Κάθε χρόνο, το οσκαρικό αφήγημα επιβάλλεται να αντικατοπτρίζει την πλοκή μιας ταινίας, με ήρωες, αντι-ήρωες, ανατροπές, δράματα, αστεία και τους απαραίτητους κακούς που κάνουν το ταξίδι προς τον τελικό προορισμό (εδώ το χρυσό, όχι το θάνατο) πιο ενδιαφέρον.
Καθώς πλησιάζει η απονομή, την επόμενη Κυριακή 27 Μαρτίου, κάνουμε μια παύση από τα στοιχήματα και τις υπεραναλύσεις (ναι, αυτή είναι η ζωή μας) για να δούμε ποιες καμπάνιες έχουν πετάξει την περισσότερη λάσπη, και έχουν εισπράξει την περισσότερη λάμψη, φέτος.
Μετά από μερικές εβδομάδες αβεβαιότητας και κάποιες σημαντικές ήττες, Η Εξουσία του Σκύλου επέστρεψε στη θέση του φαβορί, χάρη στη νίκη της Τζέιν Κάμπιον στα βραβεία του Σωματείου Αμερικανών Σκηνοθετών. Είχε προηγηθεί μια αναζωπύρωση της υποστήριξης της ταινίας στα social media μετά τις ομοφοβικές, για κάποιους, δηλώσεις του Σαμ Έλιοτ στο podcast WTF! With Marc Maron (στην πραγματικότητα τα λεγόμενά του εμπίπτουν περισσότερο στην κατηγορία “old man yells at cloud”). Ο Έλιοτ αμφέβαλλε, μεταξύ άλλων, και για την ικανότητα της Κάμπιον να αφηγηθεί μια ιστορία για την Άγρια Δύση λόγω των ιδιοτήτων της ως α) γυναίκας και β) Νεοζηλανδής. Η Κάμπιον τάπωσε τον Έλιοτ τη βραδιά των βραβείων σκηνοθετών, και αυτός ο διπλός θρίαμβος έκανε την Εξουσία του Σκύλου να επιστρέψει στο υποτιθέμενο βάθρο της… μέχρι την ακριβώς επόμενη μέρα, οπότε και η Κάμπιον εξαΰλωσε την καλή θέληση που είχε κερδίσει μόλις 24 ώρες πριν με το καταστροφικό της σχόλιο από τη σκηνή των Critics’ Choice Awards, καθώς δεχόταν το βραβείο σκηνοθεσίας. Δεν ξέρουμε τι ιδιαίτερο και ανεξέλεγκτο high μπορεί να προκαλεί μια νίκη στα Critics’ Choice Awards, όμως η Κάμπιον θεώρησε συνετό να απευθυνθεί στην Σερίνα και την Βίνους Γουίλιαμς που βρίσκονταν στην αίθουσα, λέγοντάς τους “είστε φοβερές, αλλά δεν χρειάζεται να συναγωνίζεστε άντρες, όπως εγώ.” Cringe = very real, τόσο που, την επόμενη μέρα, η Κάμπιον αναγκάστηκε να ζητήσει συγνώμη από τις δύο μαύρες τενίστριες που περνούν ευκολότερα από εκείνη. Σαν τον Μπρόνκο Χένρι, έτσι και Η Εξουσία του Σκύλου έχει αυτή τη στιγμή μια διφορούμενη υπόσταση ως καλός και κακός της οσκαρικής κούρσας.
Η αγάπη μιας μικρής, αλλά επίμονης μερίδας του γενικού πληθυσμού για το λεγόμενο “Τζεσικάκι” επιτέλους εξαργυρώνεται, αφού μετά από μια περίοδο αδιάφορων επιλογών και τον κίνδυνο ξεφουσκώματος του hype που είχε δημιουργηθεί με προηγούμενες ερμηνείες της, η Τσαστέιν προπορεύεται ανέλπιστα στην πολύ ανταγωνιστική κατηγορία του Α’ γυναικείου ρόλου. Σίγουρα τη βοήθησε η φήμη που έχτισε τα τελευταία χρόνια ως εργατική, πρόθυμη και πολυάσχολη επαγγελματίας, που παίρνει στα σοβαρά τη δουλειά της. Το The Eyes of Tammy Faye είναι η πρώτη ταινία στην οποία εκτελεί και χρέη παραγωγού και, με σημαντικές νίκες στα SAG και στα Critics’ Choice, βλέπει το passion project της να την ανταμείβει. Ωστόσο, αν έπρεπε να διαλέξουμε ανάμεσα σε ένα Όσκαρ και ό,τι συμβαίνει εδώ, θα διαλέγαμε σίγουρα το δεύτερο.
