Pop, rock, R&B, post-punk, indie, jazz – αυτή η χρονιά τα είχε όλα (μουσικά) και τα άλμπουμ που κυκλοφόρησαν το 2023 μας έδωσαν αρκετούς λόγους για να τα ακούσουμε δυνατά στα ηχεία μας.
Δίσκοι με μελωδίες για όλα τα γούστα, αφουγκράστηκαν την καθημερινότητα, τον έρωτα και τις κοινωνικές εξελίξεις, τα αποτύπωσαν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο και μας υπενθύμισαν πως η ζωή πρέπει να είναι ένα πάρτι γεμάτο αγάπη και όχι ένας αγώνας επιβίωσης.
Λίγο πριν αποχαιρετήσουμε κι αυτό το έτος, συγκεντρώσαμε τα top 10 global album που ακούσαμε ξανά και ξανά, και μας πρόσφεραν δυνατά συναισθήματα – και σκέψεις για ένα λιγότερο ασφυκτικό 2024.
Υπάρχει κάτι εξαιρετικά ελκυστικό στο ότι ποτέ δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα ακούγεται ένα άλμπουμ του Sufjan Stevens. Λίγους μήνες μετά τον τελευταίο του δίσκο ‘Reflections’ – μια συλλογή από τεχνικά απαιτητικά κομμάτια για πιάνο, που αντικατοπτρίζουν την κλασική εκπαίδευσή του – ο Stevens μας χαρίζει μια κυκλοφορία της οποίας κάθε κομμάτι μοιάζει σαν μια επιστροφή στις ρίζες του, στα χρόνια που η κύρια μουσική του εστίαση ήταν η DIY alt-folk.
Αυτό δεν σημαίνει όμως πως μένει προσηλωμένος σε αυτές. Αντιθέτως, οι επιρροές του ξεδιπλώνονται προς πολλές διαφορετικές και ενδιαφέρουσες κατευθύνσεις. Για την ακρίβεια, ίσως κανένα άλμπουμ του έως τώρα δεν έχει ενώσει τόσο περίτεχνα όλα τα διαφορετικά σκέλη της μουσικής καριέρας του, αφού το ‘Javelin’ κυμαίνεται από lo-fi τραγουδιστικά στοιχεία μέχρι μπαρόκ ενορχηστρώσεις, ηλεκτρονικές και pop πινελιές – πράγμα το οποίο αποτελεί ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα από μόνο του, όταν πρόκειται για έναν εφευρετικό καλλιτέχνη σαν τον Stevens.
Πιασάρικο και συνάμα πνευματώδες, το Guts σάρωσε φέτος τα charts και αποτύπωσε το εύρος της έφηβης pop star συνδυάζοντας συναισθηματικές μπαλάντες με alt-rock επίγευση και κιθαριστικές μελωδίες με ρετρό πινελιές. Προτού ακόμη ο δίσκος κυκλοφορήσει στην ολότητά του, η καλλιτεχνική ωρίμανση της Rodrigo είχε αρχίσει να σηματοδοτείται από το εκθαμβωτικό single “Vampire” που κατέκτησε την κορυφή στα charts, και το οποίο ξεκινά ως μια χαμηλών τόνων μπαλάντα για πιάνο, πριν μετατραπεί σε μια μίνι rock όπερα με έντονα ξεσπάσματα.
Όπως συνέβη και με το ντεμπούτο άλμπουμ της του 2021, Sour – το οποίο έγινε τέσσερις φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ – η teenager star δημιούργησε το Guts με παραγωγό τον Dan Nigro. Η συνεργασία αυτή εξακολουθεί να είναι αξιοσημείωτη, καθώς τη στιγμή που πολλές σύγχρονες pop επιτυχίες επιμένουν να γυαλίζονται από τους παραγωγούς τους, η Rodrigo επιλέγει έναν δρόμο πιο αυθεντικό, με γνώμονα την ωμή ενέργεια των τραγουδιών της και τον παρορμητισμό της ηλικίας της.
Εννέα χρόνια μετά το πρωτοποριακό της EP, η Βρετανίδα καλλιτέχνιδα επέστρεψε – επιτέλους – με το ντεμπούτο άλμπουμ της και μια καλλιτεχνική αναγέννηση. Αν και αριστουργηματικός, αυτός είναι ο πιο underrated δίσκος της χρονιάς. Το My 21st Century Blues, είναι ανθρώπινο και δυναμικό. Έχει μέσα του το εθιστικό “Escapism”, ένα «πονεμένο» single, που έφτασε στην κορυφή των charts – έχει όμως και αρκετά ακόμα διαμαντάκια.
