Ασχέτως τι πιστεύει κάποιος για την κινηματογραφική αξία μιας ταινίας που γεννήθηκε για να ανέβει στο θρόνο της πιο feelgood της χρονιάς, η παρουσία της διασκευής αυτής στο γαλλικό έπος La Familla Belier του 2014, στην φετινή οσκαρική κούρσα, ήταν μια ευκαιρία για να έρθουν ξανά με φόρα στο προσκήνιο άνθρωποι που μετέτρεψαν αυτό που η κοινωνία θεωρεί «μειονέκτημα» σε πλεονέκτημα. Και έβαλαν σκοπό της ζωής τους να ανοίξουν τα μάτια και τα αυτιά σε ένα κόσμο που έχει ξεχάσει και πως να βλέπει και πως να ακούει.
Η ιστορία θέλει την ευρύτερη κοινότητα του Χόλυγουντ να έχει μια περίπλοκη ιστορία με τα κωφά μέλη της. Η βωβή εποχή του κινηματογράφου ήταν προσβάσιμη σε κωφούς και βαρήκοους αλλά όταν ο ήχος έγινε αναπόσπαστο κομμάτι των ταινιών, η ίση πρόσβαση παραγκωνίστηκε. Τα τελευταία χρόνια κάτι προσπαθεί να αλλάξει. Δεν είναι μόνο η καλύτερη και ουσιαστικότερη πρόσβαση στις κινηματογραφικές αίθουσες αλλά και με αυτά που συμβαίνουν μέσα στην οθόνη. Κωφοί χαρακτήρες ενσωματώνονται μέσα στις εικόνες και κωφοί (ή βαρήκοοι) ηθοποιοί έχουν δικαίωμα και ευκαιρίες να δείξουν το ταλέντο τους και να απογειωθούν. Εισπράττοντας πια τον σεβασμό που δικαιούνται.
Και κάποιοι βοήθησαν (και βοηθούν), όλο αυτό να μη είναι ένα ακόμη πυροτέχνημα
«Να βάλεις ένα ηθοποιό που ακούει, να υποδυθεί κάποιον που είναι κωφός είναι σαν να φορά ένα κοστούμι. Έχουμε προχωρήσει πέρα από αυτό», θα δηλώσει στο Ηollywood reporter, το καλοκαίρι του 21, ένα χρόνο σχεδόν πίσω όταν το CODA στο οποίο πρωταγωνιστεί άρχισε να αγκαλιάζει τις καρδιές του κοινού και να ξεκινά ένα buzz που θα το οδηγούσε στα γνωστά οσκαρικά πλέον αποτελέσματα. Η Matlin ήταν μόλις 21 ετών όταν κέρδισε το πρώτο της όσκαρ το 1986 για την ταινία Children of a Lesser God. Ήταν οι εποχές που κανείς δεν σκεφτόταν να παίξει ένας κωφός τον κωφό, ένας queer τον queer etc, οι «κόντρα» ρόλοι ήταν το αποδεκτό της εποχής και αυτοί που οδηγούσαν σχεδόν πάντα στη αποθέωση. Ο πολιτικοκορεκτισμός στις επιλογές ρόλων θα ξεκινούσε πολύ αργότερα. Το όσκαρ ενός κωφού που παίζει ένα κωφό στα μακρινά 80’ς δεν ήταν αρκετό για την όποια συζήτηση. Ήταν όμως για μια παγκόσμια πρώτη για την ορατότητα. Και αυτό, το πολύ σημαντικό, επετεύχθη. Η Matlin, για την ιστορία έχασε την ακοή της σε ηλικία 18 μηνών λόγω δυσμορφίας του κοχλία και είδε την καριέρα της να απογειώνεται μετά την οσκαρική επιτυχία, παραδόξως στην τηλεόραση και όχι στον κινηματογράφο όπου και βρήκε τους ρόλους που χρειαζόταν (αξέχαστες εμφανίσεις στα Law and Order: Special Victims Unit, The L World, The Practice, The West Wing, Picket Fences, Quantico, The Magicians).
Μπορεί να προσέξαμε τον κινηματογραφικό της σύζυγο στο CODA και κάτοχο πλέον του δεύτερου όσκαρ σε κωφό ηθοποιό στην ιστορία του θεσμού, κυρίως φέτος, ο εκ γενετής όμως κωφός ηθοποιός είναι στα πέριξ εδώ και είκοσι χρόνια. Στην ερμηνεία του που κέρδισε το όσκαρ του β’ αντρικού πιστώνεται η απόφαση της Apple Tv+ να αγοράσει την ταινία μετά την προβολή της στο Sundance με το αντίτιμο των 25 εκ. δολαρίων. Μια προβολή που είχε οδηγήσει στο μεγάλο βραβείο επιτροπής και κοινού. Μπορεί να τον θυμάσαι από την εμφάνιση του στο πέμπτο επεισόδιο του πρώτου κύκλου του The Mandalorian. Η προσαρμοσμένη νοηματική του ρόλου του, δικής του επινόησης, τον έφερε σε πολλά τηλεοπτικά πρωτοσέλιδα του 2019. O Troy Kotsur έχει ήδη πρωταγωνιστήσει όμως και σε πολλές βραβευμένες παραγωγές του Broadway.