Το Μπέλφαστ ήταν ο πρώτος καθαρόαιμος κακός της σεζόν, από τότε που μερικές πρώτες φεστιβαλικές νίκες του το ανέδειξαν σε φαβορί, λόγω του πόσα πολλά οσκαρικά κουτάκια συμπληρώνει: καταξιωμένος ηθοποιός πίσω από την κάμερα, ασπρόμαυρη φωτογραφία, αυτοβιογραφική ιστορία, παιδάκι στον κεντρικό ρόλο, νοσταλγική ατμόσφαιρα. Αντικειμενικά, η πορείας της ταινίας του Κένεθ Μπράνα στα βραβεία δεν ήταν η επιθυμητή, αλλά η αρνητική φήμη της διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, χάρη στην αλλεργία που φαίνεται να προκαλεί στους κριτικούς και στην απειλή να κερδίσει έστω ένα από τα 6 Όσκαρ για τα οποία είναι υποψήφια, ίσως του Πρωτότυπου Σεναρίου (ειδικά εφόσον κάτι τέτοιο θα στερούσε το Όσκαρ από το σινεφίλ είδωλο Πολ Τόμας Άντερσον…)
…που όμως βρίσκεται για πρώτη φορά μπλεγμένος σε ένα μικρό σκάνδαλο που σχετίζεται με την τελευταία του ταινία. Ο Άντερσον, τον οποίο η απουσία κριτικής και ο συγκλονισμένος θαυμασμός για κάθε του δημιούργημα τον κάνει κάτι σαν την Beyonce του σύγχρονου αμερικάνικου σινεμά, έχει περάσει στο στόχαστρο μιας οξείας αντιπαράθεσης για δύο αμφιλεγόμενες σκηνές στο Πίτσα Γλυκόριζα, που επικεντρώνονται στο χαρακτήρα του Τζον Μάικλ Χίγκινς και της ρατσιστικής απέναντι στους Ασιάτες καρικατούρας που υποδύεται. Η κοινή γνώμη είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε εκείνους που διασκεδάζουν με τη φανερή γελοιοποίηση του χαρακτήρα κι όχι της κουλτούρας, και στους Ασιάτες θεατές, που δηλώνουν εξοργισμένοι και κουρασμένοι από τη στερεοτυπική απεικόνισή τους. Ο ίδιος ο Άντερσον δεν βοήθησε με την απάντησή του στις αντιδράσεις (ουσιαστικά είπε ότι θεωρεί σαφές ότι ο στόχος της πλάκας είναι ο ανόητος στην οθόνη και όχι η ασιατική κοινότητα), που πολλοί βρήκαν μπλαζέ και απαξιωτική. Το debate συνεχίζεται στο Twitter και το YouTube, αν έχετε μερικές ώρες ή μέρες ελεύθερες.
Είναι γεγονός πως όποιος μισεί το CODA κλωτσάει κουταβάκια και σπρώχνει γριούλες. Πολλοί έχουν επιχειρήσει να δώσουν στο crowdpleaser της χρονιάς το ρόλο του “φετινού Green Book”, όμως το αξιαγάπητο καστ του και η αύρα του ως αουτσάιντερ (όσο αουτσάιντερ μπορεί να είναι μια ταινία που εξαγοράστηκε και προωθείται από το Apple TV+… δηλαδή καθόλου, αλλά θέλετε να το συζητήσουμε αφού κλωτσήσετε το παγωτό από τα χέρια ενός παιδιού;) δεν αφήνουν τέτοιες συκοφαντίες να κερδίσουν έδαφος. Η σταθερά ανοδική πορεία της ταινίας (ένα βραβείο Διασκευασμένου Σεναρίου εδώ, πολλές νίκες Β’ ανδρικού για τον Τρόι Κότσουρ εκεί) δυναμώνει τις φωνές εναντίωσης στην αγνή επιτυχία του, όμως μέρος της κωφής κοινότητας το επέκρινε before it was cool, με αρκετούς κριτικούς που την εκπροσωπούν να τονίζουν τις παραβλέψεις του και τη σχηματική του πλοκή, που κάποιοι βρίσκουν μέχρι και προσβλητική (όπως το βάρος του να ζεις με μια οικογένεια με αναπηρία και το κλισέ για τη σχέση κωφών και μουσικής). Αυτές είναι και οι μόνες φωνές που αξίζει να ακουστούν δυνατότερα, όμως για άλλη μια φορά, το διάλογο καθοδηγούν οι συνήθεις ύποπτοι του Film Twitter, που ανησυχούν για μια πιθανή νίκη μιας basic ταινίας μετά από τις περιπετειώδεις ή ασυνήθιστες επιλογές της Ακαδημίας τα τελευταία χρόνια (βλ. Παράσιτα, Η Χώρα των Νομάδων, Moonlight).
