Οι τζίτζικες να ξελαρυγγιάζονται, ο ήλιος να βαράει στο ψαχνό, σκόρπιοι τουρίστες να σέρνονται με το ζόρι για να δουν το αρχαίο θέατρο, χαζολογώντας στο πωλητήριο του Εθνικού Θεάτρου, όπου σπαράγματα κοστουμιών μετατραπήκαν σε κοσμήματα, θεατές του ελληνορώσου «Οιδίποδα» να διαφωνούν, πίνοντας καφέ, για την εξωφρενική εμφάνιση του Κρέοντα, ένας κράχτης να διαφημίζει τους φρέσκους χυμούς πορτοκάλι της αργολικής γης (φέτος τα δεκάδες πλακάτ για την φοβερή γουρουνοπούλα του Ξενία αποσύρθηκαν) και, ανάμεσά τους, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο νέος διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, ως Από Μηχανής Θεός, να μας παρασέρνει σε ένα σκιερό ξέφωτο του πευκώνα δίπλα από τον Αρχαιολογικό χώρο της Επιδαύρου. Να μας το δείχνει, απλώνοντας τα χέρια, διαβεβαιώνοντάς μας ότι «εδώ», σε μια ειδυλλιακή έκταση 24 στρεμμάτων, εγκεκριμένη από το Δασαρχείο, θα λειτουργεί από του χρόνου το πρώτο επιδαυρικό Λύκειο Αρχαίου Δράματος. Ένας νέος θερινός θεσμός, που σχεδιάζει με τρελή όρεξη και, κρίνοντας από τους υπάρχοντες καρπούς και τις συμπράξεις (με τη Νομαρχία, το Δήμο, το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου -τους Γιάννη Λεοντάρη και Χριστίνα Ζώνιου- και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας), και με πειθώ.
Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια ακούω για το αίτημα, το όραμα, το κενό μιας Ακαδημίας Αρχαίου Δράματος στα ιερά χώματα της Επιδαύρου, που πρέπει να καλυφθεί. Ευχολόγιο δεκαετιών, πρόθεση κάμποσων διευθυντών του Εθνικού θεάτρου και του Φεστιβάλ, η Ακαδημία ήταν κάτι που το ακούγαμε σαν leitmotif ανέξοδα και αδιάκοπα από τους πάντες. Και ξαφνικά ο «πυροσβέστης» Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, ο άνθρωπος που μπήκε από το παράθυρο όταν ακόμα δεν είχε αποχωρήσει από το άλλο παράθυρο του Φεστιβάλ ο Γιαν Φαμπρ, βούτηξε σαν τον ταύρο με τα κέρατα, μετατρέποντάς το όραμα, το κενό, το μεγαλεπήβολο σχέδιο σε κεντρικό προσωπικό στοίχημα.
Όλα δείχνουν, παρ’ όλες τις γκρίνιες ένθεν κακείθεν (κυρίως για την πρωτιά της ιδέας, τις πρώτες απόπειρες που αποδίδονται σε άλλους, αλλά και τη δυνητική μακροημέρευση του νέου θεσμού-camp, που κάποιοι δεν θέλουν να την πολυπιστέψουν) ότι το Λύκειο θα υλοποιηθεί. «Θεωρούμε ότι ο νέος θεσμός έρχεται να συμπληρώσει την εικόνα του Φεστιβάλ της Επιδαύρου, σε μια σημαντική ιστορική στιγμή, σε μια εποχή κρίσης, όπου τόσο η καλλιτεχνική κοινότητα όσο και η κοινότητα των πολιτών αντιλαμβάνονται πως πρέπει να συνενώσουν τις δυνάμεις τους και να κινηθούν από κοινού, επαναπροσδιορίζοντας την ανάγκη του ελληνικού πολιτισμού», υπογράμμισε ο Θεοδωρόπουλος, που προσδοκά σε συνεργασίες και με το Εθνικό Θέατρο και με το Κρατικό Βορείου Ελλάδας και δηλώνει ανοιχτός για ιδέες από παντού. «Από τον πανικό κλέβουμε ιδέες από παντού», παραδέχτηκε.
