, τη θεά Αθηνά, αλλά και για τον ίδιο στην Popaganda, λίγο πριν την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας.
Γεννήθηκα λίγο πιο έξω από τη Νέα Υόρκη, στη Saratoga Springs (το Ascot των ΗΠΑ) και στο σπίτι μιλούσαμε πάντα υποχρεωτικά ελληνικά. Όλα μου τα καλοκαίρια τα έχω ζήσει στην Ελλάδα, με τον παππού και τη γιαγιά στην αγαπημένη μου Χίο. Σπούδασα στο Vassar πολιτικές επιστήμες και λατινικά και κατόπιν στο UCLA νομικά. Η ηθοποιΐα ήρθε λίγο αργότερα, αφού δούλεψα για μεγάλες δικηγορικές φίρμες στη Wall Street για αρκετά χρόνια. Ήταν κάτι που πάντα ήθελα να κάνω κι έτσι μετακόμισα στο L.A. για να γραφτώ στη δραματική σχολή Beverly Hills Playhouse του Milton Katselas. Πιστεύω πάντως ότι δε διαλέγεις εσύ την υποκριτική, αλλά αυτή είναι που σε διαλέγει.
Τι θα έκανα αν ήταν να διαλέξω ανάμεσα σε θέατρο, σινεμά και τηλεόραση; Όλα έχουν το δικό τους ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι ένας ηθοποιός που κάνει θέατρο μπορεί να κάνει κινηματογράφο και τηλεόραση, ενώ το αντίστροφο δεν μπορεί να συμβεί. Η πιο σκληρή εκπαίδευση για ένα ηθοποιό γίνεται πάνω στη σκηνή, γιατί εκεί ουσιαστικά μαθαίνει να σκηνοθετεί τον εαυτό του. Και για μένα τουλάχιστον η πιο συγκινητική στιγμή που έχω ζήσει μέχρι τώρα ήταν στο θέατρο, σε μια παράσταση του Σαίξπηρ. Συγκλονιστικός. Καμία λέξη των έργων του δεν είναι τυχαία.
Η πρόταση για την ταινία «Πρόμαχος» προέκυψε, αφού είχαμε κάνει με τους σκηνοθέτες (Coerte Voorhees και John Voorhees) ένα φιλμ μικρού μήκους με αντίστοιχο θέμα. Έχουμε περάσει άπειρες ώρες συζητώντας για την Ελλάδα και για πολιτιστικά ζητήματα. Κάποια στιγμή μου έστειλαν το προσχέδιο για αυτή την παραγωγή και μου είπαν, κάνοντάς μου μεγάλη τιμή, ότι ο ρόλος του πρωταγωνιστή έχει γραφτεί για μένα. Ο τίτλος μάλιστα οφείλεται κατά ένα μέρος σε μένα, καθώς εγώ τους μίλησα για την Αθηνά Πρόμαχο, το τι ακριβώς ήταν και τι συμβόλιζε.
Βρίσκω ιδιαίτερα σημαντικό και συγκινητικό το ότι η ταινία προβάλλεται για πρώτη φορά μέσα στο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου και γυρίστηκε ένα κομμάτι της. Για μένα έχει συμβολικές διαστάσεις και θεωρώ ότι είναι πολύ σπουδαίο, για όλους τους συντελεστές της ταινίας, ότι διαδραματίζεται μέσα σε αυτό. Το έργο μιλά για αυτά που λείπουν και θα πρέπει να επιστρέψουν εκεί μέσα.
Με είχε φοβίσει στην αρχή η ιδέα. Από την άποψη πώς θα μπορούσαμε να πάρουμε άδεια γυρισμάτων στον Ιερό Βράχο, αλλά και στο Μουσείο της Ακρόπολης. Μου φαινόταν σαν ένα μακρινό όνειρο και αναρωτιόμουν αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Κι όμως έγινε. Σαν να συνωμότησε η θεά Αθηνά. Σαν να βρίσκεται πραγματικά παντού. Ένιωσα ένα μεγάλο δέος μπροστά σε αυτό το μεγαλείο των χώρων, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, παρόλο το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα. Ούτε στα όνειρά μου δεν το είχα φανταστεί.
Τη δεύτερη μέρα των γυρισμάτων στο Μουσείο της Ακρόπολης είχα τη σκηνή με τον μεγάλο Giancarlo Giannini. Τα έχω χάσει. Αλλά αυτός είναι ένας απίστευτα απλός και καλός άνθρωπος. Πολύ καλλιεργημένος. Κάποια στιγμή με ρώτησε «Είσαι δικηγόρος;» Και όταν του απάντησα, κάπως διστακτικός, θετικά μου είπε «Πολύ ωραία. Εγώ έχω σπουδάσει πολιτικός μηχανικός».
Γιώργος Βογιατζής, Γιώργος Χωραφάς, Σπύρος Φωκάς. Τι να πρωτοπώ για αυτούς τους υπέροχους ηθοποιούς. Αλλά και οι Άγγλοι, ο Paul Freeman και ο Michael Byrne «ιερά τέρατα». Ειδικά ο τελευταίος στη σκηνή που απαντά αρνητικά στην επιστροφή των Γλυπτών. Εγώ έτρεμα κυριολεκτικά από αυτό το «nο». Απίστευτος.
