Αν το κείμενο αυτό γίνει ποτέ αφορμή για τη δημιουργία μιας τηλεοπτικής σειράς ή κινηματογραφικής ταινίας, θα χρειαστεί σίγουρα μια opening scene που να πληροί τις προδιαγραφές ενός αρκούντως συναισθηματικού backstory που να εξηγεί μέρος της πλοκής που θα δει κανείς στη συνέχεια. Όσον αφορά λοιπόν στην ιστορία του καλύτερου book club στο γνωστό σύμπαν, τις Πευκοβελόνες, στην οποία για κανέναν λόγο δεν θα ήμουν πρωταγωνιστικός χαρακτήρας, θα αναγκαστώ να να καταφύγω σε μία προσωπική ιστορία για να κάνω την εισαγωγή στο κείμενο που είναι αφιερωμένο σε αυτή τη λέσχη ανάγνωσης που αποδεικνύει ότι τα βιβλία είναι το νέο rave. Αλλά πριν πάμε εκεί, προηγείται η προσωπική μου ιστορία.
Στην εφηβική και μετεφηβική μου ηλικία ήμουν ένας από τους ανθρώπους που δεν μοιραζόταν πραγματικά κοινά ενδιαφέροντα με τους φίλους του. Μια πρόταση για να πάμε σε κάποια indie συναυλία σε ένα μικρό venue στο κέντρο της πόλης, θα έπεφτε σίγουρα στο κενό, όπως και το κάνουμε φιλικό πρωτάθλημα καρτών Yu-gi-Oh ή να ξεκινήσουμε ένα book club για να συζητάμε τα βιβλία που διαβάζουμε. Και η συνεχής άρνηση στις προτάσεις μου δεν με έκανε να αμφισβητήσω τις προτιμήσεις μου στη διασκέδαση, απλά με ανάγκασε να να να επιλέξω τον μονόδρομο της ανεξαρτησίας και της μοναξιάς από πολύ μικρή ηλικία. Και ενώ πάντα έκανα αυτό που ήθελα, συνήθως δεν είχα κάποιον να το μοιραστώ. Κάτι που δεν είναι στενάχωρο ή παράξενο, απλά πολύ μοναχικό.
Fast forward γνώρισα ανθρώπους που αγαπούν τις συναυλίες όπως εγώ και νέρντουλα για να παίζουμε Yu-gi-Oh, αλλά η ανάγνωση βιβλίων παρέμεινε μία δραστηριότητα σαν την κατανάλωση δίλιτρου παγωτού μετά από μία δύσκολη μέρα, προορισμένη για ένα άτομο. Μέχρι που κάποια στιγμή χαζεύοντας στο instagram είδα μεταξύ άλλων τη Νίκη Σ., την Aλεξάνδρα Τσεσμελή, τη Δήμητρα Νικολού και τον Τάσο Χατζηευφραιμίδη να τρώνε και να πίνουν και να ποζάρουν με βιβλία. Εξαιρετικά εντυπωσιασμένος και νιώθοντας το πρωτόγνωρο συναίσθημα του FOMO -χωρίς να ξέρω καν τι είναι αυτό μου λείπει- απάντησα στο post της Νίκης με αποτέλεσμα να πάρω casually μια πρόσκληση για την επόμενη συνάντηση των Πευκοβελόνων.
Ανάμεσα στα βιβλία που είχε ορίσει το book club τότε και έπρεπε να διαβαστούν τον μήνα εκείνον ήταν και το Call Me By Your Name του Αντρέ Ασιμάν, ένα βιβλίο που είχα ήδη διαβάσει πολύ πριν την ταινία και η ιδέα να συζητήσω τις οριακά νευρωτικές και εμμονικές περιγραφές του εφηβικού έρωτα, στις οποίες μεγαλούργησε o συγγραφέας, με άλλους ανθρώπους φάνταζε τουλάχιστον εξωπραγματική. «Υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν διασκέδαση να ορίζουν ένα μήνα πριν δύο βιβλία, να τα διαβάζουν και μετά να τα συζητάνε και να τα βαθμολογούν;» σκέφτηκα. Η ύπαρξη των Πευκοβελόνων προφανώς και σημαίνει ότι η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι θετική, αλλά πριν βρεθώ στο book club αυτό δεν τη θεωρούσα δεδομένη. Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από τη βραδιά που οι Πευκοβελόνες οριακά έθαψαν μπροστά στα μάτια μου ένα βιβλίο που με έκανε να κλαίω με αναφιλητά στην πισίνα του ξενοδοχείου Αμαλία στους Δελφούς προκαλώντας οριακό γέλιο στους γύρω λουόμενους, αλλά έφυγα από τη συνάντηση αυτή χορτασμένος -κυριολεκτικά και μεταφορικά- και χαρούμενος όσο είχα χρόνια να νιώσω.
