Πήγαινε το χρόνο πίσω όταν ξεκίνησες την τέχνη του graffiti. Ποια ήταν η κομβική στιγμή που αποφάσισες ότι θες να γίνεις street artist; Ήταν τέλη 90s όταν άρχισα με την παρέα μου να προσπαθούμε να κάνουμε γνωστό το όνομα της ομάδας μας MVZ, BTS και Amigos μετέπειτα. Ξεκινήσαμε από τη γειτονιά μας και αφού την γεμίσαμε, σιγά-σιγά επεκταθήκαμε. Αθώες εποχές, χωρίς ίντερνετ, δεν φανταζόμουν καν την εξέλιξη της πορείας μου έως σήμερα. Street art θεωρητικά κάνω από το 2003-04, επηρεασμένος από αυτά που έβλεπα στην ευρωπαική σκηνή μέσω ίντερνετ. Οι σπουδές μου στη γραφιστική, επίσης, σίγουρα αποτέλεσαν μεγάλο παράγοντα.
Πως ένιωσες την πρώτη φορά που βγήκες στο δρόμο για να δημιουργήσεις; Τα πρώτα χρόνια πραγματικά δεν νιώθαμε από φόβο και τέτοια, νομίζω δεν είχαμε καν καθαρή συναίσθηση τι ακριβώς κάνουμε. Ούτε πιστεύαμε πως κάναμε ιδιαίτερη τέχνη, πιο πολύ ζημιά το θεωρούσαμε και γουστάραμε με αυτό. Νιώθαμε πως ο κόσμος μας άνηκε, σαν ανήσυχοι έφηβοι. Με τα χρόνια κατάλαβα διάφορα, αλλά και το πόσο χαρούμενο με κάνει να νιώθω, απολαμβάνοντας το κάθε λεπτό.
Είσαι ενεργός στο graffiti από τέλη 90s, ωστόσο έχεις κάνει κι άλλες εικαστικές δουλειές, illustrations κλπ. Ποια ήταν η αγαπημένη σου δουλειά ως τώρα ως διαδικασία και ποια ως αποτέλεσμα και γιατί; Σίγουρα αρκετά commissions που έχω αναλάβει με κάνουν περήφανο, αλλά το κάθε ένα έχει τη δική του μαγεία. Αν διάλεγα ένα που απόλαυσα ιδιαίτερα ως διαδικασία, είναι η συνεργασία μου με το studio “This is That” για το Γαλλικό Ινστιτούτο, όπου έκανα μια σειρά από σουρεαλιστικές εικονογραφήσεις στα lettering των τίτλων, ως cover καταλόγων με θέμα τη μουσική, το θέατρο, τη Μεσόγειο και τον λόγο.
Το graffiti μέχρι πριν κάποια χρόνια ήταν στο περιθώριο, αλλά πλέον το βλέπουμε να εκτιμάται ως τέχνη και σε χώρους όπως οι γκαλερύ και σε εκθέσεις. Που πιστεύεις ότι οφείλεται αυτή η αλλαγή; Σίγουρα η street art σκηνή «μαλάκωσε» τον κόσμο, τον έκανε να το αγκαλιάσει περισσότερο. Φυσικά με την αναγνώριση και με το χρήμα, κάποιοι το εκμεταλλεύτηκαν εντελώς λάθος και η προσωπική μου άποψη είναι ότι ξέφυγε το πράγμα σε σημείο να δηλητηριάζεται η σκηνή. Long story.
Η Αθήνα τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει μία άνθιση της street art. Που πιστεύεις ότι οφείλεται αυτό; Είναι μία πόλη που εμπνέει έναν street artist και γιατί; Λοιπόν, η Αθήνα είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Το 2006 ήταν μια χρονιά που έβγαινες στο κέντρο και κάθε μέρα υπήρχε ένας χαμός από γκραφίτι και street art. Τα περιοδικά και έντυπα θεωρούσαν την street art hip όσο δεν πάει, σε βαθμό που κάθε βδομάδα, κάθε έντυπο τεύχος είχε σίγουρα κάποιο έργο κάποιου! Εκεί κάπου, νομίζω, ότι από την πολλή προβολή, «κάηκε» λίγο το πράγμα και μετά από ένα-δύο χρόνια ηρέμησαν για κάμποσο τα πράγματα. Όχι ότι δεν γινόντουσαν πράγματα στο δρόμο, αλλά σταμάτησε να θεωρείται από τα μέσα hot trend. Κάποιοι σταμάτησαν το δρόμο, αλλά τα τελευταία χρόνια ανέβηκε ξανά η σκηνή, γιατί παρουσιάστηκε νέα φουρνιά street καλλιτεχνών, έπεσε και η κρίση και τράβηξε ακόμη πιο πολύ τα βλέμματα. Πιστεύω σίγουρα εμπνέει η χαοτική όψη της Αθήνας, έχουμε καλή σκηνή, αλλά αρκετά υπερεκτιμημένη.