Παρά την πρωτοφανή εμπορική του αποτυχία, το ριμέικ του West Side Story του Στίβεν Σπίλμπεργκ μοιάζει να έχει βρει δεύτερη ζωή στο streaming (στην Αμερική παίζεται στο Disney+ και στο HBO Max), με τον κόσμο να εκπλήσσεται, για κάποιο λόγο, καθώς ανακαλύπτει επανειλημμένα ότι αυτός ο Σπίλμπεργκ το έχει με τη σκηνοθεσία. Ποιος να το φανταζόταν; Δεν είχε δώσει δικαιώματα. Αυτό το viral κλιπ έχει ξεπεράσει τα 3 εκατομμύρια views και, από τις 7 υποψηφιότητές της για Όσκαρ, η ταινία έχει στο τσεπάκι εκείνο του Β’ γυναικείου για την εκπληκτική Αριάνα Ντε Μπόουζ.
Ο απόλυτος κακός της φετινής οσκαρικά χρονιάς είναι, ειρωνικά, η ίδια η Ακαδημία, που έχει αναστατώσει τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι τιμά με την άκρως αμφιλεγόμενη απόφασή της να μην μεταδώσει ζωντανά τις βραβεύσεις σε 8 κατηγορίες (μοντάζ, μουσική, μακιγιάζ, ήχο, σχεδιασμό παραγωγής, ταινία μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ μικρού μήκους και κινούμενα σχέδια μικρού μήκους), υποκύπτοντας στις πιέσεις του τηλεοπτικού δικτύου ABC, που φιλοξενεί την απονομή, για ένα πιο “φιλικό προς την τηλεθέαση” σόου. Μην χαίρεστε: η απονομή θα εξακολουθεί να διαρκεί 3 ώρες, με περισσότερα “κωμικά σκετς, αφιερώματα στο σινεμά και μουσικά διαλείμματα”, ενώ η Ακαδημία ορκίζεται ότι οι κομμένες κατηγορίες (που θα έχουν βραβευτεί μια ώρα πριν την κανονική έναρξη) θα ενσωματωθούν στο ζωντανό πρόγραμμα, αποδυναμώνοντας έτσι τον όλο σκοπό της αλλαγής. Οι αντιδράσεις από τους πληττόμενους κλάδους, τα social media (το hashtag #PresentAll23 προσπάθησε να συμβεί, αλλά δεν ήταν το νέο #OscarsSoWhite) αλλά και από σημαντικές φιγούρες όπως ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, ήταν σφοδρές, όμως, παρά τις πιέσεις, η Ακαδημία θα προχωρήσει με τα σατανικά, αντι-μονταζιακά σχέδιά της. Πάντως, η υποψήφια Τζέσικα Τσαστέιν δήλωσε πως δεν θα περπατήσει στο κόκκινο χαλί και θα βρεθεί στην αίθουσα για τη μαγνητοσκόπηση πριν την έναρξη για να στηρίξει την ομάδα μακιγιάζ της (που αυτή τη στιγμή είναι το φαβορί). Θα κάνουν το ίδιο και άλλοι σταρ;
Θεωρείται λίγο αυτονόητη και κανείς δεν τη συζητάει, αλλά ας σκεφτούμε τι ωραία στιγμή που θα είναι η βράβευση με Όσκαρ του αιωνίως αγαπητού Γουίλ Σμιθ, που έχει συντροφεύσει το ταξίδι μας στην ποπ κουλτούρα από την παιδική μας ηλικία μέχρι σήμερα.
Ο Γκάρφιλντ, που έχει δανειστεί αυτή την περίοδο τον τίτλο του “the Internet’s boyfriend” από τον Όσκαρ Άιζακ, διανύει μια φοβερή περίοδο δημοφιλίας, χάρη στο διπλό χτύπημα του Spider-Man: No Way Home (με τα καμώματά του στο press tour) και του tick… tick… BOOM!, μια ταινία στην οποία ο ίδιος άρεσε ακόμα και σε εκείνους που κατά τα άλλα τη βρήκαν αδιάφορη. Από τα δάκρυά του στον Στίβεν Κολμπέρ ως τα ψέματα στην Έμμα Στόουν (με την καλή έννοια), ο Βρετανός ηθοποιός λίγους θα εκνεύριζε αν έκανε την απόλυτη ανατροπή στον Α’ ανδρικό.
Η παραγωγή του Netflix είχε όλα τα φόντα για να αποτελέσει έναν ενωτικό κακό της οσκαρικής περιόδου, με το υπεροπτικό ύφος της και τους προκλητικούς δημιουργούς της που διατυμπάνιζαν με άνεση ότι όποιος δεν είναι φαν της ταινίας τους υποστηρίζει την κλιματική αλλαγή, όμως η ορμή της κάπως ανακόπηκε όταν βρέθηκε υποψήφια για μόλις 4 Όσκαρ. Αυτός δεν είναι αριθμός ενός πολιτιστικού οδοστρωτήρα, είναι ό,τι συμβαίνει μόλις η Μέριλ Στριπ βγάλει το ένα πόδι της κάτω από την κουβέρτα μια οποιαδήποτε μέρα.