Αλλά πριν καταθέσω τι σημαίνει για μένα η συμμετοχή μου στις Πευκοβελόνες -no spoilers εδώ, πρέπει να διαβάσετε μέχρι την τελευταία παράγραφο για αυτή την αποφώνηση/κατάθεση ψυχής- καλό είναι να μάθετε τι είναι, πώς ξεκίνησαν, πώς λειτουργούν και τι σημαίνουν οι Πευκοβελόνες για τα υπόλοιπα τα μέλη του book club. «Γυρνώντας από την Αμερική όπου είχα πάει να εργαστώ για ένα χρόνο και έχοντας συμμετάσχει εκεί σε ένα bookclub ως ακροάτρια, έψαχνα διακαώς κάποιον με τον οποίο να φτιάξουμε κάτι αντίστοιχο στην Αθήνα για να μοιραζόμαστε τις αναγνωστικές μας ανησυχίες. Ο άνθρωπος αυτός εβρέθη, ήταν η Αλεξάνδρα που είχε ακριβώς τις ίδιες βλέψεις και … the rest is history!» μας λέει η Δήμητρα Νικολού. «Ξεκίνησε ως μια μικρή παρέα που μαζευόταν γύρω από ένα τραπέζι, απαραιτήτως με φαγητό και ποτό, και στην πορεία έγινε μια μεγάλη παρέα, που συνεχίζει να κρατάει τις βασικές αρχές λειτουργίας (φαγητό, ποτό)», προσθέτει η Ναταλί Σαϊτάκη. «Η ιδέα των Πευκοβελόνων ξεκίνησε σε μία ιδιαίτερη φάση της ζωής μου με ένα μικρό παιδί στο σπίτι και ένα μωρό στην κοιλιά. Είχα ανάγκη να βρίσκομαι με φίλους μου και να μην μιλάω για παιδιά ή δουλειά, αλλά για κάτι άλλο που μας αρέσει πολύ και έχουμε κοινό, τα βιβλία. Αρχικά έστειλα μηνύματα με την πρότασή μου στη Νίκη, τη Δήμητρα, τη Ναταλί και τον Τάσο και μαζί με την Κατερίνα (Mitchell) δημιουργήθηκε ο αρχικός πυρήνας των Πευκοβελόνων», συμπληρώνει η Αλεξάνδρα Τσεσμελή.
Οι συναντήσεις μας γίνονται αφορμή για να φάμε, να πιούμε και να μιλήσουμε για πράγματα που αγαπάμε. Ή να μαλλιοτραβηχτούμε
«Μου το είπε Σωτηροπούλου που της το είπε η Τσεσμελή που της το είπε η Πετροβασίλη που της το είπε η Γιαδικιάρογλου. Ήξερα ήδη τη Νίκη και την Αλεξάνδρα για μία δεκαετία περίπου και ανήκω στο σκληρό πυρήνα των ιδρυτικών μελών. Ξεκινήσαμε πέντε άτομα κι έχουμε φτάσει αισίως στα δεκαέξι μέσω φίλων, γνωστών και frenemies», μοιράζεται ο Τάσος Χατζηευφραιμίδης και περιγράφει τη διαδικασία που ακολουθήθηκε να φτάσει το book club στη σημερινή του μορφή. Η Αλεξάνδρα έφερε την Αγιάτη, την Έλενα, τη Θάλεια και την Ειρήνη, εγώ έφερα τη Λίλυ και τη Θεανώ (που εγκατέλειψε το book club όταν μετανάστευσε), η Ναταλί έφερε την Κατερίνα Μίτσελλ, η Αγιάτη έφερε τον Αντρέα, η Νίκη έφερε εμένα και τη Γιολίνα, ο Τάσος έφερε την Αυγή και την Katerina McKork και κάπως έτσι η ομάδα των Πευκοβελόνων έφτασε εξελικτικά και με την πάροδο του χρόνου σε έναν μαγικό αριθμό 16 ατόμων που επικοινωνούν ιδανικά μεταξύ τους και φτιάχνουν ένα υπέροχο κράμα ετερόκλητων προσωπικοποτήτων, το οποίο λειτουργεί ως τέλεια ισορροπία με εντελώς οργανικό τρόπο κάτω από την κοινή αγάπη για τα βιβλία. «Ήμουν τυχερή γιατί υπήρξα από τα ιδρυτικά μέλη, η ιδέα ήταν της Alex και τρελάθηκα! Στην πρώτη μας συνάντηση βέβαια αναλύσαμε εις βάθος το βιβλίο Ωκεάνός του Μπαρίκο. Στη συνέχεια μας κέρδισε το φαγητό και το κρασί! Ο Αλεσάνδρο (Μπαρίκο) έμεινε για πάντα μαζί μας» ολοκληρώνει η Νίκη Σ. για την πρώτη συνάντηση των Πευκοβελόνων.