Στην ταινία Πρόμαχος προσπαθούμε να περάσουμε ότι ένα κομμάτι του ελληνικού πνεύματος τεμαχίστηκε όταν έγινε εκείνη η λεηλασία και ο ακρωτηριασμός. Από εκείνη τη στιγμή δεν είμαστε ολόκληροι. Αλλά πιστεύω ότι κάποια στιγμή αυτή η κατάσταση θα ανατραπεί. Όταν θα πιεστούν πραγματικά οι Βρετανοί. Γιατί μέχρι πρόσφατα, πιστεύω ότι δεν είχαν γίνει αρκετά πράγματα ώστε να αισθανθούν πίεση. Ίσως κι επειδή εμείς δεν ήμασταν έτοιμοι. Καθυστερήσαμε.
Κασσάνδρα Βογιατζή. Μόνο καλά πράγματα μπορώ να πω για τη συμπρωταγωνίστριά μου. Πολύ ταλαντούχα, μου συμπαραστάθηκε εξαιρετικά στα γυρίσματα. Είναι η Ελένη στην ταινία, αλλά εγώ θα έλεγα ότι αντιπροσωπεύει την ίδια τη θεά Αθηνά. Σε κάτι μάλιστα απίστευτα πλάνα με τη σημαία πίσω της στον Παρθενώνα ή μπροστά στη φλόγα του κεριού η Κασσάνδρα είναι για μένα η Ελλάδα
Θέλω αυτή η ταινία να προβληθεί στο Λονδίνο, στη Μ. Βρετανία και γενικά στο εξωτερικό όσο το δυνατόν περισσότερο. Ξέρεις οι περισσότεροι λένε: «Εντάξει. Μας τα πήραν. Τι νόημα έχει να το συζητάμε». Αλλά αν μάθουν το πώς έγινε αυτό, θα πιστέψουν ότι πρέπει επιτέλους πια να αποδοθεί δικαιοσύνη. Αυτό θα ήθελα και είναι πολύ σημαντικό για μένα. Μακάρι να μπορούσα να βοηθήσω στην κινητοποίηση υπέρ του κινήματος «Bring them back» που προσπαθεί, αυτή την περίοδο, να συγκεντρώσει 1.000.000 υπογραφές, προκειμένου να τεθεί το θέμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δυστυχώς έχουν συγκεντρωθεί μόλις 110.000.
Στα γυρίσματα έγιναν διάφορα περιστατικά που μας έκαναν να γελάσουμε. Όπως για παράδειγμα στη σκηνή στο δικαστήριο, με το που ξεκινήσαμε, σηκώθηκα απότομα και «πήρα μαζί» μου ένα ποτήρι νερό το οποίο έγινε θρύψαλα, αφού πρώτα έκανε εμένα και την Κασσάνδρα μούσκεμα Μια ηλικιωμένη κομπάρσος τότε γύρισε και μου είπε σκωπτικά «εύχομαι να τα καταφέρνεις καλύτερα από αυτό». Γελάω επίσης πολύ όταν θυμάμαι τη σκηνή που χρειάστηκε να βουτήξω μέσα στο καταχείμωνο στη θάλασσα. Με έτριψαν με VIX, για να μην αρπάξω πνευμονία, αλλά μετά μύριζα σαν ευκάλυπτος μια εβδομάδα.
Τέλη Φεβρουαρίου ξεκινώ πρόβες στο L. A. για τον Κοριολάνο του Σαίξπηρ, που θα ανέβει τον Μάρτιο. Αργότερα θα βρεθώ πάλι στην Ελλάδα για τα γυρίσματα μιας καινούριας αμερικάνικης παραγωγής. Θα ήθελα όμως πάρα πολύ να κάνω θέατρο εδώ στην Ελλάδα. Θα ήταν μεγάλη τιμή. Έχουμε εξαιρετικούς καλλιτέχνες. Πρόσφατα είδα τη «Φόνισσα» και συγκλονίστηκα.
Θέλω να ταξιδέψω. Πολύ. Λόγω δουλειάς όμως είμαι αρκετά περιορισμένος προς το παρόν. Αλλά θέλω να πάω στην Ινδία επειγόντως. Λατρεύω τον πολιτισμό και το φαγητό τους. Το κάρυ, το κύμινο και την κανέλα. Θέλω επίσης πολύ να επισκεφτώ την επαρχία της Ιαπωνίας και την Κίνα.
Αγαπώ το λευκό χρώμα. Μου θυμίζει το ελληνικό φως. Και ειδικά αυτό του αττικού ουρανού. Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο και δεν είναι τυχαίο. Το πιστεύω.
Η ταινία Πρόμαχος των Τζον & Κόρτι Βόρχις προβάλλεται από την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου στις Ελληνικές αίθουσες.