Στους δρόμους ποιας πόλης θα ήθελες να δημιουργήσεις κάποια στιγμή; Σε κάθε πόλη, οπουδήποτε. Πλέον το έχω κανόνα όπου κι αν πάω.
Τι σημαίνει η Αθήνα για σένα; Ποιο είναι το πιο όμορφο και το πιο άσχημο
πράγμα σε αυτή; Λοιπόν θα τα βάλω όλα μαζί, καλά και κακά και θα περιοριστώ κοντά στο κέντρο, όπου και πάντα έμενα. Αθήνα σημαίνουν οι βόλτες στα σοκάκια της Πλάκας μυρίζοντας γιασεμί, η ακατάπαυστη μυρωδιά κατρουλίλας αλλά και ρακόμελου στα στενά του Ψυρρή, η δροσιά που συναντάς ξαφνικά κατακαλόκαιρο περπατώντας κατά μήκος του Ζαππείου, τα μποτιλιαρίσματα από ταξί στο Σύνταγμα με τα τρόλει να κορνάρουν από πίσω, η ποικιλία διαφορετικών χρωμάτων των ανθρώπων που συναντάς περπατώντας στην Ομόνοια, οι ασταμάτητοι παλμοί ενέργειας που παίζουν πρωί-βράδυ και η υποψία μιας γνώριμης μυρωδιάς περνώντας από την πλατεία Εξαρχείων, τα καγκούρικα ντάμπα-ντούμπα περνώντας βράδυ από τα στενά στο Γκάζι, μπορώ να συνεχίσω να λέω…
Όταν δημιουργείς ένα έργο στο δρόμο, έχεις από πριν στο μυαλό σου αυτό που θα κάνεις ή προκύπτει σε συνάρτηση με το χώρο; Κάποιες φορές αυτοσχεδιάζω, άλλες φορές ταιριάζω κάποιο προσχέδιο που ήδη έχω με την τοποθεσία. Συνήθως σημειώνω τις ιδέες για να μην τις ξεχάσω και κάποια στιγμή τις υλοποιώ.
Πως πάρθηκε η απόφαση του μοτίβου των ναυτών; Το 2003-4 ξεκίνησα το γενικό θαλάσσιο πειρατικό μοτίβο, γιατί μου φαινόταν συμπαθές και εκτός φυσικού περιβάλλοντος μέσα στη πόλη, είδα ότι τράβαγε τη προσοχή και το συνέχισα. Το 2010 σχεδίασα κάπου έναν στρογγυλό τροφαντό ψιλοφαφούτη ναύτη, με τριχωτά μακρουλά χέρια, μου φάνηκε ενδιαφέρον χαρακτήρας και με τα χρόνια καθιέρωσα και το στυλ ντυσίματος του, οι ρίγες, τα γελοία θηλυπρεπή μποτάκια που τα λες σχεδόν καουμπόικα, τα μπαλώματα στα ρούχα του.
Οι ναύτες των έργων σου διακρίνονται από μία μελαγχολία αλλά και από μία παιδικότητα. Είναι η παιδικότητα απαραίτητο στοιχείο για να αντέχουμε κάποια πράγματα; Αυτό είναι κάτι που μου βγαίνει εντελώς υποσυνείδητα ζωγραφίζοντας. Θεωρώ πως κάποιες φορές είναι απαραίτητο, ειδικά σε μια εποχή που η παιδικότητα χάνεται νωρίτερα σε σύγκριση με άλλες εποχές.
Τελικά, τι είναι η γοργόνα στη ζωή του ναύτη; H γοργόνα συμβολίζει την γυναίκα, την θηλυκή ύπαρξη, το ταίρι του ναύτη.
Πως προέκυψε η ιδέα για την πρώτη σου ατομική έκθεση; Πως νιώθεις και τι να περιμένουμε από αυτή; Η ιδέα υπάρχει αρκετά χρόνια, ύστερα από αρκετές συμμετοχές σε ομαδικές, ένιωθα ότι πρέπει να βάλω μπρος να δουλέψω έργα για ατομική. Λόγω του ότι εργαζόμουν ως γραφίστας, έμενε ελάχιστος χρόνος για να ασχοληθώ όσο σοβαρά χρειαζόταν. Μετά από το καλοκαίρι του 2016 πήρα την απόφαση και άρχισα να δουλεύω έργα. Νιώθω ενθουσιασμό γιατί επιτέλους θα παρουσιάσω όση δουλειά έκανα όλους αυτούς τους μήνες. Αυτό που θα παρουσιάσω είναι μεγάλες σειρές από κυρίως μικρά έργα, ιδέες και έργα από το 2014 έως σήμερα, με διάφορες τεχνικές και υλικά, μιας και η έκθεση ήταν μια καλή ευκαιρία να πειραματιστώ.