«Μπαίνεις στο ασανσέρ. Έχει κόσμο. Κάποιος πατάει το κουμπί. “Και συ στον τρίτο;”, του λες και μόλις έχεις κάνει μια γνωριμία» εξηγεί ο Αντώνης Μαντής που κατάγεται από τη Λαμία, σπουδάζει στη Νομική Αθηνών, μένει στην πτέρυγα Α της Φοιτητικής Εστίας Πανεπιστημίου Αθηνών (Α’ Φ.Ε.Π.Α.) μαζί με την κιθάρα του, το συγκάτοικό του κι ένα λούτρινο κουκλάκι Οβελίξ. «Εδώ μέσα παντού και πάντα γνωρίζεις κόσμο, θα βρεις συμφοιτητές, θα βρεις γείτονες, θα βρεις συντοπίτες σου, θα βρεις ανθρώπους από όλες τις σχολές και από όλη την Ελλάδα» συνεχίζει προχωρώντας μέσα στο μικρό δωμάτιό του με κατεύθυνση προς το θρανίο του. «Εδώ μέσα αναπτύσσεις την εφευρετικότητά σου, πρέπει κάπως να τα χωρέσεις όλα!» λέει γελώντας.
Πρόκειται για ένα χαριτωμένο, λευκό δίκλινο δωμάτιο, εξοπλισμένο με δυο θρανία, μια ντουλάπα, ένα μπάνιο και μπαλκόνι, όπου η θέα περιλαμβάνει πολύ – αλλά πολύ! – πεύκο και αρκετή πρασινάδα. Το μπαλκόνι συγκοινωνεί με το διπλανό δωμάτιο από τα δεξιά και με έναν κοινόχρηστο χώρο από τα αριστερά. Θα σκεφτεί κανείς, οκέι, και οι πολυκατοικίες έχουν μπαλκόνια και μπορείς να βγεις με τους φίλους σου να παίξεις κιθάρα ένα καλοκαιρινό Σάββατο.
Μέχρι τις δώδεκα βέβαια, γιατί μετά είναι ώρα κοινής ησυχίας και η γιαγιά στο διπλανό διαμέρισμα θα θέλει να κοιμηθεί, ενώ τα παιδιά της από πάνω θα έχουν πέσει ήδη από τις 9 για ύπνο. Ο Άγγελος, όμως, ήρθε να διακόψει απότομα το συλλογισμό. «Στην εστία δεν έχεις διαφορές με τους γείτονές σου, δεν υπάρχει διαφορά ηλικίας για παράδειγμα ώστε να σκεφτείς ότι από πάνω μένει ένας παππούς που μάλλον θα ενοχληθεί με τη δυνατή μουσική. Συνεπώς υπάρχει κατανόηση μεταξύ μας». Ο Άγγελος Βασιλείου, συγκάτοικος του Αντώνη, κατάγεται από τον ημιορεινό οικισμό της Υπάτης, σπουδάζει Επικοινωνία και ΜΜΕ στο ΕΚΠΑ και διαβάζει μανιωδώς, ιδιαίτερα για τα μαθήματα αραβικών του, γι’ αυτό και το αναγνωστήριο της εστίας είναι από τους αγαπημένους του χώρους του κτηρίου.
Τα δωμάτια είναι σε διάταξη ξενοδοχείου και τους διαδρόμους χωρίζουν κάποιοι κοινόχρηστοι χώροι. Βέβαια, παρά τη φαινομενική ησυχία του πρωινού, τα βράδια οι κοινόχρηστοι μεταμορφώνονται σε κάτι ανάλογο του erasmus corner. «Κάθε Σάββατο έχουμε κι ένα πάρτι» εξηγεί ο Άγγελος, οπότε η μικρή ιστορία του ασανσέρ συνεχίζεται. Βγαίνεις από το ασανσέρ, έχοντας ήδη κάνει τη νέα γνωριμία και έχοντας την πρόθεση να στρίψεις χαλαρός στο τέλος του διαδρόμου και να μπεις στο διαμέρισμά σου. Plot twist: ακούς μουσική και κόσμο. Οπότε λίγο πριν τη στροφή συνειδητοποιείς ότι ο φοιτητής του Α4037 κάνει πάρτι στον κοινόχρηστο.
Αν επρόκειτο για πολυκατοικία, μάλλον θα ήταν αδύνατο το σενάριο, αλλά ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι είναι πιθανό, μάλλον θα έστριβες προσπερνώντας με αμηχανία την πολυκοσμία και θα έκλεινες πίσω σου την πόρτα του δωματίου σου βάσει σχεδίου. Αλλά αυτή δεν είναι εστιακή συμπεριφορά. Αντιθέτως, στην εστία το σενάριο σε θέλει να στέκεσαι απέναντι στο πάρτι, να συστήνεσαι, να παίρνεις μια μπύρα και να ψάχνεις αγωνιωδώς το γείτονα νούμερο Α4037 για να του πεις πρώτον ότι τον ευχαριστείς θερμά για τη μπύρα και δεύτερον ότι μένεις στο Α4031 και κερνάς καφέ, γλυκό του κουταλιού από το χωριό σου και βεραντάδα.