Διατηρώντας το στοιχείο της ελκυστικής ραδιοφωνικής ποπ, τη μπολιάζει με ειλικρίνεια και κατευθύνεται σε δύσκολα μουσικά μονοπάτια. Το track “Mary Jane”, είναι μια μπλουζ μπαλάντα που μιλάει για την κατάχρηση ουσιών. Στο “Body Dysmorpia” εξερευνά την απέχθεια για την εξωτερική εμφάνιση και το σώμα της, χωρίς να προσθέτει το συνηθισμένο μήνυμα “όλοι είναι όμορφοι έτσι όπως είναι”. Στο “Ice Cream Man”, διηγείται με ευθύτητα πολλαπλές εμπειρίες σεξουαλικής επίθεσης κατά τη διάρκεια της ζωής της, οι οποίες στο τέλος την ενδυνάμωσαν: «Είμαι μια πολύ θαρραλέα δυνατή γυναίκα/Και θα είμαι καταραμένη αν αφήσω τους άντρες να με καταστρέφουν», τραγουδάει δυνατά.
Εκεί που ο προηγούμενος δίσκος των Blur προσπάθησε να αναζωπυρώσει το hype των μέσων της δεκαετίας του ’90, που τους ανέδειξε σε μία από τις πιο εμβληματικές indie μπάντες, στο The Ballad of Darren η μπάντα αποδείχθηκε πιο εσωστρεφής και στοχαστική. Υπάρχουν στιγμές απόλυτης θλίψης σε αυτά τα τραγούδια και σε μια πρόσφατη συνέντευξη, ο Damon Albarn αναφέρθηκε στις συνθήκες πίσω από αυτή.
«Μόλις κοίταξα τη ζωή μου / Και το μόνο που είδα ήταν ότι δεν θα επιστρέψεις» τραγουδά. Στο επίκεντρο του “Barbaric”, βρίσκεται ένας προσωπικός χωρισμός. Ο Albarn άρχισε να γράφει demos για το νέο άλμπουμ, στα τέλη του περασμένου έτους, ενώ βρισκόταν σε περιοδεία με τους Gorillaz, και όταν τα παρουσίασε στο συγκρότημα, η ηχογράφηση έγινε πολύ γρήγορα. Μάλλον η παρουσίαση πήγε ιδιαίτερα καλά.
Εντός του 2023, η Harvey στράφηκε στην ποίηση, τα soundtracks ταινιών και τις συνθέσεις πιάνου, μέσω της καθοδήγησης του ποιητή Don Paterson, αλλά και χάρη σε μερικές σοφές συμβουλές από τον σκηνοθέτη Steve McQueen. Μάλιστα, ο τελευταίος τη συμβούλεψε να βρει έναν τρόπο να συνδυάσει την αγάπη της για τις λέξεις, τις εικόνες και τη μουσική.
Έτσι, κατάφερε να ξεπεράσει την παραδοσιακή μορφή ενός άλμπουμ που πάλευε να δημιουργήσει μέσα της, και έδωσε ζωή στο “I Inside The Old Year Dying”, το οποίο εμπνεύστηκε από το τελευταίο της ποιητικό βιβλίο, “Orlam” του 2022. Πρόκειται για μία συλλογή από δώδεκα μελοποιημένα ποιήματα, τα οποία έδωσαν στη Harvey την ελευθερία που φαίνεται πως αποζητούσε εδώ και καιρό.
Με αρκετά μουσικά sites να έχουν χαρακτηρίσει τον δίσκο ως “masterpiece” και να του έχουν χαρίσει τη μέγιστη βαθμολογία, δηλαδή το 100%, η τραγουδοποιός της alt-pop έχει κάθε λόγο να αισθάνεται περήφανη για τα επιτεύγματά της. Παρά τις συγκρίσεις στις οποίες έχει υποβληθεί το τελευταίο διάστημα, με αρκετούς ακροατές να την παρομοιάζουν με την «Κέιτ Μπους αυτής της γενιάς», η ίδια τους υπενθύμισε τον περασμένο μήνα ότι είναι απλώς «η Caroline Polachek αυτής της γενιάς».
Κάθε κομμάτι από τα 12 του άλμπουμ, εκπέμπει αισθησιασμό, καθώς μας καλωσορίζει στον εσωτερικό της κόσμο και στις απόκρυφες σκέψεις της. Ο δίσκος ξεχωρίζει για τα κρυστάλλινα φωνητικά, την πρωτοποριακή παραγωγή και τους έντονα σουρεαλιστικούς στίχους, οι οποίοι φωνάζουν πως η Caroline είναι ένας άνθρωπος γεμάτος επιθυμίες και πάθη.
Αυτός ο εξαιρετικά προικισμένος καλλιτέχνης θα μπορούσε εύκολα να είχε μείνει στον ίδιο δρόμο για ολόκληρη την καριέρα του – σε όμορφα τραγουδισμένα κομμάτια για την απογοήτευση και τη λαχτάρα (και το κλάμα, πολύ κλάμα), σε μια απαλή και γλυκιά pop-R&B εμπειρία. Αλλά το τέταρτο άλμπουμ του Smith δεν αρκείται σε αυτά τα στοιχεία: Εξελίσσεται σε μία ξέφρενη βραδιά γεμάτη περιπέτειες και κάποιους κινδύνους – οι οποίοι στο τέλος σε οδηγούν στο σπίτι με ασφάλεια.