Ο Μπαρίκο και η διακριτική χαίτη του έμελλε να είναι άθελα του και η μασκότ του book club με το βιβλίο του και κυρίως τη φωτογραφία του να υπάρχει για ένα μεγάλο διάστημα σε κάθε τραπέζι των Πευκοβελόνων, είτε οι συναντήσεις ήταν σε σπίτια μελών, είτε σε εστιατόρια που όσο μεγάλωνε ο αριθμός των μελών, τόσο αυτά έμοιαζαν περισσότερο με γαμήλιο τραπέζι. Το όνομα του book club δεν φανερώνει κάποια ασύγκριτη αγάπη των μελών του για τον λυρισμό, αλλά μάλλον το coolness και το χιούμορ των ιδρυτών της λέσχης ανάγνωσης, μιας και είναι νύξη στον χαρακτήρα της Βάνας Καρούλου Λέκκα από τους «Απαράδεκτους», η οποία είχε κυκλοφορήσει το ποίημα και την ομότιτλη ποιητική συλλογή «Πευκοβελόνες» σε ένα από επεισόδια της θρυλικής σειράς των 90s.
Για τα διαδικαστικά να σας πω ότι κάθε μήνα τα μέλη προτείνουν βιβλία, τα οποία τίθενται σε ψηφοφορία και στο τέλος επιλέγονται 1 ή 2 που πρέπει να διαβαστούν από όλους και τα οποία θα συζητηθούν και θα βαθμολογηθούν στην επόμενη συνάντηση του book club, η οποία γίνεται σε σπίτια των μελών ή σε χώρους εστίασης που πληρούν τις ανάγκες του group για καλό φαγητό και ακόμα καλύτερο κρασί. Οι συναντήσεις των Πευκοβελόνων δεν είναι σαν μια βαρετή ημερίδα ψευτοδιανοούμενων, βαρετών, συναισθηματικά δυσκοίλιων ανθρώπων -όπως κάποιοι ίσως φαντάζομαι όταν ακούνε λέσχη βιβλίου-, αλλά μια διασκεδαστική συνάντηση φίλων που αγαπούν τα βιβλία και θέλουν να περνάνε καλά. Είναι κάτι σαν rave βιβλίων. «Άκρως διασκεδαστικό, αναπόσπαστο, και αναγκαίο κομμάτι του κάθε μήνα» χαρακτηρίζει η Katerina McKork τις συναντήσεις των Πευκοβελόνων. «Με μία λέξη πάρτι (ή τρέλα). Πάντα υπάρχει πολλή χαρά και γέλια και φωνές και πάντα περνάμε τέλεια ακόμα κι όταν “μαλώνουμε” για τα βιβλία» προσθέτει η Αυγή Δαφερέρα . «Μια χαριτωμένη φωνακλάδικη πολυφωνία. Οι συναντήσεις μας είναι το ίδιο σημαντικές με τα βιβλία μας: καταφέραμε να βρισκόμαστε, έστω και διαδικτυακά, μέσα στην πανδημία, έχουμε κάνει συναντήσεις που ξεκίνησαν στις 8.00 το βράδυ και έληξαν στις 3.30 το πρωί, κάθε χρόνο κάνουμε Secret Santa και πάντα έχουμε φαγητό και αλκοόλ. Δυστυχώς έχουμε σπάνια πλέον απαρτία, αλλά όταν τα καταφέρνουμε είναι μαγικά», λέει η Αλεξάνδρα Τσεσμελή.
