ΣΙΝΕΜΑ

77ο Φεστιβάλ Καννών: Ο Μιγκέλ Γκόμες συγκρίνει το Grand Tour με τις αμερικάνικες screwball κωμωδίες

Ρανγκούν, Βιρμανία, 1918. Ο Έντουαρντ, δημόσιος υπάλληλος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, το σκάει από την αρραβωνιαστικιά του, Μόλι, την ημέρα που εκείνη φτάνει για να παντρευτούν. Περνάει από την Μπανγκόκ, την Σαϊγκόν, την Σιγκαπούρη, την Οσάκα, την Σαγκάη και τελικά καταλήγει σε μια παραθαλάσσια κινέζικη κοινότητα. Στα ταξίδια του, όμως, ο πανικός δίνει τη θέση του στη μελαγχολία. Συλλογιζόμενος το κενό της ύπαρξής του, ο δειλός Έντουαρντ αναρωτιέται τι έχει γίνει με τη Μόλι. Αποφασισμένη να παντρευτεί και διασκεδάζοντας με την κίνηση του Έντουαρντ, η Μόλι ακολουθεί τα ίχνη του σε αυτή τη μεγάλη περιπλάνηση στην Ασία. Έτσι ξεκινάει μια αλησμόνητη περιπέτεια και για τους δύο, ένα Grand Tour στη νοσταλγία και την περίφημη saudade (στα πορτογαλικά σημαίνει να σου λείπει ένα αγαπημένο σου πρόσωπο).

Ο Μιγκέλ Γκόμες εξηγεί την έμπνευσή του για την ταινία: «Αυτή η ταινία άρχισε να διαμορφώνεται την παραμονή του γάμου μου. Διάβαζα ένα βιβλίο για ταξίδια με τίτλο “The Gentleman in the Parlor” του Σόμερσετ Μομ. Σε δύο σελίδες αυτού του βιβλίου, ο Μομ περιγράφει μια συνάντηση με έναν Άγγλο υπήκοο στη Βιρμανία. Αυτός ο άντρας το είχε σκάσει από την αρραβωνιαστικιά του σε μακρινά μέρη της Ασίας προτού πιαστεί και στη συνέχεια ξεκινήσει έναν ευτυχισμένο γάμο. Βασικά ήταν μια ιστορία που έπαιζε με οικουμενικά στερεότυπα. Το πείσμα των γυναικών θριάμβευσε έναντι της δειλίας των ανδρών. Η φυγή του γαμπρού ακολούθησε τη διαδρομή της μεγάλης περιοδείας (Grand Tour). Στις αρχές του 20ού αιώνα, η ασιατική μεγάλη περιοδεία, που ξεκινούσε από μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στην Ινδία και ολοκληρωνόταν στην Άπω Ανατολή (Κίνα ή Ιαπωνία), ήταν μακράν το ταξίδι με τη μεγαλύτερη ζήτηση. Πολλοί Ευρωπαίοι ταξιδιώτες έκαναν το ταξίδι αυτό και κάποιοι από αυτούς έγραψαν βιβλία για την εμπειρία τους.

Υιοθετώντας τη γενική προσέγγιση του αρραβωνιαστικού που δραπέτευε ακολουθώντας τη διαδρομή της μεγάλης περιοδείας, αποφασίσαμε να μην ξεκινήσουμε τη συγγραφή σεναρίων πριν κάνουμε οι ίδιοι τη μεγάλη περιοδεία. Γυρίσαμε αυτό το ταξίδι το 2020, δημιουργώντας ένα αρχείο εικόνων και ήχων. Αφού είδαμε αυτό το αρχείο, γράψαμε το σενάριο. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει συνήθως σε ταινίες που χρησιμοποιούν υλικό αρχείου, οι εικόνες που χρησιμοποιήσαμε ανήκουν στο παρόν και όχι στο παρελθόν. Το υπόλοιπο της ταινίας, το αφηγηματικό στούντιο γύρισμα που έγινε στη Λισαβόνα και τη Ρώμη, ανήκει στο παρελθόν.

Η δράση διαδραματίζεται το 1918. Οι δύο βασικοί χαρακτήρες της ταινίας καλύπτουν αυτή την τεράστια περιοχή για λόγους που αλληλοσυνδέονται. Ο Έντουαρντ δραπετεύει από την αρραβωνιαστικιά του και η Μόλι καταδιώκει τον αρραβωνιαστικό της. Θέλει να αποφύγει ή τουλάχιστον να αναβάλει το γάμο, ενώ εκείνη είναι αποφασισμένη να παντρευτεί τον Έντουαρντ. Οι πολλές περιπέτειές τους αποτελούν, στην ουσία, την ταινία. Δείχνουν την εικονική αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο, τη συμφωνία μιας αναντιστοιχίας που προκλήθηκε από άλλους στην πορεία και από το ξέσπασμα του χάους στον κόσμο».

Ο Γκόμες παρομοίασε την ταινία του με τις αμερικανικές κωμωδίες screwball του 1930 και του 1940, όπου «η γυναίκα είναι η κυνηγός και ο άντρας το θήραμα. Όμως και οι δύο χαρακτήρες χωρίζονται στον χώρο και τον χρόνο της ταινίας. Η εναλλαγή μεταξύ ανδρικής και γυναικείας οπτικής είναι αυτό που μετατρέπει την κωμωδία σε μελόδραμα», καταλήγει.

Η κριτική επιτροπή φαίνεται ότι συμφώνησε με την οπτική του, αφού του απένειμε το βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη στην χτεσινή απονομή.

Μάρα Θεοδωροπούλου

Share
Published by
Μάρα Θεοδωροπούλου