Ο «πιτσιρικάς» του CODA που γεννήθηκε το 1989 στο Detroit δεν είναι μα άγνωστη περσόνα στην κοινότητα των κωφών του Χόλιγουντ. Ο Durant μετακόμισε το 2012 στο LA για να συμμετάσχει σε παραγωγή του Deaf West Theatre και από τότε δεν σταμάτησε να βάζει μέσα στους ορίζοντες του εικόνες και προκλήσεις, για να τους ανοίξουν ακόμη περισσότερο. «Μετακόμισε» γρήγορα σε παραγωγές του off Broadway, ενώ το 2017 έγινε μέλος της Νορβηγικής θεατρικής ομάδας Teater Manu, πρωταγωνιστώντας στην παραγωγή της Jonas and the Body και περιοδεύοντας με αυτή στην Ευρώπη. Πλέον περνά τον περισσότερο χρόνο του ως καθηγητής υποκριτικής σε κατασκηνώσεις κωφών, ενώ δίνει συχνά διαλέξεις, σε κολέγια και πανεπιστήμια. Στον ελεύθερο χρόνο του επικοινωνεί με κωφούς σε όλο τον πλανήτη, μέσω της νοηματικής και των ASL videos στο You Tube και το Deaf Games Network, αλλά και τους προσωπικούς λογαριασμούς του σε facebook και twitter, Τον θυμάσαι ίσως στο You του Netflix.
Η ανάγκη για ανανέωση στο America’s Next Top Model, το πετυχημένο reality του CW, οδήγησε στην απόφαση της μοντελικής μίξης. Τα κορίτσια πλέον θα συναγωνίζονταν τα αγόρια και όποιον έπαιρνε ο χάρος. Τελικά κανείς δεν πήρε κανένα από όσο ξέρουμε, μόνο η επιτυχία και η δόξα έδειξαν με το δάχτυλο ένα κωφό «περαστικό» που εντελώς ξεκάθαρα από το day one «φώναζε» πως ήρθε για να μείνει. Και να κερδίσει τη σεζόν του σωτήριου έτους 2015, . Ο Νεουορκέζος DiMarco όμως, μέλος μια οικογένειας κωφών εκ γενετής (έχει δύο αδερφούς, ο ένας δίδυμος) δεν ήταν μόνο αυτό το ωραίο μοντέλο που του άξιζε να νικήσει. Έχοντας πάρει και την πρωτιά του σόου Dancing with the stars μέσα στην επόμενη χρονιά, εκμεταλλεύτηκε ως άξιος ακτιβιστής, την αποδοχή και την αγάπη μιας ολόκληρης χωράς στο πρόσωπο του, για να φέρει τα θέματα της κοινότητας του στο προσκήνιο. Ως ιδρυτής του The NyleDi Marco Foundation εργάζεται πλέον για την δίγλωσση εκπαίδευση στα σχολεία και για τη βελτίωση στη πρόσβαση σε αυτή, γενικότερα. Στα φετινά όσκαρ τον είδαμε να περπατάει στο κόκκινο χαλί λόγω της συμμετοχής του στην παραγωγή του υποψήφιου μικρού ντοκιμαντέρ Audible, γύρω από την καθημερινότητα μιας ομάδας κωφών του αμερικανικού φούτμπολ.
Ίσως αυτή που βοήθησε περισσότερο από όλους στη ορατότητα των κωφών στην Αμερική όπως και στην αποδοχή τους από μια κοινωνία που είχε και έχει, ειδικά σε κάποιες πολιτείες της, αρκετά θέματα με τη διαφορετικότητα. Η Bove είναι μια κωφή ηθοποιός που κέρδισε τη φήμη της ως Linda the Librarian μέσα από την παιδική σειρά Sesame Street. Με τον ρόλο της αυτό μύησε επί τριάντα χρόνια, εκατομμύρια παιδιά στην νοηματική γλώσσα και βοήθησε στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την κουλτούρα τους. Με τη συμμετοχή της αυτή, η Linda Bove έχει κερδίσει τον τίτλο του μακροβιότερου ρόλου στην αμερικάνικη τηλεόραση για άτομο με «αναπηρία»
ΥΓ. Η λίστα περιλαμβάνει πολλούς περισσότερους. Οι ηθοποιοί Millie Bobby Brown (Stranger Things), Jane Lynch (Glee). Halle Berry (Monsters Ball), Rob Lowe (The Outsiders) και ο παρουσιαστής Stephen Colbert είναι κωφοί στο δεξί αυτί.