Oμόφωνo «όχι» στην επίδειξη μόδας της Gucci στην Ακρόπολη

«Ο ιδιαίτερος πολιτιστικός χαρακτήρας των μνημείων της Ακρόπολης δεν συνάδει με τη συγκεκριμένη εκδήλωση, καθώς πρόκειται για μοναδικά μνημεία και σύμβολα παγκόσμιας κληρονομιάς, μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco».

Με την παραπάνω αιτιολόγηση, τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου απέρριψαν ομόφωνα το αίτημα της εταιρείας Gucci για επίδειξη μόδας υψηλής ραπτικής εντός του αρχαιολογικού χώρου του Ιερού Βράχου. Η γνωμοδότηση του Συμβουλίου, που εξαρχής φάνηκε ότι θα είχε αυτή την κατάληξη, έγινε μετά από αρκετή συζήτηση, όχι τόσο μεταξύ των μελών του, όσο με τους εκπροσώπους της εταιρείας που παρέστησαν στη συνεδρίαση (Έλληνες δικηγόροι και Ιταλοί συνεργάτες της Gucci). Πριν από την παράστασή τους, ωστόσο, προηγήθηκε υπόμνημα της εταιρίας προς τα μέλη του Συμβουλίου, το οποίο και διαβάστηκε στη συνεδρίαση.

Σύμφωνα με αυτό, η εταιρεία ζητούσε την άδεια για την πραγματοποίηση επίδειξης κολεξιόν υψηλής ραπτικής με τίτλο «Gucci Cruz 2018», στον χώρο μεταξύ του Παρθενώνα και του Ερεχθείου (ή στα ανατολικά του Ερεχθείου), την 1η Ιουνίου 2017, με 300 προσκεκλημένους, όπως κάνει τα τελευταία χρόνια (υπενθυμίζεται η επίδειξη στο Αβαείο του Ουεστμίνστερ στο Λονδίνο το 2016). Από αυτούς, το 10% θα ήταν Έλληνες καλλιτέχνες και επίσημοι, το 80% Ευρωπαίοι και Αμερικανοί εκδότες διεθνών περιοδικών μόδας και δημοσιογράφοι, ενώ το υπόλοιπο 10% αφορούσε αστέρες του Χόλυγουντ. 

Όπως συμπλήρωνε ο οίκος, με την αποδοχή του αιτήματός του δεσμευόταν ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και σεβασμού προς την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας, να προβεί σε χορηγία (της τάξης των 2 εκ. ευρώ στο πλαίσιο μιας πενταετίας, σύμφωνα με πληροφορίες) στα αναστηλωτικά έργα της Ακρόπολης ή σε οργανισμό που θα υπεδείκνυε η Υπηρεσία. Δεν παρέλειπε, δε, να τονίσει τα τεράστια οφέλη που θα προέκυπταν από τη διαφημιστική δαπάνη, αλλά και από τον ευρύτερο τηλεοπτικό χρόνο προβολής των μνημείων και της Αθήνας, που σε βάθος χρόνου υπολογίστηκε στα 55 εκ. ευρώ. Εν κατακλείδι, η εκδήλωση, όπως ανέφερε το υπόμνημα, θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για την αλλαγή κλίματος στα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα της χώρας. 

«Η Ακρόπολη είναι όχι απλώς ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά ένα σύμβολο για όλη την ανθρωπότητα, που δεν μπορεί να μπαίνει σε εμπορικές συναλλαγές. Ο Παρθενώνας είναι το logo της Unesco, επίσης γνωρίζετε όλοι την προσπάθεια και τον αγώνα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Μπορεί η χώρα μας να βρίσκεται σε μια δύσκολη οικονομική κατάσταση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να δίνουμε με αυτό τον τρόπο το σύμβολο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς για μια επίδειξη μόδας, που μπορεί να είναι υψηλής ραπτικής, αλλά δεν συνάδει με τον χαρακτήρα του χώρου. Είμαστε πάντα πρόθυμοι σε χορηγίες, τα μνημεία χρειάζονται συντήρηση και ανάδειξη. Υπάρχουν τα έργα που διεξάγονται μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, έχουμε και χορηγίες από άλλους φορείς», ανέφερε μεταξύ άλλων η γγ του ΥΠΠΟΑ, Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη, απαντώντας ουσιαστικά στα όσα αναφέρονταν στο υπόμνημα.