Πέρα από τα πρωτοβουλιακά πάρτι, που εκτείνονται από το ρεμπέτικο γλέντι μέχρι τα αυτοσχέδια κοκτέιλ στην ταράτσα, υπάρχουν και αυτά των συλλογικοτήτων. Δεν είναι τυχαίο που τα αμερικανάκια ονοματίζουν τις «αδελφότητές» τους χρησιμοποιώντας ελληνικά γράμματα. Η εστία έχει μια οργανωμένη πολιτιστική ομάδα, όπου τα παιδιά διοργανώνουν μεταξύ τους μαθήματα θεάτρου, λάτιν, παραδοσιακού χορού, ξένων γλωσσών και διάφορα άλλα. Κάθε καλοκαίρι παρουσιάζουν όσα έχουν καταφέρει μέσα στη χρονιά σε ένα τριήμερο φεστιβάλ, ενισχυμένο με συναυλίες, ρεμπέτικο γλέντι και θεατρικές παραστάσεις.
Οι εστίες στην οδό Ούλωφ Πάλμε αποτελούνται από τέσσερα κτήρια (Α έως Δ) και τα παιδιά κληρώθηκαν να μείνουν στο Α αλλά ξέρουν πολύ καλά την ενδιαφέρουσα ιστορία του Β συγκροτήματος. «Επί Ολυμπιακών Αγώνων το 2004, ήθελαν να στεγάσουν μέσα στις εστίες τους ανταποκριτές δημοσιογράφους» διηγείται ο Άγγελος. «Ζήτησαν από τους φοιτητές να μετεγκατασταθούν σε ξενοδοχείο. Οι ένοικοι του Β διαμερίσματος αρνήθηκαν και κατέλαβαν το χώρο, ενώ τα υπόλοιπα τρία άδειασαν. Εν τέλει, όμως, μάλλον τους βγήκε σε κακό, γιατί τα άλλα συγκροτήματα βάφτηκαν, ανακαινίστηκαν και καθαρίστηκαν – για τους δημοσιογράφους φυσικά, αλλά αυτό κατέληξε να ευνοήσει μετέπειτα τους φοιτητές». Έτσι το κτήριο Α είναι μάλλον η κυριλέ πλευρά της ΦΕΠΑ και είναι εξοπλισμένο με καλοφροντισμένους κοινόχρηστους χώρους, ένα άνετο καθιστικό στην είσοδο, ένα μεγάλο εστιατόριο στο ισόγειο, έναν ειδικό χώρο με πλυντήρια και στεγνωτήρια, γήπεδα καλά χωμένα μέσα στο πράσινο των Ιλισίων, ένα χώρο για το «μαύρο κουτί»( δηλαδή τον κινηματογράφο της εστίας), ένα φωτεινό και ήσυχο αναγνωστήριο και μια χριστιανική εκκλησία στη μέση του πουθενά. «Το εστιατόριο είναι ένα μέρος απ’ όπου δεν φεύγεις ποτέ χωρίς να γνωρίσεις κόσμο», σχολιάζει ο Αντώνης. «Θα πάρεις το δίσκο σου να κάτσεις κάπου και αμέσως θα πιάσεις την κουβέντα». Καλά που το τόνισε, δηλαδή, γιατί θα μάντευε κανείς πως η εκκλησία είναι το μάτι του κυκλώνα κοινωνικοποίησης εκεί μέσα.
Η ζωή κυλάει χαλαρά και οι φοιτητές μπαινοβγαίνουν στις εστίες άφοβα και φιλοξενούν και κόσμο. Μην σας πάει ο νους σε εστίες «ευρωπαϊκού τύπου» που σκανάρουν ό,τι μπαίνει (και, κυρίως, πότε βγαίνει), που κατεβάζουν τα ρολά στις δώδεκα και σ΄αφήνουν απ’ έξω χωρίς τύψεις, να τα βγάλεις πέρα μόνος σου αφού ήθελες ξενύχτι. Γενικώς επικρατεί ένα κλίμα οικογενειακό που εντείνει τον εθελοντισμό από όλες τις απόψεις. «Αν σκεφτείς ότι είμαστε όλοι φοιτητές κι ότι έχουμε και οικονομικά ζητήματα – αλλιώς, δεν θα ήμασταν εδώ – είναι ανακουφιστικό που υπάρχει ένα κλίμα αλληλεγγύης». Τα παιδιά έχουν μια ανοιχτή ομάδα στο facebook με όνομα «HOMO ESTIACUS», ένα δίκτυο αλληλεγγύης όπου καθένας τους μπορεί να μπει και να γράψει, για παράδειγμα, «Γεια σας, μόλις με τσίμπησε μέλισσα. Ζητείται φαρμακευτική βοήθεια στο Α2015». Δεν μπορεί μέσα σε μια ολόκληρη εστία να μην έχει κανείς μια κρέμα ή να μη σπουδάζει κάποιος ιατρική ή φαρμακευτική. Μάλλον είναι πιθανότερο να σου απαντήσει ο συγκάτοικός σου μέσω social media και να σου γράψει «Στο δεύτερο ράφι του μπάνιου μας κοίταξες;»
Δείτε όλες τις φωτογραφίες εδώ και σε fullscreen πατώντας το κόκκινο κουμπάκι δεξιά.