«Χαλαρές, διασκεδαστικές, επιμορφωτικές και πληθωρικές. Επίσης, μην το ξεχνάμε αυτό, φαγοποτικές. Υποθέτω θα υπάρχει αυτός ο χαρακτηρισμός και αν όχι, να κατοχυρωθεί παρακαλώ για τις συναντήσεις μας», τονίζει η Γιολίνα. «Πρόκειται για ορόσημο του μήνα. Μπαίνει στο calendar ενώ δεν χρειάζεται γιατί το έχεις στο μυαλό σου όλο το μήνα. Γυρνάς από διακοπές νωρίτερα ή ακυρώνεις υποχρεώσεις για να είσαι εκεί. Η παρέα είναι υπέροχη. Οι συζητήσεις υπερβαίνουν το βιβλίο, ξεφεύγουν προς τα θέματα που θίγει και γίνονται προσωπικές. Είναι ότι πιο κοντά έχω κάνει σε group therapy», μοιράζεται η Έλενα Παπαλάμπρου. «Δραματικές, σουρρεαλιστικές, μεθυστικές, με δολοπλοκίες και ίντριγκες, ένα επεισόδιο του Game of Thrones χωρίς τους δράκους. Ενίοτε και με αυτούς», χαρακτηρίζει τις συναντήσεις ο Τάσος Χατζηευφραιμίδης . «Επεισοδιακές και με πάνω από 2.000 θερμίδες έκαστη γιατί αν μη τι άλλο, μας αρέσει να «τρωγοπίνουμε», είναι για την Δήμητρα Νικολού οι βραδιές που περνάνε οι Πευκοβελόνες μαζί μια φορά τον μήνα. «Αστείες, φασαριόζικες. Έχουν κάτι από το “muchness” της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων», για τη Ναταλί Σαϊτάκη. «Book party: ανάλυση, ποτό, φαγητό, ακατάσχετα γέλια, αγκαλιές & προβολές NSFW βίντεο», ολοκληρώνει η Λίλυ Παπαγιάννη.
Γιατί όμως να είναι κάποιος σε ένα boοk club, ενώ το διάβασμα είναι φύσει μια μοναχική δραστηριότητα; «Έχει διαφορά να διαβάζεις μόνος από το να διαβάζεις για να συζητήσεις το βιβλίο σε μια λέσχη ανάγνωσης βιβλίων;», ρώτησα τα μέλη των Πευκοβελόνων. «Για μένα, δεν έχει μεγάλη διαφορά το να διαβάζεις ένα βιβλίο μόνος ή ως μέλος ενός book club. Αν δεν συζητήσω ένα βιβλίο με άλλους, το συζητώ για μέρες με τον εαυτό μου. Αλλά οι Πευκοβελόνες κάνουν πάντα τις πιο αναπάντεχες συζητήσεις!» λέει η Αγιάτη. Από την άλλη η Λίλυ Παπαγιάννη πιστεύει ότι, «Η μεταξύ μας διάδραση δίνει άλλα, αναπάντεχα, επίπεδα στα βιβλία κι αυτό είναι ηλεκτρικό – they make me want to be a better reader». «Πάντοτε έχει διαφορά, για τον προφανή λόγο: όσοι οι άνθρωποι, τόσες και οι απόψεις. Είναι πολύ ενδιαφέρον να ακούς τι ανακάλυψε ο “συν-αναγνώστης” σου το οποίο “έχασες” εσύ στο κείμενο και το αντίθετο», προσθέτει η Ναταλί Σαϊτάκη. «Το ατομικό σπορ γίνεται ομαδικό και φανερώνονται σημεία του βιβλίου που ίσως δεν είχες προσέξει καθόλου. Όλα είναι ωραιότερα όταν τα μοιράζεσαι, πάντα», μας εξηγεί η Δήμητρα Νικολού. «Η διαφορά δεν είναι στην ανάγνωση, αυτή παραμένει ίδια. Ο ενθουσιασμός του να μοιραστείς αυτό που διάβασες, είτε γιατί ήταν πάρα πολύ καλό και ανυπομονείς να δεις αν φάνηκε και στους άλλους το ίδιο καλό, είτε γιατί σου φάνηκε μεγάλη “πατάτα” και είσαι έτοιμος για “μάχη”, είναι αυτό που κάνει τη διαφορά», μοιράζεται μαζί μας η Κατερίνα Μίτσελλ. «Όταν πρέπει να πεις φωναχτά τις σκέψεις σου για ένα βιβλίο, βάζεις σε μια τάξη τις εντυπώσεις σου, αποκρυσταλλώνεις πιο μεθοδικά τις απόψεις σου, βρίσκεις επιχειρήματα κι εκλογικεύεις μια διαδικασία που κατ’ ιδίαν είναι συνήθως πιο συναισθηματική. Αλλά στην τελική, η ανάγνωση είναι πάντα μία μοναχική απόλαυση», προσθέτει ο Τάσος Χατζηευφραιμίδης.