Δεν πρόκειται μονάχα για ένα νέο κεφάλαιο στη δημιουργία του, αλλά για μια μουσική αναγέννηση που επαναπροσδιορίζει εντελώς τον Smith ως καλλιτέχνη: Υπάρχουν εμπορικά τραγούδια μαζί με μπαλάντες, αργά jams, ύμνους στο dancefloor και το hit-βρυχηθμό “Unholy” – το πιο ασυνήθιστο και σεξουαλικά φορτωμένο τραγούδι του άλμπουμ που έφτασε στην κορυφή του Billboard Hot 100 από το “WAP”.
Το post-punk σχήμα των Shame, που μας ενθουσίασε από την πρώτη στιγμή που έκανε την εμφάνισή του στη βρετανική σκηνή με το ντεμπούτο ‘Songs of Praise’, μας ενθουσίασε φέτος με το τρίτο σε σειρά άλμπουμ του, Food for Worms. Πλέον, οι κιθάρες γίνονται λιγότερο επιθετικές και οι μελωδίες κερδίζουν έδαφος ανάμεσα στα 10 κομμάτια του δίσκου, χωρίς ωστόσο να λείπουν τα έντονα φωνητικά ξεσπάσματα και οι κορυφώσεις.
Το συγκρότημα χαρακτήρισε το Food For Worms ως μια γιορτή για τη ζωή και αντικατοπτρίζει με λεπτομέρεια την περίεργη, πολυεπίπεδη, ρευστή, μερικές φορές συναρπαστική ανθρώπινη εμπειρία. Σε μια βιομηχανία όπου οι άφθονοι καλλιτέχνες διψούν για streams ή για ένα trend στο TikTok, η πιο πρόσφατη προσφορά των Λονδρέζων Shame, είναι ένα αναζωογονητικό καταφύγιο για όσους διψούν για τη μουσική που ξεσηκώνει ζωντανά στα venues, και τους επιτρέπει να γίνουν μάρτυρες της εξέλιξης του ήχου μιας από τις πιο ενδιαφέρουσες μπάντες της εποχής μας.
To 2023 ήταν αναμφισβήτητα η χρονιά των Paramore, αφού θριάμβευσαν ξανά, 20 χρόνια από το αμφιλεγόμενο – πλέον – εφηβικό τους breakthrough. Για το δημοφιλές γκρουπ, οι εφηβικές αγωνίες που τροφοδοτούν το pop-punk και emo είδος δεν χάνονται ποτέ. Απλώς μεταλλάσσονται και γεννούν κάτι καινούριο. Φανερή απόδειξη, το έκτο studio album τους, This Is Why. Αυτή τη φορά, απομακρύνθηκαν ριζικά από τη νεανική emo εποχή τους και εισχώρησαν στο post-punk είδος, το οποίο τους επέτρεψε να ξεδιπλώσουν μια νέα σειρά αγωνιών.
Από τις υπαρξιακές ανησυχίες που συνοδεύουν το «πάτημα» στα 30, μέχρι τις παγκόσμιες αναταραχές, στο This Is Why, γίνονται πιο θυμωμένοι και ανήσυχοι, ενώ ταυτόχρονα συγχωνεύουν το παρελθόν και το μέλλον της μπάντας αιωρούμενοι πολύ πέρα από την ιδιότητά τους ως σύμβολο μιας περασμένης εφηβείας. Ο παραγωγός του δίσκου, Carlos de la Garza, ο οποίος έχει συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν με το γκρουπ, ειδικεύεται στην απλότητα της ροκ αναδεικνύοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την έμφαση που θέλουν να δώσουν οι Paramore στις ηλεκτρικές κιθάρες.
Το τρίτο σε σειρά άλμπουμ του Βρετανού slowthai, χτίστηκε στα θεμέλια μιας απεγνωσμένης προσπάθειας για ζωή. Είναι ένας δίσκος στον οποίο οι σκληρές αλήθειες και οι εξομολογήσεις κυριαρχούν, με την αυτοκαταστροφή και την επιτυχία να απέχουν μόλις μια ανάσα η μία από την άλλη. Υιοθετώντας την ατμόσφαιρα της συνεργασίας του με τους Gorillaz (και τους Slaves) στο track “Momentary Bliss”, σε αυτό τον δίσκο ο καλλιτέχνης αποφεύγει σε μεγάλο βαθμό τα ηλεκτρονικά beats στα οποία τον είχαμε συνηθίσει, για χάρη μιας punk-rap επίθεσης. Το rap του είναι εξοργισμένο και απίστευτα ελκυστικό.
Το opening track “Yum” είναι μια δυναμική έκρηξη καταπιεσμένων ενορμήσεων, οι οποίες έρχονται στην επιφάνεια μέσω μιας κρίσης πανικού. Καθώς το κομμάτι κορυφώνεται, οι στίχοι του παραμένουν ειλικρινείς και σκιαγραφούν το σκοτάδι που κατακλύζει την ψυχή του slowthai. Το single “Selfish”, το βίντεο του οποίου παρουσιάζει τον ράπερ εγκλωβισμένο σε ένα γυάλινο δωμάτιο, κινείται σε punk ρυθμούς φτάνοντας στα όρια της παράνοιας, με τα φωνητικά του να αφήνουν την αίσθηση του πνιγμού.