Τριακόσιοι νέοι ηθοποιοί ή σπουδαστές δραματικών σχολών από όλο τον κόσμο θα περνάνε ένα δεκαπενθήμερο (από 22 Ιουνίου μέχρι Ιουλίου ή από 10 έως 24 Ιουλίου) στο επιδαυρικό Λύκειο, διδασκόμενοι από έλληνες και ξένους δασκάλους: «Στόχος μας είναι να συνεργαστούμε με διεθνείς προσωπικότητες που έχουν συνδέσει την πορεία τους με την έρευνα του αρχαίου δράματος και να διοργανώσουμε αφιερώματα σε παραδοσιακά θέατρα χωρών όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ινδία, ώστε να ενισχύσουμε την διαπολιτισμική προσέγγιση του δράματος». Eκατόν εβδομήντα ώρες διδασκαλίας, δέκα εργαστήρια, διαλέξεις και περιηγήσεις θα λαμβάνουν χώρα στην φύση, στους πευκώνες, στα αλσύλια, στον αρχαιολογικό χώρο. Εργαστήρια θα πραγματοποιούνται επίσης σε χώρους των δημοτικών σχολείων, των γυμνασίων και γηπέδων της περιοχής, στον περίβολο βυζαντινών εκκλησιών, στο μικρό θέατρο της Επιδαύρου κ.ά. Στόχος εξάλλου είναι «τo μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος να πραγματοποιηθεί σε ανοικτούς χώρους, αφού ακόμα και δράσεις θα είναι εμπνευσμένες από το φυσικό τοπίο».
Ακόμη μια έκπληξη μας περίμενε στις ανακοινώσεις στο Ξενία της Επιδαύρου, όπου -κάθε απόχρωσης- πολιτικοί της περιοχής δεν έχασαν την ευκαιρία να εμφανιστούν για να δηλώσουν είτε απλώς ότι υπάρχουν, είτε την υποστήριξή τους στο εγχείρημα, παρ’ ότι ανήκουν στην αντιπολίτευση, είτε ερωτήματα εμμέσως συνδεόμενα με το Λύκειο, όπως η υποβάθμιση του ιατρικού κέντρου της περιοχής.
Η είδηση-έκπληξη είναι ότι από το 2017 τα Επιδαύρια, που, σε αντίθεση με την άνθιση του Φεστιβάλ Αθηνών, παραπαίουν τα τελευταία χρόνια χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, φιλοξενώντας τυχαία παραστάσεις, θα έχουν θεματική που θα συνδέεται μάλιστα με το Λύκειο. Η θεματική θα είναι «Η Έλευση του Ξένου», «συνδεδεμένη με τα σημερινά διλήμματα».
Εγγύηση για τα κριτήρια, την οργάνωση και το αποτέλεσμα του εγχειρήματος αποτελεί το όνομα της υπεύθυνης του Λυκείου, της γνωστής θεατρολόγου, θεατροπαιδαγωγού και σκηνοθέτιδας Τζο Κακουδάκη (η οποία είναι και columnist της Popaganda), που έχει διευθύνει θεατρικά εργαστήρια σε πανεπιστημιακά φεστιβάλ θεάτρου στο Βέλγιο, στη Λιθουανία, στη Λευκορωσία, την Πολωνία, τη Γερμανία, την Αίγυπτο, το Μεξικό κ.ά., αλλά κυρίως διαθέτει μια φρέσκια ματιά για το αντικείμενό της. Έχει ξεκινήσει τα ταξίδια στο εξωτερικό (πρόσφατα ήταν στo Σαν Μινιάτο της Πίζας και το Prema Del Teatro) και έχει επιστρέψει με ένα πρώτο καλάθι συνεργειών. Είναι ήδη σε συνεννόηση για το 2017 με τη δραματική σχολή Guildhall του Λονδίνου, το Ιnstitute del Theatro της Βαρκελώνης, την Academia dei Philodrammatici του Μιλάνου, το Universitat der Kunste του Βερολίνου, καθώς επίσης και με σημαντικούς δασκάλους της δραματικής τέχνης, όπως η κληρονόμος του Νικολάι Καρπόφ στη μοσχωβίτικη δραματική σχολή Gitis, o συνεχιστής του ρόλου του Αρλεκίνου από το Picollo Teatro Eνρίκο Μποναβέρα κ.ά. Επόμενο forum επαφών θα είναι το φθινόπωρο το Ecole des Ecoles στην Ελβετία. Έχει κλειστεί επίσης συνεργασία με το γερμανικό Πανεπιστήμιο Heilbronn και τον καθηγητή Σεμπάστιαν Κάιζερ, ώστε να δραστηριοποιηθεί στην ευρύτερη περιοχή της Αργολίδας μια επιστημονική ομάδα, που θα ερευνήσει εναλλακτικούς τρόπους τουριστικής, οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης.
«Δεν θεωρούμε ότι ξέρουμε τι είναι το αρχαίο δράμα, αλλά ζούμε εδώ. Η εντοπιότητα, με την έννοια της καλής τύχης, μάς έκανε να πούμε ότι θα το κάνουμε εδώ. Το Λύκειον είναι μια προσπάθεια να γνωρίσουμε τα βασικά», τονίζει η Τζο Κακουδάκη.
Αναζητείται βεβαίως το ένα περίπου εκατομμύριο ευρώ του προϋπολογισμού, που θα είναι ο ρυθμιστής και του ύψους των διδάκτρων των σπουδαστών. Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης πάντως δήλωσε: «έχουμε εξασφαλίσει ένα πρόγραμμα στο οποίο θα ενταχθεί το Λύκειο».