«Κλείνεις ένα καταπληκτικό βιβλίο και κοιτάς γύρω σου, και είσαι μόνος. Έζησες μια μοναδική εμπειρία που θέλεις να την μοιραστείς και δεν έχεις κανέναν. Δίνεις το βιβλίο στον κολλητό σου και του λες πως πρέπει να το διαβάσεις. Έχει αλλά στο μυαλό του και καταλήγει να το διαβάσει ένα χρόνο μετά. Ετεροχρονισμένα προσπαθείς να θυμηθείς το συναίσθημα που είχες όταν το έκλεισες και δεν τα καταφέρνεις. Όταν είσαι μέρος μιας ομάδας που διαβάζει, το βιβλίο είναι φρέσκο, τα συναισθήματα είναι ζωντανά. Θετικά η αρνητικά έχεις πράγματα να πεις και να τα υποστηρίξεις με το σθένος της πρόσφατης εμπειρίας. Μέσα από τη συζήτηση διαμορφώνεις πολλές φορές νέα άποψη, επανεξετάζεις σκέψεις και τη συνολική εικόνα. Ακούς κριτικές, αρνητικές απόψεις για το βιβλίο που αγάπησες ή “θάβεις” βιβλίο που άλλοι λάτρεψαν. Πολλαπλασιάζεται η εμπειρία της ανάγνωσης», περιγράφει γλαφυρά η Έλενα Παπαλαμπρου. «Σίγουρα διαβάζοντας ένα βιβλίο ως μέρος ενός bookclub όλη η διαδικασία είναι διαφορετική από την αρχή. Πιάνοντας το βιβλίο έχεις υπ’όψιν σου το πώς προτάθηκε και επιλέχθηκε – μπορεί να μην ήταν καν επιλογή σου, αλλά προχωράς εμπιστευόμενος την κρίση της παρέας. Καθώς το διαβάζεις θα σταματήσεις συχνά για να αναλογιστείς τα σημεία που αξίζει να τα συζητήσεις ή που σε άγγιξαν και θα ήθελες απλά να μοιραστείς με τα άλλα μέλη. Και φυσικά η συζήτηση του βιβλίου θα σε “υποχρεώσει” να το δεις από την προοπτική όλων των μελών και πολλές φορές να αναθεωρήσεις τη δική σου. Έτσι η ανάγνωση ενός βιβλίου, από μια έντονα προσωπική εμπειρία, μέσα σε ένα bookclub μετατρέπεται και σε ομαδική», μας λέει ο Ανδρέας Κυριλής.
«Εννοείται πως πιάνω τον εαυτό μου μερικές φορές να λέω, “αχ να το σημειώσω αυτό, να το πω στη συνάντηση”, άσχετα που δεν το κάνω ποτέ, πάντως είμαι πιο προσεκτική. Επίσης, καμιά φορά αρχίζεις να μιλάς για ένα βιβλίο και όσο προσπαθείς να παρασύρεις και τους άλλους μαζί σου, το βιβλίο σαν να ξεδιπλώνεται και να αλλάζει μέσα στο μυαλό σου, σαν να γίνεται ακόμα πιο σπουδαίο όταν “αναγκάζεσαι” να μιλήσεις για αυτό. Και το αντίθετο βέβαια. Να έχεις οριακά σιχαθεί κάτι και να ακούς τους άλλους να μιλάνε με τόσο ενθουσιασμό που να σε κάνουν να αναρωτιέσαι για το μυαλό και την κρίση σου. Είναι χρήσιμο ενίοτε για τη λογοτεχνία και για τον εαυτό σου αυτό. Να την ξανακοιτάξεις μέσα στα χρόνια, με άλλο μάτι», απαντά η Γιολίνα. «Μερικές φορές είναι σαν να έχεις διαβάσει ένα άλλο βιβλίο. Ίσως μάλιστα οι συζητήσεις που έχουμε κάνει για βιβλία που διαφωνούμε να έχουν περισσότερο ενδιαφέρον γιατί αυτές είναι που μας φέρνουν αντιμέτωπους με τις πεποιθήσεις μας και το σπουδαίο είναι ότι έχουμε δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για να μπορούμε να διαφωνήσουμε ελεύθερα, ακόμη και σε αριστουργήματα της λογοτεχνίας (ο Τάσος ακόμη μας το κρατάει που το Beloved δεν πήρε 10/10)», μοιράζεται η Αλεξάνδρα Τσεσμελή.