Από τη συζήτηση που ακολούθησε αξίζουν να σημειωθούν κάποιες επισημάνσεις των μελών του ΚΑΣ. Όπως εκείνη του καθηγητή Μανόλη Κορρέ, που απευθυνόμενος στους εκπροσώπους της εταιρείας ανέφερε ότι η φωτογράφηση της Nelly’s το 1928, στην οποία έκανε αναφορά το υπόμνημα ως παράδειγμα παραχώρησης της Ακρόπολης, ήταν μια καλλιτεχνική δημιουργία, που δεν πλήρωσε κανένα αντάλλαγμα. Ο κ. Κορρές αναφέρθηκε επίσης σε ένα φιλοσοφικό ζήτημα: Αν το ΚΑΣ έπρεπε να παραχωρήσει την Ακρόπολη σε έναν ενδιαφερόμενο, ποιος θα ήταν αυτός; «Ποιος θα ήθελε να ισχυριστεί ότι είναι ο πρώτος φορέας πολιτισμού ή επιστήμης στον κόσμο;», ρώτησε ο καθηγητής, αναφέροντας το παράδειγμα της τελευταίας θέσης της στρογγυλής τράπεζας που προορίζεται στον καλύτερο και μοναδικό, γι’ αυτό και παραμένει πάντα άδεια.

Η Ελένη Μπάνου, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Αθηνών, τόνισε ότι αν δοθεί τώρα η Ακρόπολη στην Gucci, αύριο σε άλλη εταιρεία και μεθαύριο σε άλλη, «τελικά αυτό το υπέρτατο μνημείο θα καταντήσει ένα σκηνικό, κάτι που δεν θα ήθελε κανείς να δει έτσι». 

Τέλος, η Ευγενία Γατοπούλου, γενική διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟΑ, χαρακτήρισε την πρόταση «χυδαία», «εκτός λογικής και προσβλητική», που δεν θα έπρεπε καν να συζητηθεί. Θα μπορούσε, είπε, να είναι μια πρόταση συμβολική, για παράδειγμα μια φωτογράφηση στον Παρθενώνα και μια άλλη αντίστοιχη στα Γλυπτά που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. «Ενδεχομένως δεν θα την δεχόμασταν πάλι, αλλά θα ήταν μια πρόταση άλλου επιπέδου», τόνισε η ίδια. Οι Ιταλοί εκπρόσωποι πάντως, ήταν ευγενικοί, ειδικά ο διευθυντής παγκόσμιας επικοινωνίας της Gucci, ο οποίος τόνισε πολλές φορές την αξία του διαλόγου, τον σεβασμό του προς το ΚΑΣ και τον ελληνικό πολιτισμό, καθώς και ότι η μόδα δεν είναι μόνο πολυτέλεια, αλλά συνδέεται με τη σύγχρονη κοινωνία. 

«Η μόδα είναι περισσότερο τέχνη και πολιτισμός», απάντησε στην ερώτηση αν η εκδήλωση είναι διαφημιστικό ή πολιτιστικό γεγονός.
Σημειώνεται ότι η εταιρεία δεν φάνηκε να ενδιαφέρεται για τις εναλλακτικές προτάσεις της ΕΦΑ Αθηνών ως προς την πραγματοποίηση της εκδήλωσης (προαύλιος χώρος Ηρωδείου, άνδηρο Πικιώνη στου Φιλοπάππου και Ολυμπιείο), ενώ, όπως έγινε γνωστό, παρά το γεγονός ότι πριν το θέμα έρθει στο ΚΑΣ οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν υποδείξει στους ενδιαφερόμενους το άτοπο του αιτήματος, η Ακρόπολη παρέμενε ο ποθητός χώρος.