«Φυσικά κι αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο μπήκα στις Πευκοβελόνες, το να έχω την ευκαιρία να μιλήσω για ένα βιβλίο σε άλλους και να τους ακούσω να μιλάνε γι αυτό. Πάντα το επεδίωκα, είτε με φίλους μου που από παλιά ανταλλάσσαμε βιβλία και μετά τα συζητούσαμε, είτε διαδικτυακά με γνωστούς και αγνώστους στο Goodreads, όπου τελειώνοντας ένα βιβλίο έσπευδα να το καταχωρήσω και να γράψω πώς μου φάνηκε, αλλά κυρίως να διαβάσω πώς φάνηκε σε άλλους. Αγαπημένη μου συνήθεια ειναι να διαβάζω τις πολύ αρνητικές κριτικές για βιβλία που αγάπησα, πάντα με ενδιαφέρει μια εντελώς διαφορετική οπτική. Είναι εντυπωσιακό με πόσους τρόπους μπορεί να διαβαστεί ένα βιβλίο», μας εξηγεί η Θάλεια Δασκαλοπούλου.
Τι κάνει όμως τις Πευκοβελόνες τόσο μαγικές, ώστε να αυτοχαρακτηρίζονται με το tagline «Το καλύτερου book club του γνωστού σύμπαντος»; «Σίγουρα το χαλαρό κλίμα είναι το πιο ελκυστικό στοιχείο των Πευκοβελόνων. Παρότι το βιβλίο είναι αυτό που μας συνδέει (όχι μόνο αυτό που διαβάσαμε κι αυτό που θα διαλέξουμε για τον επόμενο μήνα, αλλά και βιβλία που διαβάσαμε μόνοι και θέλουμε να σχολιάσουμε ή βιβλία που έχουμε ακούσει και θέλουμε να μάθουμε τη γνώμη των υπολοίπων), η συνάντηση του μήνα είναι μια ευκαιρία να βρεθούμε με τη συγκεκριμένη παρέα, να πούμε τα νέα μας, να ασχοληθούμε εκτενώς με το τι θα φάμε», μοιράζεται η Θάλεια Δασκαλοπούλου. «Καταφέρνουμε τόσα χρόνια – με ελάχιστες εξαιρέσεις – να έχουμε συνάντηση κάθε μήνα. Ακόμα και κατά τους μήνες καραντίνας “συναντιόμασταν” μέσω video conference. Ε, αυτή η συνάντηση είναι πάντα μέσα στα highlights του κάθε μήνα μου. Ανυπομονώ να βρεθούμε από κοντά και να ακούσω τι έχει να πει το κάθε μέλος για το βιβλίο. Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρώ το ότι οι Πευκοβελόνες δεν είναι δεσμευμένες σε κάτι πέραν του εαυτού τους – δεν ορίζονται από εμπορικούς ή επικοινωνιακούς σκοπούς. Μέσα στα χρόνια οι σχέσεις μας είναι όλο και θερμότερες, γνωριζόμαστε όλο και βαθύτερα. Κι έτσι, με το που τελειώνω ένα βιβλίο, αναπόφευκτα πέφτω σε μαντεψιές για το ποια παράγραφος θα άρεσε σε ποια, ή ποιο trope θα εκνεύρισε ποιον, και τελικά περνάω τέλεια όταν πέφτω μέσα ή ακόμα πιο φανταστικά όταν πέφτω έξω. Προφανώς η όποια συζήτηση για τα βιβλία του μήνα είναι ένα μόνο μέρος των συναντήσεων, και ούτε καν πάντα το μεγαλύτερο. Συζητάμε πολύ για θέματα επικαιρότητας, αναλύουμε τις ζωές μας, διαφωνούμε ηχηρά, επιχειρηματολογούμε, κοιτάζουμε το φεγγάρι, τρώμε και πίνουμε αρκετά. Πάντα, πάντα, πάντα γελάμε πολύ», εξομολογείται η Κaterina McKork.
Book party: ανάλυση, ποτό, φαγητό, ακατάσχετα γέλια, αγκαλιές & προβολές NSFW βίντεο
«Το έντονο πάθος που έχουμε όταν μιλάμε για βιβλία και το γεγονός ότι “δε χρειάζεται να έχουμε διαβάσει το βιβλίο”. Επίσης, θεωρώ ότι είναι πολύ ενδιαφέρον και κάτι λέει για μας, ότι παλιότερα που προτείναμε από ένα βιβλίο ο καθένας για να ψηφίσουμε το βιβλίο του επόμενου μήνα, συνήθως κανένας δεν ψήφιζε το βιβλίο που είχε προτείνει γιατί του άρεσαν οι άλλες προτάσεις τόσο πολύ», διατείνεται η Αυγή Δαφερέρα. «Αν η Marvel είχε ομάδα υπερηρώων-book nerds, θα ήταν οι Πευκοβελόνες: εμμονικοί βιβλιοφάγοι που φροντίζουμε @ ένα@ τον άλλ@ και την ομάδα», μας εξηγεί η Λίλυ Παπαγιάννη . «Προφανέστατα οι άνθρωποι, ο μικρόκοσμος πού έχει δημιουργηθεί γύρω από τα quirks καθενός, το “δέσιμο” που νιώθουμε μεταξύ μας χάρη στις κοινές αναφορές, λογοτεχνικές και μη», συμπληρώνει η Ναταλί Σαϊτάκη. «Πρόκειται για την ευτυχή συνύπαρξη ετερόκλητων ανθρώπων με διαφορετικές αναγνωστικές εμμονές που κάνουν πολύ καλή παρέα και που είναι ανοιχτοί στο να διαβάσουν τα πάντα – και Σπεράντζα Βρανά έχουμε, και Proust έχουμε, και Krasznahorkai έχουμε, και Zweig έχουμε, και Moshfegh έχουμε, όλα τα έχουμε. Περνάμε καταπληκτικά στις Πευκοβελόνες και οι μέρες μας κυλούν οργανικά», πιστεύει η Δήμητρα Νικολού.
«Ίσως ότι οι περισσότεροι από εμάς είχαμε κάποιου είδους σχέση μεταξύ μας από πριν, από παλιά. Ίσως γιατί είχαμε μοιραστεί και συνεχίζουμε να μοιραζόμαστε πράγματα εκτός των βιβλίων. Ίσως ότι κατά τη διάρκεια των συναντήσεων ακούγεται το όνομα του ΠΑΣΟΚ και της Σπεράντζας Βρανά τόσο συχνά όσο αυτά του Προυστ και του Κραζναχορκάι. Ίσως ότι αγκαλιάζουμε τους “αδιάβαστους” (εγώ είμαι αυτή). Σίγουρα ενδεικτικό είναι απλά το όνομά του club και η σχέση του με τη Βάνα Καρούλου Λέκκα» μας εξηγεί η Κατερίνα Μίτσελλ. «Κυρίως το γεγονός ότι είμαστε το μοναδικό book club στο οποίο δεν είναι απαραίτητο να διαβάσεις το βιβλίο. Κάπως πιο σοβαρά, είμαστε ένα book club φίλων (ως επί το πλείστον), που αποφασίζουμε ομαδικά και με δημοκρατικές διαδικασίες τα βιβλία που θα διαβάσουμε. Δεν καθορίζονται οι επιλογές μας από τις νέες κυκλοφορίες, τις επιλογές ενός ιδιοκτήτη βιβλιοπωλείου ή ενός εκδοτικού οίκου. Οι συναντήσεις μας γίνονται αφορμή για να φάμε, να πιούμε και να μιλήσουμε για πράγματα που αγαπάμε. Ή να μαλλιοτραβηχτούμε», μας λέει ο Τάσος Χατζηευφραιμίδης.
«Το πρώτο και σημαντικότερο είναι οι συμμετοχικές διαδικασίες. Οι Πευκοβελόνες έχουν ξεκάθαρες διαδικασίες (που επανεξετάζονται συχνά) για τις συναντήσεις, την επιλογή βιβλίου του επόμενου μήνα, την ψηφοφορία. Όλα γίνονται με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας, δημοκρατικά. Η αλλαγή των διαδικασιών στις Πευκοβελόνες είναι σοβαρή υπόθεση, πρόκειται για ιεροτελεστία, με μαλλιοτράβηγμα και λόγια αγάπης. Σημαντικό ρόλο για τη μοναδικότητα των Πευκοβελόνων παίζει, επίσης, το φαγητό. Είτε θα είναι brunch, και η οικοδέσποινα Πευκοβελόνα θα έχει τρέξει στους καλύτερους φούρνους της Αθήνας από τα αξημέρωτα, είτε θα πρόκειται για το καλύτερο σουβλάκι της περιοχής, είτε πλουσιοπάροχα τραπέζια, που θα συνοδεύονται με τα καλύτερα τυριά της πόλης και πάντα ξεχωριστά γλυκά. Μας κυλάνε για να γυρίσουμε σπίτι. Το ωραιότερο μέρος της συνάντησης είναι η συζήτηση για το βιβλίο του μήνα. Εκεί συνήθως γίνεται χαμός. Άλλοι το λάτρεψαν, άλλοι το μίσησαν, άλλοι το βρήκαν αδιάφορο, και συχνά ακούγεται η ατάκα “εγώ άλλο βιβλίο διάβασα”. Έχω αλλάξει γνώμη για βιβλίο που διάβασα μετά που άκουσα ερμηνεία Πευκοβελόνας που με έκανε να το δω με άλλο μάτι και να το εκτιμήσω. Ο κάθε ένας έχει κάτι ξεχωριστό να πει και η εμπειρία του αναγνώστη συνεχίζεται αφού έχεις κλείσει το οπισθόφυλλο, πολλαπλασιάζεται με τις διαφορετικές οπτικές.», μοιράζεται η Έλενα Παπαλάμπρου.
«Οι σχέσεις μεταξύ των μελών, η φιλόξενη διάθεση όλων με τη φανταστική ταράτσα της Αλεξάνδρας να κυριαρχεί, η αγάπη για τα κρασιά, το τιραμισού και φυσικά τα βιβλία, πάντα τα βιβλία. Ειδική μνεία στα σκληροπυρηνικά μέλη που δεν ξενερώνουν ποτέ και είναι σε κάθε συνάντηση διαβασμένα. Χωρίς πλάκα, πολύ σημαντικός παράγοντας για τη μακροζωία του club», μας λέει η Γιολίνα για τις Πευκοβελόνες. «Σίγουρα διαφέρουμε από μια τυπική λέσχη ανάγνωσης γιατί δεν έχουμε εμπορική σχέση με κάποιον εκδοτικό οίκο ή βιβλιοπωλείο. Αντιθέτως, με κάποιον τρόπο όλοι συνδεόμαστε μεταξύ μας, έχοντας ήδη φιλικές σχέσεις τουλάχιστον με ένα από τα υπόλοιπα μέλη. Νομίζω επίσης ότι κάνει διαφορά το ότι δεν παίρνουμε τόσο σοβαρά τον εαυτό μας: με “νονά” τη Ναταλί, πήραμε το όνομά μας από ένα επεισόδιο των Απαράδεκτων, μεταξύ μας αυτοαποκαλούμαστε μασαμπούκλαμπ (ή μπεκροβελόνες), έχουμε εμμονή με το τιραμισού του Facce Strane, μιλάμε όχι μόνο για βιβλία αλλά και για οτιδήποτε άλλο μας προβληματίζει και δεν διστάζουμε να διαφωνήσουμε (ενίοτε και έντονα) χωρίς αυτό να επηρεάζει τις μεταξύ μας σχέσεις, ολοκληρώνει Αλεξάνδρα Τσεσμελή.
Για μένα οι Πευκοβελόνες είναι μια λειτουργική οικογένεια που σε αποδέχεται και σε εμπνέει, μια παρέα ετερόκλητων ανθρώπων που μοιράζονται μια κοινή αγάπη που λέγεται βιβλίο, ένα σπίτι που σου ανοίγει ορίζοντες και σε βάζει σε νέα μονοπάτια χωρίς να σε πιέζει, να σε αγχώνει ή να σε νουθετεί. Είναι μια ομάδα που σου δίνει κίνητρο να διαβάσεις και να ανακαλύψεις συγγραφείς, να εκφράσεις απόψεις και συναισθήματα που γεννάνε τα βιβλία που διάβασε κάποιος, να εκτεθείς σε νέα ερεθίσματα και να εξελιχθείς ως αναγνώστης και ως άνθρωπος, να ξανασκεφτείς όσα πιστεύεις και να επαναπροσδιορίσεις τις απόψεις σου.
Είναι «Εκεί που η μαγεία της λογοτεχνίας συναντά την ψυχολογία της φίλης» όπως λέει Τάσος Χατζηευφραιμίδης, είναι ένα μέρος όπου τα βιβλία και οι συγγραφείς δεν είναι αποστειρωμένες έννοιες που συνδέονται με τη βαρεμάρα και το διδακτισμό, αλλά είναι συνώνυμο της διασκέδασης και της σχεδόν οπαδικής λατρείας (κανείς δεν ξεχνά το σύνθημα της Alex Walex #OsoZoLaszlo στην άτυπη εκστρατεία για να πάρει Νόμπελ για τα βιβλία του László Krasznahorkai). Αυτό κάνει για μένα τις Πευκοβελόνες, το καλύτερο book club του γνωστού σύμπαντος, αυτό τις χαρακτηρίζει στο μυαλό μου μαγικές και αναντικατάστατες.
Και αν αυτό το πέτυχαν για εμάς οι Πευκοβελόνες, τότε σίγουρα ένα άλλο book club, μπορεί να το προσφέρει στα μέλη του, οπότε φιλική συμβουλή από τον άνθρωπο που υπογράφει το κείμενο… Ξεκινήστε χθες τη δική σας λέσχη ανάγνωσης, το νέο rave.
Μην τα ξαναλέμε.